خانه » سلامت جسم » بیماری های داخلی » عمومی و داخلی » اسهال خونی چیست و چگونه درمان می شود؟

بدون نظر

اسهال خونی چیست و چگونه درمان می شود؟

تا دیر نشده علائمتو بگو، پزشکتو بگم:

اسهال خونی یا دیسانتری

اسهال خونی یا دیسانتری (dysentery) عفونت روده ای است که باعث اسهال شدید خونی می شود. به عبارتی اسهال خونی یک بیماری عفونی است که با اسهال شدید همراه است. معمولا علائم و نشانه های دیسانتری خفیف هستند و معمولاً طی چند روز از بین می روند. بر همین اساس اکثر بیماران به دنبال مراقبت پزشکی نیستند. هر ساله در سراسر جهان، بین 120 تا 165 میلیون مورد عفونت شیگلا رخ می دهد که از این تعداد 1 میلیون مورد کشنده است. بیش از 60 درصد این مرگ و میرها کودکان زیر 5 سال در کشورهای در حال توسعه هستند.

در برخی موارد نیز، احتمال دارد مخاط خونی هم در مدفوع دیده شود. اسهال خونی معمولاً 3 تا 7 روز طول می کشد.

علاوه بر اسهال سایر علائم دیسانتری، عبارتند از:

استفراغ
حالت تهوع
گرفتگی شکم یا درد
تب 100.4 درجه فارنهایت (38 درجه سانتیگراد) یا بالاتر
کمبود آب بدن، که در صورت عدم درمان می تواند خطرناک باشد.

اسهال خونی معمولاً در نتیجه بهداشت نامناسب انتشار می یابد. به عنوان مثال، اگر کسی که اسهال خونی دارد پس از استفاده از توالت دست خود را نشوید، هر چیزی که لمس کند در معرض خطر آلودگی قرار می گیرد.

عفونت همچنین از طریق تماس با غذا یا آبی که به مواد مدفوع آلوده شده منتقل می شود. شستشوی دقیق دست و سرویس بهداشتی مناسب می تواند در پیشگیری از اسهال خونی و انتشار آن موثر باشد.

انواع اسهال خونی

اکثر افرادی که اسهال خونی را تجربه می کنند، دچار اسهال خونی باکتریایی یا آمیبی می شوند.

اسهال خونی باکتریایی، در اثر عفونت با باکتری های شیگلا، کمپیلوباکتر، سالمونلا یا E. coli انتروهموراژیک ایجاد می شود. اسهال ناشی از شیگلا به شیگلوز نیز معروف است. شیگلوز، متداول ترین نوع اسهال خونی است.

اسهال خونی آمبیک در اثر انگل تک سلولی ایجاد می شود که روده ها را آلوده می کند. همچنین به آمیبازیس معروف است.

اسهال خونی آمیبیک در کشورهای پیشرفته کمتر دیده می شود. این نوع معمولاً در مناطق گرمسیری، که شرایط بهداشتی نامناسبی دارند یافت می شود. در ایالات متحده، بیشتر موارد اسهال خونی آمیبی در افرادی دیده می شود که به منطقه ای که اسهال در آن شایع است سفر کرده اند.

چه عواملی باعث اسهال خونی می شود؟

شیگلوز و اسهال خونی آمیب به طور معمول در نتیجه بهداشت نامناسب رخ می دهد. این شرایط به محیط هایی گفته می شود که افرادی که بیماری ندارند با مدفوع افرادی که اسهال خونی دارند، در تماس هستند.

این تماس احتمال دارد از طریق شرایط زیر رخ دهد:

غذای آلوده
تماس فیزیکی
آب آلوده و سایر نوشیدنی ها
شستن ضعیف دست توسط افراد آلوده
شنا در آبهای آلوده مانند دریاچه ها یا استخرها

کودکان بیشتر در معرض خطر شیگلوز هستند، اما هر فردی در هر سنی می تواند به آن مبتلا شود. آلودگی به راحتی از طریق تماس فرد به فرد و با غذا و نوشیدنی آلوده منتشر می شود.

شیگلوز بیشتر در افرادی که از نزدیک با فرد آلوده در تماس هستند انتشار می یابد، مانند افراد در محیط های زیر:

در خانه
در مدارس
در خانه های سالمندان
در مراکز مراقبت روزانه

اسهال خونی آمیب در درجه اول با خوردن غذای آلوده یا نوشیدن آب آلوده در مناطق گرمسیری که از نظر بهداشتی ضعیف هستند، انتشار می یابد.

این موارد معمولاً از 1 تا 3 روز پس از عفونت ظاهر می شوند و بیمار طی یک هفته بهبود می یابد. برخی از افراد همچنین دچار عدم تحمل لاکتوز می شوند که می تواند برای مدت طولانی و گاهی سالها ادامه یابد.

علائم اسهال خونی

علائم اسهال خونی از خفیف تا شدید وجود دارد که عمدتا به کیفیت بهداشت در مناطقی که عفونت انتشار یافته بستگی دارد.

در کشورهای پیشرفته، علائم و نشانه های اسهال خونی نسبت به کشورهای در حال توسعه یا مناطق گرمسیری خفیف تر است.

علائم اسهال خفیف عبارتند از:

اسهال
گرفتگی
کمی معده درد

این موارد معمولاً از 1 تا 3 روز پس از عفونت ظاهر می شوند و بیمار طی یک هفته بهبود می یابد.

برخی از افراد همچنین دچار عدم تحمل لاکتوز می شوند که می تواند برای مدت طولانی و گاهی سالها ادامه یابد.

علائم اسهال خونی باکتریایی

علائم در طی 1 تا 3 روز پس از عفونت ظاهر می شوند. به طور معمول یک معده درد و اسهال خفیف وجود دارد، اما در مدفوع خون و مخاط دیده نمی شود. برای شروع احتمال دارد اسهال به طور مکرر رخ دهد.

علائم کمتر شایع این وضعیت عبارتند از :

تب
استفراغ
حالت تهوع
درد شدید شکمی
خون یا مخاط در مدفوع

غالباً، علائم به قدری خفیف است که نیازی به ویزیت پزشک ندارد و در عرض چند روز مشکل برطرف می شود.

علائم اسهال خونی آمیبی

یک فرد مبتلا به اسهال خونی آمیب احتمال دارد علائم زیر را تجربه کند:

خستگی
درد شکم
تب و لرز
یبوست متناوب
تهوع و استفراغ
دفع مدفوع دردناک
اسهال آبکی، که می تواند حاوی خون، مخاط یا چرک باشد.

اگر آمیب از دیواره روده عبور کند، می تواند به جریان خون منتقل شده و اعضای دیگر بدن را آلوده کند. آن ها همچنین می توانند زخم ایجاد کنند. این وضعیت باعث خونریزی و ایجاد خون در مدفوع می شود. علائم می تواند چندین هفته ادامه داشته باشد.

آمیب ها پس از برطرف شدن علائم شاید به زندگی در بدن میزبان ادامه دهند. حتی هنگامی که سیستم ایمنی بدن ضعیف شود، احتمال دارد علائم دوباره عود کنند.

این نوع دیسانتری توسط Entamoeba histolytica)E. histolytica) آمیب ایجاد می شود. گروه آمیب ها با هم تشکیل کیست داده و این کیست ها با مدفوع انسان از بدن خارج می شوند.

آمیب ها در مناطق بهداشتی نامناسب، می توانند غذا، آب و انسان های دیگر را آلوده کنند، زیرا آنها می توانند برای مدت طولانی در خارج از بدن زنده بمانند. آمیب ها همچنین می توانند بعد از استفاده از دستشویی روی دستان فرد باقی بمانند. رعایت نکات بهداشتی خطر انتشار عفونت را کاهش می دهد.

این شیوع بیشتر در مناطق گرمسیری دیده می شود، اما گاهی در مناطقی از روستاها هم رخ می دهد.

اسهال خونی باسیلی یا شیگلوز

این نوع از اسهال خونی شدیدترین علائم را ایجاد می کند و علت آن باسیل شیگلا است. بهداشت نامناسب علت اصلی آن است. شیگلوز همچنین به دلیل غذای آلوده می تواند انتشار یابد.

چگونه اسهال خونی تشخیص داده می شود؟

اگر شما یا فرزند تان علائم اسهال خونی دارید، با پزشک مشورت کنید. dysentery در صورت عدم درمان، می تواند منجر به کم آبی شدید و خطرناک شود.

در وقت ملاقات، پزشک علائم و مسافرت های اخیر بیمار را بررسی می کند. این اطلاعات می تواند به پزشک کمک کند تا علت احتمالی علائم را تشخیص دهد.

علاوه بر آن، بسیاری از بیماری ها می توانند باعث اسهال شوند. اگر علائم دیگری از اسهال خونی ندارید، پزشک آزمایش تشخیصی را برای تعیین وجود باکتری ها، تجویز می کند. این شامل آزمایش خون و نمونه مدفوع است.

پزشک همچنین احتمال دارد آزمایش بالینی را انجام دهد تا تصمیم بگیرد که آنتی بیوتیک تجویز کند یا نه.

چگونه می توان از اسهال خونی پیشگیری کرد؟

با روش های بهداشتی خوب می توان از ابتلا به شیگلوز پیشگیری کرد، مانند:

شستن مکرر دست
نخوردن آب هنگام شنا
در تعویض پوشک نوزادی که مبتلا به اسهال است، مراقب باشید.

بهترین راه برای پیشگیری از اسهال خونی آمیبی این است که هنگام بازدید از منطقه ای که در آن بیماری شایع است، مراقب آنچه می خورید و می نوشید، باشید. هنگام سفر به این مناطق، باید از موارد زیر پیشگیری کنید:

مصرف شیر، پنیر یا محصولات لبنی غیر پاستوریزه
نوشیدنی هایی که در بطری و مهر و موم نشده، نگهداری شده اند.
میوه یا سبزیجات پوست کنده، مگر اینکه خودتان آنها را پوست بگیرید.
مواد غذایی و نوشیدنی هایی که توسط فروشندگان خیابانی فروخته می شوند.

گزینه های درمان اسهال خونی کدامند؟

شیگلوز خفیف معمولاً فقط با استراحت و مصرف مایعات فراوان درمان می شود. داروهای بدون نسخه، مانند بیسموت ساب سالسیلات (Pepto-Bismol)، می توانند به رفع گرفتگی و اسهال کمک کنند. باید از داروهایی که حرکات روده را کند می کنند مانند لوپرامید (ایمودیم) یا آتروپین-دی فنوکسیلات (لوموتیل) و ممکن است وضعیت را بدتر کند، پرهیز شود.

شیگلوز شدید با آنتی بیوتیک قابل درمان است، اما باکتری های ایجاد کننده آن اغلب مقاوم هستند. اگر پزشک آنتی بیوتیک تجویز کرده و پس از گذشت دو روز بهبودی مشاهده نکردید، این موضوع را به پزشک اطلاع دهید. سویه باکتری شیگلا می تواند مقاوم باشد و شاید به برنامه درمانی دیگری نیاز داشته باشد.

درمان اسهال خونی خفیف باکتریایی

اسهال خونی خفیف باکتریایی، نوعی که معمولاً در کشورهای پیشرفته با سرویس بهداشتی مناسب دیده می شود، بدون درمان برطرف می شود. با این حال، بیمار باید مایعات زیادی بنوشد. در موارد شدیدتر، داروهای آنتی بیوتیک تجویز می شود.

درمان اسهال خونی آمیبی

از داروهای ضد آمیب برای درمان انتاموبا هیستولیکا استفاده می شود. این موارد باعث می شود که آمیب پس از رفع علائم در داخل بدن زنده نماند. Flagyl یا مترونیدازول اغلب برای درمان اسهال خونی استفاده می شود. این دارو هم باکتری ها و هم انگل ها را درمان می کند.

اگر نتایج آزمایشگاه مشخص نباشد، بسته به شدت علائم بیماری، احتمال دارد ترکیبی از داروهای آنتی بیوتیک و آمیب کش به بیمار داده شود. در موارد شدید، پزشک می تواند یک قطره وریدی (IV) برای جایگزینی مایعات و پیشگیری از کمبود آب بدن توصیه کند.

عوارض دیسانتری

در بعضی موارد، اسهال خونی می تواند منجر به عوارضی شود، از جمله:

آرتریت بعد از عفونت: این در افرادی که سویه خاصی از باکتری شیگلا به نام S. flexneri دارند تاثیر می گذارد. این افراد ممکن است دچار درد مفاصل، سوزش چشم و ادرار دردناک شوند. آرتریت بعد از عفونت می تواند ماه ها یا سالها ادامه داشته باشد.

عفونت های جریان خون: این موارد نادر است و به احتمال زیاد در افراد با سیستم ایمنی ضعیف مانند افراد مبتلا به HIV یا سرطان تأثیر می گذارد.

تشنج: گاهی اوقات کودکان خردسال می توانند تشنج عمومی داشته باشند. مشخص نیست که چرا این اتفاق می افتد. این عارضه به طور کلی بدون درمان برطرف می شود.

سندرم همولیتیک اورمیک (HUS): یک نوع باکتری شیگلا، S. dysenteriae، گاهی اوقات با تولید سمی که سلول های قرمز خون را از بین می برد، می تواند باعث HUS شود.

در موارد نادر، اسهال خونی آمیبیک می تواند منجر به آبسه کبد یا انگل به ریه ها یا مغز شود.

پیش آگهی اسهال خونی

شیگلوز معمولاً ظرف مدت یک هفته از بین می رود و به داروهای تجویز شده نیاز ندارد. اگر به شیگلوز مبتلا هستید از تهیه غذا برای افراد دیگر خودداری کنید و به شنا نروید. افرادی که مبتلا به شیگلوزیس هستند و با کودکان کار می کنند، در تهیه غذا یا مراقبت های بهداشتی باید تا زمان قطع اسهال در خانه بمانند. اگر شما یا شریک زندگی تان مبتلا به شیگلوزیس شده اید، از رابطه جنسی تا پایان اسهال خودداری کنید.

بیشتر افراد مبتلا به اسهال خونی آمیبیک از چند روز تا چند هفته بیمار هستند. اگر به اسهال خونی آمیبی مشکوک هستید، توجه فوری پزشکی ضروری است. پزشک باید برای از بین بردن انگلی که باعث این نوع اسهال خونی می شود دارو تجویز کند.

سخن آخر

اسهال خونی یک التهاب روده بزرگ است. حتی می تواند منجر به گرفتگی معده خفیف و اسهال شدید همراه با مخاط یا خون در مدفوع شود. عدم آبرسانی کافی، می تواند کشنده باشد. عفونت با باسیل شیگلا، یا باکتری، شایع ترین علت آن است.

منابع :

https://www.healthline.com/health/digestive-health/dysentery

https://www.medicalnewstoday.com/articles/171193#prevention

[advisers limit=3 online =true skill=”15 34″]