گواتر مولتی ندولر یا گواتر چند غده ای، گواتری است که در آن تعداد زیادی توده (گره) وجود دارد که به شکل غده ظاهر می شود. این وضعیت احتمالاً شایع ترین اختلال غده تیروئید است.
گواتر به بزرگی غده تیروئید اشاره دارد. گاهی اوقات، ممکن است یک فرد گواتر با چندین گره یا برجستگی داشته باشد، که به آن گواتر چند غده گفته می شود.
گواتر سمی بیماری است که هورمون تیروئید زیاد و بیش از حدی تولید کند و در نتیجه بیماری به نام پرکاری تیروئید ایجاد شود. بیشتر گره های تیروئید بی خطر هستند، اما بعضی از آنها می توانند سرطانی باشند. دانشمندان هنوز در حال بررسی ارتباط بین گره های تیروئید و سرطان هستند. برخی از کارشناسان معتقدند احتمال بروز سرطان در گره های تیروئید بیشتر از آن است که تصور می شد.
در این مقاله، ما علائم، علل و درمان های گواتر چند غده ای یا مولتی ندولر و ارتباط آنها با سرطان را بررسی می کنیم.
علائم گواتر مولتی ندولر
گواتر مولتی ندولر به ندرت باعث درد یا ناراحتی در اثر افزایش سریع اندازه می شود. این وضعیت ممکن است به دلیل تجمع ناگهانی مایعات یا خون درون گره یا به ندرت به دلیل تومور باشد. گواتر های بسیار بزرگ ممکن است با مشکل در بلع یا تنفس همراه بوده و در بعضی موارد ممکن است به برداشتن و جراحی نیاز داشته باشند.
با این حال، در برخی از موارد، ممکن است علائم زیر همراه با گواتر مولتی نودولر را تجربه کنید:
- گرفتگی صدا
- مشکل در بلعیدن
- مشکل در تنفس هنگام خوابیدن
ممکن است فرد مبتلا به گواتر مولتی ندولر سمی علائم پر کاری تیروئید را داشته باشد. این موارد شامل موارد زیر است:
- عصبی بودن
- تحریک پذیری
- اختلال در خواب
- عدم تحمل گرما
- ضربان قلب سریع، حتی هنگام استراحت
- کاهش وزن یا عدم توانایی در افزایش وزن
علل گواتر مولتی ندولر
علل گواتر چند غده ای، در بیشتر موارد، ناشناخته است. در طی یک دوره زمانی، گره ها به دلیل نرخ های مختلف رشد در قسمت های مختلف غده، ممکن است با سایر تأثیرات خارجی مانند رژیم غذایی، داروها یا ژن ها تشکیل شوند. گره ها منجر به ظاهر نامنظم در ساختار غده تیروئید می شوند. این روند سال ها به طول می انجامد، بنابراین معمولاً مشاهده می شود که با افزایش سن خطر ابتلا به گواتر مولتی ندولر افزایش می یابد.
برخی از عوامل خطر گواتر چند غده ای، عبارتند از:
- کمبود ید
- سابقه خانوادگی
- عوامل ژنتیکی که بر تولید هورمون تیروئید تأثیر می گذارد.
- جنسیت، زنان بیشتر به گره و بیماری تیروئید مبتلا می شوند.
- سابقه بیماری تیروئید خود ایمنی مانند تیروئیدیت هاشیموتو یا بیماری گریوز
- سن، زنان سالمند بیشتر در معرض خطر ابتلا به گره های تیروئید قرار دارند.
اگر غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نکند، غده هیپوفیز در مغز مقدار بیشتری هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) آزاد خواهد کرد. TSH اضافی می تواند باعث بزرگ شدن تیروئید و ایجاد گواتر چند غده ای شود. به همین ترتیب، تیروئید بیش از حد فعال که بیش از حد هورمون تیروئید تولید می کند، می تواند باعث بزرگ شدن تیروئید و تبدیل شدن به چند غده ای شود. در برخی موارد، ممکن است بیمار دلیل مشخصی برای گواتر مولتی ندولر خود نداشته باشد.
آیا گواتر چند غده ای ارثی است؟
برخی از انواع گواتر جنبه ارثی دارند. برخی شواهد نشان می دهد که وجود گواتر در یک عضو خانواده احتمال ابتلا به گواتر در سایر اعضای خانواده را افزایش می دهد. با این حال، دانش ما از ژن ها و مشکلات ژنتیکی همیشه در حال رشد است و اطلاعات دقیق تری از جمله تأثیر ژن های خاص و محیط بر گواتر در آینده در دسترس است.
تشخیص گواتر مولتی ندولر
معاینه فیزیکی ممکن است به تشخیص گواتر مولتی ندولر کمک کند. یک پزشک با گرفتن شرح حال وضعیت پزشکی بیمار شروع به تشخیص گواتر چند ناحیه ای می کند. آنها در مورد بیماری های قبلی فرد، اینکه چه داروهایی مصرف می کنند و بررسی سابقه خانوادگی بیماری یا بیماری های مربوط به تیروئید سوالاتی را می پرسد.
- معاینه جسمی: یک پزشک، گردن فرد را معاینه کرده و رگ های گردن را از نظر بزرگ شدن بررسی می کند. همچنین می تواند اندازه و شکل غده تیروئید را احساس کنند و به دنبال هر چیز غیر عادی باشند.
- آزمایش خون: آزمایش خون می تواند به تشخیص مشکلات تیروئید، به ویژه آزمایش هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) کمک کند. اگر سطح TSH یک فرد پایین باشد، ممکن است نشان دهد که فرد مبتلا به پرکاری تیروئید است، به این معنی که تیروئید هورمون تیروئید زیادی را تولید می کند. اگر سطح TSH زیاد باشد، ممکن است فرد دچار کم کاری تیروئید (سطح هورمون تیروئید پایین) باشد زیرا بدن در تلاش است تا تولید هورمون تیروئید را افزایش دهد.
- آزمایشات تصویربرداری: پزشک همچنین ممکن است آزمایشات تصویربرداری از تیروئید را تجویز کند. این موارد شامل سونوگرافی تیروئید است. این آزمایش از امواج صوتی برای تهیه تصاویر تیروئید، از جمله اندازه و تعداد گره ها استفاده می کند.
- نمونه برداری: گاهی اوقات، پزشک ممکن است برای آزمایش وجود سلول های سرطانی، نمونه برداری از گره های تیروئید را توصیه کند. در این روش از یک روش معمول بیوپسی از یک سوزن کوچک با هدایت سونوگرافی استفاده می کند که به عنوان آسپیراسیون سوزن ظریف (FNA) شناخته می شود. پزشکان احتمالاً توصیه می کنند هر کسی که دارای گره بزرگتر از 1 سانتی متر باشد، بیوپسی انجام دهد.
سوالی داری؟ کلیک کن. ویزیت آنلاین با بهترین متخصصان غدد و داخلی
درمان گواتر مولتی ندولر
همه افراد مبتلا به گواتر مولتی ندولر به درمان نیاز نخواهند داشت. درمان اغلب به عملکرد غده تیروئید بستگی دارد. اگر گره ها، هورمون تیروئید تولید نکنند (غیر سمی)، پزشک، اندازه، علائم یا الگوی رشد آن را بررسی می کند.
- رادیو ید درمانی
رادیو یددرمانی به کاهش اندازه بافت تیروئید کمک کرده و در مورد گواترهای سمی، تولید غیر طبیعی هورمون تیروئید را نیز متوقف می کند. در این وضعیت گواتر به طور معمول 2 تا 6 ماه پس از درمان کوچک می شود، اگرچه ممکن است یک سال طول بکشد. در رادیوید درمانی گواتر های کوچکتر نسبت به بزرگترها بهتر جواب می دهند.
- تیروئیدکتومی
تیروئیدکتومی عمل برداشتن غده تیروئید از طریق جراحی است. با پیشرفت در بیماری تیروئید، به ندرت جراحی لازم است. اگر گواتر به رگ های خونی اطراف فشار زیادی وارد کند، بر نفس کشیدن فرد تأثیر بگذارد، در بلع افراد مشکل ایجاد کند یا باعث پریشانی روانی شود، پزشک ممکن است برداشتن تیروئید را توصیه کند.
برای مطالعه بیشتر مقاله درمان گواتر در خانه را مطالعه کنید.
بله، گواتر مولتی نودولر ممکن است باعث تغییرات در وزن بدن شود. این تغییرات وابسته به عوامل مختلفی می‌تواند باشد، از جمله:
- هیپرتیروئیدیسم: در برخی موارد، گواتر مولتی نودولر ممکن است باعث افزایش فعالیت تیروئید شود، که به عنوان هیپرتیروئیدیسم شناخته می‌شود. در این حالت، تیروئید بیش از حد هورمون‌های تیروئید را ترشح می‌کند که می‌تواند باعث افزایش متابولیسم بدن شود. این افزایش متابولیسم می‌تواند منجر به سوخت‌وساز بیشتر کالری و کاهش وزن بدن شود.
- هیپوتیروئیدیسم: در برخی موارد، گواتر مولتی نودولر ممکن است باعث کاهش فعالیت تیروئید شود، که به عنوان هیپوتیروئیدیسم شناخته می‌شود. در این حالت، تیروئید کمتر از حد هورمون‌های تیروئید را ترشح می‌کند که می‌تواند منجر به کاهش متابولیسم بدن و افزایش وزن بدن شود.
- عوامل دیگر: گواتر مولتی نودولر ممکن است باعث تغییرات در هورمون‌های دیگری نیز شود که می‌تواند تأثیری بر وزن بدن داشته باشد. علاوه بر این، برخی از افراد ممکن است به علت اضافه وزن ناشی از گواتر مولتی نودولر فعالیت بدنی کمتری داشته باشند که نیز می‌تواند به افزایش وزن بدن منجر شود.
آیا گواتر مولتی ندولر خطرناک است؟
در اکثر موارد، گواتر مولتی ندولر خوش‌خیم است، یعنی غیرسرطانی. بیشتر ندول‌های گواتر مولتی ندولر از نوع خوش‌خیم هستند و بیماری‌هایی مانند گواتر نادر و سرطان تیروئید در این موارد به صورت استثنا رخ می‌دهند.
با این حال، هر گاه یک ندول (گره) در غده تیروئید کشف شود، مهم است که بررسی های لازم جهت اطمینان از خوش خیم بودن آن انجام شود. اگر پزشک مشکوک به خوش خیم بودن ندول‌ها باشد، ممکن است توصیه کند تا بازدیدهای منظم انجام شود و در صورت تغییر در اندازه، شکل یا علائم گواتر، مطالعات بیشتر و ارزیابی دقیق‌تر انجام شود.
در صورتی که ندول‌ها مشکوک به سرطان باشند، پزشک ممکن است جراحی را برای برداشتن ندول‌های مشکوک به سرطان توصیه می‌شود.
جهت مشورت با متخصصان زنان و غدد آنلاین در پزشکت کلیک کنید.
آخرین دیدگاه‌ها