تیروئیدیت پس از زایمان و یا تیروئیدیت خاموش، التهاب تیروئید به دنبال زایمان نوزاد است. این اختلال در ابتدا می تواند منجر به پرکاری تیروئید شود و در نهایت باعث کم کاری تیروئید شود. تیروئیدیت پس از زایمان یک بیماری غیر طبیعی است که در آن یک غده تیروئید با عملکرد طبیعی در سال اول پس از زایمان ملتهب می شود. تیروئیدیت پس از زایمان اغلب چندین هفته تا ماه ها طول می کشد. اما تشخیص این اختلال دشوار است زیرا علائم آن اغلب با سایر علائم مشابه مانند استرس داشتن یک نوزاد و اختلالات خلقی پس از زایمان به اشتباه گرفته می شود.
در بیشتر خانم هایی که تیروئیدیت خاموش را تجربه می کنند، عملکرد تیروئید در طی 12 تا 18 ماه از شروع علائم به حالت عادی برمی گردد. اما این بیماری در برخی از زنان منجر به بروز عوارض دائمی می شود. این وضعیت درصد کمی (حدود 3 در 100 زن و یا 2 در 25 نفر) از زنان باردار را تحت تأثیر قرار می دهد. تیروئید یک غده ریز در قسمت جلوی گردن است و کار آن ساخت هورمون های تیروئید می باشد. این هورمون ها از طریق جریان خون به تمام قسمت های بدن منتقل می شوند. هورمون های تیروئید نحوه استفاده بدن از انرژی را کنترل می کنند. آن ها تقریباً بر همه اعضای بدن تأثیر می گذارند. وقتی تیروئید مقدار مناسب هورمون ها را ایجاد نمی کند، منجر به بروز برخی علائم بیماری در فرد می شود.
تیروئیدیت خاموش ممکن است تیروئید را بیش فعال کند (پرکاری تیروئید). این بدان معنی است که هورمون های تیروئید زیادی را به جریان خون ارسال می کند که در این شرایط ممکن است قسمت هایی از بدن خیلی سریع کار کند. اما با گذشت زمان این بیماری منجر به تیروئید کم تحرک (کم کاری تیروئید) می شود. این بدان معنی است که به اندازه کافی هورمون تیروئید ایجاد نمی کند. سپس عملکرد قسمت هایی از بدن کند می شوند.
علت تیروئیدیت پس از زایمان
علت دقیق این اختلال مشخص نیست. تصور می شود که علت آن یک بیماری خود ایمنی مشابه تیروئیدیت هاشیموتو است. این دو نهاد از نظر آسیب شناسی قابل تشخیص نیستند. با این حال، زنانی که دچار تیروئیدیت پس از زایمان می شوند، در اوایل بارداری و بعد از زایمان، غلظت بالایی از آنتی بادی های ضد تیروئید دارند. در نتیجه، اعتقاد بر این است که زنانی که دچار تیروئیدیت پس از زایمان می شوند، سابقه بیماری تیروئید خود ایمنی زمینه ای داشته که به دلیل نوسانات عملکرد سیستم ایمنی، پس از زایمان شعله ور می شوند. این شرایط اساسی بسیار شبیه تیروئیدیت هاشیموتو است که در آن سیستم ایمنی به غده تیروئید حمله می کند.
عوامل خطر تیروئیدیت پس از زایمان
برخی عوامل ممکن است خطر ابتلا به تیروئیدیت خاموش را افزایش دهد، از جمله:
- سابقه مشکلات تیروئید
- سابقه تیروئیدیت پس از زایمان
- سابقه خانوادگی از مشکلات تیروئید
- غلظت بالای آنتی بادی های ضد تیروئید
- اختلال خود ایمنی مانند دیابت نوع یک
در حالی که تحقیقات بیشتری لازم است، برخی از بررسی ها نشان داده که احتمال دارد بین این اختلال و افسردگی پس از زایمان ارتباطی وجود داشته باشد. در نتیجه، زنانی که دچار افسردگی پس از زایمان شده اند، باید از نظر عملکرد تیروئید هم مورد بررسی قرار بگیرند.
علائم تیروئیدیت پس از زایمان
بیماران در طی تیروئیدیت خاموش، ممکن است دو مرحله را تجربه کنند. التهاب و ترشح هورمون تیروئید در ابتدا ممکن است باعث ایجاد علائم خفیفی مانند علائم تیروئید بیش فعال (پرکاری تیروئید) از جمله موارد زیر شود:
- لرزش
- خستگی
- بی خوابی
- اضطراب
- تحریک پذیری
- افزایش حساسیت به گرما
- کاهش وزن غیر قابل توضیح
- ضربان قلب سریع یا تپش قلب
این علائم به طور معمول یک تا چهار ماه پس از زایمان رخ می دهد و یک تا سه ماه طول می کشد. در مرحله دوم بیماری، با کاهش سلول های تیروئید، علائم خفیف و علائم تیروئید غیر فعال (کم کاری تیروئید) ایجاد می شود، از جمله:
این علائم به طور معمول چهار تا شش هفته پس از برطرف شدن علائم پرکاری تیروئید شروع می شود و شش تا 12 ماه طول می کشند. برخی از خانم ها علائم تنها پرکاری تیروئید یا فقط کم کاری تیروئید را بروز می دهند.
عوارض تیروئیدیت پس از زایمان
در بیشتر خانم هایی که تیروئیدیت خاموش ایجاد می کنند، عملکرد تیروئید معمولا طی 12 تا 18 ماه از شروع علائم سرانجام به حالت عادی باز می گردد. با این حال، برخی از زنانی که ااین اختلال را تجربه می کنند، از مرحله کم کاری تیروئید بهبود نمی یابند.
پیشگیری تیروئیدیت پس از زایمان
در حالی که ممکن است راهی برای پیشگیری از بیماری وجود نداشته باشد، خانم ها می توانند در ماههای پس از زایمان برای مراقبت از خود اقداماتی بهتر است در صورت بروز هر یک از علائم این بیماری با پزشک خود مشورت کنند.
تشخیص تیروئیدیت پس از زایمان
زنانی که علائم و نشانه هایی از تیروئیدیت پس از زایمان دارند باید برای بررسی عملکرد تیروئید خود به پزشک مراجعه کنند. وی برای بررسی سطح هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) و سطح هورمون تیروئید تیروکسین آزمایش خون را بررسی می کند. در صورت وجود عوامل خطر برای تیروئیدیت پس از زایمان، پزشک احتمالاً سه و شش ماه پس از زایمان عملکرد تیروئید بیمار را دوباره بررسی خواهد کرد. اگر نتایج تست تیروئید بیمار غیر طبیعی باشد، پزشک احتمالاً طی یک تا دو هفته آزمایش های بیشتری را توصیه می کند. علاوه بر این، در صورت بروز تیروئیدیت پس از زایمان، پزشک احتمالاً بررسی های سالانه را به بیمار توصیه می کند.
روش های تشخیصی مورد استفاده برای تشخیص تیروئیدیت خاموش بستگی به مرحله بیماری دارد. اگر علائم پرکاری تیروئید وجود داشته باشد، یک آزمایش جذب ید رادیواکتیو اغلب می تواند تشخیص دهد که آیا تیروئیدیت پس از زایمان می باشد یا بیماری گریوز، شایع ترین شکل پرکاری تیروئید است. آزمایش خون برای اندازه گیری سطح هورمون های تیروئید (T4) و هورمون های تحریک کننده تیروئید (TSH) معمولاً می تواند تشخیص دهد که آیا مادر دچار کم کاری تیروئید است.
پیش آگهی تیروئیدیت پس از زایمان
برای اکثر زنان این یک شرایط موقتی است. مهم است که بیمار به پزشک اجازه دهد در طول درمان میزان نظارت بر سطح تیروئید را کنترل کند. سرانجام ممکن است پزشک بتواند داروهای بیمار را کاهش دهد زیرا تیروئید به سطح عملکرد طبیعی باز می گردد. درنهایت هشتاد درصد بیماران باید می تواند مصرف داروهای خود را قطع کنند. کسانی که آنتی بادی مثبت تیروئید دارند احتمالاً در مرحله کم کاری تیروئید به دارو نیاز پیدا می کنند.
درمان تیروئیدیت پس از زایمان
درمان اختصاصی تیروئیدیت پس از زایمان توسط پزشک شما بر اساس شرایط زیر انجام می شود:
- وضعیت بیماری
- نظر یا اولویت بیمار
- انتظارات برای دوره بیماری
- سن، سلامتی و سابقه پزشکی بیمار
- تحمل بیمار در مورد داروهای خاص، روش ها یا روش های درمانی
درمان به مرحله بیماری و میزان علائمی که زن در آن تجربه می کند، بستگی دارد. برای خانم ها نظارت مستمر تیروئید بسیار مهم است زیرا 80 درصد از زنان مبتلا به این تشخیص عملکرد در طی 12 تا 18 ماه از شروع علائم عملکرد طبیعی تیروئید دارند. بیشتر زنانی که دچار تیروئیدیت پس از زایمان می شوند، در مراحل پرکاری تیروئید یا کم کاری تیروئید وضعیت خود نیازی به درمان ندارند. با این حال، پزشک به احتمال زیاد نحوه عملکرد تیروئید بیمار را از طریق آزمایش خون هر چهار تا هشت هفته کنترل می کند تا پیشرفت احتمالی کم کاری تیروئید در اولین فرصت تشخیص داده شود. در صورت بروز علائم و نشانه های شدید پرکاری تیروئید، پزشک احتمالاً دارو های که اثرات هورمون تیروئید در بدن را مسدود می کند (بتا مسدود کننده) را پیشنهاد می دهد.
مسدود کننده های بتا به طور معمول برای زنانی که شیر می دهند توصیه نمی شود. با این حال، بتا بلاکر پروپرانولول (Inderal) ممکن است توصیه شود زیرا در شیر مادر به اندازه سایر مسدود کننده های بتا تاثیر نمی گذارد. در موارد علائم شدید کم کاری تیروئید، به احتمال زیاد بیمار به مدت شش تا 12 ماه به درمان هورمون تیروئید نیاز خواهد داشت. این روش درمانی شامل استفاده روزانه از لووتیروکسین هورمون مصنوعی تیروئید است. پزشک بعد از مصرف دارو، وضعیت بیمار را برای پیشرفت کم کاری تیروئید کنترل می کند. دوره پس از زایمان اغلب باعث ناراحتی جسمی و همچنین فراز و نشیب های عاطفی می شود. بر همین اساس زنان با تیروئیدیت پس از زایمان بهتر است در روند درمانی خود با با پزشک همکاری کنند تا هر چه سریع تر بتوانند بهبودی خود را به دست آورند.
آمادگی برای مراجعه به پزشک
در بعضی موارد، ممکن است بیمار به پزشک متخصص در غدد ترشح هورمون بدن (غدد درون ریز) ارجاع داده شود. بیماران برای آمادگی بیشتر در هنگام مراجعه به پزشک بهتر است علائمی و اطلاعات شخصی اصلی، از جمله فشارهای اساسی یا تغییرات اخیر زندگی خود را یادداشت کنند و لیستی از تمام داروها، ویتامین ها یا مکمل های مصرفی خود را بنویسند.
در مورد تیروئیدیت خاموش، برخی از سؤال های اساسی که باید مطرح شوند، عبارتند از:
- به چه تست هایی نیاز دارم؟
- آیا باید به یک متخصص مراجعه کنم؟
- بهترین دوره درمان برای وضعیت من چیست؟
- آیا محدودیت هایی وجود دارد که باید رعایت کنم؟
- چه عاملی باعث ایجاد علائم یا وضعیت من می شود؟
- آیا علل احتمالی دیگری برای علائم یا وضعیت من وجود دارد؟
- آیا وضعیت من احتمالاً موقتی است یا درطولانی مدت ادامه دارد؟
- آیا جایگزینی عمومی برای دارویی که تجویز می کنید وجود دارد؟
- من بیماری و شرایط پزشکی دیگری هم دارم. چگونه می توانم به بهترین وجه آن ها را مدیریت کنم؟
- آیا بروشور یا مواد چاپی دیگری وجود دارد که می توانم از آن ها استفاده کنم؟چه وب سایتهایی را پیشنهاد می کنید؟
احتمالاً پزشك سؤالاتی از بیمار می پرسد، از جمله:
- علائم شما چقدر شدید است؟
- از چه زمانی شروع به تجربه علائم کردید؟
- آیا علائم شما مداوم بوده یا گاه به گاه بروز می کنند؟
- چه چیزی باعث بهتر و یا بدتر شدن علائم شما می شود؟
- آیا سابقه قبلی یا سابقه خانوادگی بیماری تیروئید دارید؟
آخرین دیدگاه‌ها