خانه » سلامت جسم » بیماری های داخلی » عمومی و داخلی » انسفالوپاتی کبدی

بدون نظر

انسفالوپاتی کبدی

تا دیر نشده علائمتو بگو، پزشکتو بگم:

انسفالوپاتی کبدی کاهش عملکرد مغز است که در نتیجه بیماری شدید کبدی رخ می دهد و این یک بیماری ثانویه است که از آسیب کبد و ایجاد سموم در خون ناشی می شود. در این شرایط، کبد نمی تواند به اندازه کافی سموم را از جریان خون خارج کند و در نتیجه باعث ایجاد سموم در جریان خون و آسیب مغزی می شود. انسفالوپاتی کبدی می تواند حاد (کوتاه مدت) یا مزمن (بلند مدت) باشد. در بعضی موارد، فرد مبتلا به آنسفالوپاتی کبدی ممکن است بیهوش شود و به حالت اغماء فرو رود.

انسفالوپاتی حاد کبدی

انسفالوپاتی حاد کبدی به دلیل بیماری شدید کبدی ایجاد می شود و حتی می تواند نشانه دهنده نارسایی کبد هم باشد و به طور عمده در افراد با شرایط زیر رخ می دهد:

هپاتیت ویروسی حاد کامل که یک نوع شدید هپاتیت ویروسی است و به طور ناگهانی ظاهر می شود.
هپاتیت سمی که ممکن است در اثر قرار گرفتن در معرض الکل، مواد شیمیایی، داروها یا مکمل ها ایجاد شود.
سندروم ری که این وضعیت نادر و جدی در درجه اول در کودکان مشاهده و باعث تورم ناگهانی و التهاب کبد و مغز می شود.

انسفالوپاتی مزمن کبدی

انسفالوپاتی مزمن کبدی ممکن است دائمی یا مکرر باشد. افرادی که به این نوع از بیماری مبتلا می شوند در طول زندگی خود قسمت های مختلف آنسفالوپاتی کبدی، سیروز شدید یا زخم کبد را تجربه کرده اند. آن ها برای جلوگیری از بروز علائم به درمان مداوم نیاز دارند. موارد دائمی در افرادی که به درمان پاسخ نمی دهند و شرایط عصبی دائمی مانند تشنج و آسیب نخاعی دارند دیده می شود.

انواع انسفالوپاتی کبدی

سه نوع HE وجود دارد:

نوع A

انسفالوپاتی کبدی نوع A از نارسایی حاد کبد (ALF) ناشی می شود و زمانی رخ می دهد که فرد سابقه بیماری کبدی نداشته ولی کاهش سریع عملکرد کبد را تجربه می کند. این کاهش معمولاً طی روزها یا هفته ها اتفاق میفتد.

رایج ترین علت انسفالوپاتی کبدی مصرف بیش از حد استامینوفن است. برخی از دلایل دیگر آن عبارتند از:

نوع B

انسفالوپاتی کبدی نوع B شامل جریان خون در اطراف کبد است که به طور منظم وارد کبد می شود و عملکرد کبد را در جداسازی و فیلتر سموم مختل می کند. دو علت بالقوه آن، ناهنجاری مادرزادی و تروما می باشد.

نوع C

انسفالوپاتی کبدی نوع C ناشی از زخم شدید و سیروز کبد است. سیروز در مرحله اواخر بیماری کبدی ایجاد می شود. محققان تخمین می زنند که حدود 70٪ از مبتلایان به سیروز علائم HE را تجربه می کنند. بسیاری از افراد فقط علائم خفیف HE را نشان می دهند و این علائم ممکن است در طول زندگی فرد دوباره عود کنند و برگردند.

طبق اعلام بنیاد کبد آمریکایی، شایعترین علت سیروز، عبارتند از:

هپاتیت B
هپاتیت C
بیماری کبد مرتبط با الکل
بیماری کبد چرب غیر الکلی

مراحل انسفالوپاتی کبدی

براساس بنیاد کبد آمریکایی، پنج مرحله انسفالوپاتی کبدی وجود دارد. شدت علائم یک فرد، مرحله بیماری را تعیین می کند.

انسفالوپاتی کبدی بر اساس شدت علائم به مراحل تقسیم می شود. سیستمهای طبقه بندی رایج شامل معیارهای West Haven و مقیاس اغماء گلاسکوو است.

پنج مرحله از انسفالوپاتی کبدی، مطابق معیارهای West Haven، عبارتند از:

مرحله 0 با حداقل علائم که ممکن است شامل اختلال در تمرکز باشد.
مرحله 1 علائم خفیف و ممکن است شامل اختلال در عدم تمرکز کوتاه مدت و تغییر در عادات خواب، مانند هیپسرومیا یا بی خوابی باشند.
مرحله 2 با علائم متوسط مانند از بین رفتن حافظه و اختلال در گفتار همراه است.
مرحله 3 با علائم شدید که در این مرحله بیمار قادر به انجام کارهای اصلی خود نخواهد بود و حتی این امکان وجود دارد که دچار سردرگمی، بی حالی شدید و تغییرات شخصیتی شود.
مرحله 4 با از دست دادن هوشیاری و اغماء همراه است.

علت انسفالوپاتی کبدی

در حالی که مکانیسم های دقیق مولکولی که منجر به این تغییرات در مغز می شوند هنوز مشخص نشده اند، اما به نظر می رسد بسیاری از عوامل در بروز این تغییرات نقش زیادی دارند، از جمله: افزایش آمونیاک در جریان خون، اختلال در انتقال دهنده های عصبی کاذب، تورم آستروسیت ها، التهاب و استرس اکسیداتیو، رسوب منگنز.

بیماران مبتلا به انسفالوپاتی کبدی معمولاً دارای بیماری مزمن کبدی مزمن هستند و بنابراین بسیاری از علائم جسمی مرتبط با اختلال عملکرد شدید کبدی را تجربه می کنند و علت دقیق انسفالوپاتی کبدی مشخص نیست. اما به نظر می رسد اختلال در عملکرد کبد و عدم تجزیه مناسب سموم منجر به افزایش سموم در جریان خون می شود. کبد مواد شیمیایی سمی مانند آمونیاک را از بدن خارج می کند اما در صورت آسیب کبد، بدن قادر به فیلتر کردن سموم نیست و در نتیجه سطح سموم در جریان خون افزایش می یابد. ایجاد این سم می تواند به اندام ها و سایر اعصاب بدن آسیب برساند.

انسفالوپاتی کبدی ممکن است توسط عوامل زیر ایجاد شود:

کم آبی بدن
مشکلات کلیوی
خوردن پروتئین بیش از حد
جراحی های اخیر یا تروما
عفونت هایی مانند ذات الریه
هیپوکسی یا میزان اکسیژن کم
داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن
عدم تعادل الکترولیت، به ویژه کاهش پتاسیم بعد از استفراغ یا مصرف داروهای ادرار آور
داروهای سرکوب کننده سیستم عصبی مرکزی مانند باربیتورات ها یا آرامبخش های بنزودیازپین

به طور کلی برخی موارد باعث بدتر شدن شرایط انسفالوپاتی کبدی می شود، از جمله:

عفونت، عفونت ممکن است سیتوکین های التهابی را فعال کند.
یبوست، یبوست باعث افزایش تولید روده و جذب آمونیاک می شود.
خونریزی دستگاه گوارش، وجود خون در دستگاه گوارش فوقانی باعث افزایش آمونیاک و جذب نیتروژن از روده می شود.
اضافه بار پروتئین رژیم غذایی، اگرچه این مورد به ندرت رخ می دهد اما مصرف بیش از حد پروتئین (به خصوص پروتئین گوشت قرمز ) ممکن است HE را تشدید کند.
داروها، داروهایی که بر روی سیستم عصبی مرکزی عمل می کنند مانند مواد مخدر، بنزودیازپین ها، داروهای ضد افسردگی ممکن است HE را بدتر کنند.
دیورتیک درمانی، هیپوولمی ناشی از دیورتیک یکی از شایع ترین دلایلی است که بیماران دارای HE که قبلاً به خوبی کنترل شده بودند، با بدتر شدن عملکرد روانی به پزشک مراجعه می کنند.

علائم انسفالوپاتی کبدی

علائم انسفالوپاتی کبدی بسته به علت اصلی آسیب کبد متفاوت است.

علائم و نشانه های انسفالوپاتی کبدی متوسط ممکن است شامل موارد زیر باشد:

گیجی
فراموشی
عدم تمرکز
قضاوت ضعیف
تغییر شخصیت
اختلال در فکر کردن

علائم انسفالوپاتی شدید کبدی عبارتند از:

گیجی
تشنج
اضطراب
خستگی
لرزش دست
کندی حرکات
اختلال در گفتار
تغییرات شدید شخصیت
خواب آلودگی یا بی حالی

در صورت بروز علائم انسفالوپاتی شدید کبدی، فوراً به پزشک مراجعه کنید چون در صورت عدم درمان مناسب ممکن است منجر به اغماء شود.انسفالوپاتی کبدی (HE) طیفی از ناهنجاریهای عصبی روانی برگشت پذیر می باشد که در بیماران مبتلا به اختلال عملکرد کبدی بروز پیدا می کند. در این شرایط علائم پس از بهبود عملکرد کبدی به طور کامل برطرف می شوند. انسفالوپاتی با تغییر شخصیت و اختلال روانی مشخص می شود و ممکن است باعث افسردگی فرد هم شود. در بیماران مبتلا به سیروز، انسفالوپاتی حاد معمولاً با یک عامل محرک مانند اختلال الکترولیت، داروها، خونریزی دستگاه گوارش یا عفونت همراه است.

عوارض انسفالوپاتی کبدی

عوارضی غیرقابل برگشت پذیر انسفالوپاتی کبدی، عبارتند از:

فتق مغز
التهاب مغز
نارسایی اندام ها

تشخیص انسفالوپاتی کبدی

چندین آزمایش برای تشخیص انسفالوپاتی کبدی وجود دارند، از جمله: آزمایش خون برای بررسی سلول های قرمز، سفید خون و پلاکت.

تعداد گلبول های قرمز خون پایین نشان دهنده کم خونی و کمبود اکسیژن است. آزمایش خون نیز ممکن است برای بررسی سطح سدیم، پتاسیم و آمونیاک در جریان خون مورد استفاده قرار گیرد. داشتن سطح بالای هر یک از این موارد نشان دهنده اختلال در عملکرد کبد است.

تست های تصویربرداری

آزمایش تصویربرداری مانند سی تی اسکن یا MRI می تواند خونریزی در سر یا ناهنجاری های موجود در مغز را بررسی کند.

آزمایش عملکرد کبد

در انسفالوپاتی کبدی تست عملکرد کبد میزان سطح بالای آنزیم های کبد را بررسی می کند. افزایش آنزیم ها می تواند نشان دهنده آسیب های کبدی باشد.در صورت ابتلا به بیماری کلیوی یا بیماری کبد به پزشک خود اطلاع دهید. گاهی اوقات، علائمی که در کنار سابقه پزشکی خود را تجربه می کنید، می تواند برای تشخیص انسفالوپاتی کبدی موثر و مفید باشند.

آزمایش اعصاب و روان در تشخیص انسفالوپاتی کبدی

آزمایش عصبی یک روش مفید برای تعیین کمبود اختلال شناختی به دلیل انواع مختلف انسفالوپاتی از جمله درجه پایین است. آزمایشات عصبی به طور مستقیم عملکردهای شناختی را که مستقیما به فعالیت های زندگی روزمره مرتبط هستند، می سنجند.

بارش های معمول انسفالوپاتی کبدی

برخی از بیماران با سابقه HE ممکن است در زمان درمان وضعیت روانی عادی داشته باشند. برخی دیگر علی رغم مدیریت پزشکی اختلال در حافظه مزمن را تجربه می کند.

پیش آگهی آنسفالوپاتی کبدی

مبتلایان به آنسفالوپاتی مزمن کبدی نسبت به افرادی که نسخه حاد این بیماری دارند، پیش آگهی بهتری خواهند داشت و در شرایط تشخیص بیماری قبل از وخیم تر شدن وضعیت، میزان بهبودی تا حدودی افزایش می یابد. انسفالوپاتی کبدی و علائم آن با درمان مناسب قابل برگشت هم هستند. اگر فرد و پزشک خود علائم را سریع تشخیص دهند و در اسرع وقت شروع به درمان کنند، فرد مبتلا به HE بهترین شانس بهبودی را دارد. این امر مستلزم معالجه HE و علت اصلی آن است. درمان مناسب اغلب می تواند HE را معکوس کند. با این حال، افراد مبتلا به بیماری مزمن کبدی یا سیروز ممکن است قسمت های مکرر از علائم HE را تجربه کنند. بهترین راه برای پیشگیری از این اپیزودها، مدیریت شرایط با درمان است.

درمان انسفالوپاتی کبدی

گزینه های درمانی برای انسفالوپاتی کبدی به شدت و علت اصلی این بیماری بستگی دارد.

اگر خوردن بیش از حد پروتئین باعث این بیماری شود، احتمالا پزشک توصیه می کند که بیمار پروتئین کمتری مصرف کند. از آنجا که پروتئین برای عملکرد صحیح بدن ضروری است، یک پزشک متخصص تغذیه یا پزشک می تواند رژیم غذایی مناسبی را برای تامین پروتئین مورد نیاز بدون اینکه علائم بیمار بدتر شود را توصیه کند.

غذاهای پر پروتئین برای جلوگیری از بروز علائم شامل موارد زیر هستند:

مرغ
ماهی
تخم مرغ
گوشت قرمز

داروها همچنین می توانند به کندی جذب سموم خون کمک کنند. پزشک ممکن است آنتی بیوتیک ها و لاکتولوز (انولوز)، یک قند مصنوعی را تجویز کند . این داروها می توانند آمونیاک، ایجاد شده توسط باکتری های روده را از خون، به روده بزرگ منتقل و سپس دفع کنند.در موارد شدید که بیماری باعث تنگی نفس می شود، بیمار به یک دستگاه تهویه کننده یا اکسیژن درمانی نیاز دارد. برخی مبتلایان به این بیماری نیاز به پیوند کبد پیدا می کنند.

اهداف اصلی در درمان HE شامل موارد زیر می باشد:

ارائه خدمات حمایتی
شناسایی و از بین بردن عوامل محرک
کلیه مبتلایان برای نظارت مکرر بر وضعیت روانی به مراقبت های حمایتی استاندارد نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارند.

در صورت بدتر شدن وضعیت بیمار باید عوامل محرک شناسایی و درمان شوند. برخی از این عوامل عبارتند از:

درمان با لاکتوز

در این شرایط به بیماران توصیه می شود که در صورت بروز اسهال، گرفتگی شکم یا نفخ، میزان مصرف لاکتوز را کاهش دهند. بیماران باید لاکتولوز کافی را تا حدی مصرف کنند تا روزانه دو تا چهار بار مدفوع شل داشته باشد. همچنین بیماران در هنگام تجویز لاکتوز باید مراقب باشند که مصرف بیش از حد آن می تواند منجر به ایلئوس، اسهال شدید، اختلالات الکترولیت و هیپوولمی شود. یک مطالعه جدید نشان داد که پس از درمان با لاکتوز به علاوه ریفاکسیمین در مقابل لاکتوز، میزان مرگ و میر در سیروزو با HE به طور قابل توجهی کاهش پیدا کرده است. علاوه بر آن مشخص شده است که بیمارانی که از لاکتوز همراه با ریفاکسیمین استفاده کرده اند مدت زمان کمتری به بستری در بیمارستان نیاز داشته و کیفیت زندگی بهتری را تجربه کرده اند.

کاهش غلظت روی در بیماران مبتلا به سیروز کبدی

به ویژه در افراد مبتلا به HE حتی در بیمارانی که کمبود روی ندارند بسیار متداول است. کمبود روی همچنین منجر به تغییر انتقال دهنده های عصبی مانند GABA و نوراپی نفرین می شود. استفاده از مکمل های روی در درمان انسفالوپاتی کبدی می تواند موثر باشد. تحقیقات نشان داد که مکمل روی به طور قابل توجهی کیفیت زندگی بیماران را بهبود می بخشد

پری بیوتیک ها

پروبیوتیک ها یا پری بیوتیک ها مواد مغذی غیر قابل هضم هستند که رشد و فعالیت میکروارگانیسم های موجود در روده را تحریک می کنند. پربیوتیک ها به طور طبیعی در بسیاری از غذاها مانند جو دوسر و غلات سبوس دار و بسیاری از میوه ها و سبزیجات از جمله کنگر فرنگی، مارچوبه، پیاز و موز یافت می شود. پروبیوتیک ها میکروارگانیسم هایی هستند که مکمل باکتری های طبیعی روده هستند و به “تعادل” فلور روده کمک می کنند. پروبیوتیک ها، پروبیوتیک ها یا سینبیوتیک ها در درمان بیماران مبتلا به MHE، موثر هستند و می تواند به عنوان درمانی طولانی مدت مورد استفاده قرار گیرند. بیشتر بیماران مبتلا به HE مزمن خفیف، بیش از 60 تا 80 گرم پروتئین در روز تحمل می کنند.

به نظر می رسد رژیم های حاوی پروتئین های گیاهی نسبت به غذا های سرشار از پروتئین حیوانی بهتر تحمل می شوند و بیماران باید از مصرف پروتئین گوشت قرمز پرهیز کنند.