کاربرد های کرایوتراپی چیست؟

زمان مطالعه: 7 دقیقه

کاربرد های کرایوتراپی چیست؟ کرایوتراپی که به آن جراحی کرایوسیروئید، کرایوابیلاسیون، کرایوتراپی از طریق پوست یا کرایوابیلاسیون هدفمند نیز گفته می شود، یک روش درمانی کم تهاجمی است که با استفاده از سرما شدید صورت می گیرد. این روش بافت بیمار از جمله سلول های سرطانی را منجمد کرده و از بین می برد.

کرایوتراپی ممکن است به صورت موضعی (روی سطح پوست)، از راه پوست یا جراحی صورت بگیرد. کرایوتراپی موضعی به طور معمول در مورد ضایعات پوستی و چشم استفاده می شود. هنگامی که ضایعه در زیر سطح پوست قرار دارد، لازم است یک پروب درمانی سوزن مانند از طریق پوست قرار داده شود. این وضعیت گاه به برش و جراحی نیاز دارد.

در کرایوتراپی از تصویربرداری و یک دستگاه سوزن مانند به نام کرایوپروب و گاز نیتروژن مایع یا آرگون برای ایجاد سرمای شدید بهمنظور یخ زدگی و از بین بردن بافت های بیمار از جمله سلول های سرطانی استفاده می شود. این روش ممکن است برای درمان انواع بیماری های پوستی و همچنین تومورهای داخل کبد، کلیه ها، استخوان ها، ریه ها و پستان استفاده شود.

کاربرد های کرایوتراپی

کرایوتراپی در شرایط زیادی کاربرد دارد، از جمله:

• گره ها
• ضایعات پوستی
• تومورهای پوستی
• کک و مک ناخوشایند
• خال های پوستی پیش سرطانی
• سرطان پروستات، کبد و دهانه رحم
• رتینوبلاستوما، سرطان شبکیه در دوران کودکی

سایر کاربرد های کرایوتراپی شامل درمان تومورهای سایر قسمت های بدن مانند کلیه ها، استخوان ها (از جمله ستون فقرات)، ریه ها و پستانها (از جمله توده های خوش خیم پستان به نام فیبروآدنوم) می باشد. اگرچه تحقیقات بیشتری برای تعیین اثر بخشی طولانی مدت آن لازم است، نشان داده شده است که کرایوتراپی در برخی بیماران موثر است.

چگونه باید برای کرایوتراپی آماده شوم؟

زمانی که این روش برای درمان پوست استفاده می شود، پزشک برای تسکین ناراحتی جزئی، مصرف ایبوپروفن نیم ساعت قبل از این روش را توصیه می کنند. در برخی موارد برای پیشگیری از بروز عفونت، آنتی بیوتیک تجویز می شود. برای درمان های عمیق تر، شامل تومورها، بیماران باید از مصرف داروهای رقیق کننده خون برای مدت زمان توصیه شده قبل از درمان خودداری کنند.

بسیاری از آزمایشات تصویربرداری در دوران بارداری انجام نمی شود. بر همین اساس خانم ها باید در صورت احتمال بارداری به پزشک خود اطلاع دهند. در مورد بیماری های اخیر، شرایط پزشکی، آلرژی و داروهایی که از جمله مکمل های گیاهی و آسپرین مصرفی خود با پزشک مشورت کنید. ممکن است چند روز قبل از عمل به شما توصیه شود که مصرف آسپرین، داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAID) یا داروهای رقیق کننده خون را متوقف کنید.

برخی از پزشکان پس از کرایوتراپی در تومورهای عمیق، یک شب بستری در بیمارستان را برای بیمار توصیه می کنند. کرایوتراپی از راه پوست می تواند به عنوان یک جراحی سرپایی انجام شود.

کرایوتراپی شامل چه تجهیزاتی می باشد؟

در این روش ممکن است از سونوگرافی، توموگرافی کامپیوتری (CT) یا رزونانس مغناطیسی (MR)، دستگاه سواب پنبه یا دستگاه اسپری، کرایوپروب و برونکوسکوپ استفاده شود. حتی ممکن است جراحی لاپاراسکوپی انجام شود.

اسکنرهای اولتراسوند

اسکنرهای اولتراسوند از یک کامپیوتر، صفحه نمایش فیلم و یک مبدل متصل تشکیل شده اند. مبدل یک وسیله کوچک دستی شبیه میکروفون است. بعضی از آزمایشات ممکن است از مبدل های گوناگون (با قابلیت های مختلف) استفاده می شود. مبدل، امواج صوتی با فرکانس بالا را به داخل بدن می فرستد.

تکنسین مقدار کمی ژل را در ناحیه مورد بررسی ماساژ داده و مبدل را در آنجا قرار می دهد. این ژل باعث می شود امواج صوتی بین مبدل و ناحیه مورد بررسی به عقب و جلو بروند. تصویر سونوگرافی بلافاصله بر روی صفحه نمایش ویدئو که مانند مانیتور کامپیوتر است، مشاهده می شود. رایانه بر اساس بلندی صدا (دامنه)، گام (فرکانس) و مدت زمان بازگشت سیگنال اولتراسوند واکنش نشان می دهد.

سی تی اسکنر

سی تی اسکنر به طور معمول یک ماشین بزرگ و دونات شکل است که یک تونل کوتاه در مرکز آن وجود دارد. بیمار روی یک میز معاینه باریک دراز می کشد که به داخل و خارج این تونل کوتاه می رود.

دستگاه MRI

واحد MRI سنتی یک لوله استوانه ای شکل بزرگ است که توسط آهنربا دایره ای شکل احاطه شده است. بعضی از واحدهای MRI که سیستم های کوتاه سوراخ نامیده می شوند، طوری طراحی شده اند که آهنربا بیمار را به طور کامل احاطه نکند. بعضی از دستگاه های MRI جدید سوراخ بیشتری دارند که می تواند برای بیماران بزرگتر یا مبتلایان به کلاستروفوبیا راحت تر باشد.

دستگاه اسپری

در کرایوتراپی برای درمان بافت های خارجی بدن از یک سواب پنبه یا دستگاه اسپری استفاده می شود. در کرایوتراپی برای درمان بافتی های داخلی بدن، نیاز به راهنمایی تصویر و اپلیکاتور کرایوتراپی یا کرایوپروب نیاز دارد. Cryoprobe از طریق لوله به منبع نیتروژن یا آرگون متصل می شود. بیشتر واحدهای کرایوتراپی از گاز آرگون استفاده می کنند و توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تأیید می شوند.

تجهیزات دیگری که ممکن است در طی این روش استفاده شود شامل خط داخل وریدی (IV)، دستگاه سونوگرافی و دستگاه هایی است که ضربان قلب و فشار خون بیمار را کنترل می کنند.

کرایوتراپی چگونه انجام می شود؟

در کرایوتراپی از گاز نیتروژن یا آرگون برای ایجاد دمای بسیار سرد به منظور از بین بردن بافت بیمار استفاده می شود.

• در کرایوتراپی برای بافت های خارجی بدن، نیتروژن مایع مستقیماً با سواب پنبه یا دستگاه اسپری استفاده می شود.
• در تومورهای واقع در زیر سطح پوست و در اعماق بدن، پزشک با استفاده از راهنمایی تصویر یک یا چند اپلیکاتور یا کرایوپروب را از طریق پوست به محل بافت بیمار وارد می کند و سپس نیتروژن مایع یا گاز آرگون را تحویل می دهد.

از آنجا که کرایوتراپی شامل یک سری مراحل است که منجر به مرگ سلول می شود، تومورها به طور مکرر منجمد و ذوب می شوند. به طور معمول، دو یا چند چرخه یخ زدایی استفاده می شود. هنگامی که سلول ها از بین می روند، گلبول های سفید بدن بافت مرده بدن را پاکسازی می کنند.

روش های هدایت تصویر از طریق پوست مانند کرایوتراپی اغلب توسط رادیولوژیست آموزش دیده در بخش رادیولوژی یا بعضاً در اتاق عمل انجام می شود.

این روش اغلب به صورت سرپایی انجام می شود. با این حال، برخی از بیماران ممکن است  نیاز به بستری شدن داشته باشند.

بیمار ممکن است به مانیتورهایی متصل شود که ضربان قلب، فشار خون، سطح اکسیژن و نبض بیمار را ردیابی می کنند. در این روش بیمار شاید به آرام بخش نیاز داشته باشد اما نیازی به لوله تنفس نخواهد داشت. با این حال، برخی از بیماران ممکن است به بیهوشی عمومی نیاز پیدا کنند.

در کرایوتراپی چه اتفاقی رخ می دهد؟

محلی که قرار است اپلیکاتورها یا کرایوپروب وارد شود تراشیده و استریل و با پارچه استریل پوشانده می شود. یک برش پوست بسیار کوچک در محل ایجاد می شود. با استفاده از راهنمای تصویربرداری، پزشک یک یا چند اپلیکاتور یا کرایوپروب را از طریق پوست به محل بافت بیمار وارد می کند. به محض اینکه برنامه ها یا Cryoprobe (ها) در محل قرار گرفتند، نیتروژن مایع یا گاز آرگون آزار می شود. گذشته از Cryoprobe (ها)، هیچ چیز دیگری وارد بدن نمی شود. با کاهش سریع دما در نوک پروب یک «توپ یخی» ایجاد می شود. کل آب در اطراف نوک پروب یخ می زند. از تصویربرداری برای هدایت محل نصب و نظارت بر روند انجماد استفاده می شود. با استفاده از سونوگرافی، CT یا MRI می توان از توپ یخی تصویربرداری کرد.

بعضی از تومورها برای انجماد کامل به چندین اپلیکاتور نیاز دارند. برای سرطان پروستات، شش تا هشت اپلیکاتور از طریق پروینوم (بافت بین رکتوم و بیضه و آلت تناسلی مرد) وارد بدن می شوند.

پس از اتمام روش، اپلیکاتور (ها) برداشته و برای جلوگیری از خونریزی فشار وارد می شود. به طور معمول این روش به بخیه نیاز ندارد. کل مراحل معمولاً طی یک تا سه ساعت انجام می شود.

در طول و بعد از کرایوتراپی چه چیزی اتفاق میفتد؟

برای کنترل ضربان قلب و فشار خون در طول کرایوتراپی دستگاه هایی به بدن بیمار متصل می شوند. پس از کرایوتراپی از طریق پوست، بیمار باید بتواند فعالیت های معمول خود را طی یک تا سه روز شروع کند.

در جراحی باز، بیمار باید بتواند در طی هفت تا 10 روز فعالیت های معمول خود را از سر بگیرید. حداقل باید 72 ساعت از بلند کردن اجسام سنگین خودداری شود.

مزایای کرایوتراپی چیست؟

• کرایوتراپی برای درمان فیبروآدنوم ممکن است باعث کاهش بافت اسکار یا زخم شود.
• در جراحی باز، مدت زمان بهبودی بعد از جراحی در تومورهای کلیه یا کبد ممکن است کمتر از برداشتن تومور باشد.
• برای کرایوتراپی از راه پوست، بیمار ممکن است یک شب در بیمارستان بماند یا چندین ساعت پس از عمل مرخص شود. در کرایوتراپی برای کنترل درد معمولاً نیاز به بستری در بیمارستان نیست.
• کرایوتراپی از راه پوست عوارض کمتری نسبت به جراحی باز دارد؛ زیرا فقط به یک برش کوچک برای عبور پروب از پوست نیاز دارد. در نتیجه، کرایوتراپی از راه پوست هزینه کمتری دارد و عوارض جانبی کمتری نسبت به جراحی باز دارد. یک بیمار معمولاً می تواند فعالیت های زندگی روزمره خود را 24 ساعت بعد از عمل، از سر بگیرد.

کرایوتراپی چه خطراتی دارد؟

• مانند تمام روش هایی که بر روی پوست صورت می گیرد این روش می تواند با خونریزی همراه باشد. خونریزی می تواند ناشی از سوراخ شدن پوست و یا انجماد بافت هایی مانند کبد، کلیه یا ریه باشد.
• این روش ممکن است به ساختارهای بدن آسیب وارد کند. در طی کرایوتراپی کبد، مجاری صفراوی ممکن است آسیب ببیند. در طی کرایوتراپی کلیه، حالب یا سیستم جمع کننده ممکن است آسیب ببیند. در طی کرایوتراپی پروستات احتمال دارد راست روده آسیب ببیند. هرگونه معالجه شکم می تواند منجر به آسیب به روده و ایجاد حفره در روده و عفونت شکمی شود.

محدودیت های کرایوتراپی چیست؟

هنگامی که برداشتن تومور از طریق جراحی برای برخی از بیماران غیرممکن باشد، کرایوتراپی می تواند به عنوان یک روش درمانی جایگزین برای سرطان صورت بگیرد؛ اما اثر بخشی طولانی مدت آن هنوز در حال بررسی است.

کرایوتراپی به عنوان یک درمان موضعی در نظر گرفته می شود؛ یعنی فقط می تواند بیماری را در یک محل درمان کند. این دارو نمی تواند سرطانی را که به سایر قسمت های بدن انتشار یافته است را درمان کند. از آنجا که پزشکان تومورهایی را که در تصاویر رادیولوژیک مشاهده می کنند را از بین می برد، ممکن است سرطان میکروسکوپی دیده نشوند.

اگرچه استفاده از آن در استخوان، کلیه، کبد و ریه امیدوارکننده است، اما تحقیقات کرایوتراپی از راه پوست به بررسی های طولانی مدت نیاز دارد.