علائم اسپاسم مثانه و علل آن

علائم اسپاسم مثانه می تواند شامل میل به ادرار کردن، نشت واقعی ادرار یا بی اختیاری ادرار شود. اسپاسم مثانه به طور خاص به انقباضات غیرارادی عضله کنترل کننده مثانه، به نام عضله دترسور اشاره دارد. اسپاسم مثانه همچنین می تواند به یک احساس گرفتگی ناراحت کننده یا دردناک در مثانه اشاره داشته باشد که منجر به میل به ادرار نمی شود.

 بیشتر اوقات، اسپاسم مثانه که منجر به فوریت ادرار می شود در بزرگسالان مسن بدون علت زمینه ای شناخته شده رخ می دهد. با این حال، برخی از شرایط پزشکی وجود دارد که می تواند منجر به اسپاسم مثانه شود، از جمله اختلالات مختلف نخاع، عفونت یا سرطان. اسپاسم مثانه و بی اختیاری ادرار بخشی طبیعی از پیری نیستند، اگرچه شایع هستند و هر کسی که این علائم را تجربه می کند باید به دنبال مراقبت های پزشکی باشد.

 ویژگی های مشترک و علائم همراه اسپاسم مثانه

علائمی که می تواند با اسپاسم مثانه همراه باشد، عبارتند از:

• تکرر ادرار
• نشت ادرار
• خون در ادرار
• درد یا ناراحتی
• بی اختیاری ادرار در شب
• بی حسی، گزگز یا ضعف در پاها

شایع ترین علل اسپاسم مثانه

علل اسپاسم مثانه از بیشتر تا کمترین شایع در زیر شرح داده شده است. اینها ممکن است شامل سندرم مثانه یا مشکلات عصبی، در میان دیگران باشد.

سندرم های مثانه

سندرم های مثانه ممکن است باعث اسپاسم مثانه شوند، از جمله:

مثانه بیش فعال: گاهی اوقات، افراد انقباضات مثانه را تجربه می کنند که منجر به فوریت (احساس نیاز به ادرار کردن) یا نشت ادرار می شود که قابل کنترل نیست. این انقباضات به عنوان انقباضات غیرارادی مثانه شناخته می شوند. گاهی اوقات، هیچ دلیل زمینه ای شناخته شده ای برای این انقباضات وجود ندارد. به طور معمول، این سندرم اسپاسم ادراری را توصیف می کند که منجر به نشت ادرار یا بی اختیاری ادرار می شود.

سندرم درد مثانه: سندرم درد مثانه که به سیستیت بینابینی نیز معروف است یکی دیگر از علل اسپاسم مثانه است. این سندرم علت زمینه ای شناخته شده ای ندارد. علائم شامل احساس ناخوشایند مداوم در مثانه و تسکین با ادرار است. برخی از افراد این احساس را به عنوان درد، برخی دیگر ناراحتی یا فشار و برخی دیگر اسپاسم مثانه را توصیف می کنند. شدت ناراحتی از روز به روز و از فردی به فرد دیگر متفاوت است. به طور معمول، این احساس با بی اختیاری ادرار یا نشت همراه نیست

مشکلات عصبی

مشکلات مربوط به عملکرد عصبی نیز ممکن است منجر به اسپاسم مثانه شود.

آسیب نخاعی: آسیب تروماتیک به نخاع منجر به عوارض مختلفی از جمله اختلال عملکرد مثانه می شود. کنترل مثانه پیچیده است و شامل هماهنگی بین بخش‌های مختلف مغز، نخاع و اعصاب منتهی به مثانه است. آسیب نخاعی می تواند ذخیره سازی و تخلیه ادرار را مختل کند و در نتیجه مشکلات متعددی را به همراه داشته باشد. یکی از مشکلات احتمالی بیش فعالی ماهیچه ای است که تخلیه مثانه را کنترل می کند و منجر به اسپاسم و نشت احتمالی ادرار یا بی اختیاری ادرار می شود.

سایر مشکلات نخاعی: هر گونه مشکل نخاعی می تواند منجر به اختلال عملکرد مثانه شود. یکی از مشکلات رایج نخاع که منجر به اختلال عملکرد مثانه می شود، مولتیپل اسکلروزیس (MS) است. با این حال، هر بیماری که بر طناب نخاعی تأثیر می گذارد، می تواند بر عملکرد مثانه تأثیر بگذارد. افراد مبتلا به ام اس ممکن است دچار اسپاسم مثانه شوند. این اسپاسم ها می توانند منجر به تکرر و فوریت ادرار شوند و ممکن است منجر به نشت ادرار یا بی اختیاری ادرار در شب شوند.

علل دیگر اسپاسم مثانه

سایر علل کمتر شایع اسپاسم مثانه ممکن است شامل موارد زیر باشد:

عفونت: دستگاه ادراری که شامل مثانه، حالب و مجرای ادرار می شود، می تواند با باکتری عفونی شود. به طور معمول، علائم عفونت دستگاه ادراری (UTI) شامل درد یا احساس سوزش همراه با ادرار، درد در قسمت پایین شکم و تکرر یا فوریت ادرار است. با این حال، افراد ممکن است اسپاسم مثانه را همراه با عفونت های مجاری ادراری نیز تجربه کنند. اینها ممکن است با نشت ادرار یا بی اختیاری ادرار همراه باشد یا نباشد .

سرطان مثانه: شایع ترین علامت سرطان مثانه وجود خون در ادرار بدون درد است. با این حال، گاهی اوقات، اسپاسم مثانه که باعث تکرر یا فوریت ادرار می شود، علامت اصلی سرطان مثانه است. این علائم ممکن است با یا بدون بی اختیاری ادرار وجود داشته باشد. این علائم ممکن است با خستگی،  کاهش وزن یا کم اشتهایی همراه باشد.

بی اختیاری ادرار مختلط

این یک وضعیت پزشکی است که به ناتوانی فرد در کنترل ادرار اشاره دارد. حتی می تواند به دلیل استرس یا اصرار باشد. بی اختیاری استرسی به نشت غیر عمدی ادرار ناشی از سرفه، عطسه، خندیدن یا بلند کردن چیزی سنگین اشاره دارد، در حالی که بی اختیاری فوری به نشت ناخواسته بلافاصله پس از احساس میل ناگهانی برای ادرار کردن اشاره دارد. بی اختیاری مختلط ترکیبی از این دو است.

علائم اصلی این وضعیت شامل بیدار شدن منظم برای ادرار کردن در شب، مشکل مکرر نشت ادرار، اصرار ناگهانی برای ادرار کردن، اصرار برای ادرار کردن هنگام فعالیت یا تنگی نفس است.

سندرم مثانه دردناک (سیستیت بینابینی)

سندرم مثانه دردناک که سیستیت بینابینی یا IC نیز نامیده می شود، یک وضعیت مزمن درد و ناراحتی در سیستم ادراری است. علت ناشناخته است. ممکن است یک اختلال خود ایمنی باشد و اغلب با فیبرومیالژیا، سندرم روده تحریک پذیر، سندرم خستگی مزمن، یا ولوودینیا (درد در اندام های بیرونی زنانه) دیده می شود. برخی از محققان احساس می کنند که این بیماری ممکن است با سابقه سوء استفاده مرتبط باشد. سندرم مثانه دردناک در زنان شایع‌تر از مردان است، اما ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد.

 علائم متفاوت است و ممکن است شامل فشار و ناراحتی در قسمت تحتانی شکم باشد. درد هنگام مقاربت جنسی؛ درد مثانه؛ و میل مکرر به ادرار کردن باشد. برای این علائم باید به پزشک مراجعه کرد، زیرا سندرم مثانه دردناک می‌تواند کیفیت زندگی را مختل کرده و منجر به افسردگی شود.

تشخیص از طریق شرح حال بیمار انجام می شود. معاینه ی جسمی؛ آزمایش خون و ادرار؛ و گاهی سیستوسکوپی زنان ممکن است معاینه لگن و مردان ممکن است معاینه رکتوم دیجیتالی انجام دهند. هیچ درمانی به طور خاص برای سندرم مثانه دردناک وجود ندارد، بنابراین درمان شامل رسیدگی به علائم و ایجاد تغییرات در سبک زندگی است.

درمان و تسکین اسپاسم مثانه

اگر فکر می‌کنید که نخاعتان آسیب دیده است یا از بی‌اختیاری جدید یا خون در ادرار رنج می‌برید، باید بدون تأخیر به دنبال درمان باشید. برخی از داروهای خانگی برای موارد کمتر شدید در دسترس هستند. با این حال، اگر اسپاسم ها بیشتر شد یا ادامه پیدا کرد، احتمالاً باید زودتر از دیرتر با پزشک خود مشورت کنید.  احتمالاً مشورت با پزشک ضروری خواهد بود. با این حال، چند درمان خانگی وجود دارد که ممکن است برای مقابله با اسپاسم مثانه مفید باشد.

تمرینات: تمرینات کف لگن تمریناتی برای عضلات هستند که به کنترل تخلیه مثانه کمک می کنند. گاهی اوقات، یادگیری و انجام منظم این تمرینات می تواند به جلوگیری از نشت ادرار در هنگام اسپاسم مثانه کمک کند.

اصلاح سبک زندگی: تمرین مثانه، که شامل دفع ادرار در فواصل زمانی معین و اصلاح مصرف مایعات است، می تواند به بیش فعالی مثانه کمک کند. سایر اصلاحات سبک زندگی مانند کاهش وزن، ترک سیگار و پیشگیری از یبوست می تواند به مثانه بیش فعال کمک کند.

پدهای بی اختیاری: پدها یا لباس های زیر محافظ علت اصلی مثانه بیش فعال یا بی اختیاری ادرار را برطرف نمی کنند. به طور معمول، پزشکان توصیه می‌کنند که به دنبال استراتژی‌های مدیریت جایگزین باشید، زیرا پدهای بی‌اختیاری گران هستند و قرار گرفتن در معرض مزمن با پدهای آغشته به ادرار می‌تواند منجر به تحریک و تحلیل پوست شود.

درمان های پزشکی برای اسپاسم مثانه

پزشک شما ممکن است موارد زیر را برای درمان بیشتر اسپاسم مثانه توصیه کند.

جمع آوری ادرار: اگر پزشک مشکوک به عفونت دستگاه ادراری یا سرطان مثانه باشد، احتمالاً نمونه ادرار را برای آزمایش جمع آوری می کند. به طور معمول، می‌توانید خودتان کشت ادرار را جمع‌آوری کنید، اما ممکن است پزشک استفاده از یک لوله کوچک از مجرای ادرار به مثانه را برای جمع‌آوری نمونه استریل ادرار (سیستوسکوپی) توصیه کند.

فشار مثانه: اگر پزشک مشکوک باشد که شما ممکن است مشکل عصبی یا عضلانی داشته باشید که باعث اسپاسم مثانه شما شده است، ممکن است آزمایشی انجام دهد که می تواند فشار مثانه را اندازه گیری کند تا به تشخیص مشکل کمک کند. به طور معمول، این شامل قرار دادن یک لوله کوچک و انعطاف پذیر از طریق مجرای ادرار به مثانه است.

داروهای خوراکی: پزشک ممکن است برای کمک به علائم اسپاسم مثانه و نشت ادرار یا بی اختیاری ادرار دارویی تجویز کند. انواع مختلفی از داروها وجود دارند که می توانند به علل مختلف اسپاسم مثانه یا بی اختیاری ادرار کمک کنند.

طب سوزنی: طب سوزنی سنتی یا طب سوزنی همراه با تحریک الکتریکی ممکن است برای افرادی که بیش فعالی مثانه و اسپاسم مثانه دارند فوایدی داشته باشد. ممکن است پزشک به شما پیشنهاد کند این درمان ها را به تنهایی یا در ترکیب با سایر درمان ها امتحان کنید.

تزریق دارو

اگر داروهای خوراکی مؤثر واقع نشدند، برخی از پزشکان توصیه می کنند از تزریق مستقیم دارو به مثانه برای کمک به بیش فعالی مثانه و اسپاسم مثانه استفاده کنید. یک دوربین کوچک (سیستوسکوپ) از یک کاتتر در مثانه عبور داده می شود و دارو با استفاده از این دوربین مستقیماً به دیواره عضلانی مثانه تزریق می شود.

محرک عصبی: برای برخی از زنان با مثانه بیش فعال که منجر به اسپاسم و بی اختیاری مثانه می شود، یک محرک عصبی که در پشت کار گذاشته می شود می تواند یک درمان موثر باشد. به طور معمول، این درمان برای شرایطی که اصلاح شیوه زندگی و داروها شکست خورده اند و بی اختیاری ادرار یک مشکل بزرگ است، اختصاص دارد.

در اسپاسم مثانه چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر این علائم را تجربه کردید، باید فورا به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.

بی اختیاری جدید به دنبال تروما: ممکن است آسیب نخاعی داشته باشید، به خصوص اگر از هر ضربه ای آگاه باشید یا اگر بی اختیاری شما با بی حسی، گزگز یا ضعف در پاها همراه باشد.

وجود خون در ادرار: در حالی که دلایل زیادی برای این امر وجود دارد، ممکن است اولین علامت سرطان در مثانه باشد و نیاز به ارزیابی فوری پزشکی دارد.