لکه های قرمز در دهان می توانند روی لب ها، سقف دهان، پشت گلو و زبان ایجاد شوند و فعالیت های روزمره مانند خوردن و صحبت کردن را برای فرد مختل کنند. انواع خاصی از لکه های قرمز در دهان مانند تبخال می تواند بسیار دردناک باشد. این لکه ها ممکن است بدون علامت باشند و برای مدت طولانی مورد توجه قرار نگیرند و اصلا متوجه آنها نشوید. لکه‌های قرمز معمولاً در اثر عفونت باکتریایی مانند گلودرد استرپتوکوکی، ویروس یا قارچ ایجاد می شوند.
درمان این لکه ها به علت اصلی بروز آنها بستگی دارد اما می توانید با مصرف پمادهای بی حس کننده درد ناشی از آنها را تا حدودی کاهش دهید.
لکه های قرمز در دهان چه ویژگی هایی دارند؟
لکه های قرمز دهان می توانند ظاهرهای مختلفی نیز داشته باشند. آنها را می توان به عنوان هر ترکیبی از موارد زیر توصیف کرد:
- کوچک و قرمز
- نرم و سخت
- بزرگ با حاشیه قرمز و مرکز رنگی متفاوت
لکه های قرمز در دهان با چه علائمی همراه هستند؟
لکه‌های قرمز در دهان می‌توانند خارج از دهان روی لب‌ها یا قسمت پایین صورت نیز بروز پیدا کرده و ممکن است با علائم زیر همراه باشند:
- تب
- درد
- خارش
- خشکی
- گلو درد
- تاول زدن
- سرفه کردن
- آبریزش بینی
- سوزش یا گزگز
- پوسته پوسته شدن
اگر لکه های قرمز در دهان یا هر یک از علائم مرتبط با آن را تجربه کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
چه چیزهایی باعث ایجاد لکه های قرمز در دهان می شوند؟
لکه‌های قرمز در دهان می توانند دلایل مختلفی داشته باشند که بسیاری از آنها ماهیت التهابی دارند. التهاب می تواند ناشی از بیماری های سیستمیک یا محرک های محیطی باشد که پوشش مخاطی دهان را تحریک می کند. دلایل مختلفی وجود دارد که به راحتی می توان آنها را در دسته های زیر دسته بندی کرد:
علل عفونی
دهان اولین خط محافظتی بدن در برابر عوامل بیماری زا و مواد سمی مختلف است که در نتیجه در معرض بسیاری از علل عفونی لکه های قرمز در دهان قرار می گیرد. برهمین اساس برخی از رایج ترین عللی که منجر به بروز لکه‌های قرمز در دهان می شوند، ماهیت عفونی دارند، از جمله:
- باکتریایی. عفونت‌های باکتریایی مختلفی وجود دارند که با لکه‌های قرمز رنگی که در دهان ظاهر می‌شوند، به خصوص کام نرم یا سخت همراه هستند. به عنوان مثال، استرپتوکوک ها (گروهی از باکتری ها هستند که علاوه بر ظاهر شدن لکه های قرمز کوچک و بدون درد در دهان می توانند منجر به علائمی مانند سرفه، گلودرد و تب شوند.
- تبخال. ضایعات پوستی ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) که بسیار رایج هستند.
- استوماتیت هرپسیک. عفونت ویروسی دهان است که باعث تب و قرمزی و التهاب لثه می شود. این وضعیت معمولا در اوایل دوران کودکی اتفاق می افتد.
- پارامیکسو ویروس ها (ویروسی که باعث سرخک می شود). این ویروس ها می توانند خوشه هایی از لکه های قرمز کوچک در دهان ایجاد کنند. که اغلب بدون درد هستند و به آنها لکه های کوپلیک می گویند.
- قارچی. قارچ های خاصی مانند کاندیدا وجود دارند که تمایل به آلوده کردن مناطق گرم و مرطوب بدن مانند دهان دارند. لکه های ایجاد شده توسط قارچ ها می توانند از قرمز و لکه دار تا کرمی و سفید متغیر باشند.
علل خود ایمنی
بسیاری از شرایط التهابی که منجر به حمله بدن به خود و بروز بیماری های خودایمنی می شود نیز می تواند بر دهان تأثیر بگذارد و باعث آسیب و التهاب و در نهایت لکه های قرمز یا زخم شود.
- سیستمیک. شرایط خودایمنی سیستمیک که بر قسمت های مختلف بدن تأثیر می گذارد، مانند بیماری التهابی روده و لوپوس، اغلب علائمی دارند که بر دهان تأثیر می گذارد.
- درماتولوژیک. بسیاری از بیماری‌های پوستی می‌توانند منجر به راش‌های مزمن و التهابی یا ضایعاتی شوند که پوشش‌های مخاطی بدن از جمله دهان را ترجیح می‌دهند. شرایطی مانند لیکن پلان می تواند باعث ایجاد لکه های قرمز در دهان شود که باقی می مانند و درمان آن دشوار است.
علل محیطی
علل محیطی که ممکن است منجر به بروز لکه‌های قرمز رنگ در دهان شوند می تواند مرتبط با عادات سبک زندگی باشد:
- استرس. خستگی و استرس عاطفی نیز می تواند محرک قوی برای ایجاد لکه های قرمز یا زخم در دهان باشد.
- مصرف مواد مخدر. سوء مصرف تنباکو و الکل می تواند باعث تحریک قابل توجه دهان و ساختار آن و حتی برخی از انواع سرطان شود. در واقع، محصولات تنباکو به شدت با سرطان دهان مرتبط هستند. تنباکو و الکل می توانند باعث رشد بیش از حد سلول در پوشش مخاطی دهان به دلیل تحریک مزمن و در نهایت زخم های دردناک شوند. زخم های دهان نیز از عوارض شیمی درمانی است.
- رژیم غذایی. دهان در تماس مستقیم با غذا و مایعات است که ممکن است باعث واکنش های آلرژیک و ایجاد ضایعات قرمز در دهان شود. غذاهایی که به نظر می‌رسد آلرژن‌ها یا محرک‌های رایج و تند یا اسیدی هستند مانند پرتقال، تخم‌مرغ، توت فرنگی و حتی شکلات می توانند باعث بروز این لکه ها شوندد. از سوی دیگر، رژیم های غذایی با کمبود برخی مواد مغذی مانند ویتامین B12، فولات یا آهن نیز می تواند منجر به لکه های قرمز یا زخم در دهان شود.
سرطان
لوسمی لنفوبلاستیک حاد، لوسمی لنفوسیتی حاد یا ALL نیز نامیده می شود. این سرطانی است که از مغز استخوان شروع می شود. در واقع زخم های دهان یکی از عوارض رایج درمان سرطان مانند شیمی درمانی یا پرتودرمانی می باشند. این می تواند باعث ایجاد نواحی قرمز یا احساس سوزش در دهان، زخم های دردناک و یا مشکل در بلع شود.
زخم های دهان
زخم های دهان زخم هایی هستند که در دهان ایجاد می شوند. آنها باعث ناراحتی شده و می توانند خوردن و آشامیدن را دشوار کنند. آفت‌های دهان در عرض 2 تا 4 هفته از بین می‌روند، اما در برخی موارد ممکن است باقی بمانند، خونریزی کنند یا عفونی شوند.
برخی از عوامل رایجی که در ایجاد زخم دهان نقش دارند عبارتند از:
- کم آبی بدن
- استفاده از تنباکو
- کمبود ویتامین
- استفاده بیش از حد الکل
- کمبود پروتئین در رژیم غذایی
- برخی داروها یا درمان ها، مانند پرتودرمانی
- مراقبت ضعیف از دهان یا بهداشت دهان و دندان
با خوردن غذاهای نرم و ملایم و نوشیدن آب ولرم، افراد می توانند تا حدودی از زخم های دهان تسکین پیدا کنند. همچنین بهتر است تا زمانی که زخم ها از بین بروند از غذاهای درشت، شور یا اسیدی خودداری کند، زیرا می توانند ناحیه آسیب دیده را تحریک کرده و ناراحتی را افزایش دهند.
درمان لکه های قرمز در دهان
از آنجایی که دلایل ایجاد لکه‌های قرمز در دهان بسیار متنوع است، برنامه درمانی شما به علت اصلی بروز آنها بستگی دارد. بسته به علت، پزشک ممکن است گزینه های درمانی زیر را پیشنهاد دهد:
- داروهای ضد التهابی. اگر بیماری خودایمنی دارید، ممکن است استروئیدها و داروهای ضد التهابی خاص برای کاهش التهاب در سراسر بدن به شما داده شود.
- آنتی بیوتیک ها یا ضد قارچ ها. در صورت ابتلا به عفونت دارید، پزشک آنتی بیوتیک تجویز می کند. اما اگر عفونت قارچی دارید، ممکن است یک ضد قارچ تجویز شود. زیرا ویروس ها به آنتی بیوتیک ها پاسخ نمی دهند، بنابراین در صورت ابتلا به عفونت ویروسی به شما آنتی بیوتیک داده نمی شود.
- مشاوره رژیم غذایی. از آنجایی که رژیم غذایی جزء مهمی در علل بروز بیماری های دهان محسوب می شود، ممکن است پزشک شما شروع یک برنامه تغذیه اختصاصی را برای کمک به علائم شما پیشنهاد دهد.
سوالات متداول
آیا می توان از ایجاد لکه های قرمز در دهان جلوگیری کرد؟ از آنجایی که بسیاری از علل ایجاد لکه های قرمز در دهان ماهیت عفونی دارند، مهم است که با رعایت بهداشت مناسب مانند شستن دست ها از خود در برابر عوامل بیماری زا محافظت کنید. از قرار دادن دست ها در دهان به خصوص پس از لمس دستگیره های در یا تعامل با افراد بیمار خودداری کنید. علاوه بر این، حفظ تغذیه مناسب و پرهیز از دخانیات و الکل نیز می تواند در پیشگیری از بروز لکه های قرمز در دهان موثر باشد.
آیا ایجاد لکه های قرمز در دهان خطرناک است؟ در بیشتر موارد، لکه های قرمز در دهان بیشتر آزاردهنده و ناراحت کننده هستند. با این حال، یک نقطه قرمز در دهان شما نیز ممکن است نشانه ای از یک فرآیند سرطانی باشد، بنابراین هرگز علائم خود را نادیده نگیرید. همیشه مهم است که علائم خود را پیگیری کنید زیرا بسیاری از بیماری های زمینه ای اغلب نیاز به پیگیری و درمان دارند.
لکه های قرمز در دهان پس از چه مدت برطرف می شوند؟
مدت زمان علائم شما به علت خاص آن بستگی دارد. به عنوان مثال، علل باکتریایی لکه های قرمز در دهان اغلب با از بین رفتن باکتری های زمینه ای از بین می روند، در حالی که علل خودایمنی لکه های قرمز در دهان ممکن است یک مشکل مادام العمر باشد.
آیا لکه های قرمز در دهان یک بیماری حاد است یا مزمن؟ مواردی وجود دارد که در آن لکه های قرمز در دهان می توانند مزمن باشند، به خصوص آنهایی که با شرایط خودایمنی مانند بیماری التهابی روده مرتبط هستند. علاوه بر این، ویروس هایی مانند تبخال می توانند در بدن باقی بمانند و در مواقع استرس فیزیکی و عاطفی عود کنند. لکه های قرمز مربوط به عادات مزمن مانند تنباکو و الکل نیز ممکن است باقی بمانند و مزمن شوند در حالی که عفونت های باکتریایی حادتر هستند.
آیا لکه های قرمز در دهان می توانند به سایر قسمت های بدن سرایت کنند؟ لکه های قرمز در دهان بسته به علت ممکن است پخش شوند یا در سایر قسمت های بدن ظاهر شوند. به عنوان مثال، علل عفونی از باکتری تا قارچ می تواند باعث ایجاد لکه ها نه تنها در دهان، بلکه در نواحی مانند اندام تناسلی و زیر بغل شود.
آخرین دیدگاه‌ها