مولتی ویتامین چیست؟ آیا مصرف آنها عوارض دارد؟

مولتی ویتامین ها و چند ماده معدنی، رایج ترین مکمل ها در جهان هستند. محبوبیت آنها در چند دهه گذشته به سرعت افزایش یافته است. برخی از مردم معتقدند که مولتی ویتامین ها می توانند سلامت آنها را بهبود بخشند، عادات غذایی نامناسب را جبران کرده و حتی خطر ابتلا به بیماری های مزمن را کاهش دهند. بر همین اساس ما سعی کرده ایم در این مقاله شواهد علمی پشت مولتی ویتامین ها را مورد بررسی قرار دهیم.

مولتی ویتامین ها چیست؟

مولتی ویتامین ها مکمل های حاوی ویتامین ها و مواد معدنی مختلف هستند. با توجه به اینکه هیچ استانداردی برای مولتی ویتامین وجود ندارد، ترکیب مغذی آنها بر اساس مارک و محصول متفاوت است. مولتی ویتامین ها به عنوان مولتی، چندگانه یا به سادگی ویتامین ها نیز شناخته می شوند. آنها در اشکال مختلف از جمله قرص، کپسول، چربی های جویدنی، پودرها و مایعات موجود هستند.

اکثر مولتی ویتامین ها باید یک یا دو بار در روز مصرف شوند. برای مصرف صحیح آنها بهتر است برچسب روی بسته را کامل بخوانید و دستورالعمل دوز توصیه شده را دنبال کنید. مولتی ویتامین ها در داروخانه ها، فروشگاه های بزرگ با تخفیف و سوپر مارکت ها و همچنین به صورت آنلاین در دسترس هستند.

مولتی ویتامین ها شامل چه ترکیباتی هستند؟

سیزده ویتامین و حدود 15 ماده معدنی برای سلامتی شما ضروری هستند. بسیاری از آنزیم ها و هورمون ها را تولید می کنند، ایمنی بدن را تقویت می کنند و عملکرد اعصاب و اندام های شما را تقویت می کنند. بدن شما همچنین برای تولید مثل، نگهداری، رشد و تنظیم فرایندهای بدن به این مواد مغذی نیاز دارد.

مولتی ویتامین ها ممکن است بسیاری از این ویتامین ها و مواد معدنی را برای بدن شما در مقادیر مختلف تامین کنند. آنها همچنین ممکن است حاوی مواد دیگری مانند گیاهان، اسیدهای آمینه و اسیدهای چرب باشند.

از آنجا که سازمان غذا و دارو (FDA) به همان اندازه که داروهای تجویزی را تایید می کند، مکمل های غذایی را مورد تایید قرار نمی دهد، برخی از آنها ممکن است حاوی مقادیر بالاتر یا پایین تری از برخی مواد مغذی نسبت به برچسب روی آنها باشند.

علاوه بر این، برخی مکمل ها ممکن است حاوی موادی باشند که می توانند با داروها تداخل داشته باشند، بنابراین قبل از شروع مصرف مکمل جدید با ارائه دهنده خدمات درمانی خود مشورت کنید.

علاوه بر این، مواد مغذی موجود در مولتی ویتامین ها ممکن است از غذاهای واقعی گرفته شده یا به صورت مصنوعی تهیه شده باشند، بنابراین خرید ویتامین ها از یک تولید کننده معتبر ضروری و خیلی مهم است. علاوه بر ویتامین ها و مواد معدنی، مولتی ویتامین ها ممکن است حاوی گیاهان، اسیدهای آمینه و اسیدهای چرب باشند. هر چند مقدار و تعداد مواد مغذی می تواند متفاوت باشد.

مولتی ویتامین ها و بیماری های قلبی

بیماری های قلبی یکی از عوامل اصلی مرگ و میر در سراسر جهان است. در حالی که برخی بر این باورند که مصرف مولتی ویتامین ها می تواند از بیماری های قلبی جلوگیری کند، به نظر نمی رسد که تحقیقات به طور قطعی از آن حمایت کنند.

برخی از مطالعات نشان می دهد که مولتی ویتامین ها با کاهش خطر حملات قلبی و مرگ ارتباط دارند، در حالی که برخی دیگر هیچ تاثیری ندارند. بررسی های صورت گرفته بر روی بیش از 14000 پزشک مرد میانسال نشان داده است مصرف مولتی ویتامین ها هیچ تاثیر بر روی کاهش حملات قلبی، سکته، و یا مرگ و میر نداشته است.

با این حال، یک مطالعه جدید نشان داد که در بین زنان – اما نه مردان – مصرف مولتی ویتامین به مدت بیش از 3 سال با کاهش خطر مرگ ناشی از بیماری های قلبی مرتبط است.

به طور کلی، در حالی که برخی از مطالعات نشان می دهد افرادی که مولتی ویتامین مصرف می کنند کمتر در معرض بیماری قلبی هستند، برخی دیگر هیچ ارتباطی با این بیماری پیدا نکرده اند. به طور کلی، شواهد مخلوط هستند.

مولتی ویتامین و سرطان

شواهد مربوط به مصرف این مکمل و خطر سرطان نیز متفاوت است. برخی از مطالعات هیچ تاثیری بر خطر ابتلا به سرطان نشان نمی دهند، در حالی که برخی دیگر مصرف مولتی ویتامین را با افزایش خطر سرطان مرتبط می دانند.

یک بررسی پنج کارآزمایی تصادفی کنترل شده شامل 47289 نفر را مورد بررسی قرار داد. 31 درصد خطر سرطان در مردانی که این مکمل ها مصرف می کردند کمتر بود، اما در زنان تأثیری نداشت.

دو مطالعه مشاهده ای، یکی شامل زنان و دیگری شامل مردان و زنان، استفاده طولانی مدت از این مکمل را با کاهش خطر ابتلا به سرطان روده مرتبط کرد.

سرانجام، در مطالعه سلامت پزشکان اشاره شد که استفاده طولانی مدت و روزانه از این مکمل خطر ابتلا به سرطان را در مردان با سابقه سرطان و همچنین افرادی که سابقه بیماری ندارند کاهش می دهد. به طور کلی، برخی مطالعات مصرف مولتی ویتامین را با کاهش خطر ابتلا به سرطان مرتبط می دانند، در حالی که برخی دیگر هیچ فایده ای ندارند.

آیا مولتی ویتامین ها فواید دیگری برای سلامتی دارند؟

این مکمل ها برای چندین هدف دیگر، از جمله ارتقاء عملکرد مغز و سلامت چشم مورد بررسی قرار گرفته اند.

عملکرد مغز

چندین مطالعه کوچک با بررسی جمعیت های خاص نشان داده است که مولتی ویتامین ها می توانند حافظه را در افراد مسن تقویت کنند.

این مکمل ها نیز ممکن است بر روحیه شما تأثیر بگذارند. تحقیقات نه تنها ارتباط بین بدخلقی و کمبود مواد مغذی، بلکه بین مکمل های غذایی و کاهش علائم اضطراب و افسردگی را نیز نشان داده است. با این حال، مطالعات دیگر تغییرات کمی یا بدون تغییر در خلق و خو را نشان می دهند.

سلامت چشم

دژنراسیون ماکولا وابسته به سن یکی از عوامل اصلی نابینایی در سراسر جهان است. یک مطالعه نشان داد که مصرف ویتامین ها و مواد معدنی آنتی اکسیدانی ممکن است پیشرفت آن را کند کرده و از آن جلوگیری کند.

علاوه بر این، برخی از شواهد نشان می دهد که مولتی ویتامین ها ممکن است خطر ابتلا به آب مروارید، یکی دیگر از بیماری های شایع چشم را کاهش دهند. به طور کلی، مولتی ویتامین ها ممکن است به بهبود حافظه و خلق و خوی شما کمک کنند. علاوه بر این، ویتامین ها و مواد معدنی آنتی اکسیدانی ممکن است به کاهش پیشرفت بیماری های خاصی که باعث نابینایی می شوند، کمک کند.

مولتی ویتامین ها در برخی موارد ممکن است مضر باشند. در نظر گرفتن دوز مولتی ویتامین ها، یک فاکتور اساسی است که هنگام مصرف آنها باید در نظر گرفته شود. اگرچه دوزهای زیاد برخی از ویتامین ها و مواد معدنی برای برخی افراد قابل قبول است، اما مقادیر زیاد آن می تواند مضر باشد.

دوز مناسب به میزان حلالیت ویتامین ها بستگی دارد، که به دو گروه زیر طبقه بندی می شود:

• محلول در آب. بدن شما مقادیر اضافی این ویتامین ها را از طریق ادرار دفع می کند.
• محلول در چربی. از آنجا که بدن شما هیچ راهی آسان برای خلاص شدن از شر اینها ندارد، مقادیر اضافی ممکن است در کبد تجمع یابد.

بر همین اساس، زنان باردار باید در مصرف ویتامین A خود بسیار مراقب باشند. زیرا مصرف بیش از حد آن با ناتوانی های مادرزادی مرتبط است.

مسمومیت با ویتامین D به ندرت اتفاق می افتد و بعید است در اثر استفاده از مولتی ویتامین ایجاد شود. با این حال، سمیت ویتامین A شایع تر است. اگر مولتی ویتامین مصرف می کنید و غذاهای غنی از مواد مغذی زیادی می خورید. ممکن است مصرف روزانه شما از حد معمول افزایش پیدا کند.

افراد سیگاری باید از مولتی ویتامین های حاوی مقادیر زیادی بتا کاروتن یا ویتامین A اجتناب کنند. زیرا این مواد مغذی ممکن است خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش دهند.

دوزهای بالای برخی از مواد معدنی مانند آهن می تواند منجر به ناراحتی معده، یبوست، استفراغ و غش شود. آهن همچنین می تواند توانایی بدن برای جذب روی را محدود کند.

به ویژه، مردان باید مراقب مصرف آهن خود باشند. زیرا بیشتر از زنان و همچنین افرادی که هموکروماتوز دارند، آن را ذخیره می کنند.

این وضعیت می تواند منجر به تجمع سطوح سمی این ماده معدنی شود و ممکن است باعث سیروز کبدی، سرطان کبد و بیماری قلبی شود. افراد مبتلا به این بیماری همچنین باید از مصرف مکمل های ویتامین C اجتناب کنند. مصرف مکمل دوزهای زیاد مواد مغذی خاص می تواند اثرات مضر داشته باشد. اگر از یک مولتی ویتامین قوی با رژیم غذایی غنی از مواد مغذی استفاده کنید، این وضعیت بیشتر اتفاق می افتد.

آیا باید مولتی ویتامین مصرف کنیم؟

مولتی ویتامین ها برای همه افراد مناسب نیستند و حتی ممکن است به برخی افراد آسیب بزنند.

با این وجود، جمعیت های خاصی بهتر است از مولتی ویتامین ها استفاده کنند، از جمله:

• سالمندان. جذب ویتامین B12 با افزایش سن کاهش می یابد. همچنین، افراد مسن ممکن است به کلسیم و ویتامین D بیشتری نیاز داشته باشند.
• گیاهخواران و پیروان رژیم وگان. از آنجا که ویتامین B12 در درجه اول در غذاهای حیوانی یافت می شود، افرادی که رژیم های گیاهی را دنبال می کنند در معرض خطر کمبود این ویتامین هستند. آنها همچنین ممکن است فاقد کلسیم، روی، آهن، ویتامین D و اسیدهای چرب امگا 3 باشند.

سایر افرادی که ممکن است از این مکمل ها سود ببرند عبارتند از:

• رژیم های کم کالری دارند.
• مواد مغذی کافی را به تنهایی از غذا دریافت نمی کنند.
• کسانی که تحت عمل جراحی کاهش وزن قرار گرفته اند.

سخن آخر

مولتی ویتامین ها حاوی بسیاری از مواد مغذی هستند که ممکن است به اکثر آنها احتیاج نداشته باشید. بهتر است برای تعیین بهترین مولتی ویتامین متناسب با وضعیت خود با پزشک مشورت کنید. علاوه بر این، بهتر است از مولتی ویتامین برای جبران رژیم نامناسب استفاده نکنید. خوردن یک رژیم متعادل از غذاهای تازه و کامل به احتمال زیاد در طولانی مدت سلامت شما را تضمین می کند.