سینتی ماموگرافی از مقادیر کمی مواد رادیواکتیو، دوربین مخصوص و کامپیوتر برای کمک به بررسی ناهنجاری پستان استفاده می کند. سینتی ماموگرافی می تواند سرطان را حتی در صورت وجود بافت متراکم سینه و ایمپلنت های آن تشخیص دهد.
این روش تشخیصی به آمادگی کمی یا بدون نیاز به آمادگی خاصی انجام می شود. اما قبل از آن، در صورت احتمال بارداری یا شیردهی باید وضعیت خود را به پزشک معالج اطلاع دهید. علاوه بر آن، بهتر است سابقه هر گونه بیماری اخیر و بیماری زمینه ای، آلرژی و داروهایی که مصرف می کنید، از جمله ویتامین ها و مکمل های گیاهی را به پزشک معالج خود اطلاع دهید. قبل از انجام آن جواهرات را در خانه بگذارید و لباس های گشاد و راحت بپوشید.
سینتی ماموگرافی با نام‌های تصویربرداری پستان پزشکی هسته‌ای، تصویربرداری گامای خاص پستان (BSGI) و تصویربرداری مولکولی پستان (MBI) نیز شناخته می‌شود. پزشک ممکن است از این معاینه برای بررسی یک ناهنجاری پستان که با ماموگرافی تشخیص داده شده است استفاده کند.
کاربرد سینتی ماموگرافی
پزشکی هسته ای، از مقادیر کمی از مواد رادیواکتیو به نام رادیو ردیاب استفاده می کند. پزشکان از پزشکی هسته ای برای تشخیص، ارزیابی و درمان بیماری های مختلف از جمله سرطان، بیماری قلبی، اختلالات گوارشی، غدد درون ریز یا عصبی و سایر بیماری ها استفاده می کنند. آزمایشات پزشکی هسته ای، فعالیت مولکولی را بررسی می کنند.
این روش کاملا غیرتهاجمی است و از تزریق یک ردیاب رادیواکتیو استفاده می کند. ردیاب رادیواکتیو، دارویی است که رادیواکتیو ساطع می کند و به طور متفاوتی در انواع مختلف بافت تجمع می یابد. ردیاب رادیواکتیو به پزشک در تشخیص سرطان و اینکه آیا شما به بیوپسی و سایر روش ها نیاز دارید یا نه، کمک می کند.
پس از تزریق، رادیو ردیاب در نهایت در پستان تجمع می یابد و انرژی را به شکل پرتوهای گاما تغییر می دهد. این انرژی توسط دستگاهی به نام دوربین گاما تشخیص داده می شود . دوربین و یک کامپیوتر، میزان جذب رادیو ردیاب توسط بدن را اندازه گیری می کنند و تصاویری را تولید می کنند که جزئیات ساختار و عملکرد اندام و بافت را نشان می دهد.
پزشکان از سینتی ماموگرافی به عنوان یک روش تشخیصی برای پیگیری معاینات فیزیکی پستان، ماموگرافی و یا سونوگرافی استفاده می کنند. سینتی ماموگرافی می تواند سرطان سینه را حتی زمانی که بافت متراکم سینه یا ایمپلنت سینه وجود دارد، تشخیص دهد.
سینتی ماموگرافی یک ابزار غربالگری اولیه نیست و جایگزین ماموگرافی نمی شود. برخی از پزشکان از آن به عنوان یک گزینه غربالگری جانبی در زنانی که در معرض خطر بالاتری برای سرطان سینه هستند اما نمی توانند MRI انجام دهند، استفاده می کنند. انجام این روش نیاز به آمادگی خاصی ندارد.
ظاهر تجهیزات سینتی ماموگرافی چگونه است؟
سینتی ماموگرافی، از دوربین‌های گاما با وضوح بالا استفاده می‌کند (شبیه به ماموگرافی) که در هنگام فشرده‌سازی در کنار سینه قرار می‌گیرند. دستگاه های مورد استفاده شبیه به دستگاه ماموگرافی هستند.
اکثر معاینات پزشکی هسته ای، از دوربین گاما برای تشخیص تشعشعات و گرفتن عکس از زوایای مختلف استفاده می کنند. سینتی ماموگرافی از نوع خاصی از دوربین گاما استفاده می کند که بسیار کوچکتر از دوربین معمولی است و باعث می شود که موقعیت سینه ها در حین گرفتن عکس های بسیار دقیق بسیار آسان شود.
چگونه انجام می شود؟
معاینات معمولی اشعه ایکس برای ایجاد یک تصویر، اشعه ایکس را از بدن عبور می دهد.
پزشکی هسته ای از مواد رادیواکتیو به نام رادیوداروها یا رادیو ردیاب ها استفاده می کند. پزشک شما معمولاً این ماده را به جریان خون تان تزریق می کند. یا ممکن است به شما بگویید که این ماده را ببلعید یا به صورت گاز، استنشاق کنید. این ماده در ناحیه هدف و جایی که پرتوهای گاما انرژی می دهند، تجمع می یابد. دوربین‌های ویژه این انرژی را تشخیص می‌دهند و با کمک یک کامپیوتر، تصاویری را ایجاد می‌کنند که جزئیات ظاهر و عملکرد اندام‌ها و بافت‌های شما را نشان می‌دهد .
برخلاف سایر تکنیک‌های تصویربرداری، پزشکی هسته‌ای بر فرآیندهای درون بدن تمرکز دارد. یعنی تصاویر بر اساس میزان متابولیسم یا مقدار مواد شیمیایی در بدن تهیه می شوند. مناطقی که در آن غلظت بیشتری از رادیو ردیاب ها تجمع پیدا کرده، حتما سطح بالایی از مواد شیمیایی و یا سوخت و ساز وجود دارد که این مناطق با شدت بیشتر “نقاط داغ” نامیده می شوند.
مناطق با شدت کمتری از مواد شیمیایی یا “نقاط سرد” نشان دهنده غلظت کمتر رادیو ردیاب و متابولیسم کمتر است .
این در حالی است که مناطق با شدت بیشتر و یا همان نقاط داغ نیاز به ارزیابی بیشتر از طریق بیوپسی دارند. سرطان سینه و همچنین برخی ضایعات خوش خیم می تواند باعث ایجاد نواحی با شدت بیشتری (نقاط داغ) در پستان شود.
مدت زمان انجام
سینتی ماموگرافی معمولاً به صورت سرپایی انجام می شود. این آزمایش تشخیصی باید تقریباً 45-60 دقیقه طول بکشد.
قبل از تصویربرداری، پزشک یا تکنسین مقدار کمی از رادیو ردیاب را به شما تزریق می کند. هر بار یک سینه در کنار دوربین گاما قرار می گیرد و با یک صفحه صاف شبیه به ماموگرافی فشرده می شود. برخی از دستگاه ها، یک دوربین گاما را در هر طرف سینه قرار می دهند. ثبت هر تصویر حدود 10 دقیقه طول می کشد. به طور کلی دو تصویر از هر پستان تهیه می شود. بسته به اندازه سینه یا تشخیص نوع ناهنجاری، ممکن است پزشک تصاویر بیشتری را تهیه کند. بنابراین، امتحان در اکثر موارد 45-60 دقیقه طول می کشد. بعد از آن، رادیولوژیست یا پزشک دیگری که در پزشکی هسته‌ای آموزش دیده است، تصاویر را تفسیر کرده و گزارشی را برای پزشک معرف شما ارسال می‌کند.
در حین و بعد از سینتی ماموگرافی
در هنگام انجام این روش تشخیصی، شما باید تا جایی که ممکن است بی حرکت بمانید تا دوربین بتواند به درستی عکس های مناسبی را بگیرد. احتمال دارد از شما خواسته شود برای عکس برداری بنشینید و سینه های خود را فشار دهید تا از حرکت سینه ها در حین تصویربرداری جلوگیری شود.
سینتی ماموگرافی درد ندارد. با این حال، ممکن است به دلیل ثابت ماندن یا حفظ یک موقعیت خاص در طول تصویربرداری، یک کمی احساس ناراحتی کنید. اگر فکر می کنید ممکن است در ثابت ماندن یا تحمل فشار دادن سینه مشکل داشته باشید، قبل از شروع معاینه به تکنسین خود اطلاع دهید.
پس از امتحان، ممکن است لازم باشد منتظر بمانید تا تکنسین تشخیص دهد که آیا به تصاویر بیشتری نیاز دارید یا خیر. گاهی اوقات، تکنسین تصاویر بیشتری برای شفاف سازی یا تجسم بهتر مناطق یا ساختارهای خاص می گیرد.
فواید و خطرات سینتی ماموگرافی
سینتی ماموگرافی به پزشک کمک می کند که تشخیص دهد آیا وضعیت بیماری شما نیاز به بیوپسی دارد یا ندارد؟ برهین اساس، این روش می تواند نیاز به سایر روش های تهاجمی غیرضروری را کاهش دهد.
سینتی ماموگرافی می تواند سرطان سینه را حتی زمانی که بافت متراکم سینه یا ایمپلنت سینه وجود دارد، تشخیص دهد. برای برخی از بیمارانی که نمی توانند MRI سینه انجام دهند، می توان از سینتی ماموگرافی استفاده کرد.
خطرات
از آنجایی که در آزمایشات پزشکی هسته ای تنها از دوز کمی از رادیو ردیاب استفاده می شود، شما در معرض نسبتاً کمی از اشعه قرار می گیرید. این اشعه برای معاینات تشخیصی قابل قبول است و نمی تواند عوارض زیادی برای شما داشته باشد.
بیش از شش دهه است که پزشکان از روش های تشخیصی پزشکی هسته ای استفاده می کنند. به نظر می رسد هیچ اثر نامطلوب طولانی مدت از چنین قرار گرفتن در معرض دوز کم وجود ندارد .
پزشک همیشه فواید درمان پزشکی هسته ای را در مقابل هر خطر و عوارض احتمالی آن در نظر می گیرد. پزشک شما در مورد خطرات قابل توجه قبل از درمان صحبت خواهد کرد و به شما فرصتی می دهد که سؤالات خود را بپرسید .
سایر آزمایشات تصویربرداری، مانند سونوگرافی و ام آر آی سینه، از اشعه استفاده نمی کنند. بنابراین، ممکن است این روش تشخیصی برای اکثر زنان مفیدتر باشند.
واکنش های آلرژیک به ردیاب های رادیویی بسیار نادر و معمولاً خفیف است. همیشه در مورد هر گونه حساسیتی که ممکن است داشته باشید با پرسنل پزشکی هسته ای مشورت کنید. تزریق رادیوتراسر ممکن است باعث درد خفیف و قرمزی شود. اما در کل این علائم باید به سرعت برطرف شوند.
به طور کلی، محدودیت های سینتی ماموگرافی، عبارتند از:
- روش های پزشکی هسته ای می تواند زمان بر باشد.
- وضوح تصویر تصاویر پزشکی هسته ای ممکن است به اندازه ماموگرافی یا MRI نباشد.
- یک ناهنجاری تشخیص داده شده در سینتی ماموگرافی ممکن است با استفاده از سایر معاینات تصویربرداری دشوار باشد. حتی می تواند انجام بیوپسی را دشوار کند.
- سینتی ماموگرافی یک ابزار اولیه غربالگری سرطان پستان محسوب نمی شود. علاوه بر آن، جایگزینی برای ماموگرافی یا سونوگرافی نیست.
سخن آخر
سینتی ماموگرافی نمی تواند جایگزین ماموگرافی اشعه ایکس در غربالگری معمول بیماران سرطان پستان شود. با این حال، سینتی ماموگرافی می‌تواند به عنوان یک تکنیک مفید در شرایطی مانند ماموگرافی مبهم یا غیر تشخیصی، سینه‌های متراکم یا توده‌دار، سینه‌هایی با اسکارهای ناهنجار ناشی از جراحی قبلی، سینه‌های دارای ایمپلنت که انجام ماموگرافی دشوار است (فشرده سازی بیش از حد دردناک است) استفاده شود.
در این آزمایش، مقدار کمی ماده رادیواکتیو به نام تکنسیوم 99 که توسط سلول‌های سرطانی جذب می‌شود، تزریق و از دوربین گاما برای گرفتن عکس از سینه‌ها استفاده می‌شود. همچنین به تست Miraluma و تصویربرداری پستان sestamibi نیز معروف است.
آخرین دیدگاه‌ها