جراحی گردن چیست؟

جراحی گردن یک اصطلاح کلی برای هر نوع عمل جراحی است. از این جراحی برای ایجاد فضای بیشتر در مهره های گردن استفاده می شود. این جراحی فشردگی نخاع و ریشه های عصبی را کاهش می دهد.

مشکلات گردن می تواند ناشی از برآمدگی یا فتق دیسک یا تنگی ستون فقرات (شرایطی که در آن روزنه های مهره های گردن به دلیل تغییرات دژنراتیو در ستون فقرات باریک می شود) ایجاد شود. این شرایط می تواند باعث نیشگون گرفتن خود نخاع یا ریشه های عصبی نخاعی شود که از نخاع خارج می شوند. علائم فشردگی در گردن شامل درد گردن، سوزن سوزن شدن، بی حسی، ضعف و دردی است که به بازوها و دست ها کشیده می شود. هنگامی که علائم پس از چندین هفته یا ماه درمان محافظه کارانه بهبود پیدا نکند، احتمالا پزشک جراحی را توصیه می کند.

جراحی گردن یک روش درمانی برنامه ریزی شده است که معمولاً در موارد شدید یا پیشرونده فشرده سازی عصب یا نخاع توصیه می شود. اصولا قبل از جراحی، پزشک برخی راهکارها و  اقدامات محافظه کارانه از جمله داروها، تزریق کورتیزون و فیزیوتراپی را به بیمار توصیه می کند. در صورت عدم تسکین علائم و یا بدتر شدن آنها که بر کیفیت زندگی بیمار تاثیر منفی داشته باشد، جراحی برای کمک به تسکین درد، بی حسی، ضعف و سوزن سوزن شدن توصیه می شود.

جراح برای تایید و تعیین علت اصلی گردن درد و سایر علائم، آزمایش های تصویربرداری تشخیصی را انجام می دهد تا آناتومی ستون فقرات گردنی بیمار را بررسی کند. این آزمایشات تصویربرداری، عبارتند از:

• اشعه ایکس
• توموگرافی کامپیوتری (CT) اسکن
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)

رایج ترین انواع جراحی گردن کدامند؟

انواع مختلفی از جراحی گردن وجود دارد. نوع جراحی که ممکن است به آن نیاز داشته باشید به عوامل مختلفی مانند علت اصلی مشکل گردن، توصیه پزشک و ترجیح شخصی شما بستگی دارد.

هدف از جراحی گردن کاهش فشار از طناب نخاعی یا ریشه های عصبی با ایجاد فضای بیشتر در دهانه مهره های ستون فقرات گردنی است. این امر با روش های زیر انجام می گیرد:

همجوشی ستون فقرات

روشی که در آن دو یا چند مهره با هم ترکیب می‌شوند تا بخشی از ستون فقرات را ثابت نگه دارد. فیوژن ستون فقرات گردن ممکن است برای شرایطی مانند موارد زیر صورت بگیرد:

• آرتریت شدید
• تنگی کانال نخاعی
• بی ثباتی ستون فقرات
• شکستگی ستون فقرات
• برآمدگی یا فتق دیسک های متعدد

همجوشی ستون فقرات گردنی دو مهره شما را به یک تکه استخوان ثابت و منفرد می‌پیوندد. فیوژن ستون فقرات گردنی ممکن است برای شکستگی های بسیار شدید گردن انجام شود. همچنین به عنوان بخشی از درمان جراحی برای عصب فشرده شده یا نخاع فشرده توصیه شود.

بسته به شرایط خاص، جراح ممکن است برش را در جلو یا پشت گردن ایجاد کند. سپس یک پیوند استخوان در ناحیه آسیب دیده قرار داده می شود. پیوند استخوان می تواند از شما یا از یک اهدا کننده باشد. اگر پیوند استخوان از شما گرفته شود، معمولاً از استخوان لگن خواهد بود.

پیچ ها یا صفحات فلزی نیز برای نگه داشتن دو مهره در کنار هم اضافه می شوند. در نهایت، این مهره ها با هم رشد می کنند و باعث ایجاد ثبات می شوند. ممکن است به دلیل همجوشی متوجه کاهش انعطاف پذیری یا دامنه حرکت شوید.

دیسککتومی و فیوژن قدامی گردن (ACDF)

دیسککتومی و فیوژن قدامی گردن، یا به اختصار ACDF، نوعی جراحی است که برای درمان فشرده سازی عصب یا طناب نخاعی انجام می شود. روشی برای برداشتن دیسک آسیب دیده بین مهره های ستون فقرات که ممکن است عصب یا طناب نخاعی را تحت فشار دهد.

جراح برش جراحی را در جلوی گردن ایجاد می کند. پس از ایجاد برش، دیسکی که باعث فشار می شود و هر گونه خار استخوان اطراف آن برداشته می شود. انجام این کار ممکن است به کاهش فشار روی عصب یا نخاع کمک کند. سپس فیوژن ستون فقرات برای ایجاد ثبات در ناحیه انجام می شود.

کورپکتومی و فیوژن قدامی گردن(ACCF)

این روش مشابه ACDF است و برای درمان فشرده سازی نخاع انجام می شود. اگر خارهای استخوانی دارید که با جراحی مانند ACDF قابل برداشتن نیستند، ACCF ممکن است بهترین گزینه جراحی باشد.

مانند ACDF، جراح برش را در جلوی گردن شما ایجاد می کند. با این حال، به جای برداشتن دیسک، تمام یا بخشی از ناحیه جلوی مهره (بدنه مهره) و هر گونه خار استخوانی اطراف آن برداشته می شود. سپس فضای باقی مانده با استفاده از یک قطعه کوچک استخوان و همجوشی ستون فقرات پر می شود. زمان بهبودی بیشتری نسبت به ACDF داشته باشد.

لامینکتومی

هدف از لامینکتومی کاهش فشار بر روی نخاع یا اعصاب است. در این روش، جراح برش را در پشت گردن شما ایجاد می کند. پس از ایجاد برش، ناحیه استخوانی و برآمدگی پشت مهره (معروف به لامینا) برداشته می شود. هر دیسک، خار استخوانی یا رباطی که باعث فشردگی شود نیز برداشته می شود.

با حذف تیدر قسمت پشتی مهره آسیب دیده، لامینکتومی فضای بیشتری را برای نخاع فراهم می کند. با این حال، این روش همچنین می تواند ستون فقرات را پایدارتر کند. بسیاری از افرادی که لامینکتومی می‌کنند، فیوژن ستون فقرات نیز خواهند داشت.

لامینوپلاستی

لامینوپلاستی جایگزینی برای لامینکتومی برای کاهش فشار بر روی نخاع و اعصاب مرتبط است. همچنین شامل یک برش در پشت گردن می شود.

به جای برداشتن لامینا، جراح به جای آن یک لولای در مانند ایجاد می کند. سپس می‌توانند از این لولا برای باز کردن لامینا استفاده کنند و فشار روی نخاع را کاهش دهند. ایمپلنت های فلزی برای کمک به نگه داشتن این لولا در جای خود وارد می شوند.

مزیت لامینوپلاستی این است که محدوده حرکتی را حفظ می کند و همچنین به جراح این امکان را می دهد که چندین ناحیه تحت فشار را بررسی کند. با این حال، اگر گردن درد شما مربوط به حرکت باشد، ممکن است لامینوپلاستی توصیه نشود.

جایگزینی دیسک مصنوعی (ADR)

این نوع جراحی می تواند عصب تحت فشار را در گردن درمان کند. جراح برش را در جلوی گردن شما ایجاد می کند.

در طول ADR، جراح دیسکی را که به عصب فشار وارد می‌کند، خارج می‌کند. سپس یک ایمپلنت مصنوعی را در فضایی که دیسک قبلاً در آن قرار داشت قرار می دهند. ایمپلنت ممکن است تمام فلز یا ترکیبی از فلز و پلاستیک باشد.

برخلاف ACDF، انجام جراحی ADR به شما امکان می دهد تا حدی انعطاف پذیری و دامنه حرکتی گردن خود را حفظ کنید. با این حال، ADR در موارد زیر تجویز نمی شود:

• سرطان
• پوکی استخوان
• اسپوندیلوز آنکیلوزان
• روماتیسم مفصلی
• آرتریت شدید گردن
• آلرژی به مواد ایمپلنت
• بی ثباتی موجود در ستون فقرات

لامینوفورامینوتومی خلفی گردن

این نوع جراحی گزینه دیگری برای درمان عصب تحت فشار است. برش در پشت گردن ایجاد می شود. پس از ایجاد برش، جراح با استفاده از ابزار خاصی بخشی از لامینای شما را از بین می برد. پس از انجام این کار، استخوان یا بافت اضافی را که بر روی عصب آسیب دیده فشار می آورد، جدا می کنند.

بر خلاف سایر جراحی‌های گردن مانند ACDF و ACCF، لامینوفورامینوتومی گردنی خلفی نیازی به همجوشی ستون فقرات ندارد. این به شما امکان می دهد انعطاف پذیری بیشتری را در گردن خود حفظ کنید. این جراحی را می توان با استفاده از روش های کم تهاجمی نیز انجام داد.

آیا جراحی گردن با بروز عوارض و خطراتی همراه است؟

جراحی گردن می تواند در تسکین درد مزمنی که به سایر گزینه های درمانی پاسخ نمی دهد، موثر باشد، اما این جراحی در برخی شرایط ممکن است با بروز برخی خطرات احتمالی نیز همراه باشد. در برخی موارد، علائم ممکن است ثابت بماند یا بعد از جراحی بدتر شود. اما به طور کلی، خطرات مرتبط با جراحی گردن عبارتند از:

• عفونت
• آسیب عصبی
• خونریزی و لخته شدن خون
• باقی ماندن علائم و یا بازگشت آنها
• نیاز به جراحی دیگر برای تسکین علائم
• آسیب به غشایی که طناب نخاعی را احاطه کرده است.

قبل از هر گونه جراحی گردن بهتر است با پزشک معالج خود در مورد خطرات احتمالی جراحی گردن مشورت کنید تا وضعیت جراحی شما با توجه به سن، وضعیت سلامت فعلی و سابقه پزشکی تان بررسی شود.

هدف از جراحی گردن

جراحی گردن معمولاً در بزرگسالان پس از اینکه اقدامات محافظه کارانه در تسکین علائمی مانند درد، بی حسی، ضعف و سوزن سوزن شدن گردن تاثیری نداشته باشد، انجام می شود. اقدامات محافظه کارانه مورد استفاده برای درمان بیماری های گردن عبارتند از:

• تزریق نخاعی: اغلب همراه با استروئید انجام می شود.
• فیزیوتراپی: برای تقویت عضلات اطراف نخاع استفاده می شود.
• داروها: اغلب داروهای ضد التهاب (مانند ایبوپروفن) و مسکن ها (مانند آسپرین)

جراحی گردن چگونه انجام می شود؟

برنامه ریزی برای جراحی گردن توسط پزشک معالج انجام می شود. ممکن است مجبور باشید چندین هفته یا حتی ماهها برای برنامه ریزی جراحی خود صبر کنید.

تیم جراحی دستورالعمل های دقیق تری را در مورد کارهایی که باید در روزها و ساعات قبل از عمل انجام دهید به شما ارائه می دهند. توصیه می شود قبل از هر عملی فعالیت منظم و رژیم غذایی مناسبی داشته باشید و سیگار نکشید تا بهبودی شما بعد از جراحی هر چه سریع تر صورت بگیرد. حتی ممکن است لازم باشد مصرف برخی داروها را در روزهای منتهی به جراحی متوقف کنید تا از خونریزی بیش از حد یا تداخل با بیهوشی در طول عمل جلوگیری شود. پس بهتر است در مورد تمام نسخه ها، داروهای بدون نسخه (OTC) و مکمل هایی که مصرف می کنید به جراح خود اطلاع دهید. آنها باید این اطلاعات را بدانند تا از ایمنی شما قبل، حین و بعد از جراحی مطمئن شوند.

جراحی گردن در بیمارستان انجام می شود. شما باید انتظار داشته باشید که یک یا دو روز پس از عمل در آنجا بستری شوید. در روز جراحی یک IV برای تزریق مایعات و دارو در بازو یا دست شما قرار می گیرد.

جراحی گردن بسته به روش می تواند شامل دراز کشیدن به پشت یا شکم باشد. در موارد پیچیده‌تر، ممکن است لازم باشد جراحی هم در جلو و هم در پشت گردن انجام شود، که بر اساس نیاز در حین جراحی توسط تیم مراقبتی خود با دقت روی میز عمل چرخانده می شوید. بسته به روش انجام شده، برشی در امتداد جلو و  یا پشت گردن شما ایجاد می شود.

برای دیسککتومی، لامینکتومی و فورامینوتومی، بافت (شامل بخش‌های دیسک، بخش‌های مهره‌ها یا خارهای استخوانی) با جراحی برداشته می‌شود تا فشردگی ریشه‌های عصبی یا طناب نخاعی کاهش یابد و فضای بیشتری ایجاد شود.

در صورت وجود شکستگی و لغزش مهره‌ها، فتق قابل توجه دیسک‌ها، یا لامینکتومی چند مهره (زیرا ستون فقرات گردنی ناپایدار می‌شود) ممکن است به جراحی فیوژن ستون فقرات گردن نیاز باشد.

همجوشی ستون فقرات با برداشتن دیسک بین مهره‌ها و عمل جراحی دو یا چند مهره به یکدیگر، به تثبیت بخش‌های آسیب‌دیده گردن کمک می‌کند. از پیوند استخوان (استخوانی که از ناحیه دیگری در بدن گرفته شده است) برای پر کردن فضایی که دیسک بیرون آورده شده است و کمک به بهبودی و جوش خوردن مهره ها استفاده می شود.

بهبودی بعد از جراحی گردن چه مدت طول می کشد؟

بعد از جراحی گردن شما را به اتاق ریکاوری منتقل می شود. تا زمانی که به طور کامل از بیهوشی بیدار شوید (معمولاً پس از چند ساعت) در آنجا خواهید ماند. بعد از جراحی اصولا به شما توصیه می‌شود 24 ساعت پس از جراحی بلند شوید و راه بروید.

برای دیسککتومی، لامینکتومی یا فورامینوتومی، می توانید انتظار داشته باشید که یک تا دو روز در بیمارستان بمانید تا اجازه رفتن به خانه را داشته باشید. در جراحی های فیوژن، ستون فقرات بیشتر درگیر هستند و ممکن است نیاز به بستری طولانی تری مانند سه تا پنج روز داشته باشند.

همچنین احتمال این وجود دارد که به شما یک یقه گردنی داده شود که باید همیشه آن را بپوشید تا از گردن خود در هنگام بهبودی محافظت کنید. جراح دستورالعمل‌های خاصی را به شما می‌دهد، از جمله اینکه چه زمانی ممکن است بتوانید به طور موقت یقه گردن را بردارید و چه زمانی می‌توانید استفاده از آن را متوقف کنید.

هنگامی که از بیمارستان مرخص شده اید به طور کلی می توانید ظرف چند روز تا چند هفته پس از عمل دیسککتومی، لامینکتومی یا فورامینوتومی به سر کار خود بازگردید. می توانید انتظار داشته باشید که حدود سه ماه پس از بهبودی به فعالیت های عادی خود بازگردید. برای جراحی فیوژن ستون فقرات گردن، چندین هفته طول می کشد تا بتوانید به سر کار خود بازگردید و سه تا شش ماه طول می کشد تا به طور کامل بهبود پیدا کنید.

سخن آخر

جراحی گردن اغلب آخرین گزینه برای درمان مشکلات گردن است. ابتدا باید اقدامات محافظه کارانه را امتحان کنید. اگر هیچ بهبودی را تجربه نکردید، با ارائه دهنده خود در مورد خطرات و مزایای انجام عمل جراحی مشورت کنید.