مدفوع چرب یا استئاتوره اصطلاح پزشکی چربی در مدفوع است. چربی موجود در مدفوع می تواند باعث حجیم شدن آن شود که در این شرایط مدفوع ظاهری روغنی دارد. چربی در مدفوع، چربی است که دستگاه گوارش قادر به جذب آن نبوده است. استئاتوره که به طور موقت بروز پیدا کند، ممکن است در اثر تغییرات رژیم غذایی یا عفونت های روده ای ایجاد شود. استئاتوره مداوم می تواند در اثر بیماری های صفراوی، لوزالمعده یا روده بروز پیدا کند.
جذب چربی، به مایع صفرا (که در کبد تولید و در کیسه صفرا ذخیره می شود)، لیپازهای پانکراس (آنزیم هایی که چربی را تجزیه می کنند) و عملکرد طبیعی روده بستگی دارد، به نحوی که:
- عدم وجود مایع صفراوی، اغلب به دلیل انسداد مجاری صفراوی است و می تواند باعث مدفوع چرب روشن و زرد شود.
- عدم وجود لیپازهای پانکراس نادر است، اما می تواند در نتیجه لوزالمعده بیمار، فیبروز کیستیک یا ناهنجاری های مادرزادی، رخ دهد.
- التهاب پوشش روده، که ممکن است با بیماری هایی مانند کولیت اولسراتیو (التهاب روده بزرگ و راست روده)، بیماری کرون (التهاب روده) و بیماری سلیاک (حساسیت شدید به گلوتن در رژیم غذایی) ایجاد شود، می تواند منجر به مدفوع چرب گردد و در جذب چربی ها تداخل ایجاد می کند.
مطالعه بیشتر: تفاوت بیماری کرون و سلیاک
در مدفوع چرب، چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اغلب، استئاتوره یک مشکل کوتاه مدت است که به رژیم غذایی یا عفونت مربوط می شود. با این حال، اگر این وضعیت بیش از دو هفته طول بکشد، شدیدتر شود یا با علائم دیگری همراه باشد، ممکن است به وضعیت جدی تری مربوط شود که نیاز به درمان دارد.
در صورت تجربه مدفوع خونی، مدفوع سیاه یا قیر مانند مایل به قرمز، مدفوع چرکی، درد یا گرفتگی شدید شکم یا تب شدید (بالاتر از 101 درجه فارنهایت) به مراکز درمانی مراجعه کنید. اگر استئاتوره شما مداوم است یا باعث نگرانی شما شده، سریعاً به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.
چه علائم دیگری ممکن است با استئاتوره بروز کند؟
استئاتوره (Steatorrhea) زمانی است که فرد مدفوع شل اما حجیم همراه با گلوله های چربی و جدا شدن قابل توجه ماده روغن مانند دارد.
استئاتوره ممکن است با علائم دیگری همراه باشد، که بسته به بیماری زمینه ای، اختلال یا شرایط متفاوت است. شرایطی که دستگاه گوارش را تحت تأثیر قرار می دهد ممکن است سایر سیستم های بدن را نیز درگیر کند.
استئاتوره ممکن است با سایر علائم موثر بر دستگاه گوارش همراه باشد از جمله:
- اسهال
- مدفوع کم رنگ
- درد یا گرفتگی شکم
- تورم، اتساع یا نفخ شکم
- مدفوع غیرطبیعی با بوی بد
- حالت تهوع با یا بدون استفراغ
- مدفوع خونی (خون ممکن است قرمز، سیاه یا قیر باشد).
همچنین استئاتوره ممکن است با علائم مربوط به سایر سیستم های بدن همراه باشد، از جمله:
- ادرار تیره
- سرفه کردن
- خارش پوست
- عفونت های مکرر
- کاهش وزن بدون دلیل
- زردی پوست و سفیدی چشم (زردی)
در بعضی موارد، استئاتوره می تواند نشان دهنده علامت یک بیماری جدی باشد که در این وضعیت بیمار باید بلافاصله در شرایط اضطراری درمان شود. از جمله این علائم خطرناک می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سفتی شکم
- تب بالا (بالاتر از 101 درجه فارنهایت)
- درد شکم شدید یا درد تیز که به طور ناگهانی بروز می کند.
- مدفوع خونی (ممکن است بافت آن قرمز، سیاه یا قیر باشد).
- تغییر در سطح هوشیاری، مانند از دست دادن یا عدم پاسخگویی
- مشکلات تنفسی مانند تنگی نفس، دشواری تنفس یا تنفس سخت
- درد قفسه سینه، تنگی قفسه سینه، فشار قفسه سینه، و یا تپش قلب
- عدم ادرار کافی یا نوزادی که به طور معمول پوشک مرطوب تولید نمی کند.
مطالعه بیشتر: شایع ترین علل بدبو بودن مدفوع
شایع ترین علل استئاتوره چیست؟
استئاتوره موقت ممکن است در اثر تغییرات رژیم غذایی یا عفونت های روده ای ایجاد شود. استئاتوره مداوم می تواند در اثر بیماری هایی باشد که بر دستگاه صفراوی، لوزالمعده یا روده ها تأثیر می گذارند.
استئاتوره ممکن است به دلیل غذاهای سرشار از چربی و فیبر، مانند آجیل ایجاد شود. برخی از غذاهایی که به ویژه دارای هضم چربی و فیبرهای سخت هستند، به احتمال زیاد می توانند منجر به استئاتوره شوند، از جمله:
- مصرف الکل زیاد
- روغن های طبیعی
- محصولات گندم کامل
- روغن هسته نارگیل و نخل
- آجیل، به ویژه آجیل کامل با پوست
- ماهی روغنی، پرچرب، مانند ماهی اسکولار
علل روده ای استئاتوره
استئاتوره ممکن است به دلیل شرایطی که روی روده تأثیر می گذارد، ایجاد شود:
- جراحی چاقی (کاهش وزن)
- سندرم روده کوتاه (کوتاه شدن روده)
- عفونت باکتریایی، انگلی یا ویروسی دستگاه گوارش
- بیماری التهابی روده (از جمله بیماری کرون و کولیت اولسراتیو)
- عدم تحمل غذایی (مشکل هضم برخی غذاها بدون علائم آلرژی غذایی)
- بیماری سلیاک (حساسیت شدید به گلوتن از گندم و سایر غلات که باعث آسیب روده می شود).
مطالعه بیشتر: وضعیت مدفوع نشانه سلامتی و بیماری
دلایل دستگاه صفراوی استئاتوره
استئاتوره همچنین می تواند توسط بیماری های دستگاه صفراوی ایجاد شود، از جمله:
- سنگ صفرا
- کلانژیوکارسینوما ( سرطان مجاری صفراوی یا کیسه صفرا)
- آترزی صفراوی (وضعیتی که هنگام تولد وجود دارد و شامل عدم رشد مجاری صفراوی است).
- تنگی صفراوی (باریک شدن مجرای صفراوی مشترک، لوله ای که صفرا را از کبد و کیسه صفرا به روده می رساند).
دلایل استئاتوره مربوط به لوزالمعده
استئاتوره همچنین می تواند ناشی از شرایطی باشد که بر لوزالمعده تأثیر می گذارد، از جمله:
- سرطان پانکراس
- پانکراتیت (التهاب پانکراس)
- فیبروز سیستیک (اختلال ژنتیکی که با عملکرد ریه و پانکراس تداخل دارد).
- کمبود مادرزادی لیپاز پانکراس (ناهنجاری تولید لیپاز در پانکراس که از بدو تولد وجود دارد).
مطالعه بیشتر: علت مدفوع سنگریزه ای چیست؟
تشخیص علت استئاتوره
یک پزشک معمولاً استاتوره را با پرسیدن سوالاتی در مورد علائم فرد، بررسی سابقه پزشکی وی و تعیین آزمایش چربی مدفوع برای ارزیابی میزان چربی مدفوع تشخیص می دهد. در حالی که برخی از پزشکان ممکن است آزمایش 24 ساعته تجویز کنند، چربی مدفوع بهتر است هنگام جمع آوری به مدت 72 ساعت ارزیابی شود. برای آماده شدن آزمایش چربی مدفوع، فرد باید روزانه 100 گرم چربی به مدت 3 روز قبل از آزمایش مصرف کند، و 5 ساعت قبل از آزمایش ناشتا باشد.
هنگام مصرف روزانه 100 گرم چربی، یک فرد سالم باید روزانه 7 گرم یا کمتر چربی در مدفوع خود دفع کند.
استئاتوره معمولاً به عنوان دفع بیش از 7 گرم چربی در یک دوره 24 ساعته هنگام مصرف روزانه 100 گرم چربی تعریف می شود.
در صورت تشخیص استئاتوره، پزشک احتمالاً باید آزمایشات بیشتری را برای تعیین علت اصلی انجام دهد.
برای تشخیص وضعیت بیمار و بررسی علت اصلی مشکل، پزشک ممکن است چندین سوال در مورد علائم احتمالی بیمار بپرسد، از جمله:
- آیا علائم دیگری دارید؟
- چه داروهایی مصرف می کنید؟
- چه زمانی متوجه علائم خود شده اید؟
- آیا قبلاً علائمی از این قبیل داشته اید؟
- آیا متوجه تغییر رنگ مدفوع خود شده اید؟
- آیا اخیراً تغییری در رژیم غذایی خود ایجاد کرده اید؟
- آیا در مدفوع خود خون، مخاط یا چرک مشاهده کرده اید؟
- آیا برای برداشتن بخشی از روده خود جراحی کرده اید؟
- آیا چیزی باعث از بین رفتن علائم شما یا بدتر شدن آن می شود؟
عوارض احتمالی مدفوع چرب
از آنجا که استئاتوره می تواند به دلیل بیماری های جدی باشد، عدم مراجعه به درمان می تواند منجر به عوارض جدی و آسیب دائمی شود. پس از تشخیص علت اصلی، مهم است که برای کاهش خطر عوارض احتمالی از برنامه درمانی خود پیروی کنید. برخی از عوارض احتمالی مدفوع چرب، عبارتند از:
- انتشار سرطان
- انتشار عفونت
- عفونت های مکرر جدی
- مشکلات رشد در کودکان
- انسداد روده و پارگی دیواره روده
- عدم رشد در نوزادان و کودکان
- کم خونی (تعداد گلبول های قرمز خون پایین)
- تغذیه نامناسب به دلیل استفراغ، اسهال یا کاهش میل به غذا خوردن
- جراحی برای برداشتن قسمت هایی از دستگاه گوارش به دلیل عفونت جدی یا بیماری بدخیم
درمان خانگی مدفوع چرب
درمان های خانگی برای استئاتوره ممکن است شامل کاهش مصرف چربی در رژیم غذایی، ترک سیگار و هیدراته ماندن باشد. درمان استئاتوره به علت آن و شدت علائم بیمار بستگی دارد. موارد خفیف استئاتوره را اغلب می توان با موفقیت در خانه با استراحت و مراقبت های اولیه درمان کرد. رعایت برخی از دستورالعمل های غذایی همچنین می تواند به کاهش خطر مدفوع چرب کمک کند.
درمان های خانگی برای درمان و پیشگیری از استئاتوره، عبارتند از:
- ترک سیگار
- هیدراته ماندن
- قطع کردن مصرف الکل
- کاهش مصرف فیبر در رژیم غذایی
- کاهش مصرف چربی در رژیم غذایی
- کاهش یا محدود کردن مصرف اگزالات پتاسیم
- افزایش مصرف ویتامین B-12 در رژیم غذایی، اسید فولیک، آهن، منیزیم و کلسیم
- مصرف داروهای ضد اسهال بدون نسخه، از جمله لوپرامید (Imodium) و بیسموت ساب سالسیلات
- افزایش مصرف ویتامین های محلول در چربی در رژیم غذایی با مصرف مکمل های غذایی مانند ویتامین های A، D، E و K. طیف وسیعی از مکمل های مولتی ویتامین ب
موارد شدید یا مزمن استئاتوره معمولاً نیاز به مداخله پزشکی دارد.
سخن آخر
استئاتوره یا مدفوع چرب زمانی اتفاق میفتد که مقدار زیادی چربی در مدفوع وجود داشته باشد. مدفوع چرب حاوی مخلوطی از مواد مغذی هضم نشده است. اینها شامل پروتئین ها، فیبرها و نمک ها هستند. مدفوع معمولاً حاوی سلولهای مخاطی، مرده یا هرگونه ترکیبی دیگری است که بدن قادر به دفع آن است. علائم شدید یا طولانی مدت استئاتوره ممکن است نشانه ای از یک بیماری پزشکی مانند اختلال سو ء جذب، کمبود آنزیم یا بیماری دستگاه گوارش باشد.
آخرین دیدگاه‌ها