بالا رفتن کراتینین به هر دلیلی هم که رخ دهد باز هم می تواند نگران کننده باشد. کراتین یک ترکیب کبدی است که توسط ماهیچه ها برای انرژی زایی مورد استفاده قرار می گیرد. کراتین استفاده نشده به کراتینین تبدیل می شود. کراتینین ماده زائد شیمیایی موجود در خون، محصول جانبی متابولیسم عضلات یا انقباضات عضلانی است. کراتینین از طریق کلیه ها از بدن همراه با ادرار دفع می شود.
سطح کراتینین یک فرد نشان دهنده دو عامل اصلی برای وضعیت سلامتی افراد است:
- عملکرد کلیه
- توده عضلانی
سطح بالای کراتینین در طولانی مدت نشان می دهد که کلیه ها به دلیل آسیب کلیه یا بیماری درست کار نمی کنند. مردان به علت توده عضلانی بیشتر نسبت به زنان کراتینین بالاتری دارند. سطوح پایین کراتینین ادرار می تواند نشان دهنده کراتینین خون بالا باشد و در برخی موارد می تواند باعث نگرانی شود.
کراتینین خون بالا چه خطراتی دارد؟
کراتینین خون بالا در صورت عدم درمان می تواند خطرات زیر را به همراه داشته باشد:
آسیب به کلیه ها. افزایش سطح کراتینین در صورت عدم درمان می تواند به کلیه ها آسیب برساند. اگر سطح کراتینین خون از حد طبیعی یا با مصرف مکمل های اضافی کراتین در خون افزایش یابد، ممکن است نارسایی کلیوی ایجاد شود.
خطر بروز بیماری های قلبی عروقی. سطوح بالاتر کراتینین خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را افزایش می دهد.
اختلالات تنفسی. افزایش سطح کراتینین ممکن است منجر به اختلالات تنفسی شود. با این حال، رابطه بین افزایش سطح کراتینین و اختلالات تنفسی نامشخص است.
مطالعه بیشتر: عفونت کلیه
میزان طبیعی کراتینین در خون چه میزان هست؟
دامنه طبیعی کراتینین در خون در افراد با جنسیت و سنین مختلف، متفاوت است:
- 6 تا 1.2 میلی گرم در دسی لیتر (53 تا 106 میکرومول در لیتر) برای مردان
- 5 تا 1.1 میلی گرم در دسی لیتر (44 تا 97 میکرومول در لیتر) برای زنان
این مقادیر ممکن است بسته به آزمایشگاه های مختلف و تکنیک های آنها کمی متفاوت باشد.
سالمندان سطح کراتینین پایین تری نسبت به بزرگسالان دارند و بدنسازان ممکن است سطح کراتینین بالاتری نسبت به اکثر بزرگسالان داشته باشند. این امر به این دلیل است که افراد سالمند در مقایسه با اکثر افراد عادی ماهیچه های ضعیف تری دارند. همچنین، افراد مبتلا به هر گونه اختلال (های) مرتبط با ماهیچه ممکن است سطح کراتینین قابل توجه پایین تری داشته باشند.
مطالعه بیشتر: علل سطوح پایین کراتینین
علل سطوح بالای کراتینین
اگر عملکرد کلیه ها تحت هر شرایطی مختل شود، می تواند باعث افزایش سطح کراتینین شما شود. برخی از شایع ترین علل بیماری های مزمن کلیه یا افزایش سطح کراتینین در بزرگسالان عبارتند از:
دیابت. دیابت گاهی ممکن است منجر به افزایش سطح کراتینین شود.
فشار خون بالا. سطوح کنترل نشده فشار خون ممکن است منجر به افزایش سطح کراتینین در بدن شود.
عفونت های مجاری ادراری. عفونت های دستگاه ادراری ممکن است باعث افزایش سطح کراتینین شود. با این حال، تحقیقات واضحی در این زمینه وجود ندارد.
داروهایی مانند سایمتیدین. سایمتیدین برای درمان اسیدیته معده و زخم معده استفاده می شود. مصرف منظم سایمتیدین ممکن است سطح کراتینین را افزایش دهد.
علائم افزایش سطح کراتینین
افزایش سطح این ماده در بدن می تواند منجر به بروز برخی علائم در بدن شود، از جمله:
- ادم
- خستگی
- گیجی
- تورم
- تنگی نفس
- کم آبی بدن
- تهوع و استفراغ
- خارش پوست
- تکرر ادرار، کاهش میزان ادرار و ادرار تیره رنگ
مطالعه بیشتر: تست عملکرد کلیه
سوالی داری؟ کلیک کن.
ویزیت آنلاین با بهترین متخصصان کلیه و داخلی
تشخیص علت بالارفتن سطح کراتینین
اگر سطح کراتینین بالایی دارید، آزمایش دوره ای کلیه ها بسیار مهم است. اگر آزمایش خون شما نشان داد که سطح کراتینین بالایی دارید، می توانید آزمایش های زیر را انجام دهید:
آزمایش نیتروژن اوره خون: (BUN)این آزمایش عملکرد کلیه های شما را با اندازه گیری میزان نیتروژن اوره در خون شما بررسی می کند. مقدار زیاد یا خیلی کم نیتروژن اوره اغلب به مشکلات کلیوی اشاره می کند.
تست GFR: این آزمایش میزان فیلتراسیون مواد را از طریق گلومرول (رگ های خونی در کلیه ها) نشان می دهد. میزان طبیعی GFR در بزرگسالان سالم 90 تا 120 میلی لیتر در دقیقه است. مقدار کمتر ممکن است نشان دهنده نقص عملکرد کلیه و افزایش سطح کراتینین باشد.
آزمایش ادرار: در این آزمایش، ادرار از نظر فیزیکی و شیمیایی مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد و وجود پروتئین، گلوکز و گلبول های قرمز خون را آشکار می کند.
مطالعه بیشتر: برای پاکسازی کلیه چی بخوریم؟
همین الان کلیک کنید!
ویزیت غیرحضوری و فوری با متخصص تغذیه و رژیم درمانی بیماران کلیوی
چگونه سطح کراتینین را به طور طبیعی کاهش دهیم؟
برخی راهکارهای طبیعی برای کاهش سطح کراتینین عبارتند از:
سرکه سیب
تشکیل سنگ کلیه ممکن است سطح کراتینین سرم را کمی افزایش دهد. سرکه سیب حاوی اسید استیک است که ممکن است خطر تشکیل سنگ کلیه را کاهش دهد. خواص ضد میکروبی آن ممکن است به دفع عفونت های باکتریایی کمک کرده و از افزایش سطح کراتینین خون شما جلوگیری کند. اما تحقیقات علمی در این زمینه کم است.
یک قاشق غذاخوری سرکه سیب را به یک لیوان آب گرم اضافه کنید و خوب مخلوط کنید. به این محلول مقداری عسل اضافه کنید. این محلول را یک بار در روز، ترجیحاً با رژیم غذایی با کربوهیدرات بالا بنوشید.
مطالعه بیشتر: درمان های خانگی سنگ کلیه
ریشه قاصدک
چای ریشه قاصدک همچنین به عنوان یک ادرار آور طبیعی برای دفع سموم و کاهش سطح کراتینین عمل می کند. همچنین در بهبود عملکرد کلیه و از بین بردن ورم یا تورم ناشی از احتباس آب موثر است.
1 قاشق غذاخوری پودر خشک ریشه قاصدک را در 1 فنجان آب داغ بریزید. اجازه دهید حدود 10 دقیقه بماند. آن را صاف کرده و بنوشید. این چای را دو یا سه بار در روز و چند روز یا چند هفته بنوشید.
قاصدک ممکن است با دیابت و داروهای فشار خون بالا تداخل داشته باشد، بنابراین مشاوره پزشک قبل از استفاده آن در رژیم غذایی لازم است.
کدو تنبل
کدو تنبل منبع غنی از مواد معدنی مختلف، ویتامین ها، آنتی اکسیدان ها و فیبر است. شواهد نشان می دهد که ممکن است به عنوان یک دیورتیک طبیعی عمل کند، گردش خون را بهبود بخشد و کلیه های شما را تقویت کند تا به طور طبیعی سطح کراتینین خون شما را کاهش دهد. با این حال، تحقیقات محدودی در این زمینه در دسترس است. یک بار در روز نصف فنجان آب کدو تلخ بنوشید. کدوی تنبل یا آب آن را بیش از حد مصرف نکنید. مطالعه ای روی موش ها نشان داد که 4000 میلی گرم بر کیلوگرم محدوده قابل تحمل است. هر دوز اضافه تر نفروتوکسیک است.
زنجبیل
زنجبیل حاوی فلاونوئیدها و اتانول است که دارای خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی هستند، که می تواند به محافظت از کلیه ها در برابر آسیب و کاهش سطح کراتینین در بدن شما کمک کند.
مقداری زنجبیل را به یک فنجان آب داغ اضافه کنید و اجازه دهید حداقل 10 دقیقه دم بکشد. کمی عسل اضافه کنید و بلافاصله مصرف کنید. شما می توانید این چای زنجبیل را سه بار در روز بنوشید.
در هر زمان و مکانی که هستی سوالتو از متخصص تغذیه و رژیم آنلاین بپرس.
چای مریم گلی
بررسی ها نشان می دهد که گیاه سالویا آفیسینالیس، معروف به مریم گلی، در افزایش دفع کراتینین در بیماران مبتلا به نارسایی کلیه مفید است. این ماده به فیلتر کردن و از بین بردن کراتینین از بدن و همچنین به بهبود گردش خون کلیه کمک می کند. جدا از آن، مریم گلی دارای مواد مغذی نیزاست. مصرف مریم گلی آسیب کلیوی ناشی از وانادیوم را کاهش می دهد و علت آن به دلیل وجود ترکیبات مفیدی مانند β-کاریوفیللین، لیمونن، کارواکرول، کاریوفیللین، بورنئول، α-پینن و α-thujene در عصاره این گیاه است.
1 قاشق چایخوری مریم گلی خشک یا 10 برگ تازه را به 1 فنجان آب داغ اضافه کنید. اجازه دهید 5 تا 10 دقیقه دم بکشد. این چای را صاف کرده و یک تا سه بار در روز بنوشید.
در صورت بارداری یا دیابت و سابقه بیماری کبد یا کلیه از این درمان خودداری کنید.
چای گزنه
گزنه به دلیل خاصیت ادرار آور می تواند به حذف مواد زائد متابولیکی کمک کرده و باعث دفع آنها از کلیه شود. به علاوه، خون را تصفیه می کند و سیستم ایمنی بدن را بهبود می بخشد.
2 تا 3 قاشق چایخوری برگ خشک گزنه را به 1 فنجان آب داغ اضافه کنید. بگذارید 10 دقیقه بماند. سپس آن را صاف کرده و بنوشید. این چای گزنه را یک یا دو بار در روز بنوشید.
آب کرن بری
کرن بری حاوی کینیک اسید است که از کلیه های شما در برابر تشکیل سنگ محافظت می کند. یک فنجان متوسط آب قره قاط را یک بار در روز بنوشید.
آب نارگیل
آب نارگیل منبع غنی از ویتامین C است که می تواند سطح کراتینین شما را کاهش داده و کلیه های شما را سالم و بدون سنگ نگه دارد. یک بار در روز یک لیوان آب نارگیل نرم میل کنید. از مصرف بیش از 1 لیوان آب نارگیل در روز خودداری کنید. شواهد نشان می دهد که ممکن است بر کلیه های شما تأثیر بگذارد.
دارچین
دارچین به دلیل خاصیت ادرار آور، برای کسانی که از سطح بالای کراتینین و مشکلات کلیوی رنج می برند مفید است. حتی به افزایش عملکرد مناسب کلیه کمک می کند و توانایی سم زدایی کلیه را افزایش می دهد. همچنین با تنظیم سطح قند خون از آسیب بیشتر کلیه جلوگیری می کند. یک دوم قاشق غذاخوری دارچین را در آب گرم یا غذا مخلوط کرده و روزی یکبار مصرف کنید.
چای بابونه
خوردن چای بابونه ممکن است سطح بالای کراتینین را کاهش دهد. گیاه بابونه را به یک فنجان آب داغ اضافه کنید. اجازه دهید حداقل 10 دقیقه بجوشد. صاف کرده و کمی عسل به آن اضافه کنید. می توانید روزانه 3 تا 4 بار چای بابونه میل کنید.
چای سبز
چای سبز یک آنتی اکسیدان طبیعی است و دارای خواص ادرارآور است. طبیعت ادرارآور چای سبز ممکن است به بهبود توانایی فیلتراسیون کلیه ها و افزایش ادرار کمک کند – در نتیجه سطح کراتینین را کاهش می دهد.
کیسه چای سبز را به مدت 10 دقیقه در یک فنجان آب داغ قرار دهید. اجازه دهید مدتی سرد شود و مقداری عسل به آن اضافه کنید. می توانید روزانه 2 تا 3 بار چای سبز بنوشید.
سیر
سیر یک آنتی اکسیدان طبیعی است و همچنین به عنوان یک ادرار آور عمل می کند. این به دفع مواد زائد سمی از بدن شما کمک می کند و ممکن است به کاهش سطح کراتینین خون کمک کند. سیر همچنین سطح آهن پلاسما را افزایش می دهد و سطح هموگلوبین را بهبود می بخشد. می توانید 4 تا 5 حبه سیر را بجوید یا سیر خرد شده را به سالاد و سایر غذاهای خود اضافه کنید. شما باید این کار را 1 تا 2 بار در روز انجام دهید.
روغن زیتون
روغن زیتون دارای فعالیت های ضد سنگی است که می تواند از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری کند. همچنین ممکن است سطح کراتینین را در خون کاهش دهد. روزی یک قاشق غذاخوری روغن زیتون به سالاد یا ماکارونی خود اضافه کنید. در حین استفاده از روغن زیتون در آماده سازی غذا از گرم کردن بیش از حد آن خودداری کنید. علاوه بر گنجاندن این غذاها در رژیم غذایی، ممکن است لازم باشد از غذاهای خاصی برای کاهش سطح کراتینین اجتناب کنید.
سایر راهکارهای کاهش سطح کراتینین
- مصرف مواد معدنی مانند سدیم، پتاسیم و فسفر را در رژیم غذایی خود کاهش دهید.
- هویج، خیار، سیر، پیاز و غذاهای غنی از اسیدهای چرب امگا 3 را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
- چای، قهوه یا نوشابه های معمولی خود را با چای گیاهی جایگزین کنید که دارای کافئین کم یا فاقد کافئین است.
- غذاهای حاوی آرژنین زیاد مانند غذاهای دریایی، شکلات، ژلاتین، آبجو، لوبیای سویا، بادام زمینی، دانه کدو تنبل، دانه کنجد و سایر مغزها و دانه ها را در رژیم خود کم کنید زیرا تمایل به تولید کراتین در کبد دارند.
مطالعه بیشتر: رژیم غذایی کم پتاسیم
پیشگیری از بالا رفتن سطح کراتینین
برخی راهکارها برای جلوگیری از افزایش سطح کراتینین در بدن وجود دارند، از جمله:
– از مصرف مکمل های حاوی کراتین و وانادیوم خودداری کنید.
– از مصرف اسفناج پرهیز کنید. اسفناج سرشار از پتاسیم و اگزالات است و ممکن است خطر سنگ کلیه را افزایش دهد.
– مصرف فیبر را با خوردن بیشتر سبزیجات، میوه ها، حبوبات و غلات کامل افزایش دهید.
– خواب کافی برای عملکرد مناسب کلیه های شما ضروری است که به نوبه خود به بدن کمک می کند تا کراتینین اضافی را دفع کند.
– با پرهیز از مصرف غذاهای شور، بسته بندی و فرآوری شده، مصرف نمک را محدود کنید، همه این موارد منجر به فشار خون بالا و احتباس مایعات در بدن می شود.
– مصرف پروتئین خود را کاهش دهید زیرا مصرف بیش از حد پروتئین می تواند سطح کراتینین را افزایش دهد. استفاده از گوشت قرمز و محصولات لبنی را کاهش دهید.
– از ورزش سنگین خودداری کنید. ورزش سنگین متابولیسم عضلات را افزایش می دهد. متابولیسم عضلات منجر به تبدیل کراتین به کراتینین و افزایش سطح آن می شود.
– کمبود آب بدن و مصرف ناکافی مایعات اغلب علت اصلی افزایش کراتینین است. به طور منظم مقدارکافی مایعات بنوشید. حتی می توانید با مصرف چای گیاهی و چای سبز یا افزودن یک تکه لیمو یا خیار به آب، مصرف مایعات خود را بیشتر و متنوع تر کنید. مصرف کافئین خود را محدود کنید زیرا این امر می تواند باعث کم آبی بدن شود.
– لبنیات منبع غنی فسفر هستند. افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه باید مصرف لبنیات را محدود کنند زیرا این فسفر ممکن است تعادل کلسیم را مختل کند. همچنین ممکن است منجر به تجمع سموم پروتئینی در بدن و فشار بر کلیه ها شود.
– نان سبوس دار غنی از فسفر، پتاسیم و سدیم است و ممکن است برای افرادی که ناراحتی های کلیوی دارند مناسب نباشد. غلات کامل در نان گندم ممکن است درصد بالاتری از سدیم نسبت به نان سفید داشته باشند. علاوه بر این، غذاهای فرآوری شده، چیپس سرخ شده و ترشی نیز به دلیل دارا بودن سدیم زیاد باید اجتناب شود.
چه زمانی برای افزایش کراتینین به پزشک مراجعه کنیم؟
مقادیر بالای کراتینین در مدت طولانی می تواند به اورمی تبدیل شود که یک وضعیت جدی و خطرناک است. در این شرایط بهتر است برای تعیین علت اصلی آن به پزشک مراجعه کنید. آزمایش خون کراتینین معمولاً اولین مرحله ای است که پزشک برای ارزیابی آن در صورت احتمال شما به بیماری های کلیوی، تجویز می کند.
علایم بیماری کلیوی، عبارتند از:
- خستگی
- کم اشتهایی
- فشار خون بالا
- تهوع و استفراغ
- اختلال در خواب
- درد در ناحیه کمر و پهلو
- تورم صورت، مچ، مچ پا، یا شکم
اگر داروهای آمینوگلیکوزید مانند جنتامایسین مصرف می کنید، ممکن است در معرض خطر ابتلا به آسیب های کلیوی قرار بگیرید. در این صورت، شما باید مرتبا توسط پزشک خود ویزیت شوید تا از طریق آزمایش خون منظم، سطح کراتینین شما را ارزیابی کند.
سخن آخر
در صورت عدم مراقبت، سطح بالای کراتینین می تواند سلامت کلی شما را تهدید کند. بنابراین، مهم است که به طور دوره ای آزمایش هایی انجام شود تا مشکل در همان ابتدا تشخیص داده و درمان شود. اگرچه داروهای فوق ممکن است سطح کراتینین را کاهش دهند، اما بهتر است قبل از استفاده از هر یک از آنها با پزشک خود مشورت کنید.
آخرین دیدگاهها