عوامل زیادی می توانند باعث سرد شدن دست و پاهای شما شوند؛ اما شایع ترین علت سرد شدن اندام ها عوامل مربوط به گردش خون ضعیف یا آسیب عصبی در دستان یا پاها است. برخی از افراد بدون سابقه ابتلا به هیچ بیماری زمینه ای، طبعاً دارای پاها و دست های سردتری هستند. هنگامی که دست ها و پاهایتان به طور طبیعی تمایل به سرد شدن دارند، ممکن است سرد شدن اندام ها فقط در هوای سرد اتفاق بیفتد که در این شرایط بهتر است احتیاط های لازم را انجام دهید و از آنها محافظت کنید؛ اما اگر پاها و دستان شما دائماً سرد می شوند و یا اگر علائم دیگری مانند تغییر رنگ انگشتان را مشاهده می کنید، می توانید راهکارهای بیشتری برای مقابله با سرد شدن آن ها در نظر بگیرید.
برخی از افراد در محیط های بسیار سرد کار، زندگی و یا بازی می کنند برخی از افرادی برای گرم نگه داشتن خود به لباس محافظ ویژه ای احتیاج دارند. قرار گرفتن در محیط بسیار سرد خطر سرمازدگی و آسیب دائمی دست و پا را به همراه دارد. مطابق گفته مرکز بهداشت و ایمنی کار کانادا (CCOHS)، برخی از افراد می توانند سرمازدگی را تحمل کنند. به عنوان مثال، ماهیگیران می توانند با دست برهنه خود در هوای بسیار سرد کار کنند. زنان در معرض خطر بیشتری از آسیب سرمازدگی هستند زیرا دست و پای آنها سریعتر سرد می شود.
راه های گرم کردن پاها و دست ها
فارغ از این که شایع ترین علت سرد شدن اندام ها ، چه باشد، مهم ترین نکته ای که برای پیشگیری از بروز عوارض احتمالی باید رعایت کنید گرم نگه داشتن آن ها است. راه های محافظت از سرما را به بچه ها یاد بدهید. برای کودکان، مطمئن شوید که آنها لباس گرمی دارند و به آن ها بگویید زمانی که دست یا پای شان سرد می شود، به داخل خانه بیایند.
لباس مناسب بپوشید.
- در هوای سرد یک کلاه، دستکش، جوراب گرم و یک کت گرم بپوشید.
- برخی افراد روسری یا یقه اسکی را برای گرم نگه داشتن خود مفید می دانند.
- برای گرم نگه داشتن خود لباس های زیاد بپوشید اما سعی کنید لباس تنگ نداشته باشید.
- دستکش بپوشید؛ دستکش ها انگشتان را در کنار هم نگه می دارند و گرما را حفظ می کنند.
هر روز ورزش کنید.
برای بهبود گردش خون روزانه، ورزش و پیاده روی کنید. وقت بگذارید حداقل هر نیم ساعت از جای خود بلند شوید و حرکات کششی انجام دهید و یا پیاده روی کنید.
از یک گرم کن برقی استفاده کنید.
لنت های گرمایش الکتریکی در اندازه ها و سبک های مختلفی وجود دارند که می توانید برای گرم کردن قسمت های مختلف بدن از آن ها استفاده کنید. برای گرم نگه داشتن پا، از پد گرمکن در قسمت تحتانی کمر خود استفاده کنید. هنگام استراحت در شب، در مکان های کلیدی مانند کمر و پاهای خود از یک پد گرمکن استفاده کنید. این کار می تواند به بهبود جریان گردش خون کمک کند و رگ های خونی شما را باز نگه دارد تا جریان خون بیشتری به پاهای شما وارد شود.
چیز گرمی را نگه دارید.
نوشیدنی گرم را در دستان خود نگه دارید. یا دست و پای خود را به آرامی ماساژ دهید.
با وازلین دست و پا خود را گرم کنید.
- برای گرم کردن دست و تسکین آرتروز از پارافین استفاده کنید.
- پس از ماساژ دستان خود با وازلین، یک کیسه پلاستیکی را دور آنها قرار دهید تا گرمای دست ها حفظ شود و سپس دستان خود را در حوله ها بپیچانید.
از تماس مستقیم با وسایل یخ زده خودداری کنید.
- در صورت ابتلا به بیماری رینود از دست زدن به بخش های فریزر در فروشگاه ها دوری کنید.
- اگر می خواهید به فریزر دست بزنید بهتر است از دستکش استفاده کنید.
شایع ترین علت سرد شدن اندام ها
برخی از شایع ترین علت سرد شدن اندام ها ، عبارتند از:
کم خونی
کم خونی یک وضعیت پزشکی است که در آن تعداد گلبول های قرمز یا هموگلوبین فرد کمتر از حد طبیعی می شود. در این شرایط در بدن بیمار گلبول های قرمز سالم کافی برای حمل اکسیژن وجود ندارند. کم خونی می تواند باعث ایجاد احساس خستگی و ضعف شود. اشکال مختلفی از کم خونی وجود دارد که هر کدام علت خاص خود شان را دارند. کم خونی می تواند موقت یا طولانی مدت باشد و شدت آن از خفیف تا شدید متغیر است. اگر مشکوک به کم خونی هستید به پزشک مراجعه کنید چون کم خونی می تواند علائم بیماری های جدی باشد.
کم خونی معمولاً ناشی از کمبود آهن است. هنگامی که دچار کمبود آهن هستید، ممکن است گلبول های قرمز خون هموگلوبین کافی برای انتقال اکسیژن از ریه به سایر قسمت های بدن را نداشته باشد. این شرایط در نهایت می تواند منجر به سرد شدن دست و پاها شود. آزمایش خون می تواند کم خونی را تشخیص دهد. خوردن غذاهای حاوی آهن (مانند سبزی های برگ دار) و مصرف مکمل های آهن می تواند در از بین بردن دست ها و پاهای سرد موثر باشد. بسته به علت کم خونی، بیمار ممکن است علائم ظاهری خاصی نداشته باشد.
در شرایط بروز علائم، آن ها می توانند شامل موارد زیر باشند:
- ضعف
- سردرد
- خستگی
- سرگیجه
- تنگی نفس
- رنگ پریدگی
- درد قفسه سینه
- ضربان قلب نامنظم
- دست و پاهای سرد
در مراحل اولیه کم خونی، علائم می تواند آنقدر خفیف باشند که فرد متوجه آن ها نشود؛ اما با تشدید کم خونی علائم بدتر خواهند شد. در صورت بروز خستگی بدون علت، حتما به پزشک مراجعه کنید چون خستگی می تواند یکی از علائم کم خونی باشد.
بیماری شریانی
انسداد و یا باریک شدن شریان ها و یا عملکرد نادرست آن ها، جریان خون به پاها و دست ها را کاهش می دهد. چندین نوع بیماری شریانی وجود دارد. بیماری شریان محیطی بر روی حدود یک سوم از افراد بالای 50 سال که مبتلا به دیابت قندی هستند تاثیر می گذارد. PAD معمولاً هنگام ایجاد پلاک روی دیواره رگ های خونی باعث آسیب دیواره شریانی در اندام های تحتانی می شود.
علائم PAD علاوه بر پاهای سرد شامل موارد زیر است:
- درد پاها هنگام ورزش
- بی حسی یا سوزن سوزن شدن دست یا پاها
- زخم هایی روی پاها که به کندی بهبود می یابد.
اگر هر یک از این علائم را به همراه سرد شدن و دست و پا سرد دارید، به پزشک مراجعه کنید. درمان زودرس بیماری شریانی می تواند پیش آگهی بیماری را بهبود ببخشد.
دیابت
دیابت از راه های مختلف می تواند منجر به سرد شدن دست و پاها شود، از جمله:
- گردش خون ضعیف. گردش خون ضعیف در دیابت باعث سرد شدن دست و پاها می شود.
- بیماری قلبی. دیابت همچنین خطر ابتلا به بیماری های قلبی و باریک شدن شریان ها (به دلیل آترواسکلروز) را افزایش می دهد که هر دو ممکن است در سردی دست و پا نقش داشته باشند.
- آسیب عصبی. آسیب عصبی نوروپاتی محیطی به ویژه در پاها یکی دیگر از عارضه دیابت است که باعث احساس سوزن سوزن شدن در پاها یا دست ها می شود. بر همین اساس بهتر است برای پیشگیری از عوارض احتمالی دیابت همیشه سطح قند خون خود را ثابت و نزدیک به حد نرمال نگه دارید. همچنین اگر آسیب عصبی دارید، پاهای خود را با دقت بررسی کنید تا زخم هایی احتمالی را به موقع شناسایی و درمان شوند.
کم کاری تیروئید
- کم کاری تیروئید شرایطی است که تیروئید به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نمی کند.
- در این شرایط عملکرد متابولیکی بدن به درستی صورت نمی گیرد.
این بیماری بیشتر مردان بالای 60 سال را تحت تأثیر قرار می دهد احساس سرسرد شدن اندام های از علائم کم کاری تیروئید است. علائم دیگر آن شامل خستگی، درد مفاصل و سفتی، خشکی پوست، ریزش مو و افسردگی می باشد. پزشک می تواند با تجویز آزمایش خون کم کاری تیروئید را تشخیص دهد. درمان اصلی آن تجویز مکمل هورمونی مصنوعی است که روزانه مصرف می شود.
سندرم رینود
سندرم رینود که به عنوان پدیده رینود یا بیماری رینود نیز شناخته می شود، شرایطی است که باعث می شود انگشتان یا بعضی اوقات سایر قسمت های بدن احساس سرما یا بی حسی کنند. سندرم رینود نتیجه تنگ شدن شریان ها در دست یا پایتان است که از گردش خون طبیعی جلوگیری می کند. Raynaud می تواند منجر به تغییر رنگ انگشتان شما به سفید، آبی یا قرمز شود. علت دقیق رینود کاملاً درک تشخیص داده نشده است اما به نظر می رسد در اثر دمای سرما یا استرس ایجاد می شود. درمان های رینود شامل داروهایی است که گردش خون را بهبود می بخشد و رگ های خونی را گسترش می دهد؛ اما بسیاری از افراد به درمان خاصی نیاز ندارند.
کمبود ویتامین B-12
کمبود ویتامین B-12 می تواند به علائم عصبی از جمله احساس سرما در دست و پاهای سرد، بی حسی، سوزن سوزن شدن شود. ویتامین B-12 به طور طبیعی در گوشت و فراورده های لبنی یافت می شود و در حفظ گلبول های قرمز سالم نقش مهمی دارد. ویتامین B-12 در بدن تولید نمی شود؛ بنابراین افراد باید این ویتامین را از رژیم های غذایی خون تامین کنند.
علائم دیگر کمبود ویتامین B-12، عبارتند از:
- خستگی
- کم خونی
- رنگ پریدگی
- تنگی نفس
- زخم های دهان
- مشکلات شناختی
- مشکلات حرکتی و تعادلی
آزمایش خون می تواند کمبود ویتامین B-12 را تشخیص دهد. درمان آن می توانند شامل مصرف مکمل خوراکی، دریافت تزریق ویتامین B-12 و تغییر در رژیم غذایی باشند.
سیگار کشیدن
استعمال دخانیات باعث آسیب به رگ های خونی در سراسر بدن شده که در نهایت می تواند در تنگ شدن عروق خونی و سرد شدن انگشتان نقش داشته باشند. سیگار کشیدن به تدریج می تواند به رگ های خونی قلب آسیب برساند و عملکرد قلب را مختل کند این شرایط خصوصاً روی پاها و دست ها تأثیر می گذارد.
عوامل خطر سرد شدن اندام ها
عوامل دیگری که ممکن است خطر بروز سرد شدن دست و پاها را افزایش دهد شامل سن، سابقه خانوادگی و برخی از داروها است.
علاوه بر این برخی شرایط زیر بروز این شرایط را افزایش می دهند:
- بعضی اوقات اضطراب می تواند منجر به سرد شدن پا و دست شود.
- نوزادان و سالمندان دارای عوامل خطر بیشتری برای دست و پای سرد هستند.
- عفونت باکتریایی یا ویروسی و تب می تواند باعث لرز و احساس سرما در دست و پا شود.
- بررسی ها نشان داده که ارتباط محکمی بین سوء هاضمه و سرد شدن اندام ها دارد.
- بسیاری از شرایط مزمن، از جمله فشار خون بالا و پایین و دوره دردناک قاعدگی (دیسمنوره) می توانند منجر به بروز سرد شدن دست و پاها شوند.
سرد شدن اندام ها نوزادان
- سطح بدن نوزادان نسبت به وزن آن ها زیاد است.
- همین عامل باعث می شود بدن نوزادان در سرما، گرما بیشتری را از دست بدهد.
از طرفی هم بدن آن ها چربی زیر پوستی زیادی ندارد که این موضوع می تواند یک عامل مهمی در سرد شدن زودهنگام دست و پا نوزادان باشد.
سرد شدن اندام ها سالمندان
- بدن سالمندان توانایی تنظیم دما را به راحتی از دست می دهد.
- رگ های خونی در اندام های آنها به راحتی بسته نمی شوند.
افزایش سن متابولیسم بدن آن ها کندتر می شود و همین امر می تواند منجر به سرد شدن دست و پاهای آن ها شود. آنها به دلیل شرایط مزمن و عوارض جانبی دارو ها ممکن است در معرض خطر سرمازدگی قرار بگیرند.
زمان ضرورت مراجعه به پزشک
در صورت ابتلا به دست و پاهای سرد در طولانی مدت، فارغ از اینکه در هوای سرد کار می کنید یا نه به پزشک مراجعه کنید. ممکن است علت آن ابتلا به یک بیماری زمینه ای باشد که نیاز به درمان دارید. اگر علائم دیگری مانند تغییر رنگ در انگشتان دست یا پا، اختلال در تنفس یا درد دست و پا دارید حتما به پزشک مراجعه کنید.
2 پاسخ
سلام،مدت پنج شش ماهی هست که همسرم پهلوها و اطراف کمرش به شدت می شود کلیه شدیدی هم دارد یعنی این تو حس می کنم شاید سنگ کلیه داشته باشند ولی آیا سنگ کلیه به سرد شدن کمر و پهلوها مرتبط است؟او درد شدیدی نیز هرشب تحمل میکند ،سنوگرافی داد و معلوم شد سنگ کلیه خفیفی دارد ولی من نگران همسرم هستم و فقط میخواهم بدانم ایا سنگ کلیه موجب یخ بستن همیشگی پهلوهای همسرم میشود یا اختلال دیگری است؟؟؟
سلام همان طور که در مقاله مذکور امده است سردی اندام ها بیشتر بخاطر اختلالات عروقی می باشد ولی در مورد همسر شما با توجه به سونوگرافی با متخصص کلیه و مجاری اداری مشاوره نمایید.