درمان اسهال

درمان اسهال به کمک داروهای بدون نسخه (OTC) که بدون تجویز پزشک خریداری می کنید، به شما کمک می کند تا در طول این بیماری احساس بهتری داشته باشید.

اسهال به وضعیتی گفته می‌شود که در آن مدفوع شل، آبکی و مایع دفع می کنید. اسهال یک بیماری شایع است که می‌تواند علل مختلفی داشته باشد. در بسیاری از موارد، اسهال پس از چند روز خود به خود درمان می‌شود و ممکن است هرگز علت آن مشخص نشود.

  از جمله مواردی که می‌توانند باعث بروز اسهال شوند، عبارت‌اند از:

• ویروس‌ها
• عدم تحمل لاکتوز
• باکتری‌ها و انگل‌ها
• داروهایی مانند آنتی بیوتیک‌ها
• مصرف فروکتوز یا شیرین کننده‌های مصنوعی
• ابتلا به اختلالات گوارشی مانند بیماری سلیاک یا سندرم روده تحریک پذیر

 داروهای OTC که می‌توانند در صورت بروز اسهال به شما کمک کنند تا علائم خود را تسکین دهید، عبارت‌اند از:

• لوپرامید (نام تجاری: Imodium)
• بیسموت ساب سالیسیلات (نام تجاری: Kaopectate، Pepto-Bismol)

علاوه براین، مصرف داروی بیسموت ساب سالیسیلات می‌تواند برای رفع ناراحتی معده استفاده شود.

لوپرامید (ایمودیوم)

این دارو سرعت و تعداد انقباضات روده را کاهش می‌دهد و باعث کند شدن سرعت اسهال می‌شود.

عوارض جانبی لوپرامید می‌تواند شامل درد شکم، خشکی دهان، خواب آلودگی، سرگیجه، یبوست، حالت تهوع و استفراغ باشد.

اگر قبلاً از لوپرامید استفاده نکرده‌اید یا عادت به مصرف منظم آن ندارید، از رانندگی و کار با ماشین‌های سنگین خودداری کنید. تا زمانی که بدانید این دارو چگونه بر شما تأثیر می‌گذارد، احتیاط کنید. برخی از افراد مبتلا به j-pouches به طور منظم از این دارو استفاده می‌کنند و ممکن است نسخه آن را از پزشک دریافت کنند.

بیسموت ساب سالیسیلات

بیسموت موجود در Kaopectate و Pepto-Bismol برای درمان ناراحتی معده بیشتر شناخته شده است، اما به عنوان یک ضد اسهال و ضد التهاب نیز عمل می‌کند و مانع از رشد باکتری هایی که باعث بروز اسهال می‌شوند، می شود.

این دارو با کاهش میزان آب ورودی به روده، اسهال را کاهش می‌دهد.

عوارض جانبی پپتو بیسمول شامل بروز یبوست، دفع مدفوع سیاه یا سیاهی زبان است. مصرف بیش از حد پپتو بیسمول می‌تواند خطرناک باشد، بنابراین فقط مقدار تجویز شده را مصرف کنید و دوز آن را دو برابر نکنید.

داروهای ضد اسهال OTC چگونه بر بدن اثر می‌گذارند؟

داروی لوپرامید سرعت حرکت محتویات روده را کاهش می‌دهد. این مسئله به بدن شما اجازه می‌دهد تا مایعات بیشتری جذب کند. اسهال کمتری داشته باشید و مدفوع تشکیل‌شده، سفت‌تر شود.

داروی بیسموت ساب سالیسیلات نحوه حرکت مایعات و محتویات را در روده شما متعادل می‌کند و التهاب را کاهش می‌دهد. علاوه براین، این دارو از رشد باکتری‌ها و ویروس‌هایی که باعث بروز اسهال می‌شوند و در معده و روده وجود دارند، جلوگیری می‌کند.

چگونه با خیال راحت داروهای ضد اسهال OTC مصرف کنم؟

قبل از مصرف داروی ضد اسهال OTC، دستورالعمل‌های روی برچسب بسته بندی دارو را بخوانید. این اطلاعات به شما درباره مقدار دارو و تعداد مصرف آن در روز کمک خواهد کرد. اگر سوالی دارید، با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید.

برای اطمینان از مصرف مقدار مناسب دارو، این نکات را دنبال کنید:

• فقط مقدار توصیه شده روی برچسب دارو را مصرف کنید.
• تصور نکنید که با مصرف داروی بیشتر، بهتر یا سریع‌تر درمان خواهید شد.
• به طور کلی، مصرف بیش از مقدار توصیه شده از این داروها می‌تواند خطرناک باشد.
• اگر داروی نسخه‌ای مصرف می‌کنید، از پزشک خود بپرسید که آیا مصرف داروی ضد اسهال OTC اشکالی دارد یا ندارد.
• از بیش از یک داروی ضد اسهال OTC در یک زمان مشخص استفاده نکنید، مگر اینکه پزشکتان این داروها را برای شما تجویز کند. ممکن است که این داروها مواد فعال مشابهی داشته باشند.

چگونه داروهای ضد اسهال OTC را با خیال راحت نگهداری کنم؟

داروها دور از دسترس کودکان و در جای خشک و خنک نگهداری کنید.

بزرگسالان معمولاً عوارض جانبی داروهای ضد اسهال را تجربه نمی‌کنند. اما افراد سالمند یا مبتلایان به بیماری زمینه ای خاص، در صورت مصرف این داروها ممکن است عوارضی را تجربه کنند.

عوارض جانبی ناشی از مصرف لوپرامید، ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• یبوست
• سرگیجه
• درد شکم
• حالت تهوع یا استفراغ

عوارض جانبی ناشی از مصرف داروی بیسموت ساب سالیسیلات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• یبوست
• سیاه شدن رنگ زبان
• سیاه شدن رنگ مدفوع
• احساس صدای زنگ در گوش (وزوز گوش)

اگر‌ درباره هرکدام از این موارد سوالی دارید، می‌توانید با یک پزشک تماس بگیرید و با او مشورت کنید.

چه کسانی نباید داروهای ضد اسهال OTC مصرف کنند؟

• اگر عفونت باکتریایی یا انگل‌ باعث بروز اسهال شده است، از داروهای ضد اسهال استفاده نکنید.
• مصرف دارو به کودکان 2 سال یا کمتر توصیه نمی شود. مگر اینکه پزشک تجویز کند.
• اگر تب دارید، نباید آن را مصرف کنید.
• در صورتیکه دچار واکنش آلرژیک شدید، مصرف دارو را قطع کنید.
• اگر مدفوع خونی یا سیاه دفع کردید، از لوپرامید استفاده نکنید.
• افرادی که به آسپرین یا سایر داروهای سالیسیلات حساسیت دارند، نباید بیسموت مصرف کنند.
• مصرف دارو به مبتلایان به آنفولانزا یا آبله مرغان ممنوع است، زیرا خطر ابتلا به سندرم ری را افزایش می‌دهد.
• هنگامی که اسهال با تب، بیماری شدید، درد شکم یا وجود خون یا چرک (خلط) در مدفوع همراه است، از داروهای ضد اسهال استفاده نکنید.

مصرف دارو ضد اسهال در مبتلایان به بیماری التهاب روده

داروهای ضد اسهال معمولاً برای درمان IBD تجویز نمی‌شوند. زیرا این داروها التهابی را که باعث بروز اسهال می‌شود، درمان نمی کنند. داروهای ضد اسهال در افرادی که مبتلا به IBD هستند، باید تحت نظر متخصص گوارش استفاده شوند.

برخی از افراد مبتلا به j-pouches ممکن است به طور طولانی مدت از داروهای ضد اسهال استفاده کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است در صورت نیاز، از آنها استفاده کنند.

تداخل دارویی داروهای ضد اسهال OTC

مصرف برخی داروها همراه با داروهای ضد اسهال می‌تواند خطر بروز عوارض جانبی را افزایش دهد. قبل از مصرف لوپرامید یا بیسموت ساب سالیسیلات از پزشک خود در مورد داروهای زیر سوال کنید:

• آنتی بیوتیک‌ها
• ضد نقرس
• ضد آرتریت
• درمان دیابت
• مسکن نسخه‌ای
• رقیق کننده خون
• ضد ویروسی برای مبارزه با ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV)

همچنین قبل از مصرف بیسموت ساب سالیسیلات از پزشک خود در مورد مصرف داروهای مسکن یا داروهای سرماخوردگی سوال کنید. این داروها ممکن است حاوی آسپرین باشند که خود آن یک سالیسیلات است.

چه زمانی باید با پزشک تماس بگیرم؟

اگر هر یک از حالات زیر را دارید، قبل از مصرف داروی ضد اسهال با پزشک خود مشورت کنید:

• به تب مبتلا شده‌اید.
• سابقه ابتلا به بیماری کبدی دارید.
• در مدفوع خود خلط یا خون دفع می‌کنید.
• اسهال شما بیش از 2 روز طول کشیده‌ است.
• سایر داروهای نسخه‌ای را مصرف می‌کنید.

از جمله سوالاتی که باید از پزشک خود بپرسید، عبارت‌اند از:

• چه چیزی باعث بروز اسهال در من شده‌است؟
• در صورت عدم درمان، بهبودی اسهال چقدر طول می‌کشد؟
• آیا مصرف داروهای ضد اسهال باعث بروز یبوست می‌شود؟
• در صورت مصرف داروی ضد اسهال باید مراقب بروز چه عوارضی باشم؟
• آیا مصرف داروهای ضد اسهال OTC طول مدت بهبودی اسهال را کوتاه می‌کند؟
• علاوه بر مصرف داروهای OTC برای درمان اسهال خود چه کاری می‌توانم انجام دهم؟

آیا داروی ایمودیوم می‌تواند باعث بروز یبوست شود؟

بله، یبوست یکی از عوارض جانبی مصرف داروی ایمودیوم است. سایر عوارض جانبی بالقوه شامل سرگیجه، خواب آلودگی، سردرد، حالت تهوع و استفراغ است. اکثر مردم عوارض جانبی مصرف ایمودیوم را تجربه نمی‌کنند، اما در صورت نگرانی با پزشک خود صحبت کنید. در صورت تجویز پزشک دارو را مصرف کنید.

سخن آخر

اسهالی که بیش از چند روز ادامه داشته و یا با تب، درد شدید شکم، خون یا چرک در مدفوع همراه باشد، علتی‌ برای این مسئله است که فوراً با پزشک تماس بگیرید. عدم توانایی در نگه داشتن غذا یا مایعات در بدن، علت دیگری برای مراجعه فوری به پزشک است.

در بیشتر موارد، ویروس‌ها یا باکتری‌ها ظرف چند روز از بدن دفع می‌شوند. اگرچه ممکن است چند روز دیگر طول بکشد تا بدن شما به حالت عادی برگردد. اسهال نباید دائمی باشد، بنابراین اگر برای مدت طولانی ادامه دارد، وقت آن است که توسط یک پزشک معاینه شوید تا مشخص شود آیا مشکل دیگری در بدن شما وجود دارد یا خیر.