درد شکم پس از خوردن غذا

درد شکمی که بعد از خوردن غذا بدتر می شود یا درد شکم پس از خوردن غذا می تواند با مجموعه ای از علائم ناراحت کننده ظاهر شود. این درد پس از غذا به خودی خود ارتباط قوی با غذایی که می خورید، دارد. بیشتر مردم حتی می توانند مشخص کنند که کدام غذاها بیشتر علائم آنها را تحریک می کند. به عنوان مثال، پس از خوردن غذای تند یا غذایی که محتوای چربی بالایی دارد، معمولا یک سری علائم را تجربه می کنید. علائم همراه شایع درد شکم که پس از خوردن غذا بدتر می شود.

درد پس از غذا ممکن است با موارد زیر نیز همراه باشد:

• تب
• نفخ
• آروغ زدن
• زردی پوست
• سوزش سردل
• تهوع و استفراغ
• یبوست و یا اسهال

بسته به علت، درد پس از غذا و علائم مرتبط با آن می تواند بسیار شدید باشد و برای چند دقیقه طول بکشد. به محض مشاهده هر یک از این علائم، به پزشك مراجعه كنيد.

علل درد شکم بعد از خوردن غذا

درد پس از غذا زمانی رخ می دهد که یا التهاب یا تحریک ساختارهای دستگاه گوارش یا انسداد این اجزا وجود داشته باشد. شما بعد از غذا خوردن احساس درد می کنید زیرا بدن شما سعی می کند غذا را به طور معمول هضم کند، اما مجبور است این کار را با آسیب زدن با دستگاه گوارش انجام دهد.

علل التهابی

هر یک از اندام های شکم ممکن است به دلایل عفونی یا تحریک ناشی از مواد مختلف، از جمله برخی غذاها، ملتهب شوند.

• عفونی: بسیاری از پاتوژن ها، اعم از باکتریایی و ویروسی، وجود دارند که می توانند اندام های شکم، به ویژه در ربع فوقانی سمت راست را آلوده کنند. به عنوان مثال، هپاتیت یک عفونت ویروسی است که می تواند کبد را آلوده کند.
• تحریک: از آنجایی که قسمت فوقانی شکم محل اصلی برای پردازش غذا برای هضم است، به طرق مختلف مستعد تحریک است. مواد سمی مانند الکل و سیگار، برخی از داروها مانند داروهای التهابی غیر استروئیدی می تواند باعث تحریک و التهاب و زخم می شود. (NSAIDs) می توانند با استفاده بیش از حد منجر به تحریک پوشش معده شوند. علاوه بر این، اسیدی که معده برای هضم غذا می‌سازد، می‌تواند باعث تحریک اجزای دستگاه گوارش از جمله مری شود و همچنین می‌تواند باعث درد بعد از غذا شود.

علل انسدادی درد شکم بعد از غذا خوردن

موارد زیر می تواند منجر به انسداد دستگاه گوارش شود.

• سرطان: سرطان می‌تواند در هر عضوی از شکم یا دستگاه گوارش ایجاد شود. بدخیمی های لوزالمعده یا معده با توجه به ضرورت هضم مناسب، اغلب به درد پس از غذا مربوط می شوند.
• سنگ کیسه صفرا: ربع بالای سمت راست شکم به طور خاص محل کیسه صفرا است. کیسه صفرا بخشی از دستگاه گوارش است و مسئول ساخت صفرا (مایعی که به تجزیه چربی کمک می کند) است. اغلب، سنگ (سنگ صفرا) در داخل کیسه صفرا ایجاد می شود. این سنگ‌های صفراوی می‌توانند از نظر اندازه متفاوت باشند و باعث ایجاد مشکلات زیادی شوند که ممکن است باعث درد پس از غذا (زمانی که بدن تلاش می‌کند چربی‌ها را تجزیه کند) شود. سنگ های صفراوی رسوبات گرد و کوچکی هستند که در کیسه صفرا، اندامی که صفرا در آن ذخیره می شود، یافت می شوند. سنگ های صفراوی را می توان به روش های مختلفی طبقه بندی کرد. اغلب اوقات، بسته به ساختار سنگ کیسه صفرا، سنگ های صفراوی به عنوان سنگ های کلسترولی یا سنگ های رنگدانه شناخته می شوند.

زخم معده

زخم معده یک زخم در پوشش معده یا اولین قسمت روده کوچک شما (اثنی عشر) است که باعث درد بعد از غذا یا با معده خالی می شود.

علائم اصلی این وضعیت عبارتند از:

• خستگی
• حالت تهوع
• از دست دادن اشتها
• درد متوسط شکم
• گرفتگی شکم (کرامپ معده)

بیماری ریفلاکس اسید

GERD(بیماری ریفلاکس معده به مری) در نوزادان به عبور محتویات معده به گلو اشاره دارد که باعث علائم دردسرساز مانند عدم تحمل تغذیه، دریافت ناکافی کالری خوراکی و یا افزایش وزن ضعیف می شود.

سوء هاضمه و درد شکم بعد از غذا خوردن

سوء هاضمه که به آن ناراحتی معده، سوء هاضمه یا سوء هاضمه عملکردی نیز می گویند، یک بیماری نیست بلکه مجموعه ای از علائم بسیار رایج است. توجه داشته باشيد كه سوزش سر دل یک بیماری جداگانه است. علل شایع سوء هاضمه شامل موارد زير مي باشد:

• اضطراب
• سیگار کشیدن
• غذاهای چرب یا تند
• خوردن بیش از حد یا خیلی سریع
• زیاده روی در مصرف کافئین، الکل یا نوشابه های گازدار
• برخی از آنتی بیوتیک ها، مسکن ها و مکمل های ویتامین یا معدنی می توانند باعث سوء هاضمه شوند.

شایع ترین علائم درد، ناراحتی و نفخ در قسمت بالایی شکم بلافاصله پس از غذا خوردن است. سوء هاضمه که بیش از دو هفته طول می کشد و به درمان ساده پاسخ نمی دهد، درد بالای شکم که به فک، گردن یا بازو برسد ممکن است نشان دهنده وضعیت جدی تری باشد.

تشخیص از طریق شرح حال بیمار و معاینه فیزیکی انجام می شود. اگر علائم به طور ناگهانی شروع شد، ممکن است آزمایش‌های خون، تنفس و مدفوع تجویز شود. ممکن است آندوسکوپی فوقانی یا اشعه ایکس شکم انجام شود. برای سوء هاضمه عملکردی – سوء هاضمه “معمولی” – درمان و پیشگیری یکسان است.

سوء هاضمه عملکردی با خوردن پنج یا شش وعده غذایی کوچکتر در روز با غذای سبکتر و ساده تر، مدیریت استرس و یافتن جایگزین برای برخی از داروها تسکین خواهد يافت. علائمی که هرگز با سوء هاضمه بروز نمی کنند شامل استفراغ خون یا دفع مدفوع قیری، خونریزی مقعدی، اسهال خونی، تب است.

سندرم روده تحریک پذیر (IBS)

سندرم روده تحریک پذیر (IBS) یک اختلال مزمن روده بزرگ است. با درد مکرر شکم و مشکلات مربوط به حرکت روده مشخص می شود که درمان آن دشوار است. علائم و نشانه های IBS معمولاً شدید یا جدي نیستند.

آسیب روده بزرگ ناشی از اختلال در جریان خون

ایسکمی حاد روده به این معنی است که جریان خون به روده بزرگ و یا کوچک قطع شده است. به آن ایسکمی مزانتریک حاد یا AMI نیز می گویند. ایسکمی ناشی از انسداد یکی از شریان های منتهی به شکم است که معمولاً به دلیل آترواسکلروز (پلاک) یا لخته شدن خون است.

مستعدترین افراد براي ایسکمی حاد روده، افراد دارای فشار خون بسیار بالا یا پایین بیماری قلبی؛ یا مصرف كننده مواد مخدر غیرقانونی مانند کوکائین یا مت آمفتامین هستند. علائم شامل درد ناگهانی و شدید در یک ناحیه از شکم، تهوع و استفراغ؛ و اجابت مزاج مکرر و فوری، اغلب همراه با خون است. ایسکمی حاد روده یک بيماري نادر پزشکی و بسيار جدي است.

در صورت مشکوک بودن، بیمار را به اورژانس ببرید یا با اورژانس تماس بگیرید. تشخیص ایسکمی حاد روده از طریق آرتریوگرام انجام می شود که شامل تزریق رنگ به شریان های شکمی تحت اشعه ایکس به منظور یافتن محل دقیق انسداد است. درمان شامل داروهای “لخته شکن” برای از بین بردن لخته، یا جراحی اورژانسی برای از بین بردن هر چیزی که باعث انسداد شده مي باشد.

پانکراتیت مزمن

این وضعیت التهاب لوزالمعده است که بهبود نمی یابد، اما به تدریج در طول زمان بدتر می شود. پانکراتیت مزمن در مردان 30 تا 40 ساله با سابقه اعتیاد به الکل و سابقه خانوادگی این بیماری بیشتر شایع است، اما هر کسی ممکن است به این بیماری مبتلا شود. لوزالمعده برای کنترل قند خون و ترشح برخی از آنزیم های گوارشی حیاتی است. در صورت عدم درمان، پانکراتیت مزمن می تواند منجر به آسیب دائمی پانکراس، دیابت، سوء تغذیه و درد مزمن شود.

علل پانکراتیت عبارتند از:

• عوامل ژنتیکی
• اعتیاد به الکل
• مسدود شدن مجرای پانکراس
• بیماری خودایمنی، که در آن دفاع طبیعی بدن در برابر خود قرار می گیرد.

تشخیص از طریق شرح حال بیمار، معاینه فیزیکی و تصویربرداری مانند اشعه ایکس، سی تی اسکن یا سونوگرافی انجام می شود. درمان شامل مدیریت درد از طریق دارو و روش های جراحی است. بهبود سبک زندگی از طریق رژیم غذایی، ورزش و مدیریت استرس نیز می تواند بسیار مفید باشد. علائم شامل درد شدید در پشت و شکم، به ویژه هنگام غذا خوردن، کاهش وزن؛ تهوع و استفراغ؛ و اسهال همراه با مدفوع چرب و رنگ پریده است.

بیماری سلیاک

بیماری سلیاک به آنتروپاتی حساس به گلوتن، سلیاک یا اسپرو نیز گفته می شود. این یک پاسخ خودایمنی در روده به گلوتن، پروتئین موجود در گندم و جو است. عوامل موثر در بيماري سلياك عبارتند از:

• سندرم داون
• دیابت نوع 1
• روماتیسم مفصلی
• بیماری خود ایمنی تیروئید
• سابقه خانوادگی بیماری سلیاک.
• قرار گرفتن مکرر در معرض گلوتن باعث آسیب به پوشش روده کوچک می شود.

علائم شامل ناراحتی گوارشی همراه با گاز، نفخ و اسهال است. سوء تغذیه باعث خستگی، کاهش وزن، استخوان های شکننده، بثورات پوستی شدید، زخم های دهان، کم خونی و آسیب به طحال و سیستم عصبی می شود. شکم متورم، ناتوانی در رشد، تحلیل عضلانی و اختلالات یادگیری در کودکان دیده می شود و رشد و تکامل طبیعی می تواند به شدت تحت تاثیر قرار گیرد.

تشخیص از طریق آزمایش خون و آندوسکوپی و گاهی اوقات بیوپسی از روده کوچک انجام می شود. هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد، اما بیماری سلیاک را می توان با حذف تمام گلوتن از رژیم غذایی کنترل کرد. مکمل های غذایی استفاده می شود و گاهی اوقات داروهای استروئیدی برای کمک به بهبود روده تجویز می شود.

عدم تحمل لاکتوز

لاکتوز قندی است که به طور طبیعی در شیر وجود دارد. زمانی که روده کوچک قادر به تولید آنزیم کافی برای هضم لاکتوز به نام لاکتاز نباشد، فرد دچار بيماري عدم تحمل لاکتوز شده است.

درمان درد شکم بعد از غذا خوردن

درمان درد پس از صرف غذا به علت آن بستگی دارد. روش های درمانی متعددی وجود دارد که ممکن است تسکین دهنده باشد. خوشبختانه، از آنجایی که بیشتر علل درد پس از صرف غذا نسبتاً خوش خیم هستند، درمان‌هایی وجود دارد که می‌توانید ابتدا در خانه امتحان کنید تا علائم خود را کاهش دهید. آنتی اسیدها داروهای رایج بدون نسخه هستند که می توانند در تسکین برخی از علل درد پس از غذا بسیار مفید باشند، زیرا آنها اسید اضافی معده را خنثی می کنند. با این حال، آنتی اسیدها به علل التهابی یا انسدادی درد پس از غذا کمک نمی کنند.