بسیاری از افرادی که علاقه زیادی به نوشیدن چای دارند از مزایای چای های گیاهی مانند تنوع آنها در طعم، مواد تشکیل دهنده و ترکیبات آن لذت می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌برند. اما خیلی از افراد هم از عوارض و خطرات دمنوش های گیاهی خبر ندارند و نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دانند که آنها چگونه بر بدن شان تأثیر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذارند. این درحالی است که مصرف برخی از دمنوش های گیاهی با بروز برخی عوارض و خطراتی همراه است که گاهی حتی ممکن است خطرناک و جدی هم باشند. برهمین اساس ما سعی کرده ایم در این مقاله از پزشکت به عوارض و خطرات دمنوش های گیاهی بپردازیم. پس قبل از مصرف آنها بهتر است ادامه این مقاله را تا انتها بخوانید.
آیا عوارض دمنوش های گیاهی جدی است؟
این واقعیت که اکثر دمنوش های گیاهی فواید سلامتی خاصی را برای بدن دارند، به خودی خود می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند یک هشدار جدی باشد. زیرا برخی از آنها ممکن است در بدن فعل و انفعالاتی را ایجاد کنند و منجر به بروز برخی عوارض شوند. به عنوان مثال، نعناع، جینسنگ، هیبیسکوس، خارمریم و جینکو را در نظر بگیرید.
- نعناع به خودی خود سالم است اما وقتی با داروهای مختلف مخلوط شود می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند بر عملکرد کلیه های شما تأثیر منفی داشته باشد.
- هیبیسکوس فشار خون را حدود 7 درجه کاهش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد. با این حال، بر سطح استروژن تأثیر منفی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذارد و می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند منجر به بروز توهم شود.
- از مزایای خار مریم می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان به بهبود افسردگی و اختلالات خلقی اشاره کرد. با این حال، این گیاه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند باعث سردرد، حالت تهوع، سرگیجه و خشکی دهان شود. همچنین ممکن است شما را بیشتر در معرض آفتاب سوختگی قرار دهد.
- از مزایای جینسینگ می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان به افزایش استقامت و تمرکز اشاره کرد. با این حال، می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند اثربخشی داروهای ضد انعقاد (رقیق کننده های خون) را کاهش دهد و باعث خونریزی در زنان یائسه شود.
- جینکو می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند به مبارزه با التهاب کمک کند. با این حال، می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند خون شما را رقیق کرده و باعث خونریزی شود. بر اساس همه این شواهد، به نظر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رسد که تداخل غذایی و دارویی با دمنوش های گیاهی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند برای شما مضر باشد.
خطرات مصرف دمنوش گیاهی چیست؟
افراد اغلب تصور می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند “همه داروهای طبیعی” بی خطر هستند. این فرضیه کاملا درست نیست. بسیاری از گیاهان و دمنوش های گیاهی حتی ممکن است برای سلامتی شما مضر باشند. به عنوان مثال، کارشناسان در مورد مصرف پنج مکمل گیاهی خطرناک زیر هشدار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند:
- کاوا
- کامفری
- چاپارال
- پنی رویال
- مخمر سنت جان
حتی دمنوش‌های گیاهی که تصور میکنید آرامبخش و ملایم هستند، در مواردی که بیش از حد مجاز مصرف شوند، ممکن است عوارضی را به دنبال داشته باشند. به طور مثال بابونه از زمان سلسله های مصر باستان برای خواص دارویی آن استفاده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شده است. امروزه طبق برآوردها و بررسی های صورت گرفته روزانه یک میلیون فنجان چای بابونه در ایالات متحده مصرف می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. مزایای سلامتی چای بابونه، عبارتند از:
- کاهش استرس
- اثرات تسکین دهنده افسردگی
- دارا بودن خواص ضد التهابی و خواص ضد باکتریایی
اما در برابر این فواید شاید کمتر کسی به دنبال عوارض و خطرات مصرف چای بابونه باشد. چرا افراد کمی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پرسند: آیا چای بابونه بی خطر است؟ آیا نوشیدن زیاد چای بابونه برای شما مضر است؟ این در حالی است که عوارض مصرف چای بابونه جدی است. آنها شامل خطرات خونریزی، خواب آلودگی شدید در صورت تداخل با الکل هستند و مصرف آن در دوران بارداری ممکن است خطرناک باشند.
تداخل دمنوش های گیاهی و داروها
چای گیاهی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند با داروها تداخل داشته باشد. تداخلات دمنوش های گیاهی با داروها برای افراد عادی ناشناخته است. بیشتر مردم تداخلات بین دمنوش های گیاهی و داروهای تجویزی رایج را نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دانند یا نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شناسند. با این حال بسیاری از عوارض ناشی از چای گیاهی به تداخل آنها با داروها مربوط می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. به عنوان مثال، رقیق‌کننده‌های خون، داروهای ضد انعقاد و آسپرین در صورت ترکیب با دمنوش‌های گیاهی می‌توانند باعث آسیب کبد و کلیه شوند.
حتی عوارض جانبی دمنوش های گیاهی که با داروهای شما تداخل دارند می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند جدی و خطرناک باشد. بنابراین، قبل از مصرف هرگونه دمنوش گیاهی بهتر است در مورد تداخلات آنها با داروها با پزشک خود مشورت کنید. چون بررسی ها نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد که ترکیبات گیاهی باعث مرگ 1 در 5 نفر به دلیل نارسایی کبدی غیر مرتبط با بیماری شده است. این رقم طی ده سال دو برابر شده است.
چای جینسینگ
وارفارین یک داروی رقیق کننده خون و پیشرو برای کاهش لخته شدن خون است. افرادی که این دارو را مصرف می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند، باید در نوشیدن چای گیاهی احتیاط کنند. برخی از دمنوش ها (مانند چای جینسینگ) در تداخل با وافارین احتمال خونریزی شدید را افزایش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند. از آنجایی که جینسینگ ممکن است باعث مشکلات خواب شود، آن را نزدیک زمان خواب مصرف نکنید. حتی جینسینگ نباید برای مدت طولانی استفاده شود.
چای سنبل الطیب
چای سنبل الطیب با عمل به عنوان یک آرام بخش عالی و خواب آور مفید است. برهمین اساس، بسیاری از افرادی که در زمینه فروش چای های گیاهی فعالیت دارند، چای سنبل الطیب را به عنوان درمان کننده اختلالات خواب تبلیغ می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند. با این حال، پزشکان و متخصصان پزشکی در مورد خطرات فراوان چای ریشه سنبل الطیب هشدار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند. چای سنبل الطیب بسیار شبیه یک بی حس کننده پزشکی عمل میکند. بنابراین، افراد باید قبل از مصرف آن با پزشک خود مشورت کنند.
متخصصان مراقبت های بهداشتی همچنین توصیه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند از مصرف چای سنبل الطیب همراه با داروهای پزشکی اجتناب کنید. حتی بهتر است از آنها در طولانی مدت استفاده نکنید. قطع مصرف چای سنبل الطیب به مدت دو هفته قبل از هر گونه درمان جراحی توصیه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود و زنان باید در دوران بارداری از مصرف آن اجتناب کنند. با این حال، این دمنوش فقط باید با مشورت یک متخصص پزشکی استفاده شوند، و نباید به طور معمولی به عنوان نوشیدنی مصرف شوند.
واقعیت های نگران کننده در مورد دمنوش های گیاهی
متاسفانه اکثر محصولات چایی و دمنوش های گیاهی که خریداری میکنید دارای برچسب های غلطی هستند. معمولاً چای گیاهی حاوی مواد ذکر نشده یا اشتباه است. چای و مخلوط‌های گیاهی معمولاً آزمایش نمی‌شوند. بسیاری از خلاءهای قانونی از تولید گیاهی تا توزیع دمنوش های گیاهی وجود دارد که هیچ قانونی مراحل تولید تا توزیع این ترکیبات را بررسی و ارزیابی نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند. همین مشکل، فرصت‌های زیادی را برای تولیدکنندگان و خرده‌فروشان فراهم میکند تا به راحتی بتوانند در تولید و ترکیبات دمنوش های گیاهی تقلب کنند.
به طور مثال یک بررسی صورت گرفته نشان داده شده است:
- 14 تا 33 درصد از محصولات چای نمونه برداری شده دارای برچسب اشتباه بودند (مطالعه 2013 در ایالات متحده)
- مواد تشکیل دهنده در کمتر از نیمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌از چای در آزمایش های بارکد DNA تأیید شد (مطالعه 2013 در ایالات متحده)
- 20 درصد از محصولات چای حاوی مواد فهرست نشده مانند برنج و سویا بودند (مطالعه 2013 در ایالات متحده)
- فقط 21 درصد از گیاهان آزمایش شده فروخته شده در CVS، GNC، Walmart و Target با دقت برچسب گذاری شدند (مطالعه 2015 در ایالات متحده)
- 24 درصد از واردات “گیاهی” حاوی داروهای تجویزی بود (مطالعه 2017 در استرالیا)
- 80٪ چای های گیاهی الزامات و دستورات مربوط به برچسب زدن را رعایت نکردند (مطالعه 2017 در استرالیا انجام شد)
متاسفانه تبلیغات دروغین در این زمینه، جمعیت آسیب پذیر را قربانی میکند، پول آنها را هدر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد و اغلب مراجع به پزشک را به تاخیر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اندازد.
عوارض مصرف بیش از حد چای های گیاهی
مصرف بیش از حد برخی از چای های گیاهی با بروز برخی عوارض همراه است که باید قبل از اینکه این نوشیدنی ها را بخشی از رژیم غذایی خود قرار دهید، به آنها توجه کنید. همیشه قبل از استفاده از هر گونه چای یا مکمل گیاهی با پزشک خود مشورت کنید، به خصوص اگر بیماری زمینه ای خاصی دارید، از هر دارویی استفاده میکنید، یا در دوران بارداری یا شیردهی قرار دارید. برخی از عوارض جانبی بالقوه عبارتند از:
آسیب کبدی
آسیب کبدی، و همچنین سایر آسیب های عمده سیستم اندام، ممکن است همزمان با مصرف مقادیر زیاد چای های گیاهی خاص رخ دهد. رایج ترین دمنوش های که باعث آسیب کبدی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند شامل ریشه و برگ کامفری، چاپارال (در بسیاری از محصولاتی که برای کاهش وزن فرموله شده اند)، ژرماندر و و کاوا هستند. هر یک از اینها معمولاً در ترکیبات چای گیاهی استفاده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود و ممکن است تنها با چند بار استفاده منجر به بروز آسیب دائمی به کبد شوند.
ریتم غیر طبیعی قلب
بررسی ها نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد برخی از گیاهان دارویی که به خانواده سنبل الطیب تعلق دارند (شامل ریشه سنبل الطیب، بادرنجبویه و غیره) در صورت مصرف خوراکی یا استفاده موضعی، ریتم قلب را تغییر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند. این موادها نباید در ترکیب چای گیاهی گنجانده شوند.
مشکلات کلیوی
مصرف منظم چای گیاهی، ممکن است منجر به بروز انواع اختلالات کلیوی، از جمله گلومرولونفریت شود. این تغییرات می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند در افرادی که این نوشیدنی ها را برای مدت طولانی مصرف می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند رخ دهد و حتی ممکن است منجر به نیاز به دیالیز یا پیوند کلیه شود. علاوه بر انواع مختلف بیماری کلیوی، شواهدی نیز وجود دارد که نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد نوشیدن چای با گیاهان خاص ممکن است شانس ابتلا به سرطان مثانه را افزایش دهد.
تداخلات مضر با داروهای تجویزی
نشان داده شده است که چندین گیاه دارویی به روشی مضر با داروهای تجویزی تداخل دارند. هنگامی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌که ترکیبات چای گیاهی خود را درست میکنید، همیشه باید بررسی کنید که آیا ترکیبات آن با داروهای تجویزی که مصرف میکنید باعث واکنش شود. اغلب اوقات، این نوع واکنش خفیف است و تأثیر کمی بر سلامت کلی شما دارد.
علائم واکنش تداخلات گیاهان با داروهای تجویزی شامل تهوع، استفراغ، درد معده، اسهال، خستگی، بی قراری، مشکل در تنفس یا تنگی نفس، سردرگمی ذهنی یا هذیان، تشنج، کما و بثورات پوستی است.
چگونه عوارض ناشی از چای گیاهی را کاهش دهیم؟
برای کاهش و حتی پیشگیری از عوارض و خطرات ناشی از چای های گیاهی بهتر است از برندهای معتبر خرید کنید. دمنوش‌های گیاهی را از شرکت‌هایی بخرید که به ترکیبات چای باکیفیت شهرت دارند. وقت بگذارید و بررسی کنید که مواد اولیه چای گیاهی شما از کجا تهیه شده است. فروشندگان اغلب محصولات دارای گواهینامه را علامت گذاری می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند.
قبل از مصرف هر گونه دمنوش گیاهی بهتر است اول با پزشک خود مشورت کنید تا از بروز هرگونه تداخل آنها با داروهایی که مصرف میکنید، پیشگیری شود. علاوه بر آن مراقب مصرف مکمل های غذایی گیاهی باشید آنها هم ممکن است حاوی ترکیباتی از چای های گیاهی باشند.
