دوکسپین از عوارض تا نحوه مصرف آن

دوکسپین (Sinequan) یک داروی تجویزی است که برای درمان بی خوابی (اختلالات خواب)، افسردگی و اضطراب و سایر موارد استفاده می شود. این دارو به دسته قدیمی‌ تری از داروها به نام ضد افسردگی‌ های سه حلقه‌ای (TCAs) تعلق دارد و در اشکال و قدرت‌های مختلف وجود دارد. ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی تمایل دارند دوکسپین را مانند چند دهه پیش تجویز  نکنند زیرا گزینه های درمانی جدیدتر و ایمن تری در دسترس قرار گرفته اند.

اگر سؤال یا مشکل پزشکی دارید، لطفاً با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود صحبت کنید. شما از خواب بیدار می شوید و متوجه می شوید که فقط ساعت 3:26 صبح است، اما ساعت زنگ دار خود را برای 6 صبح تنظیم می کنید، سعی می کنید دوباره بخوابید، اما بی فایده است و تصمیم می گیرید که با وجود احساس خستگی برخیزید.

اگر این امر آشنا به نظر می رسد و به طور منظم اتفاق می افتد، بهتر است با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی در مورد چیزی به نام بی خوابی و حفظ خواب (مشکل در خواب ماندن) صحبت کنید. بسته به وضعیت شما، آنها ممکن است یک داروی قدیمی به نام دوکسپین را برای کمک به شما توصیه کنند.

کاربرد دوکسپین چیست؟

دوکسپین یک داروی ضد افسردگی است. نسخه های نام تجاری آن قرص سیلنور، کپسول و محلول خوراکی Sinequan و کرم Zonalon ( FDA, nd ) است.

این داروی تجویزی که دوکسپین هیدروکلراید نیز نامیده می‌شود، متعلق به دسته قدیمی‌تری از داروها به نام دارو های ضد افسردگی‌ سه حلقه‌ای (TCAs) است. سازمان غذا و دارو (FDA) اولین بار در سال 1969 آن را تایید کرد. به طور کامل مشخص نیست که دوکسپین دقیقا چگونه کار می کند، اما تصور می شود که در دسترس بودن نوراپی نفرین، یک ماده شیمیایی مغز که خلق و خو را تنظیم می کند، افزایش می دهد. این دارو همچنین مانند یک آنتی هیستامین عمل می کند که اثرات ضد خارش، ضد اضطراب و آرام بخش آن را توضیح می دهد.

FDA دوکسپین را برای درمان شرایط زیر تأیید می کند:

• اضطراب
• افسردگی که به آن اختلال افسردگی اساسی (MDD) نیز گفته می شود.
• بی خوابی: به طور خاص برای بی خوابی حفظ خواب تایید شده است، یک اختلال خواب که در آن در خواب ماندن در طول شب مشکل دارید.

علاوه بر این، کرم دوکسپین (نام تجاری: Zonalon) مورد تایید FDA برای تسکین خارش کوتاه مدت پوست به دلیل شرایطی مانند اگزما است (Mylan, 2017).

آکادمی پزشکی خواب آمریکا، دوکسپین را به عنوان یک گزینه درمانی برای افراد مبتلا به بی خوابی حفظ خواب یا “نیمه شب” توصیه می کند. در برخی موارد، دوکسپین با دوز پایین ممکن است انتخاب بهتری نسبت به سایر قرص‌های خواب‌آور مانند زولپیدم (Ambien) باشد، زیرا دوکسپین اعتیادآور نیست.

در حالی که دوکسپین هنوز تاییدیه FDA را برای این شرایط دارد، در حال حاضر اولین انتخاب ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی برای درمان افسردگی یا اضطراب نیست. انواع جدیدتر داروهای ضد افسردگی، یعنی SSRI ها و SNRI ها، برای افسردگی یا اضطراب محبوب تر هستند، زیرا نسبت به TCA ها جنبه های منفی کمتری دارند.

استفاده خارج از برچسب

ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی همچنین می توانند دوکسپین را برای درمان سایر بیماری ها تجویز کنند. استفاده خارج از برچسب زمانی است که شما نسخه ای برای یک دارو برای درمان چیزی خارج از هدف مورد تایید FDA آن دارید. کاربردهای غیر تایید شده توسط FDA برای doxepin عبارتند از:

• پیشگیری از میگرن
• نوروپاتی (درد، بی حسی یا گزگز ناشی از عصب)

عوارض جانبی دوکسپین

دوکسپین پتانسیل ایجاد عوارض جانبی را دارد که برخی از آنها شایع تر از بقیه هستند. شایع ترین عارضه جانبی Doxepin خواب آلودگی طولانی مدت است، اما این اثرات ممکن است با ادامه درمان از بین بروند.

سایر عوارض جانبی رایج دوکسپین عبارتند از:

• سرگیجه
• یبوست
• تاری دید
• تعریق
• سردرد
• افزایش وزن
• خشکی دهان
• خواب آلودگی
• حالت تهوع
• ضربان قلب سریع
• تغییرات در اشتها
• خواب آلودگی طولانی مدت
• عفونت دستگاه تنفسی فوقانی
• تپش قلب یا ضربان نامنظم قلب
• احتباس ادرار (مشکل در تخلیه کامل مثانه هنگام ادرار کردن)

سایر عوارض جانبی دوکسپین کمتر شایع هستند اما ممکن است همزمان با مصرف آنها رخ دهند، مانند:

• گیجی
• ریزش مو
• لکنت زبان
• گرمازدگی
• بثورات پوستی
• تغییرات در میل جنسی
• مشکل در تعادل یا هماهنگی
• افزایش یا کاهش فشار خون و قند خون
• مشکلات ریتم قلب، حمله قلبی یا سکته مغزی
• راه رفتن در خواب، صحبت کردن در خواب، یا انجام فعالیت های دیگر در هنگام خواب مانند رانندگی، آشپزی یا داشتن رابطه جنسی (سکسومنیا)

این لیست تمام عوارض جانبی احتمالی دوکسپین را پوشش نمی دهد. اگر در مورد عوارض جانبی دوکسپین سؤالی دارید، با یک متخصص مراقبت های بهداشتی صحبت کنید.

دوز و نحوه مصرف دوکسپین

داکسپین در اشکال و نقاط قوت مختلفی به شرح زیر است:

• کرم موضعی: 5%
• قرص: 3 میلی گرمو 6 میلی گرم
• محلول خوراکی: 10 میلی گرم در میلی لیتر
• کپسول: 10 میلی گرم، 25 میلی گرم، 50 میلی گرم، 75 میلی گرم، 100 میلی گرم و 150 میلی گرم

بقیه این بخش دستورالعمل های معمول برای doxepin را پوشش می دهد. اما از آنجایی که دوز معمولی دوکسپین به وضعیتی که در حال درمان است بستگی دارد، حتماً دستورالعمل های ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود را دنبال کنید. مراقب باشید بیش از مقدار تجویز شده دوکسپین مصرف نکنید زیرا مصرف بیش از حد آن می تواند خطرناک باشد و منجر به مصرف بیش از حد آن شود.

دوز دوکسپین برای خواب

برای درمان بی خوابی اولیه، دوز معمول دوکسپین 3 یا 6 میلی گرم است که 30 دقیقه قبل از خواب مصرف می شود. در مورد غذا توصیه می شود سه ساعت قبل از مصرف دوکسپین یک وعده غذایی نخورید. مصرف خیلی زود دوز بعد از غذا می تواند عوارض جانبی روز بعد مانند خواب آلودگی را افزایش دهد. به خاطر داشته باشید که ممکن است هفت تا ده روز طول بکشد تا علائم بی خوابی شما بهبود یابد.

دوز دوکسپین برای افسردگی یا اضطراب

برای افسردگی یا اضطراب، دوز شروع معمول دوکسپین 75 میلی گرم در روز است و شما آن را قبل از خواب مصرف می کنید. ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما ممکن است دوز شما را در طول زمان تنظیم کند، بسته به نحوه پاسخ شما. این دارو ممکن است بلافاصله پس از شروع مصرف آن به تسکین اضطراب کمک کند، اما اثرات ضد افسردگی آن معمولاً کمی بیشتر، حداقل دو تا سه هفته طول می کشد.

استفاده از کرم دوکسپین

برای خارش، معمولاً یک لایه نازک از کرم دوکسپین را چهار بار در روز به مدت حداکثر هشت روز روی نواحی آسیب دیده پوست خود بمالید، زیرا استفاده طولانی مدت از کرم بیش از هشت روز می تواند عوارض جانبی مانند خواب آلودگی را افزایش دهد. بهتر است بعد از استفاده از کرم دوکسپین، ناحیه مورد نظر را با بانداژ یا پانسمان نپوشانید.

به دلیل خواب آلودگی احتمالی، بهتر است تا زمانی که با احساسی که دوکسپین در شما ایجاد می کند آشنا نشوید، از رانندگی خودداری کنید. همچنین، بهتر است قبل از تغییر دوز یا توقف دوکسپین با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود مشورت کنید. قطع ناگهانی این دارو می تواند منجر به علائم ترک شود. ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما را در مورد چگونگی کاهش تدریجی دوز قبل از قطع آن راهنمایی می کند.

هشدار مهم برای doxepin

سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) از داروهای ضد افسردگی مانند دوکسپین می‌خواهد که هشداری برای تشدید احتمالی افسردگی و افکار یا رفتارهای خودکشی داشته باشند که خطری نادر اما جدی است.

این افزایش خطر عمدتاً در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان جوان تا سن 25 سال رخ می دهد و احتمال آن ممکن است بلافاصله پس از شروع درمان یا پس از افزایش دوز بیشتر شود. اگر از زمان شروع دوکسپین متوجه تغییراتی در نحوه فکر و عمل خود شدید یا به فکر آسیب رساندن به خودتان هستید، کمک در دسترس است. فوراً با خدمات پزشکی اورژانس یا ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود تماس بگیرید.

سایر اقدامات احتیاطی

قبل از تجویز دوکسپین، ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما سابقه سلامتی و خطرات درمان را با شما در میان می‌گذارد. آنها می خواهند بدانند که آیا شرایط یا عوامل خاصی دارید، زیرا این موارد می توانند خطر عوارض جانبی جدی را افزایش دهند. اگر هر یک از موارد زیر را دارید یا داشته اید، حتماً به ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود بگویید (Currax، 2020؛ Mylan، 2017؛ Par، 2017):

• زنان باردار یا شیرده
• حمله قلبی یا سکته
• مشکلات مصرف الکل
• واکنش آلرژیک قبلی به دوکسپین هیدروکلراید
• هر گونه شرایط پزشکی یا روانی مانند آپنه خواب، فشار خون بالا، بیماری قلبی، اختلال دوقطبی، گلوکوم، مشکلات ادرار، بیماری کبد یا کلیه

تداخلات دارویی با دوکسپین

برخی از داروها می توانند با دوکسپین تداخل منفی داشته باشند، از جمله داروهایی که خاصیت آرام بخشی دارند یا آنهایی که سطح سروتونین را افزایش می دهند.

خطر آرام بخشی

دوکسپین معمولا باعث خواب آلودگی می شود. در حین مصرف دوکسپین، ممکن است مصرف داروهای دیگری که باعث خواب آلودگی می شوند بی خطر نباشد. قبل از مصرف انواع داروهای زیر همراه با دوکسپین، با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود در مورد خطرات آن صحبت کنید.

• داروهای مضعف سیستم عصبی مرکزی (CNS): موادی که فعالیت مغز شما را کند می کنند. مصرف مقادیر زیاد داروهای مضعف CNS می تواند باعث خواب آلودگی شدید، مشکلات تنفسی و کاهش ضربان قلب شود. نمونه هایی از داروهای مضعف CNS عبارتند از الکل، مسکن های مخدر مانند ترامادول و اکسی کدون، بنزودیازپین ها مانند لورازپام و قرص های خواب آور مانند زولپیدم.
• برخی از آنتی هیستامین ها که باعث خواب آلودگی می شوند، مانند دیفن هیدرامین (بنادریل)

خطر ابتلا به سندرم سروتونین

چندین دارو، از جمله دوکسپین، می توانند سطح سروتونین، یک ماده شیمیایی مغز که بر خلق و خوی شما تأثیر می گذارد، افزایش دهند. مصرف برخی داروها همراه با دوکسپین می تواند باعث افزایش بیش از حد سطح سروتونین و در موارد نادر باعث سندرم سروتونین شود.

سندرم سروتونین می تواند خفیف یا شدید باشد. داروهای زیر می توانند خطر ابتلا به سندرم سروتونین را در صورت مصرف با دوکسپین افزایش دهند:

• خار مریم، یک مکمل گیاهی
• تریپتان ها، دارویی که مردم برای میگرن مصرف می کنند.
• ترامادول، دارویی که ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی برای درد تجویز می کنند.
• مهارکننده های بازجذب سروتونین- نوراپی نفرین (SNRIs) مانند دولوکستین و ونلافاکسین
• بوسپیرون، دارویی که ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی برای اضطراب تجویز می کنند.
• داروهای مهارکننده مونوآمین اکسیداز (مهارکننده MAO) مانند فنلزین، لینزولید، رازاگیلین
• مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) مانند سیتالوپرام، اسیتالوپرام، فلوکستین و سرترالین
• سایر داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای (TCAs) مانند آمی تریپتیلین، کلومیپرامین، نورتریپتیلین و ایمی پرامین

سخن آخر

دوکسپین علاوه بر این نمونه ها می تواند با داروهای دیگر تداخل داشته باشد. ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی یا داروساز شما می‌تواند اطلاعات بیشتری در مورد تداخلاتی که ممکن است برای شما نگران کننده باشد، ارائه دهد، بنابراین حتماً در مورد هر چیزی که در حال حاضر مصرف می‌کنید، از جمله داروها و مکمل‌های بدون نسخه، به آنها بگویید.