پوست لطیف و حساس نوزادان یکی از اولین نگرانی‌های والدین است. از خشکی پوست گرفته تا اگزمای نوزادی یا التهاب ناشی از حساسیت‌ها، همه این مشکلات می‌تواند هم برای کودک آزاردهنده باشد و هم برای والدین نگران‌کننده.
در چنین شرایطی، بسیاری به سراغ راهکارهایی مانند پماد هیدروکورتیزون برای نوزادان می‌روند؛ اما آیا استفاده از این پماد برای پوست حساس نوزاد ایمن است؟ و اگر بله، چه زمانی و چگونه باید مصرف شود تا نتیجه مؤثر و بی‌خطر داشته باشد؟
اگر درباره نحوه استفاده، عوارض احتمالی یا میزان مجاز مصرف این پماد برای کودک خود تردید دارید، بهتر است قبل از هر اقدامی از نظر پزشکی مطمئن شوید. در چنین مواقعی دریافت راهنمایی از پزشکان متخصص می‌تواند بهترین مسیر باشد. تیم پزشکی ما در پزشکت آماده است تا با بررسی شرایط نوزاد شما، راهکار مطمئن و مناسب را با مشاوره آنلاین یا تلفنی در اختیار شما قرار دهد.
پماد هیدروکورتیزون چیست؟
پماد هیدروکورتیزون جزو داروهای کورتیکواستروئید طبقه بندی شده است. برای درمان التهاب، خارش، اگزما و بیماری های پوستی ناشی از اختلالات خود ایمنی در بزرگسالان مورد استفاده قرار می گیرد؛ همچنین یکی دیگر از موارد استفاده این پماد درمان بثورات پوستی در نوزادان است.
پماد هیدروکورتیزون در مقایسه با سایر ضد التهاب های موضعی عوارض جانبی کمتری دارد. هیدروکورتیزون اغلب به صورت موضعی مصرف می شود؛ به همین علت معمولا به صورت پماد به فروش می رسد.
به طور کلی این دارو به شکل های مختلف زیر وجود دارد:
- اسپری
- پماد
- لوسیون
- مایع
آیا پماد هیدروکورتیزون برای نوزادان بی خطر است؟
هنوز در این زمینه اتفاق نظر مشخصی وجود ندارد. برخی از متخصصان با استفاده از پماد هیدروکورتیزون برای درمان بیماری پوستی نوزادان کاملا مخالف هستند؛ در حالی که به نظر برخی دیگر از کارشناسان، پماد هیدروکورتیزون برای واژن کودکان، اگر با تجویز پزشک و رعایت دوز توصیه شده مصرف شود، مشکلی برای نوزادان ایجاد نخواهد کرد.
به طور کلی در هنگام استفاده از پماد هیدروکورتیزون قسمت آسیب دیده پوست نباید با لباس یا پانسمان پوشانده شود؛ اما در هنگام استفاده از پماد هیدروکورتیزون برای نوزادان جهت درمان بثورات پوشک در آنها این احتمال وجود دارد که پوست کودک به دلیل نازک بودن مقدار بیشتری از هیدروکورتیزون را جذب کند.
به همین علت در صورت استفاده از پماد هیدروکورتیزون برای ادرار سوختگی نوزاد باید از پوشاندن شلوار یا پوشک های تنگ و پلاستیکی به نوزاد پرهیز کرد؛ همچنین استفاده بیش از حد از پماد هیدروکورتیزون باعث نازک و ضعیف شدن پوست نوزاد می شود.
در نتیجه احتمال ابتلا به عفونت های پوستی در نوزاد را افزایش می دهد؛ همچنین بهتر است حداکثر مدت استفاده از پماد را از 7 روز به 4 یا 5 روز کاهش دهید.
به منظور دریافت مشاوره دارویی و اطلاع از عوارض مصرف هر دارو می‌توانید از طریق مشاوره پزشکی آنلاین با داروساز مشورت کنید.
موارد مصرف پماد هیدروکورتیزون چیست؟
پماد هیدروکورتیزون برای رفع التهاب، خارش و تورم در درمان بیماری های پوستی زیر استفاده می شود:
- پماد هیدروکورتیزون برای اگزما
- پماد هیدروکورتیزون برای پسوریازیس
- پماد هیدروکورتیزون برای بثورات پوستی
- پماد هیدروکورتیزون برای گزیدگی توسط حشرات
پماد هیدروکورتیزون به عنوان یک داروی بدون نسخه (OTC) به راحتی در داروخانه ها دسترس است؛ زیرا برای تهیه آن نیازی به نسخه پزشک ندارید. البته انواع قوی تری از این پماد نیز وجود دارد که برای تهیه آنها ارائه نسخه پزشک لازم است.
معمولاً روش مصرف دارو این است که حداکثر به مدت 7 روز از پماد OTC هیدروکورتیزون استفاده کنید. در طی این مدت، به شما توصیه می شود که یک لایه نازک از پماد را هر روز از یک تا چهار بار بر روی ناحیه آسیب دیده بمالید.
هیدروکورتیزون اغلب به شکل پماد در دسترس است. به صورت موضعی بر روی نواحی آسیب دیده پوست مصرف می شود. با این حال باید مراقب باشید که پماد را بر روی پوست هایی که دارای زخم باز هستند و یا نواحی حساس بدن مانند چشم ها استفاده نکنید.
همچنین ناحیه ای از پوست که بر روی آن پماد هیدروکورتیزون استفاده می شود، نباید با لباس یا پانسمان پوشانده شود؛ مگر اینکه پزشک دستور دیگری داده باشد. اگر بعد از 7 روز وضعیت شما بهبود نیافت، باید استفاده از پماد را متوقف کرده و با پزشک مشورت کنید.
جهت دریافت مشاوره آنلاین بارداری با بهترین متخصصان زنان در کشور کلیک کنید.
عوارض پماد هیدروکورتیزون در نوزادان چیست؟
عوارض جانبی مصرف بیش از حد پماد هیدروکورتیزون عبارت است از:
- تغییر در رنگ پوست
- افزایش رشد موهای زاید
- آهسته شدن روند ترمیم زخم
- گسترش ناحیه تحریک شده پوست
- احساس سوزش یا سوزن سوزن شدن
- خشکی یا ترک خوردگی در ناحیه آسیب دیده
بررسی ها نشان می دهد که استفاده بیش از حد پماد هیدروکورتیزون برای نوزادان با کند شدن رشد و تاخیر در افزایش وزن ارتباط دارد؛ به همین دلیل بسیاری از پزشکان توصیه می کنند که اگر کودک شما کمتر از 2 سال دارد، به هیچ وجه نباید برای درمان تحریکات پوستی از پماد هیدروکورتیزون استفاده کنید.
از طریق خدمات ویزیت آنلاین پزشک ارائه شده در پزشکت می‌توانید در هر ساعت از شبانه‌روز نوبت ویزیت خود را رزرو کنید.
علل التهاب پوست نوزاد چیست؟
وقتی نوزاد شما به بثورات پوشک مبتلا است علت تحریک و التهاب پوست کاملا مشخص است؛ اما اگر نوزاد از اگزمای کودک رنج می‌برد، ممکن است فاکتورهای دیگری مانند روال استحمام و یا حساسیت های غذایی در ابتلا نوزاد به اگزما نقش داشته باشد.
1. استحمام زیاد نوزاد
شستشوی زیاد بدن نوزاد باعث از بین رفتن چربی های طبیعی پوست شده و خطر ابتلا نوزاد به اگزما را افزایش می دهد. برای مراقبت از نوزاد نباید او را زود به زود به حمام ببرید؛ همچنین باید از شستن نوزاد با آب گرم پرهیز کنید، زیرا اینکار باعث از بین رفتن چربی های طبیعی پوست می شود.
به جای استفاده از پماد هیدروکورتیزون برای نوزادان، رعایت توصیه های زیر در هنگام استحمام می تواند به حفظ رطوبت بدن نوزاد کمک کند:
- ناحیه آسیب دیده را به مدت 5 تا 10 دقیقه با آب ولرم بشویید.
- پس از پایان استحمام پوست نوزاد را با مرطوب کننده آبرسانی کنید.
- چند دقیقه صبر کنید تا پوست مرطوب کننده را کاملا به خود جذب کند.
لوسیون های نرم کننده پوست نوزاد را می توان بر روی همه قسمت های بدن به جز صورت استفاده کرد؛ همچنین ماساژ بدن بعد از استحمام هم می تواند به حفظ رطوبت پوست نوزاد کمک کند.
2. آلرژی نوزاد به یک ماده غذایی
در نوزادانی که منحصراً شیردهی پستانی می شوند، مادر باید رژیم غذایی خود را برای مدتی با دقت زیرنظر بگیرد. اگر مدت کوتاهی پس از خوردن یک ماده غذایی خاص توسط مادر، اگزمای نوزاد شدیدتر شد، می توان گفت که نوزاد به آن ماده غذایی خاص حساسیت دارد. داشتن یک ژورنال دقیق غذایی می تواند در شناسایی این مساله به مادران شیرده کمک کند.
در نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می شوند، باید از تغییر دادن مداوم شیرخشک های مصرفی خودداری کرد؛ زیرا این کار به دلیل ترکیبات مختلف موجود در شیرخشک ها احتمال تحریکات پوستی در نوزادان را افزایش می‌هد. بنابراین توصیه می شود با یک متخصص اطفال مشورت کنید تا مشکلات احتمالی را شناسایی کرده و از بین ببرید.
3. استفاده از محصولات شوینده در نوزاد
برخی محصولات می توانند باعث تحریکات پوستی در نوزادان شوند. ممکن است پوست کودک در اثر استفاده از صابون های دارای رنگ یا اسانس های شیمیایی تحریک شده باشد.
اگر فکر می کنید که مواد شیمیایی موجود در پودر لباسشویی باعث ایجاد بثورات پوستی در نوزاد شما شده است، هنگام شستشوی تمام لباس هایی که به طور مستقیم با بدن کودک در ارتباط هستند، از شوینده هایی که دارای ترکیبات گیاهی و فاقد رنگ و عطرهای شیمیایی هستند، استفاده کنید.
برای استحمام نوزاد از صابون، شامپونرم کننده و لوسیون هایی کنید که مخصوص پوست لطیف نوزادان طراحی شده و از مواد شیمیایی در تولید آنها به کار نرفته است.
همچنین لباس های تهیه شده از الیاف مصنوعی یا پوشاندن لباس های بسیار تنگ به کودک نیز می تواند در ایجاد تحریکات پوستی نقش داشته باشد. پوشک نوزاد را هر بار بلافاصله پس از خیس شدن عوض کنید تا پوست نوزاد تمیز و خشک بماند.
راهکارهای طبیعی برای درمان التهاب پوست نوزاد
پوست نوزاد به خصوص تا دو سالگی بسیار نازک و حساس است و به همین علت به مراقبت و توجه ویژه ای نیاز دارد. بسیاری از والدین نگران عوارض پماد هیدروکورتیزون برای نوزادان بوده و به همین علت ترجیح می دهند که برای درمان مشکلاتی مانند بثورات پوستی نوزاد از راهکارهای خانگی و بی خطر استفاده کنند.
پس از پیدا کردن علت اصلی تحریک پوست نوزاد می توانید بر روی درمان آن با روش های خانگی تمرکز کنید. به خاطر داشته باشید که پوست هر نوزاد با نوزاد دیگر متفاوت است؛ بنابراین اگرچه محصولات زیر به طور کلی بی خطر در نظر گرفته می شوند، اما با اینحال کودک ممکن است به هر یک از این روش های درمانی طبیعی حساسیت داشته باشد.
1. استفاده از بلغور جو دوسر کلوئیدی در کودک
اگر کودک شما دائما دچار تحریک پوستی گسترده ای می شود، به جای صابون در هنگام استحمام از جو دوسر کلوئیدی استفاده کنید. بلغور جو دوسر کلوئیدی از پودر شدن دانه های جو دوسر تولید می شود.
به جای استفاده از پماد هیدروکورتیزون برای نوزادان، این محصول طبیعی دارای خواص پاک کننده، مرطوب کننده، ضد عفونی کننده و ضد التهابی است؛ به همین علت می تواند به تسکین خشکی یا خارش پوست نوزاد کمک کند.
آب گرم باعث از دست رفتن رطوبت و خشکی پوست می شود؛ بنابراین مراقب باشید که برای حمام نوزاد از آب ولرم استفاده کنید. مدت زمان استحمام باید حداکثر 20 دقیقه باشد. بعد از پایان استحمام بدن کودک را به آرامی خشک کرده و بلافاصله آن را با یک مرطوب کننده غلیظ آبرسانی کنید.
2. استفاده از روغن کرچک در کودک
روغن کرچک یک روغن طبیعی با خواص بسیار زیاد است. این روغن به دلیل داشتن تری گلیسیرید و اسیدهای چرب فراوان می تواند به رشد مو و مرطوب سازی عمیق پوست های خشک کمک کند.
به جای استفاده از پماد هیدروکورتیزون برای نوزادان، این روغن به طور خاص، به حفظ رطوبت پوست کمک می کند؛ در نتیجه باعث ترمیم پوست شده و از خشک شدن ناحیه آسیب دیده پیشگیری می کند، همچنین روغن کرچک می تواند رشد بافت های سالم پوست را تحریک کرده و به عنوان مانعی بین پوست و محیط بیرون برای پیشگیری از خطر عفونت عمل کند.
برای دستیابی به بهترین نتیجه و به حداقل رساندن خطر آلرژی، از روغن کرچک هایی استفاده کنید که برای تهیه آنها از روش پرس سرد استفاده شده است. این امر باعث می شود که خطر استفاده از مواد شیمیایی مضر در فرآیند تولید کاهش یابد.
3. استفاده از روغن نارگیل در کودک
روغن نارگیل یکی دیگر از گزینه های طبیعی است که می تواند برای اهداف مختلف مورد استفاده قرار گیرد. بیشتر مردم با کاربرد روغن نارگیل در طبخ غذا آشنا هستند؛ اما از این روغن به دلیل داشتن خواص ضد عفونی کننده و ضد التهابی در تولید محصولات آرایشی-زیبایی نیز به کار می رود.
بررسی ها نشان می دهد که روغن نارگیل به دلیل داشتن خواص ضد التهابی باعث محافظت از پوست شده و به درمان تحریکات پوستی کمک می کند. در مورد روغن نارگیل نیز دقیقاً مانند روغن کرچک باید از محصولات ارگانیک استفاده کنید که به روش پرس سرد تهیه شده اند.
4. استفاده از مرطوب کننده ها در کودک
برای پیشگیری از بروز عوارض پماد هیدروکورتیزون برای کودکان، انواع مختلفی از پمادهای مرطوب کننده و نرم کننده وجود دارند که به طور خاص برای پوست های حساس نوزادان طراحی شده اند. این مرطوب کننده ها به مراتب قوی تر از روغن های طبیعی بوده و در مرطوب نگه داشتن پوست خشک یا تحریک شده به طرز باورنکردنی موثر هستند.
بررسی ها نشان می دهند که استفاده از این پمادها که غالبا به صورت بدون بو و کم آلرژی تولید می شوند، بدن نوزاد را کاملا آبرسانی کرده و به پیشگیری از تحریکات پوستی کمک می کند. برای گرفتن نتیجه بهتر، این مرطوب کننده ها باید بلافاصله بعد از استحمام و در صورت نیاز در طول روز استفاده شوند.
مشاوره فوری پزشکی درباره پماد هیدروکورتیزون برای نوزادان در پزشکت
اگر قصد استفاده از پماد هیدروکورتیزون برای نوزادان را دارید؛ اما نمی‌دانید آیا برای پوست کودک شما مناسب است یا خیر، همین حالا از طریق پزشکت با پزشک آنلاین اطفال مشورت کنید. در کمترین زمان راهنمایی علمی، دقیق و اختصاصی دریافت کنید و با خیال راحت از پوست فرزندتان مراقبت کنید.
نتیجه‌گیری
پوست نوزادان به دلیل نازکی و حساسیت بالا، به مراقبت خاصی نیاز دارد و هر نوع خوددرمانی می‌تواند عوارض غیرقابل پیش‌بینی ایجاد کند. اگرچه پماد هیدروکورتیزون برای نوزادان در برخی مشکلات پوستی مؤثر است؛ اما استفاده نادرست از آن ممکن است که باعث نازک شدن پوست، جذب سیستمیک دارو یا حساسیت بیشتر شود، بنابراین شناخت صحیح موارد مصرف اهمیت زیادی دارد.
پیش از استفاده از هر داروی استروئیدی برای کودک، بهتر است که ابتدا علت مشکل پوستی شناسایی شود. درمان‌های خانگی، مرطوب‌کننده‌های مناسب و مراقبت صحیح از پوست نوزاد در بسیاری از موارد می‌تواند کافی باشد. در موارد لازم نیز مصرف هیدروکورتیزون کودکان باید با راهنمایی پزشک انجام شده تا از ایمنی و سلامت نوزاد اطمینان حاصل شود.
