هیستروسکوپی روشی است که در آن از یک هیستروسکوپ برای بررسی داخل رحم استفاده می شود. هیستروسکوپ، یک تلسکوپ باریک با نور و دوربین در انتها است که تصاویر تهیه شده را به مانیتور ارسال می کند تا پزشکتان بتوانند درون رحم شما را ببینند. هیستروسکوپ از طریق واژن و دهانه رحم به رحم شما منتقل می شود. هنگامی که هیستروسکوپی انجام می گردد نیازی به بریدگی در پوست شما نخواهد بود.
کاربرد هیستروسکوپی
از هیستروسکوپی در موارد زیر می توان استفاده کرد:
بررسی علائم یا مشکلات زنان و مامایی
برای بررسی علل بیماری های زنان مانند دوره های طولانی مدت عادات ماهانه، خون ریزی غیر طبیعی واژن، خون ریزی پس از دوران یائسگی، درد لگن، سقط های مکرر جنین یا مشکل در بارداری از هیستروسکوپی استفاده می شود.
تشخیص بیماری
هیستروسکوپی برای تشخیص برخی بیماری ها مانند تشخیص فیبروم و پولیپ (رشد غیر سرطانی در رحم) کاربرد دارد.
درمان
پزشکتان امکان دارد برای درمان برخی اختلالات مانند از بین بردن فیبروم ها، پولیپ ها، جابجایی دستگاه های داخل رحمی (IUDs) و چسبندگی داخل رحمی از هیستروسکوپی استفاده کند.
هیستروسکوپی به جای روشی به نام اتساع و کورتاژ (D&C) که معمولاً برای معاینه رحم و از بین بردن رشدهای غیرطبیعی معمول است، هم استفاده می شود.
میزان درد در هیستروسکوپی
به نظر می رسد میزان درد در هیستروسکوپی بین زنان مختلف، تفاوت زیادی دارد. برخی از زنان در طی هیستروسکوپی، احساس درد جزئی و خفیفی می کنند. اما برخی دیگر درد شدیدی دارند. اگر درد شما خیلی شدید و ناراحت کننده است، به پزشکتان بگویید. پزشک می توانند هر زمان که بخواهند روند هیستروسکوپی را متوقف کند. اگر نگران هستید، قبل از انجام عمل جراحی در مورد درد با پزشکتان مشورت کنید. در مورد گزینه های تسکین درد از وی بپرسید.
بهبودی بعد از هیستروسکوپی
بیشتر زنان فکر می کنند روز بعد هیستروسکوپی می توانند به فعالیت های عادی روزمره خود برگردند، اما در همه زنان این امکان وجود ندارد.
اگر در طی هیستروسکوپی از بی حسی عمومی استفاده شده باشد شاید مجبور باشید چند روز استراحت کنید.
بعد از بهبودی، شما می توانید بلافاصله غذا بخورید و بنوشید. ولی ممکن است گرفتگی هایی شبیه به درد پریود و برخی لکه بینی یا خون ریزی را برای چند روز تجربه کنید. این کاملا طبیعی است و جای هیچ نگرانی در مورد آن وجود ندارد. مگر اینکه خون ریزی شما طولانی مدت باشد.
برای کاهش خطر عفونت باید به مدت یک هفته یا تا زمانی که خون ریزی متوقف نشده باشد از برقراری رابطه جنسی اجتناب کنید.
عوارض هیستروسکوپی
هیستروسکوپی به طور کلی بسیار ایمن است، اما مانند هر روش، خطر بروز عوارض وجود دارد. بروز عوارض برای زنانی که در حین انجام هیستروسکوپی بیماری را درمان می کنند بیشتر است.
برخی از اصلی ترین خطرات مرتبط با هیستروسکوپی عبارتند از:
آسیب تصادفی در رحم: آسیب تصادفی در رحم غیر طبیعی است، اما امکان دارد نیاز به درمان با آنتی بیوتیک ها یا در موارد نادر، جراحی دیگری برای ترمیم رحم داشته باشد.
آسیب تصادفی به دهانه رحم: آسیب تصادفی به دهانه رحم به ندرت دیده می شود و معمولاً به راحتی قابل ترمیم است.
خون ریزی بیش از حد در حین یا بعد از عمل: اگر تحت بیهوشی عمومی بوده باشید خون ریزی بیش از حد در حین یا بعد از عمل می تواند دیده شود اما با استفاده از دارو یا روش دیگری قابل درمان است. به ندرت برداشتن رحم (هیسترکتومی) ضروری خواهد بود.
عفونت رحم: عفونت رحم می تواند باعث ترشحات بوی واژن، تب و خون ریزی شدید شود. معمولاً با یک دوره کوتاه مصرف آنتی بیوتیک قابل درمان است.
احساس ضعف: از هر 200 زن که یک هیستروسکوپی بدون بیهوشی یا بی حسی موضعی انجام می شود، احساس ضعف ممکن است در زن دیده شود.
هیستروسکوپی تنها درصورتی انجام می شود که مزایا انجام هیستروسکوپی از عوارض احتمالی آن بیشتر باشد.
گزینه های جایگزین هیستروسکوپی
رحم شما نیز می تواند با استفاده از روش های زیر به جای هیستروسکوپی بررسی شود:
سونوگرافی لگن: در سونوگرافی لگن یک کاوشگر کوچک در مهبل قرار می گیرد که با استفاده از امواج صوتی تصویری از داخل رحم شما تهیه می کند.
بیوپسی آندومتر: در بیوپسی آندومتر یک لوله باریک از طریق دهانه رحم به رحم شما منتقل می شود و با استفاده از مکش نمونه بافتی از پوشش رحم شما نمونه برداری می شود.
بیوپسی آندومتر ممکن است در کنار هیستروسکوپی و همزمان با آن انجام شود، اما از آن ها نمی توان برای درمان بیماری استفاده کرد.
در طول هیستروسکوپی
هیستروسکوپی معمولاً به صورت سرپایی انجام می شود و شما مجبور نیستید در بیمارستان بستری شوید.
ممکن است استفاده از بی حسی برای این روش ضروری نباشد، اما گاهی از بی حسی موضعی (بی حسی با دارو برای بی حس کردن دهانه رحم) استفاده می شود.
اگر پزشکتان در طول هیستروسکوپی ترجیح دهد از بی حسی استفاده نشود به جای آن از بیهوشی عمومی استفاده می کند.
در کل یک هیستروسکوپی ممکن است حداکثر 30 دقیقه طول بکشد، اما در صورت انجام تشخیص بیماری یا بررسی علائم ممکن است حدود 5 تا 10 دقیقه طول بکشد.
آماده شدن برای هیستروسکوپی
در روزها و هفته ها قبل از هیستروسکوپی، به شما توصیه می شود:
تست هایی حدود یک هفته قبل از هیستروسکوپی برای بررسی اینکه آیا می توانید از این روش استفاده کنید مانند آزمایش خون و آزمایش بارداری انجام دهید. در صورت بارداری، هیستروسکوپی قابل انجام نیست.
سیگار کشیدن را متوقف کنید. اگر جراحی شما همراه با بیهوشی عمومی همراه باشد و شما سیگار می کشید، بهتر است قبل از هیستروسکوپی آن را ترک کنید. سیگار کشیدن می تواند عوارض ناشی از بیهوشی را کاهش دهد.
اگر پزشکتان بخواهد در طی هیستروسکوپی فیبروم ها را درمان و آن ها را از بدن خارج کند، ممکن است به شما دارو داده شود تا قبل از هیستروسکوپی آن ها کوچکتر شوند.
هیستروسکوپی معمولاً تحت بیهوشی انجام نمی شود، زیرا این یک عمل نسبتاً سریع است و به برش پوست شما نیازی ندارد.
مصرف داروهای مسکن حدود یک ساعت قبل می تواند به کاهش ناراحتی بعد از عمل کمک کند.
گاهی اوقات ممکن است از یک بی حسی موضعی برای بی حس کردن دهانه رحم در طی عمل استفاده شود.
روش های طولانی تر یا پیچیده تر، مانند از بین بردن فیبروم ها، ممکن است تحت بیهوشی عمومی انجام شود.
اگر تحت بیهوشی عمومی قرار می گیرید، باید چند ساعت قبل از عمل از خوردن یا نوشیدن خودداری کنید اما بی حسی موضعی دارید، می توانید به اندازه طبیعی غذا بخورید و بنوشید.
بهتر است که هنگام ملاقات خود، لباس های گشاد و راحت بپوشید، زیرا از شما خواسته می شود هر نوع لباس را از زیر کمر خود جدا کرده و برای انجام عمل لباس بیمارستانی بپوشید.
روش انجام هیستروسکوپی
هیستروسکوپی معمولاً بین 5 تا 30 دقیقه طول می کشد. در طول عمل:
- شما روی یک تخت می خوابید و از یک ورق برای پوشاندن نیمه پایینی شما استفاده می شود.
- ابزاری به نام اسپکولوم ممکن است در مهبل شما وارد شود. (اسپکولوم ابزاری است که برای آزمایش غربالگری دهانه رحم استفاده می شود.)
- واژن و دهانه رحم با یک محلول ضد عفونی کننده تمیز می شوند.
- لوله نازک و بلند و باریک که دارای نور و دوربین است (هیستروسکوپ) به رحم شما منتقل می شود و ممکن است هنگام عبور از دهانه رحم، دچار گرفتگی و ناراحتی شوید.
- مایع به آرامی درون رحم پمپ می شود تا دید پزشک در داخل راحت تر شود.
- دوربین تصاویر را به مانیتور می فرستد تا پزشکتان بتوانند هرگونه ناهنجاری را تشخیص دهند.
- اگر در هر مرحله درد داشتید یا احساس ناراحتی کردید، به پزشکتان بگویید. آن ها می توانند در هر زمان عمل را متوقف کنند.
- در بعضی موارد، ممکن است یک نمونه کوچک از بافت از بافت داخلی رحم برای آزمایش و بررسی بیشتر خارج کنند. نمونه گرفته شده به بیوپسی آندومتر معروف است.
- اگر در حال انجام یک هیستروسکوپی برای درمان بیماری مانند فیبروم یا پولیپ هستید، می توان ابزارهای جراحی را در طول هیستروسکوپ منتقل شود که برای برش یا سوزاندن بافت غیر طبیعی استفاده می شود.
بعد از هیستروسکوپی
باید بتوانید خیلی زود بعد از هیستروسکوپی به خانه بروید. اگرچه در صورت داشتن بیهوشی عمومی ممکن است لازم باشد چند ساعت در بیمارستان بستری شوید. در صورت عدم استفاده از بی حسی یا فقط یک بی حسی موضعی، معمولاً می توانید بعداً در همان فعالیت های عادی خود را شروع کنید. اگر بیهوشی عمومی انجام شده باشد، احتمال دارد لازم باشد برای یک یا دو روز استراحت کنید.
عوارض بعد از هیستروسکوپی
بهتر است که هنگام خانه استراحت کنید. در حالی که بهبود می یابید، ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:
گرفتگی
گرفتگی که به درد پریود شباهت دارد. گرفتگی باید طی چند روز از بین برود و می توانید در عین حال مسکن های معمولی مصرف کنید.
لکه بینی یا خون ریزی
لکه بینی یا خون ریزی می تواند تا یک هفته یا بیشتر طول بکشد. تا دوره‌ی بعدی از نوار بهداشتی استفاده تا خطر ابتلا به عفونت دهانه رحم شما کاهش یابد.
این عوارض طبیعی است و جای هیچ نگرانی ندارد. اما در صورت شدید شدن علائم باید به پزشکتان مراجعه کنید.
بیشتر خانم ها احساس می کنند که می توانند روز بعد از انجام هیستروسکوپی به فعالیت های عادی از جمله کار بازگردند. با این حال، شما بهتر است چند روز استراحت داشته باشید. به خصوص اگر از معالجه مانند برداشتن فیبروم یا بی حسی عمومی استفاده کرده باشید.
پزشک یا جراح می تواند در مورد هرگونه فعالیتی که باید هنگام بهبودی از آن جلوگیری کنید، به شما توصیه کند، اما به طور کلی باید:
- بلافاصله بتوانید غذا بخورید و بنوشید اما اگر بعد از بیهوشی عمومی کمی احساس بیماری کردید، ابتدا غذای سبک و آبکی بخورید.
- روز بعد می توانید دوش بگیرید و دو روز بعد حمام کنید، مگر اینکه پزشک برای شما توصیه دیگری داشته باشد.
- شما باید از رابطه جنسی به مدت یک هفته یا تا زمانی که خون ریزی متوقف شود اجتناب کنید، این به کاهش خطر عفونت کمک می کند.
دریافت نتایج هیستروسکوپی
پزشک یا پرستار شما به شما اطلاع می دهد که آیا در طول تست رحم چیز غیرمعمول دیده شده است یا نتیجه طبیعی است. اگر نمونه کوچکی از بافت (بیوپسی) از رحم خارج شود، می تواند چندین هفته طول بکشد تا نتایج شما آماده شود.
بعد از انجام hysteroscopy در صورت مشاهده علائم زیر به پزشکتان مراجعه کنید:
- درد شدید که توسط مسکن های معمولی تسکین نمی یابد.
- خون ریزی شدید که باید بطور مداوم نوار بهداشتی را عوض کنید.
- خون قرمز روشن یا لخته های بزرگ
- ترشحات ناخوشایند واژن
- احساس تب یا لرزیدن
این علائم می تواند نشانه مشکلاتی مانند عفونت باشد.
آخرین دیدگاه‌ها