اپی نفرین و نوراپی نفرین به گروهی از ترکیبات معروف به کاتکول آمین ها تعلق دارند. این ترکیبات به عنوان انتقال دهنده های عصبی عمل می کنند و سیگنال هایی را بین سلول های عصبی و هورمون ها ارسال می کنند. اپی نفرین و نوراپی نفرین ساختارهای شیمیایی مشابهی دارند. با این حال، آنها اثرات متفاوتی بر بدن دارند. هر دو در تنظیم سیستم عصبی سمپاتیک، که مسئول پاسخ “جنگ یا گریز” بدن است، نقش دارند.
نام دیگر اپی نفرین آدرنالین است و برخی نوراپی نفرین را نورآدرنالین می نامند. در این مقاله، شباهت ها و تفاوت های اپی نفرین و نوراپی نفرین را به همراه عملکرد و کاربردهای پزشکی آنها مورد بحث قرار می دهیم. ما همچنین اثرات سلامتی داشتن بیش از حد یا خیلی کم هر یک از این ترکیبات در بدن را بیان می کنیم.
اپی نفرین و نوراپی نفرین دو انتقال دهنده عصبی هستند که به عنوان هورمون نیز عمل می کنند و به دسته ای از ترکیبات معروف به کاتکول آمین ها تعلق دارند.
به عنوان هورمون، آنها بر قسمت های مختلف بدن شما تأثیر می گذارند و سیستم عصبی مرکزی شما را تحریک می کنند. مصرف بیش از حد یا خیلی کم از هر یک می تواند اثرات قابل توجهی بر سلامت شما داشته باشد.
از نظر شیمیایی، اپی نفرین و نوراپی نفرین بسیار شبیه هستند. هر دو اپی نفرین و نوراپی نفرین روی گیرنده های آلفا و بتا کار می کنند. با این حال، اپی نفرین در مقایسه با نوراپی نفرین تأثیر بیشتری بر گیرنده های بتا دارد.
گیرنده های آلفا فقط در شریان ها یافت می شوند. گیرنده های بتا در قلب، ریه ها و شریان های ماهیچه های اسکلتی قرار دارند. این تمایز است که باعث می شود اپی نفرین و نوراپی نفرین عملکردهای کمی متفاوت داشته باشند.
اپی نفرین و نوراپی نفرین چیست؟
هر دو اپی نفرین و نوراپی نفرین، پیام رسان های شیمیایی هستند. آنها به عنوان هورمون و همچنین انتقال دهنده های عصبی عمل می کنند. به عنوان هورمون، اپی نفرین و نوراپی نفرین همراه با سایر هورمون هایی که اندام های غدد درون ریز و تولید مثل می سازند، از طریق جریان خون حرکت می کنند. آنها به اندام ها و بافت ها می گویند که به روش های مختلف کار کنند.
انتقال دهنده های عصبی عملکرد مشابهی دارند. با این حال، آنها فقط در سلول های عصبی رخ می دهند و در سیناپس ها، که محل اتصال دو رشته عصبی هستند، حرکت می کنند. سلول های عصبی در پاسخ به تکانه های الکتریکی، انتقال دهنده های عصبی تولید می کنند.
مدولای آدرنال قسمت داخلی غده فوق کلیوی است. این ماده هر دو اپی نفرین و نوراپی نفرین را در پاسخ به استرس و سایر عدم تعادل ها در بدن، مانند فشار خون پایین، تنظیم و ترشح می کند.
نقش و عملکرد اپی نفرین چیست؟
هنگامی که مغز خطر را درک می کند، آمیگدال هیپوتالاموس را تحریک می کند تا سیستم عصبی خودکار (ANS) را فعال کند. سیگنال های ANS غده فوق کلیوی را تحریک کرده تا شروع به پمپاژ اپی نفرین به جریان خون کند. مردم اغلب از این افزایش اپی نفرین به عنوان هجوم آدرنالین یا واکنش مبارزه یا فرار یاد می کنند. اپی نفرین، گیرنده های آلفا و بتا آدرنرژیک را در سلول های اندام ها و بافت های مختلف بدن فعال می کند، از جمله:
- قلب
- ریه ها
- ماهیچه ها
- رگ های خونی
انتشار اپی نفرین در جریان خون تغییرات فیزیولوژیکی متعددی را به همراه دارد، مانند:
- افزایش ضربان قلب و جریان خون
- تنفس سریعتر
- افزایش سطح قند خون
- افزایش قدرت و عملکرد فیزیکی
نقش و عملکرد نوراپی نفرین چیست؟
مدولای آدرنال در پاسخ به فشار خون پایین نوراپی نفرین تولید می کند. نوراپی نفرین باعث انقباض عروق می شود که باریک شدن رگ های خونی است. این به نوبه خود باعث افزایش فشار خون می شود. نوراپی نفرین نیز مانند اپی نفرین، گیرنده های آلفا آدرنرژیک را در سلول های رگ های خونی تحریک می کند. ضربان قلب و سطح قند خون را افزایش می دهد.
کاربردهای پزشکی اپی نفرین و نوراپی نفرین
اشکال مصنوعی اپی نفرین و نوراپی نفرین چندین کاربرد پزشکی دارند.
اپی نفرین
پزشکان اپی نفرین را برای درمان بیماری های شدیدی که بر قلب و راه های هوایی تأثیر می گذارد، مانند آنافیلاکسی ، تجویز می کنند. آنافیلاکسی یک واکنش آلرژیک شدید و جدی است که می تواند در توانایی تنفس فرد اختلال ایجاد کند. اپی نفرین با شوک آنافیلاکتیک مقابله می کند:
- باریک کردن رگ های خونی برای افزایش فشار خون
- افزایش ضربان قلب برای بهبود جریان خون
- شل کردن ماهیچه ها و راه های هوایی، به فرد اجازه تنفس می دهد
- افرادی که در معرض خطر آنافیلاکسی هستند می توانند همیشه یک اتوانژکتور اپی نفرین را با خود حمل کنند.
پزشکان همچنین ممکن است از اپی نفرین برای درمان موارد زیر استفاده کنند:
- حملات شدید آسم
- ایست قلبی
- شوک سپتیک
- در طول حملات آسم، پزشکان به جای تزریق، از اپی نفرین به صورت نبولیزه یا استنشاقی استفاده می کنند.
در موارد شوک سپتیک، پزشکان ممکن است از اپی نفرین و نوراپی نفرین به طور همزمان استفاده کنند و آن را از طریق خط IV تحویل دهند.
نوراپی نفرین
نوراپی نفرین می تواند به افزایش فشار خون سیستولیک (SBP) در افرادی که دچار حمله قلبی شده اند کمک کند. فشار خون سیستولیک به فشاری اطلاق می شود که هنگام انقباض قلب و خارج کردن خون اتفاق می افتد. حمله قلبی می تواند به عضله قلب آسیب برساند و آن را ضعیف کند و در نتیجه SBP پایین باشد.
پزشکان همچنین ممکن است از نوراپی نفرین برای درمان موارد زیر استفاده کنند:
افت فشار خون بحرانی: این اصطلاح پزشکی برای فشار خون پایین خطرناک است.
شوک سپتیک: این یک وضعیت جدی است که در آن فشار خون به دنبال عفونت به طور خطرناکی پایین می آید. پزشکان ممکن است نوراپی نفرین را با مایعات IV و آنتی بیوتیک ها برای درمان شوک سپتیک ترکیب کنند .
تامپوناد پریکارد: این یکی دیگر از شرایط جدی است که در آن قلب به دلیل وجود مایع در پریکارد، که غشای اطراف قلب است، نمی تواند به طور کامل منبسط شود و پر از خون شود. پزشکان آن را از طریق پریکاردیوسنتز درمان می‌کنند، که مایع اضافی و همچنین نوراپی نفرین را خارج می‌کند.
شوک نوروژنیک: این زمانی اتفاق می افتد که آسیب به سیستم عصبی باعث ایجاد مشکل در حفظ ضربان قلب، فشار خون و درجه حرارت ثابت می شود.
علائم کمبود اپی نفرین و نوراپی نفرین
عوامل خاصی می توانند بر توانایی بدن برای تولید یا پاسخ به اپی نفرین و نوراپی نفرین تأثیر بگذارند، از جمله:
- استرس مزمن
- تغذیه ضعیف
- داروهای خاص
- شرایط بهداشتی خاص
علاوه بر این، یک بیماری نادر به نام کمبود ژنتیکی دوپامین بتا هیدروکسیلاز (GDBhD) از تبدیل بدن دوپامین به نوراپی نفرین جلوگیری می کند. بر اساس یک مقاله مروری در سال 201، GDBhD ناشی از جهش در ژن ناقل نوراپی نفرین g237c است. نویسندگان به این نتیجه رسیدند که این وضعیت ممکن است فعالیت عصب سمپاتیک را کاهش دهد و خطر آسیب به قلب و عروق خونی را افزایش دهد.
سطوح پایین اپی نفرین و نوراپی نفرین می تواند منجر به علائم جسمی و روانی شود، مانند:
- اضطراب
- افسردگی
- تغییرات در فشار خون
- تغییرات در ضربان قلب
- قند خون پایین یا هیپوگلیسمی
- سردردهای میگرنی
- مشکلات خواب
علاوه بر این، نوراپی نفرین در تمرکز نقش دارد و دوره های توجه پایدار را ارتقا می دهد. سطوح پایین نوراپی نفرین ممکن است در ایجاد اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) نقش داشته باشد.
داروهای زیر می توانند سطح نوراپی نفرین را افزایش دهند:
- آمفتامین ها مانند متیل فنیدات (ریتالین) و دکستروآمفتامین (آدرال)
- مهارکننده های بازجذب سروتونین- نوراپی نفرین (SNRIs) ، مانند ونلافاکسین (Effexor) و دولوکستین (Cymbalta)
عوارض سطوح بالا EN و NEN
برخی از بیماری های زمینه ای می توانند بر غدد فوق کلیوی تأثیر بگذارند و باعث تولید بیش از حد اپی نفرین و نوراپی نفرین شوند. مثالها عبارتند از:
- استرس مزمن
- چاقی
- تومورها
علائم سطوح بالای اپی نفرین یا نوراپی نفرین می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تعرق مفرط
- ضربان قلب سریع یا نامنظم
- فشار خون بالا
- بی قراری یا لرزش
- سردردهای شدید
- پوست رنگ پریده یا سرد
یک مقاله مروری در سال 2018 بیان می کند که داشتن سطوح بالای نوراپی نفرین می تواند خطر آسیب قلبی عروقی و کلیوی را در فرد افزایش دهد.
مصرف بیش از حد اپی نفرین می تواند در افرادی که از تزریق اپی نفرین برای درمان برخی بیماری ها استفاده می کنند رخ دهد. مصرف بیش از حد اپی نفرین تزریقی می تواند منجر به فشار خون بالا، سکته مغزی یا حتی مرگ شود.
سخن آخر
اپی نفرین و نوراپی نفرین، مواد شیمیایی مشابهی هستند که هم به عنوان انتقال دهنده های عصبی و هم به عنوان هورمون در بدن عمل می کنند. هر دو ماده نقش مهمی در واکنش مبارزه یا فرار بدن دارند و انتشار آنها در جریان خون باعث افزایش فشار خون، ضربان قلب و سطح قند خون می شود.
اپی نفرین بر روی گیرنده های آلفا و بتا در ماهیچه ها، ریه ها، قلب و عروق خونی اثر می گذارد. نوراپی نفرین متابولیت دوپامین است که در درجه اول بر گیرنده های آلفا آدرنرژیک در رگ های خونی اثر می گذارد.
پزشکان ممکن است اپی نفرین را برای درمان شرایط جدی مانند آنافیلاکسی، حملات شدید آسم، و ایست قلبی تجویز کنند. پزشک ممکن است نوراپی نفرین را برای بالا بردن فشار خون پایین خطرناک به دنبال حمله قلبی، افت فشار خون بحرانی یا شوک سپتیک تجویز کند.
آخرین دیدگاه‌ها