کلیه ها با جداسازی مواد زائد و سموم از خون، آن ها را به صورت ادرار از بدن خارج می کنند. کلیه ها همچنین در تنظیم فشار خون و مدیریت بسیاری از عملکرد های مهم دیگر بدن نقش بسیار مهم و حیاتی دارند. کیست کلیه، کیسه های کلیوی مایع هستند که در کلیه ها شکل می گیرند و می تواند با اختلالات جدی همراه باشند که ممکن است عملکرد کلیه را مختل کند. اما شایع ترین نوع آن، کیست ساده کلیه می باشد که کیست غیر سرطانی است. شاید تشخیص کیست بر روی کلیه تا حدودی جدی به نظر جدی برسد، اما داشتن نوع ساده آن، نگران کننده نیست و نسبتا شایع می باشد.
در بیشتر موارد، انواع ساده آن به هیچ وجه عارضه ای ایجاد نمی کنند و عملکرد کلیه را تحت تأثیر قرار نمی دهند. با این وجود، در صورت بزرگ شدن، ممکن است باعث ایجاد درد، عفونت یا علائم دیگری شود.
هنوز علت دقیق بروز این کیست ها مشخص نیست به طور معمول، فقط یک کیست در سطح یک کلیه تشکیل می شود، اما کیست های متعدد می توانند یک یا هر دو کلیه را تحت تأثیر قرار دهند. کیست معمولا بی ضرر است. از آنجا که آن ها اغلب علائم ایجاد نمی کنند، حتی ممکن است فرد متوجه آن ها نشود. کیست ساده کلیه اغلب در طی آزمایش تصویربرداری برای شرایط دیگری تشخیص داده می شود. کیست های که علامت یا علائم خاصی ایجاد نمی کنند معمولاً نیازی به درمان ندارند.
علت کیست کلیه
هنوز مشخص نیست که چه عواملی باعث ایجاد کیست ساده می شود. چندین تئوری مهم در این مورد وجود دارند. به عنوان مثال، هر کلیه حدود یک میلیون لوله‌ی ریز دارد که ادرار را جمع می کند. کیست ممکن است با انسداد لوله، متورم و پر از مایعات شود و رشد کند. یک تئوری دیگری نشان می دهد وقتی لایه سطحی کلیه ضعیف شوند می توانند کیسه ای (دیورتیکولوم) را ایجاد کند که این کیسه با تجمع مایعات به کیست تبدیل می شود.
عوامل خطر کیست کلیه
با افزایش سن، خطر ابتلا به این کیست افزایش می یابد، اگرچه در هر سنی ممکن است رخ دهد. به غیر از پیری، هیچ عامل خطر واقعی برای ایجاد کیست ساده وجود ندارد. به احتمال زیاد افراد با افزایش سن، به این بیماری مبتلا می شوند و در سن 40 سالگی، حدود 25 درصد از افراد به آن ها مبتلا خواهند شد. در سن 50 سالگی، حدود 50 درصد از افراد مبتلا به این کیست می شوند. مردان نسبت به زنان در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این کیست قرار دارند.
انواع کیست کلیه
دو نوع کیست کلیه وجود دارد که عبارتند از:
- کیست ساده
- بیماری کلیه پلی کیستیک
کیست های ساده
- کیست های ساده، کیست های جداگانه ای هستند که روی کلیه ها تشکیل می شوند.
- آن ها دارای دیواره های نازک و حاوی مایعی مانند آب هستند.
- کیست های ساده به کلیه ها آسیب نمی رسانند و بر عملکرد آن ها تأثیر نمی گذارد.
بیماری کلیه پلی کیستیک
بیماری کلیه پلی کیستیک، (PKD) یک بیماری ارثی است که باعث تشکیل بسیاری از کیست ها روی کلیه ها می شوند. این کیست ها با بزرگ شدن می توانند به کلیه ها آسیب برساند و عملکرد آن ها را مختل کنند. با این حال، کیست های ساده شبیه به کیست هایی که با بیماری کلیه پلی کیستیک تشکیل می شوند نیستند.
اندازه کیست کلیه و معنی آن ها
بعضی از کیست ها به حدی کوچک هستند که بدون میکروسکوپ نمی توانید آن ها را ببینید. برخی از کیست ها می توانند به اندازه یک توپ تنیس رشد کنند. با بزرگتر شدن، کیست ها می توانند بر روی اندام های اطراف فشار وارد کنند و باعث ایجاد درد شوند.
علائم کیست کلیه
یک کیست ساده ممکن است علامت خاصی نداشته باشد. اما اگر کیست بزرگ شود می تواند باعث بروز علائم زیر گردد:
- تب
- ادرار تیره
- تورم شکم
- خون در ادرار
- درد در قسمت بالای شکم
- ادرار کردن بیشتر از حد معمول
- درد در ناحیه پشت و بین دنده ها و لگن (درد معمولا کسل کننده است، اما در صورت ترکیدن کیست می تواند شدید شود).
بیماری کلیه پلی کیستیک می تواند باعث بروز علائم زیر شود:
- خون در ادرار
- فشار خون بالا
- درد در ناحیه پشت و پهلو
عوارض کیست کلیه
بیشتر کیست های کلیوی ساده باعث ایجاد عوارض یا مشکلی نمی شوند، اگرچه این موارد ممکن است در موارد نادر رخ دهد.
عوارض کیست ساده در صورت بروز شامل موارد زیر است:
- پارگی کیست، کیست که ترکیده است باعث ایجاد درد شدید در پشت یا پهلو می شود.
- آلوده یا عفونی شدن کیست، کیست ممکن است آلوده شود و باعث بروز تب و درد شود.
- کلیه های متورم ناشی از انسداد ادرار، کیست کلیه که مانع جریان طبیعی ادرار شود می تواند منجر به تورم کلیه ها گردد (هیدرونفروز).
در صورت بروز عوارض، علائم ممکن است شدت یابد و فرد باید فوراً به دنبال مراقبت پزشکی باشد. بیشتر عوارض، از جمله کیست های پاره شده، می توانند به صورت محافظه کارانه مدیریت شوند. با این حال، اگر به موقع درمان نشود، می توانند خطرناک باشند.
تشخیص کیست کلیه
بیشتر اوقات، کیست ساده در طول آزمایشات تصویربرداری برای تشخیص بیماری های دیگر شناسایی می شود. پس از یافتن کیست، ممکن است پزشک دستورات دیگری را برای تشخیص اطلاعات بیشتر تجویز کند.
برخی آزمایشات احتمالی برای تشخیص این کیست ها، عبارتند از:
- سی تی اسکن، سی تی اسکن برای نشان دادن تومورها یا کیست ها، یک تصویر سه بعدی از کلیه ها ایجاد می کند.
- MRI،MRI تصویربرداری از امواج رادیویی و آهن ربا است و برای نشان دادن تصاویری از بافت ها و اندام های نرم بدن از جمله کلیه ها مورد استفاده قرار می گیرد.
- سونوگرافی، سونوگرافی نوعی تصویربرداری برای تهیه تصویری از کلیه ها می باشد.
- آزمایش عملکرد کلیه، آزمایش عملکرد کلیه یک آزمایش خون ساده است که عملکرد کلیه ها را بررسی می کند.
- آزمایش ادرار، آزمایش ادرار روشی است که محتویات ادرار بیمار را از یک نمونه ادرار بررسی می کند.
همه این آزمایشات می توانند به صورت سرپایی انجام شوند و بیشتر اوقات نیاز به هیچ گونه آمادگی خاصی ندارند.
پیش آگهی کیست کلیه
بیشتر کیست های ساده کلیوی بی ضرر هستند و مشکلی ایجاد نمی کنند و نیازی به درمان ندارد. اگر کیست رشد کند، اسکلروتراپی یا جراحی می تواند بدون هیچ عارضه طولانی مدت آن را از بین ببرد. بیماری کلیه پلی کیستیک می تواند جدی تر باشد. PKD بدون درمان می تواند عوارضی مانند فشار خون بالا و نارسایی کلیه ایجاد کند.
درمان کیست کلیه
بیشتر کیست های ساده به هیچ وجه نیازی به درمان بیش از کنترل دوره ای ندارند. اگر کیست ساده کلیه شما علامت خاصی نداشته باشد و عملکرد کلیه را مختل نکند، ممکن است نیازی به درمان نداشته باشید. در عوض، پزشک ممکن است توصیه کند که یک آزمایش تصویربرداری مانند سونوگرافی را به صورت دوره ای انجام دهید تا بررسی شود که کیست کلیه شما بزرگ شده است یا تغییری نمی کند. اگر کلیه تغییر کند و منجر به بروز علائم شدید شود، ممکن است در آن زمان نیاز به درمان داشته باشید.
گاهی اوقات یک کیست ساده به خودی خود از بین می رود. کیست های کلیوی که باعث علائم می شوند ممکن است نیاز به درمان داشته باشند، به ویژه اگر جریان ادرار یا خون را از طریق کلیه ها مسدود کنند. در این موارد، پزشک ممکن است تخلیه کیست را با استفاده از روشی به نام اسکلروتراپی توصیه کند. در طول اسکلروتراپی، پزشک از سونوگرافی برای هدایت سوزن به کیست استفاده می کند. کیسه مایعات با سوزن سوراخ شده و تخلیه می شود. در مرحله بعد، پزشك برای محكم كردن بافت اطراف، محلول نمكی را به آن ناحیه تزریق می كند تا از ایجاد كیست دیگر جلوگیری شود. این روش با استفاده از بی حسی موضعی و به صورت سرپایی انجام می شود.
جراحی برای برداشتن کیست
یک کیست بزرگ یا علامت دار که عملکرد کلیه را تحت تاثیر قرار می دهد ممکن است برای تخلیه و برداشتن آن نیاز به جراحی داشته باشد. این عمل تحت بیهوشی عمومی انجام می گیرد. جراحان اغلب کیست ها را از طریق چند برش کوچک به روش لاپاروسکوپی از بین می برند. آن ها عمل جراحی را با استفاده از دوربین و ابزارهای کوچک انجام می دهند. ابتدا جراح کیست را تخلیه می کند. سپس دیواره های کیست را برش داده و می سوزانند. بعد از عمل باید یک یا دو روز در بیمارستان بمانید.
بسته به نوع روشی که پزشک برای جراحی توصیه می کند، ممکن است نیاز به بستری کوتاه مدت در بیمارستان داشته باشید. برداشتن کیست معمولا در بیمارستان تحت بیهوشی عمومی انجام می شود. در مورد کیست آلوده، پزشک ممکن است قبل از هر نوع درمان دیگر، آنتی بیوتیک برای شما تجویز کند.
آمادگی برای مراجعه به پزشک
یک کیست ساده کلیه که در طی آزمایش تصویربرداری برای بیماری دیگری کشف شده است ممکن است شما را نگران کند. با پزشک خود صحبت کنید تا مطمئن شوید که داشتن کیست ساده به معنای سلامتی شما است. جمع آوری اطلاعات ممکن است خیال شما را راحت کرده و کمک کند کنترل بیشتری بر روی وضعیت سلامتی خودتان داشته باشید.
قبل از ملاقات با پزشک، لیستی از سوالاتی را که باید از پزشک در مورد بیماری پرسیده شوند، را بنویسید.
برخی از این سوالات عبارتند از:
- کیست من چقدر بزرگ است؟
- گزینه های درمان من کدام است؟
- آیا باید این کیست برداشته شود؟
- آیا به پیگیری های بعدی احتیاج دارم؟
- خطرات احتمالی هر گزینه درمانی چیست؟
- آیا محدودیتی وجود دارد که باید رعایت کنم؟
- علایمی که ممکن است نشان دهنده رشد کیست کلیه باشد، کدام هستند؟
- آیا کیست کلیه جدید است یا در سایر اسکن های قبلی هم دیده می شود؟
- آیا کیست کلیه احتمالا رشد می کند و می تواند به کلیه من آسیب برساند؟
- من این علائم غیر قابل توضیح را دارم. آیا ممکن است در اثر کیست کلیوی ایجاد شده باشند؟
احتمالاً پزشک از شما سؤالات زیادی می پرسد، از قبیل:
- آیا علائم خاصی دارید؟
- آیا خون در ادرار شما وجود دارد؟
- آیا شرایط پزشکی دیگری دارید؟
- آیا در کمر یا پهلو خود درد داشتید؟
- آیا با گذشت زمان علائم شما بدتر شده است؟
- چه دارویی، ویتامین یا مکمل مصرف می کنید؟ اگر چنین است، چه مدت این علائم را تجربه کرده اید؟
آخرین دیدگاه‌ها