انواع انقباض رحم در دوران بارداری منجر به بروز احساسات مختلفی در زنان می شوند. این احساسات ناشی از انقباضات رحم در بارداری در همه زنان یکسان نیستند. انقباضات به سفت و سخت شدن عضلات رحم اشاره دارد. درد یا گرفتگی غالباً از ناحیه کمر شروع می شود و به سمت جلو پیش می رود. زنان ممکن است احساس کنند که گرفتگی های قاعدگی شدید و یا درد و فشار کمر دارند. رحم کودک را احاطه کرده و انقباض عضلات رحم، به پیشرفت زایمان و عبور جنین از طریق کانال زایمان کمک خواهد کرد. انقباضات زایمان می تواند از نظر طول و میزان درد در افراد و همچنین در حاملگی های مختلف بسیار متفاوت باشد.
اما زنان می توانند با دانستن اینکه چه انتظاری از هر نوع انقباض دارد، احساس آمادگی بهتری داشته باشند.
ما در این مقاله سعی کرده ایم انواع انقباض رحم در دوران بارداری را مورد بررسی قرار دهیم و نکاتی درباره نحوه مدیریت آنها و اینکه چه زمانی باید به متخصصان زنان و زایمان مراجعه کنید را به شما آموزش دهیم.
برخی از انقباضات نشان دهنده این هستند که شما در حال زایمان هستید، در حالی که برخی دیگر به معنای آماده شدن رحم برای زایمان است. به طور کلی انواع انقباض رحم در دوران بارداری، عبارتند از:
انقباضات Braxton Hicks
انقباضات Braxton Hicks به عنوان انقباضات “پیش سازنده” یا کاذب در نظر گرفته می شوند که معمولاً از حدود هفته ششم شروع شده و در سه ماهه دوم یا سوم بیشتر می شوند. آنها به طور کلی دردناک نیستند، از 30 ثانیه تا 2 دقیقه طول می کشد و به طور تصادفی اتفاق میفتند (اگرچه می توانند توسط مواردی مانند ورزش یا مقاربت ایجاد شوند). آنها یک قسمت طبیعی از بارداری هستند و بدن را برای زایمان آماده می کنند. اما منجر به گشاد شدن دهانه رحم نمی شوند. نشانه های ناشی از انقباضات Braxton Hicks عبارتند از:
- متمرکز در شکم و نه پشت
- بدون درد اما ناراحت کننده
- نامنظم و نادر و شدت آن افزایش نمی یابد.
- در هنگام دراز کشیدن، راه رفتن یا خالی کردن مثانه، فروکش می کند.
دلایل انقباضات Braxton Hicks
موارد زیر ممکن است باعث انقباضات Braxton Hicks شود :
- مثانه پر
- فعالیت جنسی
- کمبود آب بدن
- فعالیت بدنی شدید
راه های تسکین انقباضات Braxton Hicks
اقدامات زیر می تواند به شما کمک کند تا این انقباضات را آرام یا تسکین دهید.
- تمرینات تنفسی را تمرین کنید.
- آب بخورید تا بدن خود را آبرسانی کنید.
- وضعیت یا سطح فعالیت خود را تغییر دهید (نشستن به راه رفتن یا تحرک داشتن تا دراز کشیدن).
تکنیک های آرامش را تمرین کنید، ماساژ دهید، حمامی گرم بگیرید، موسیقی گوش دهید، کتاب بخوانید یا چرت بزنید. در صورتی که این روش ها موثر نباشند بهتر است با متخصص زنان مشورت کنید.
انقباضات Braxton Hicks نشانه این است که رحم شما برای زایمان آماده می شود. سعی کنید گرفتگی ها را با نوشیدن آب فراوان، استحمام گرم، تخلیه مثانه و تنفس موزون خود آرام کنید.
انقباضات زایمان زودرس
این انقباضات منظم و واقعی زایمان و تولد هستند که قبل از کامل شدن بارداری (قبل از هفته 37) اتفاق میفتند. اما این انقباضات در بعضی موارد ممکن است منجر به زایمان زودرس شود. اگر علائم زیر را داشته باشید ممکن است دچار انقباضات زایمان زودرس شوید.
- سفتی شکم
- درد و فشار شکم
- فشار در ناحیه لگن
- کسل کننده، کمردرد
- ترشحات واژن و خونریزی
- انقباضات مکرر و منظم رحم
- بیش از پنج انقباض دردناک در ساعت
- گرفتگی های شبیه به گرفتگی های قاعدگی
اگر هرکدام از این موارد را تجربه کردید، باید برای ارزیابی بیشتر به یک ارائه دهنده خدمات بهداشتی مراجعه کنید.
علل انقباضات زایمان زودرس
عواملی که خطر انقباضات زایمان زودرس را افزایش می دهند عبارتند از:
- سابقه زایمان
- سطح استرس بالا
- عفونت های خاص
- کوتاه بودن دهانه رحم
- فاصله کوتاه بین حاملگی ها
- حاملگی های چند قلو (دوقلو، سه قلو)
- شرایط غیر طبیعی جفت، دهانه رحم یا رحم
- محرک های سبک زندگی، از جمله سیگار کشیدن، مواد مخدر، سوء مصرف مواد یا چاقی
راه های تسکین دهنده انقباضات زایمان زودرس
برای کاهش خطر زایمان زودرس، بهتر است این اقدامات درمانی اولیه را تا زمان مراجعه به پزشک دنبال کنید. این اقدامات همچنین ممکن است به شما در کاهش خطر داشتن یک نوزاد نارس کمک کند:
- آب کافی بنوشید. زیرا کمبود آب بدن نیز ممکن است باعث انقباض شود.
- یک حمام گرم بگیرید. زیرا می تواند شما را از انقباضات عضلانی رحم راحت کند.
- به پشت دراز نکشید. از یک طرف دراز بکشید و برای حمایت از یک بالش در پشت استفاده کنید.
- انقباضات خود را به مدت یک ساعت ردیابی کنید. شمارش دقیقه از شروع یک انقباض تا شروع بعدی را شروع کنید. اگر در یک ساعت بیش از چهار تا پنج وقت داشته باشید، این نشانه زایمان زودرس است.
انقباضات اولیه زایمان
این انقباضات کمی ناخوشایند هستند که با احساس گرفتگی قاعدگی خفیف تا متوسط همراه خواهند بود. دهانه رحم در این حالت حدود چهار سانتی متر گشاد می شود. برخی از علائم رایجی که ممکن است فرد در انقباضات اولیه زایمان تجربه کند، عبارتند از:
- گرفتگی شدید
- مشکل در تنفس
- درد مبهم در پشت
- فشار در ناحیه لگن
- درد ناشی از پشت به جلو
- انقباضات نامنظم حدود 30 تا 45 ثانیه طول می کشد.
تمام زنان باردار ممکن است علائم یکسانی نداشته باشند. مادران باردار ممکن است چندین ساعت انقباض اولیه زایمان داشته، اما هیچگونه اتساع دهانه رحم نداشته باشند. در صورت بروز انقباضات اولیه زایمان باید به بیمارستان بروید یا با ارائه دهنده زایمان خود تماس بگیرید.
ساده ترین راه برای اینکه بفهمید آیا انقباضات زایمان واقعی دارید یا نه، انجام یک تست خودآزمایی ساده است. دراز بکشید و یک دست را روی رحم خود قرار دهید. اگر در حین گرفتگی، رحم کل شما سخت است، احتمالاً انقباض است. اگر در یک مکان سخت و در جاهای دیگر نرم باشد، احتمالاً انقباض نیست. ممکن است فقط کودک در اطراف حرکت کند.
انقباضات زایمان فعال
این انقباضات دردناک بوده که بارزتر می شوند و نشان دهنده نزدیک شدن زایمان است. دهانه رحم در این مرحله به حدود چهار تا ده سانتی متر گشاد می شود.
علائم زیر ممکن است نشان دهنده انقباضات زایمان فعال باشد:
- انقباضاتی بین 50 تا 75 ثانیه به طول می انجامد
- انقباضات با فاصله دو تا سه دقیقه رخ می دهند.
- فشار و درد در کمر هنگام صعود کودک به پایین کانال تولد بروز می کند.
همچنین ممکن است حالت تهوع، سبکی سر، لرز، گرگرفتگی، گاز و استفراغ همراه با انقباضات فعال هنگام تولد را تجربه کنید.
انقباضات هنگامی ایجاد می شود که غده هیپوفیز هورمون اکسی توسین را آزاد می کند و این باعث تحریک عضلات رحم برای سفت شدن و شل شدن می شود. این اقدامات همچنان به گشاد شدن دهانه رحم شما کمک می کند و سر کودک را به سمت دهانه رحم هل می دهد.
انقباض های انتقالی
انقباض های انتقالی دردناکترین قسمت زایمان محسوب می شوند. 60 تا 80 ثانیه با فاصله دو تا سه دقیقه دوام می آورند. در این وضعیت دهانه رحم به حدود هفت تا ده سانتی متر گشاد می شود. انقباض ها در مناطق راست روده و واژن با فشار شدید همراه هستند. همچنین ممکن است دچار استفراغ، حالت تهوع و لرزش شوید. اقدامات زیر ممکن است در مقابله با فشار و درد ناشی از انقباضات به زنان کمک کند:
- دوش بگیرید یا حمام کنید.
- تا آنجا که ممکن است استراحت کنید.
- راه بروید یا موقعیت خود را تغییر دهید.
- آب بنوشید زیرا می تواند قدرت کافی برای گذراندن زایمان را به شما بدهد.
- در این وضعیت ماساژ کمر و ماساژ پا می تواند احساس خوبی به شما بدهد.
- مراقبه، یوگا و سایر روش های آرام سازی را تمرین کنید. این موارد ممکن است در تمرکز و به دست آوردن انرژی به شما کمک کنند.
- پزشک شما ممکن است در مورد روش های کنترل درد، از جمله داروهای خوراکی و یا بیهوشی اپیدورال با شما صحبت کند.
انقباضات جنسی
اگر بارداری طبیعی و بدون عارضه ای دارید، ارگاسم با یا بدون مقاربت خطر زایمان زودرس را افزایش نمی دهد. به همین ترتیب، رابطه جنسی در دوران بارداری حتی با نزدیک شدن به موعد مقرر نیز موجب زایمان نمی شود، اما ممکن است پس از آن دچار انقباضات Braxton Hicks یا حتی لکه بینی کم شوید. این انقباضات باید طی چند ساعت فروکش کند. اگر با علائم نگران کننده ای همراه هستند (مانند خونریزی، درد، ترشحات واژن یا کاهش حرکات جنین)، با پزشک یا مامای خود تماس بگیرید.
سوالات متداول در انواع انقباضات رحم در بارداری
آیا انقباضات رحم در بارداری منجر به صدمه می شوند؟ این به نوع انقباضاتی که تجربه می کنید بستگی دارد. انقباضات زایمان واقعی معمولاً دردناک تر از براکستون هیکس هستند. اما شدت درد از زنی به زن دیگر متفاوت است.
آیا انقباضات Braxton Hicks به انقباض واقعی تبدیل می شوند؟ انقباضات Braxton Hicks به انقباضات واقعی زایمان تبدیل نمی شوند. آنها انقباضات کاذب هستند که باعث اتساع دهانه رحم یا منجر به تولد نمی شوند.
انقباضات واقعی در دوران بارداری از چه زمانی شروع می شود؟ انقباضات واقعی احتمالاً بعد از هفته 37 شروع می شوند. اگر قبل از هفته سی و هفتم اتفاق بیفتد، انقباضات زودرس محسوب می شوند.
