علایم افراد باهوش

احتمالاً نام تست‌های IQ (ضریب هوش) را برای شنیده‌اید. این ارزیابی‌ها به طور خاص برای سنجش استعداد و توانایی افراد باهوش طراحی شده‌اند. اما هوش فقط مربوط به ضریب هوشی نیست و علت آن نکته زیر است:

تست‌های IQ مهارت‌های خاصی مانند استدلال، حافظه و حل مسئله را اندازه‌گیری می‌کنند. آنها نمی‌توانند تصویر وسیع تری از قابلیت‌های شما را به طور کلی ثبت کنند. تست‌های IQ ویژگی‌های مهمی مانند خلاقیت یا مهارت‌های احساسی را ارزیابی نمی‌کنند.

افراد با پیشینه‌های مختلف سطوح مختلفی‌ را از آشنایی با مفاهیم و ساختار آزمون دارند، بنابراین کسب نمرات پایین ممکن است همیشه نشان دهنده توانایی‌های فکری واقعی افراد نباشد. نتایج حاصل از یک تحقیق که در سال 2016 انجام شد، نشان می‌دهد که افراد مبتلا به اوتیسم اغلب از هوش بالاتری نسبت به تست‌های استاندارد IQ برخوردار هستند.

این هوش می‌تواند بر تعاملات اجتماعی و عملکرد و انجام وظایف تأثیر منفی بگذارد.

انواع مختلف هوش

دانشمندان هوش را شامل توانایی فرد برای یادگیری تجربه‌های مختلف برای انطباق، شکل سازی یا انتخاب محیط زیست خود تعریف می‌کنند. برای اندازه گیری آن از تست‌ها و مقیاس‌های مختلف هوش استفاده می‌شود. با این حال، برخی از کارشناسان معتقدند که یک تست نمی‌تواند تصویر روشنی از هوش ارائه دهد.

آنها استدلال می‌کنند که ما باید نه تنها یک، بلکه چندین نوع هوش را در نظر بگیریم. یک نظریه شایع که توسط روانشناس و پروفسور هاوارد گاردنر ارائه شد، حاکی از وجود هشت نوع مختلف هوش است. با این حال، برخی از مشکلات در این سیستم طبقه بندی هوش وجود دارد.

به عنوان یک اشکال، می‌توان گفت که ارزیابی، اندازه گیری و جدا سازی آنها از یکدیگر کاری دشوار است. به عنوان مثال، می‌توان استدلال کرد که طبقه بندی گونه‌ها، یک فعالیت علمی است و بنابراین نشانه‌ای از هوش منطقی به حساب می‌آید. مردم به طور معمول از اصطلاحات مختلفی برای بیان هوش استفاده می‌کنند.

از جمله عبارات شایعی که توسط افراد برای بیان انواع هوش استفاده می‌شوند، عبارت‌اند از:

• هوش اجتماعی، مشابه هوش بین فردی گاردنر
• هوش جنسی یا آگاهی از مفاهیم و پیچیدگی‌های جنسیتی
• واکنش یک فرد به احساسات خود و دیگران یا هوش هیجانی

این موارد، به میزان زیادی توسط افراد به کار گرفته می‌شوند.

ویژگی‌های مشترک افراد با ضریب هوشی بالا

به طور کلی افراد باهوش چند ویژگی مشترک دارند. به عنوان مثال، آنها کنجکاو و بامزه هستند. افراد باهوش این نکته را می‌دانند که اطلاعات آنها کامل نیست و مسائل زیادی را نمی‌دانند. افراد باهوش فقط با نمرات فوق العاده بالایشان در تست‌های IQ تعریف و تشخیص داده نمی‌شوند.

آنها تمایل به داشتن یک سری ویژگی‌های دیگر مانند کنجکاوی سیری ناپذیر و حس شوخ طبعی دارند. از جمله ویژگی‌های افراد باهوش، عبارت‌اند از:

آنها بسیار سازگار هستند.

برخی از افراد ادعا می‌کنند که افراد باهوش انعطاف پذیر هستند و می‌توانند در شرایط مختلف، وظایف خود را انجام دهند و در امورات خود پیشرفت کنند. به عنوان مثال، می‌توان گفت که افراد باهوش با “نشان دادن آنچه که می‌توان انجام داد، بدون توجه به عوارض یا محدودیت‌هایی که بر سر راه آنها گذاشته شده است” با شرایط موجود سازگار می‌شوند.

تحقیقات روانشناسی نیز از این ایده حمایت می‌کند. هوش افراد به این نکته بستگی دارد که بتوانند با وجود شرایط نامطلوب و یا نامساعد، رفتارهای خود را تغییر دهند تا بتوانند به طور مؤثرتری با محیط خود کنار بیایند و یا در محیطی که در آن قرار دارند، تغییراتی ایجاد کنند.

در چنین شرایطی، افراد باهوش به سرعت با محیط سازگار می‌شوند و با اثر گذاری بر آن، می‌توانند به موفقیت برسند.

افراد باهوش می‌دانند که نکات زیادی را نمی‌دانند.

یکی دیگر‌ از نکاتی که مردم ادعا می‌کنند، این نکته است که افراد باهوش در صورتی که پاسخ سوالی را نمی‌دانند و مفهوم جمله‌ای را درک نمی‌کنند، می‌توانند به ندانستن خود اعتراف کنند. در واقع می‌توان گفت که افراد باهوش، از گفتن جمله کوتاه “نمی‌دانم” هیچ ترسی ندارند. در واقع اگر چیزی را ندارند، می‌توانند آن را یاد بگیرند.

این ادعا درباره افراد باهوش، توسط یک مطالعه کلاسیک که توسط جاستین کروگر و دیوید دانینگ انجام شده است، تایید شده است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می‌دهد که هر چه افراد هوش کمتری داشته باشند، توانایی‌های شناختی خود را بیش‌تر از میزان واقعی برآورد می‌کنند.

به عنوان مثال، در یک آزمایش، دانش‌آموزانی که در آزمونی که از LSAT اقتباس شده بود در پایین‌ترین چارک امتیاز کسب کرده بودند، تعداد سؤالاتی را که به درستی پاسخ داده‌اند، نزدیک به 50 درصد بیش از حد برآورد کرده بودند. در همین حال، کسانی که در چارک برتر امتیاز کسب کرده بودند، تعداد سؤالات صحیح خود را کمی دست کم گرفتند.

افراد باهوش کنجکاوی سیری ناپذیری دارند.

آلبرت انیشتین گفته است: “من استعداد خاصی ندارم، فقط به شدت کنجکاو هستم.” برخی از افراد نیز ادعا می‌کنند که “افراد باهوش اجازه می‌دهند مجذوب چیزهایی شوند که دیگران آنها را بدیهی می‌دانند.”

تحقیقات در سال 2016 در مجله تفاوت‌های فردی نشان می‌دهد که بین هوش کودکی و گشودگی نسبت به تجربه، که کنجکاوی فکری را در بر می‌گیرد، در بزرگسالی ارتباط وجود دارد.

دانشمندان هزاران نفر از افرادی را که در بریتانیا متولد شده بودند به مدت 50 سال بررسی کردند و دریافتند که افراد 11 ساله‌ای که در آزمون هوشی نمرات بالاتری کسب کرده بودند در 50 سالگی برای تجربه بیشتر آماده بودند.

افراد باهوش زیاد مطالعه می‌کنند.

برخی از افراد ادعا می‌کنند که از آنجا که افراد باهوش بسیار کنجکاو هستند، تمایل دارند که به میزان زیادی کتب مختلف و مورد علاقه خود را مطالعه کنند. در واقع، بسیاری از موفق ترین افراد جهان، از جمله بیل گیتس و اپرا، می‌گویند که با خواندن هر چیزی که به دستشان می‌رسد، خود را آموزش می‌دهند.

افراد باهوش ذهن بازی دارند.

افراد باهوش مغز خود را بر روی ایده‌ها یا فرصت‌های جدید نمی‌بندند. برخی از افراد ادعا می‌کنند که افراد باهوش «مایل به پذیرش و در نظر گرفتن دیدگاه‌های دیگر همراه با ارزش‌ها و نگرش گسترده هستند» و «برای راه حل‌های جایگزین ذهنی باز دارند».

روانشناسان می‌گویند  که افراد با نگرش باز، یعنی کسانی که به دنبال دیدگاه‌های جایگزین هستند و شواهد را نسبتاً خوب و منطقی می‌سنجند، در آزمون SAT و در آزمون‌های هوش امتیاز بالاتری کسب می‌کنند. در عین حال، افراد باهوش مراقب هستند که کدام ایده‌ها و دیدگاه‌ها را اتخاذ می‌کنند. یعنی بدون فکر و اندیشه، نظرات خود را تغییر نمی‌دهند‌.

به عبارت دیگر، ذهن افراد باهوش از پذیرش چیزها بر حسب ارزش ظاهری بیزار است و بنابراین تا زمانی که شواهد کافی ارائه نشود، از باور به یک مطلب خودداری می‌کند.

افراد باهوش متکی به خود هستند.

در مورد افراد باهوش، برخی از افراد به این نکته اشاره می‌کنند که افراد بسیار باهوش تمایل دارند که «بسیار فردگرا» باشند. این مطلب جالب توجه است، زیرا تحقیقاتی که در سال 2016 انجام و در مجله روانشناسی بریتانیا منتشر شد، نشان می‌دهد که افراد باهوش تر نسبت به اکثر افراد از معاشرت با دوستان رضایت کمتری کسب می‌کنند‌.

افراد باهوش کنترل بیشتری بر روی خود دارند.

برخی از افراد ادعا می‌کنند که افراد باهوش می‌توانند با برنامه ریزی، شفاف سازی اهداف، بررسی استراتژی‌های جایگزین و در نظر گرفتن پیامدها قبل از شروع کارهای مختلف، بر مشکلات احتمالی که ممکن است در آینده بروز پیدا کنند، غلبه کنند. علاوه براین نکته، دانشمندان رابطه‌ای بین خودکنترلی و هوش پیدا کرده‌اند.

در یک مطالعه که در سال 2009 در مجله علوم روانشناسی منتشر شد، شرکت کنندگان مجبور بودند بین دو پاداش مالی یکی را انتخاب کنند: پرداخت میزان کم بلافاصله یا پرداخت میزان زیادی پول در تاریخ‌های آینده. نتایج نشان داد که شرکت‌کنندگانی که پرداخت میزان بیشتری را در تاریخ بعدی انتخاب کردند. یعنی کسانی که خودکنترلی بیشتری داشتند، معمولاً در آزمون‌های هوش نمرات بالاتری کسب کردند.

محققان و نویسندگان می‌گویند که یک ناحیه از مغز، یعنی قشر جلوی پیشانی قدامی، ممکن است در کمک به افراد در حل مشکلات سخت و نشان دادن خودکنترلی در حین انجام کار برای رسیدن به اهداف نقش داشته باشد.

افراد باهوش تمایل به شوخ طبعی دارند.

برخی از افراد این نکته را خاطرنشان می‌کنند که افراد باهوش بالا تمایل به شوخ طبعی دارند. دانشمندان نیز موافق این نکات هستند. یک مطالعه که در دانشگاه نیومکزیکو در سال 2011 انجام شد، نشان داد که افرادی که زیرنویس‌های کارتونی خنده‌دارتری می‌نوشتند، در معیارهای هوش کلامی نمره بالاتری کسب کردند.

مطالعه دیگری که در دانشگاه نیومکزیکو انجام شد، نشان داد که کمدین‌های حرفه‌ای در معیارهای هوش کلامی امتیاز بالاتری از میانگین کسب کردند. علاوه براین، افراد باهوش به طور معمول از طنز سیاه قدردانی می‌کنند و به آن علاقه دارند. برخی از افراد به تحقیقاتی اشاره می‌کنند که نشان می‌دهند افراد باهوش “حس شوخ طبعی پیچیده‌ای” دارند.

در واقع، یک مطالعه که در سال 2017 در ژورنال Cognitive Processing منتشر شد، نشان داد افرادی که در آزمون‌های هوش کلامی و غیرکلامی نمره بالاتری می‌گیرند، به احتمال زیاد از «طنز سیاه» لذت می‌برند و آن را به خوبی درک می‌کنند. (به عنوان مثال: “اینجا پاسخگوی انجمن خودیاری بیماران آلزایمر است. اگر هنوز موضوع خود را به خاطر دارید، لطفاً بعد از سلام و احوالپرسی درباره آن صحبت کنید.”)

با این حال، کسانی که از طنز سیاه استقبال می‌کردند، به هیچ وجه آشفته یا پرخاشگر به نظر نمی‌رسیدند.

افراد باهوش نسبت به تجربیات دیگران حساس هستند.

برخی از افراد به این نکته اشاره می‌کنند که افراد باهوش می‌توانند «تقریباً احساس کنند که یک نفر چه فکری و یا احساسی دارد». برخی از روانشناسان استدلال می‌کنند که همدلی، هماهنگی با نیازها و احساسات دیگران و رفتار به گونه‌ای که به آن نیازها حساس است، جزء اصلی هوش هیجانی است.

افراد باهوش عاطفی معمولاً علاقه زیادی به صحبت با افراد جدید و یادگیری نکات بیشتر در مورد آنها دارند.

افراد باهوش خارج از چارچوب معمول فکر می‌کنند.

باهوش بودن یعنی متفاوت فکر کردن. برخی از افراد ادعا می‌کنند که افراد بسیار باهوش “وضعیت موجود را زیر سوال می‌برند. آنها روش‌های قدیمی انجام کارها را زیر سوال می‌برند. آنها ایده های غیرعادی، خارج از چارچوب و ظاهرا “دیوانه واری” دارند.

در واقع، پایبندی به وضعیت موجود ممکن است موفقیت شما را از دست شما خارج کند. اسکات گالووی، استاد بازاریابی در  دانشگاه نیویورک، قبلاً گفته بود که افراد موفق (مانند شرکت‌های موفق) همیشه این سوال را می‌پرسند که “اگر ما این کار را به این صورت انجام دهیم چه؟”

سخن آخر

هوش انواع مختلفی دارد. افراد مختلف می‌توانند در زمینه‌های متنوعی استعداد داشته باشند. طبقه بندی‌های مختلفی برای انواع هوش پیشنهاد می شود. به کمک یک روانشناس یا روانپزشک می‌توانید اطلاعات مربوط به هوش و استعداد خود را به دست آورید. به عنوان مثال ممکن است که در یک زمینه از هوش نرمال باشید، ولی در موردی دیگر باهوش به حساب آیید‌.

در صورتی که درباره هوش، ضریب هوشی، انواع مختلف هوش و ویژگی‌های افراد باهوش، سوالات بیشتری دارید، می‌توانید با پزشکت تماس بگیرید و با او درباره سوالاتتان مشورت کنید.