یبوست نوزادان را چگونه درمان کنیم؟

درمان خانگی برای یبوست نوزادان به عنوان گزینه اول در درمان یبوست نوزادان در نظر گرفته می شود. در بیشتر مواقع طبیعی است که نوزاد روزها یا حتی بیش از یک هفته مدفوع نکند. با این حال، ممکن است نوزاد یبوست داشته باشد. در صورت یبوست نوزاد، پزشک متخصص اطفال ممکن است استفاده از داروهای خانگی را به عنوان اولین خط درمان یبوست نوزاد توصیه کند.

درمان خانگی یبوست نوزاد

یبوست در نوزادان منبع شایع نگرانی والدین است. با این حال، کاملاً طبیعی است زیرا کودک با انواع مختلف غذاها سازگار می شود. علاوه بر این، بی نظمی در اجابت مزاج در همه موارد نشان دهنده یبوست نیست. کودک ممکن است به دلیل ترس از درد، مدفوع نکند که با اقدامات حمایتی قابل اصلاح است. این درمانهای ساده خانگی را برای از بین بردن یبوست در نوزادان بدون استفاده از دارو امتحان کنید:

پاهای کودک را حرکت دهید. 

حرکت دادن پاهای کودک می تواند به رفع یبوست کمک کند. همانند بزرگسالان، ورزش و حرکت باعث تحریک روده نوزاد می شود. با این حال، از آنجا که ممکن است نوزادان هنوز راه نروند یا حتی تحرک ندارند، ممکن است والدین به آنها کمک کنند تا برای رفع یبوست ورزش کنند.

والدین می توانند پاهای نوزاد را به آرامی در حالی که به پشت دراز کشیده اند حرکت دهند تا حرکت دوچرخه سواری را شبیه سازی کنند. انجام این کار ممکن است به عملکرد روده ها و رفع یبوست کمک کند. نوزاد خود را تشویق کنید تا بیشتر حرکت کند. به کودک نوپا کمک کنید بعد از غذا راه برود. مشاهده شده است که نوزادان فعال کمتر از گاز، درد و یبوست شکایت دارند. توجه داشته باشید نوزاد بلافاصله بعد از تغذیه روی شکم دراز نکشید.

از شیر خشک حاوی پروبیوتیک استفاده کنید.

پروبیوتیک ها حاوی گونه های زنده باکتری مشابه با آنتی بیوتیک هایی هستند که در روده زندگی می کنند. نشان داده شد که استفاده از لاکتوباسیلوس دفعات دفع را در نوزادان بهبود می بخشد، پروبیوتیک ها باکتری های مفید روده هستند که به هضم غذا کمک می کنند. بنابراین، استفاده از آنها می تواند به مدیریت بیماری های گوارشی مانند یبوست کمک کند.

بنابراین به عنوان یک روش درمانی جایگزین احتمالی و یک اقدام پیشگیرانه برای یبوست عملکردی عمل می کند. با مشورت پزشک می توانید از شیرهای موجود برای نوزادان حاوی پروبیوتیک استفاده کنید.

نوزاد خود را دوش آب گرم ببرید.

حمام گرم می تواند به شل شدن ماهیچه های روده و در نتیجه حرکت نرمتر روده کمک کند. گرمای ملایم به بدن نفوذ می کند تا گردش خون را تحریک کند که می تواند ماهیچه های کشیده را شل کند. توجه به این نکته ضروری است که این یک درمان بدون شواهد علمی است. با این حال، به دلیل سهولت و بدون عوارض جانبی، می توان آن را امتحان کرد.

رژیم غذایی خود را تغییر دهید.

برخی تغییرات غذایی ممکن است به یبوست کمک کند، اما بسته به سن و رژیم غذایی کودک متفاوت است. هنگام شیردهی به نوزاد، مادر می تواند غذاهای خاصی مانند لبنیات را از رژیم غذایی خود حذف کند. بهتر است برای تشخیص تغییرات رژیم غذایی که به شما کمک می کند، آزمایش و خطا انجام شود. این امکان وجود دارد که تغییرات رژیم غذایی تاثیری بر یبوست نوزاد نداشته باشد.

برای نوزادانی که از شیر خشک تغذیه می کنند، والدین ممکن است بخواهند نوع دیگری از شیر خشک را امتحان کنند. بهتر است بدون مشورت با پزشک متخصص اطفال، از شیر خشک و بدون لبنیات استفاده نکنید. اگر نوزاد از غذاهای جامد استفاده می کند، والدین باید به دنبال معرفی غذاهایی باشند که منابع خوبی از فیبر هستند.

بسیاری از میوه ها و سبزیجات می توانند به دلیل داشتن فیبر بیشتر به تحریک روده ها کمک کنند. غذاهای غنی از فیبر شامل میوه ها، سبزیجات پخته نرم، غلات، نان سبوس دار و مافین، بلغور جو دوسر، ذرت بوداده و ماست است. فیبر را در رژیم غذایی فرزند خود به تدریج طی چند هفته همراه با افزایش مصرف مایعات افزایش دهید. توصیه می شود از پزشک خود در مورد تغییر غذاهای جامد برای نوزادان زیر 1 سال سوال کنید.

غذاهای مناسب برای نوزادان مبتلا به یبوست عبارتند از:

• آلو
• هلو
• گلابی
• کلم بروکلی
• سیب های بدون پوست
• غلات کامل، مانند بلغور جو دوسر یا نان سبوس دار یا ماکارونی

از کم آبی بدن نوزاد جلوگیری کنید.

نوزادان به طور معمول نیازی به مایعات اضافی ندارند زیرا هیدراته خود را از شیر مادر یا شیر خشک دریافت می کنند شایع ترین علت یبوست در نوزادان کمبود مایعات در رژیم غذایی آنها است. به نوزادان باید شیر داده شود زیرا حاوی تمام مواد مغذی لازم و حدود 80 درصد آب نیز می باشد.. با این حال، نوزادانی که یبوست دارند ممکن است از مقدار کمی مایعات اضافی استفاده کنند.

گاهی پزشکان اطفال توصیه می کنند که در سن 2 تا 4 ماهگی و یبوست، مقدار کمی آب یا گاهی آب میوه به رژیم غذایی کودک اضافه کنید. به کودکان بالای 18 ماه باید مقدار زیادی آب داده شود. علاوه بر این، می توانید کودک خود را با میوه های پوره شده تغذیه کنید زیرا دارای مقدار زیادی آب، فیبر و مواد مغذی هستند.

در طول روز مقدار کافی آب به کودک بدهید. همچنین ممکن است با مشورت پزشک متخصص اطفال، نوزاد خود را با مقدار کمی آب رقیق شده تغذیه کنید تا مدفوع شل شود.

نوزاد را ماساژ دهید.

ماساژ دادن ناحیه معده نوزاد می تواند به تحریک حرکات روده و همچنین تسکین درد و گاز معده کمک کند. کودکانی که دو بار در روز، هر کدام 15 دقیقه به مدت 14 روز متوالی ماساژ داده شدند، تعداد دفعات مدفوع خود را افزایش می دهند. برای انجام ماساژ، یک کرم یا روغن روی شکم نوزاد خود بمالید.

انگشت خود را روی ناف نوزاد قرار دهید و آنها را در جهت عقربه های ساعت حرکت دهید. ماساژ یک روش خود درمانی موثر و ایمن برای یبوست ناشی از علل مختلف فیزیولوژیکی است. روش های مختلفی برای ماساژ شکم نوزاد برای رفع یبوست وجود دارد مانند:

• با لبه یک انگشت از قفسه سینه به پایین ناف ضربه بزنید.
• حرکت انگشتان در اطراف ناف در جهت عقربه های ساعت.
• با استفاده از نوک انگشت، حرکت دایره ای روی شکم به صورت ساعتگرد انجام دهید.
• زانوها و پاهای نوزاد را در کنار هم نگه داشته و به آرامی پاها را به سمت شکم فشار دهید.

به نوزاد آب میوه بدهید.

مقدار کمی آب سیب خالص می تواند به نرم شدن مدفوع کمک کند. پس از رسیدن کودک به سن 2-4 ماهگی، می توانند مقدار کمی آب میوه مانند 100 درصد آلو یا آب سیب میل کنند. این آب میوه ممکن است به درمان یبوست کمک کند.

متخصصان ممکن است توصیه کنند که با حدود 2-4 اونس آب میوه شروع کنید. هضم قند موجود در آب میوه سخت است. در نتیجه، مایع بیشتری وارد روده می شود که به نرم شدن و تجزیه مدفوع کمک می کند. با این حال، والدین نباید برای اولین بار بدون مشورت با متخصص اطفال آب میوه به نوزاد بدهند. استفاده از آب میوه هایی مانند گلابی، آلو، و آب سیب به نرم شدن مدفوع نوزادان کمک می کند.

به کودک خود بالای 6 ماه آب میوه رقیق شده بدهید. شما می توانید آلو را با آب به نسبت 1: 5 مخلوط کنید. مخلوط را به مدت چهار ساعت بجوشانید، آب میوه را صاف کرده و به کودک بدهید. با این حال، از مصرف بیش از حد خودداری کنید، زیرا ممکن است منجر به سوء تغذیه یا اسهال شود. برای تعیین دوز مناسب، می توانید با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید.

دستشویی رفتن را آموزش دهید.

اکثر کودکان بین 1.5 تا 2.5 سالگی به رشد جسمانی مناسب و آمادگی برای آموزش می رسند. برخی از کودکان نوپا با شروع تمرینات کوچک دچار یبوست می شوند. دلیل آن می تواند بی میلی در استفاده از توالت فرنگی به دلیل اضطراب یا قرار گرفتن در محیطی جدید مانند پیش دبستانی یا خانه باشد. بنابراین، هنگام آموزش کودک نو پا برای استفاده از توالت بسیار مهم است. یک روال مناسب تنظیم کنید و موقعیت صحیح اجابت مزاج را به کودک بیاموزید.

عادت مدفوع را در نوزاد ایجاد کنید.

به فرزند خود بفهمانید که دفع مدفوع هر زمان که احساس کرد حتی در دوران پیش دبستانی، عادت خوبی است. اگر در برابر حرکات روده خود مقاومت می کنند، آنها را مجبور کنید روزانه حدود 10 دقیقه ترجیحاً بعد از غذا در توالت بنشینند. اجتناب از عوامل زیر می تواند به جلوگیری از بدتر شدن شرایط کمک کند، از جمله:

• استفاده از داروها بدون نسخه
• مصرف شیر گاو توسط نوزادان
• دادن غذای جامد به نوزادان زیر 6 ماه
• تغذیه هویج پخته، موز و برنج به کودک نوپا
• افزودن عصاره مالت، غلات برنج یا هر نوع شکر به شیر خشک
• مصرف رژیم غذایی غنی از غذاهای نشاسته ای، قندی یا چرب، که می تواند حرکت روده را کند کند.

دیسکزی نوزاد

در هنگام دفع مدفوع، نوزاد ممکن است ناله کند و فشار وارد کند، که عموماً از علائم یبوست محسوب می شود. در نتیجه، صورت قرمز می شود و کودک حتی ممکن است گریه کند، اگرچه در نهایت مدفوع نرم دفع می شود. این رفتار به عنوان دیسکزی نوزاد شناخته می شود و معمولاً در صورتی رخ می دهد که کودک هنوز کنترل کامل عضلات لگن را به دست نیاورده باشد. با این حال، اگر کودک شما مدفوع نرم یا آبکی را دفع می کند، احتمال دارد یبوست نداشته باشد.

اندازه گیری دمای مقعد

هنگامی که نوزاد یبوست دارد، اندازه گیری دمای مقعد نوزاد با یک دماسنج تمیز ممکن است به دفع مدفوع کمک کند. مهم است که از این روش همیشه استفاده نکنید، زیرا می تواند یبوست را بدتر کند. نوزاد ممکن است تمایلی به دفع مدفوع بدون کمک نداشته باشد، یا ممکن است دفع مدفوع را با ناراحتی مرتبط دانسته و منجر به سر و صدا یا گریه بیشتر در طول این روند شود. هرکسی که احساس می کند اغلب باید از این روش برای کمک به مدفوع نوزاد استفاده کند، باید با پزشک نوزاد صحبت کند.

توجه: همیشه قبل از انجام هرگونه درمان یا داروی جدید با متخصص اطفال نوزاد خود مشورت کنید تا از عوارض جانبی ناخواسته جلوگیری شود. همین امر در مورد مداخلات پزشکی برای درمان یبوست نوزاد مانند ملین ها، شیاف ها، محرک ها و غیره نیز صادق است که ابتدا باید توسط پزشک تأیید شود.

علائم یبوست نوزاد

از آنجا که نوزادان ممکن است برای مدتی طولانی بدون مدفوع زندگی کنند، تشخیص یبوست دشوار است. علائم نشان دهنده یبوست در نوزاد عبارتند از:

• بی اشتهایی
• شکم سفت
• گلوله های سخت مدفوع
• قوام مدفوع شبیه خاک رس
• رگه های قرمز خون در مدفوع
• مدت طولانی زور زدن یا گریه کردن هنگام تلاش برای دفع مدفوع

علائم یبوست در نوزادان بسته به سن و رژیم غذایی آنها متفاوت است. حرکت طبیعی روده قبل از اینکه کودک غذای جامد را شروع کند، باید بسیار نرم تقریباً مانند غلظت کره بادام زمینی یا حتی شل تر باشد.

سفت شدن مدفوع نوزاد قبل از غذای جامد واضح ترین نشانه یبوست در نوزادان است. در ابتدا، نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند اغلب مدفوع خود را دفع می کنند زیرا هضم شیر مادر آسان است. با این حال، هنگامی که نوزاد بین 3 تا 6 هفته سن دارد، ممکن است فقط یک بار در هفته و گاهی حتی بیشتر، مدفوع بزرگ و نرم دفع کند. نوزادانی که از شیر خشک تغذیه می کنند بیشتر از نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند مدفوع می کنند.

اکثر نوزادانی که از شیر خشک تغذیه می کنند حداقل یکبار در روز یا یک روز در میان مدفوع می کنند. هنگامی که والدین غذای جامد را به رژیم غذایی کودک اضافه می کنند، احتمال دارد کودک دچار یبوست شود. اگر والدین شیر گاو (غیر از شیر خشک) را به رژیم غذایی خود بیاورند، احتمال ابتلای نوزاد به یبوست بیشتر است.

زمان مراجعه به پزشک در یبوست نوزادان

پزشک باید نوزاد مبتلا به یبوست مداوم را معاینه کند. توصیه می شود اگر کودک بعد از یک یا دو روز مدفوع خود را دفع نکرده است و علائم دیگری در آن مشاهده شده است، با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید. علائمی مانند:

• خون در مدفوع
• به نظر می رسد نوزاد درد شکمی دارد.
• به نظر می رسد کودک حساس و تحریک پذیر است.
• پس از انجام اقدامات لازم برای درمان یبوست نوزاد، بهبودی حاصل نمی شود.

درمان معمولاً با داروهای خانگی شروع می شود. اگر درمان های خانگی موثر واقع نشوند، پزشک ممکن است نوزاد را معاینه کند و در موارد نادر، داروهایی تجویز کند، مانند:

• تنقیه
• شیاف
• ملین ها

افراد هرگز نباید این داروها را به نوزاد بدهند مگر اینکه پزشک آنها را تجویز کند.

سخن آخر

یبوست می تواند منجر به ناراحتی و تحریک پذیری در نوزاد شود. افراد می توانند چندین روش خانگی را برای کاهش یبوست امتحان کنند. یبوست کودک نوپای شما به راحتی می تواند با کمک تغییر رژیم غذایی و فعالیت برطرف شود. با این حال، اگر شرایط کاهش نیافت، با پزشک متخصص اطفال خود مشورت کنید و از استفاده از داروهای بدون نسخه خودداری کنید.

منابع:

https://www.emedihealth.com/child-health/conditions-and-symptoms/babies-constipation

https://www.medicalnewstoday.com/articles/324543