آیا می‌دانید هر لقمه از غذاهای فرآوری‌شده می‌تواند آینده مغز فرزندتان را تحت‌تأثیر قرار دهد؟ در حالی که تصور میکنیم تنها خوراکی‌های پرشکر یا فست‌فودها سلامت کودکان را تهدید می‌کنند، پژوهش‌های جدید نشان می‌دهد طیف وسیعی از محصولات فرآوری‌شده از گوشت‌های آماده گرفته تا دسرها و نوشیدنی‌های شیرین می‌توانند در درازمدت به عملکرد شناختی و حتی رفتار کودکان لطمه بزنند.
تعریف واحد جهانی برای «غذاهای فرآوری‌شده» یا «فوق‌فرآوری‌شده» هنوز وجود ندارد؛ اما یافته‌های یک نظرسنجی در آمریکا نشان می‌دهد مصرف‌کنندگان درباره سالم یا ناسالم بودن این محصولات دچار تردیدند.
۲۸٪ از پاسخ‌دهندگان گوشت‌های فرآوری‌شده را ناسالم‌ترین قلم غذایی دانستند؛ در حالی که ۱۴٪ غذاهای بادوام و ۱۳٪ خوراکی‌های دارای افزودنی مصنوعی را مقصر می‌دانند. این آمار زنگ خطری جدی است؛ زیرا شواهد علمی، گوشت‌های فرآوری‌شده و حتی برخی گوشت‌های غیرفرآوری‌شده را با افزایش خطر دیابت نوع ۲، سرطان روده بزرگ و بیماری‌های قلبی‌عروقی مرتبط می‌داند.
در نتیجه کارشناسان پزشکت همواره تأکید دارند که والدین باید در انتخاب مواد غذایی دقت دوچندان داشته باشند و به ویژه در رژیم غذایی کودکان، مصرف گوشت‌های فرآوری‌شده، نوشیدنی‌های شیرین و محصولات پرقند را محدود کنند.
مطالعه بیشتر: آیا نوشابه های رژیمی هوش را کم می کنند؟
خطرات پنهان گوشت‌های فرآوری‌شده برای مغز و بدن کودکان
پژوهش‌ها نشان می‌دهد گوشت‌های فرآوری‌شده نه تنها با افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند دیابت نوع ۲، سرطان روده بزرگ و مشکلات قلبی‌عروقی ارتباط دارند، بلکه می‌توانند به طور غیرمستقیم بر سلامت مغز کودکان نیز اثر بگذارند.
بر اساس نظرسنجی اخیر در آمریکا، ۲۸٪ مصرف‌کنندگان این دسته از محصولات را ناسالم‌ترین گروه غذایی دانسته‌اند؛ اما نگران‌کننده‌تر آن است که بسیاری از جوانان هنوز ارتباط این مواد با دیابت نوع ۲ را تشخیص نمی‌دهند.
کودکان در حال رشد به تغذیه‌ای غنی از پروتئین باکیفیت، فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی نیاز دارند؛ در حالی که محصولات فرآوری‌شده معمولاً سرشار از چربی‌های اشباع، نمک و افزودنی‌های مصنوعی هستند. این ترکیب نه تنها باعث افزایش التهاب مزمن در بدن می‌شود، بلکه عملکرد شناختی و تمرکز را نیز کاهش می‌دهد.
متخصصان توصیه می‌کنند والدین مصرف این گوشت‌ها را به حداقل رسانده و از منابع سالم‌تر پروتئین مانند مرغ تازه، ماهی یا حبوبات استفاده کنند. به‌علاوه، آموزش کودکان درباره تغذیه سالم می‌تواند در بلندمدت خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهد و مسیر رشد مغزی بهتری را برای آنان فراهم کند.
شکر و نوشیدنی‌های شیرین؛ قاتلان خاموش تمرکز کودکان
طبق نتایج همین نظرسنجی، اکثر مردم شکر و دسرها را عامل اصلی افزایش خطر ابتلا به دیابت دانسته‌اند؛ موضوعی که نشان از آگاهی نسبی جامعه دارد. مصرف بیش از حد قند، به‌ویژه در قالب نوشیدنی‌های شیرین، می‌تواند سطح قند خون را به سرعت بالا ببرد، هورمون انسولین را دچار نوسان کند و در نهایت به مقاومت انسولینی منجر شود؛ فرآیندی که هم خطر دیابت نوع ۲ را افزایش می‌دهد و هم بر عملکرد مغز و یادگیری کودکان اثر منفی دارد.
کودکان به دلیل متابولیسم سریع‌تر و نیاز بیشتر به انرژی، بیش از بزرگسالان در معرض پیامدهای منفی مصرف بالای قند هستند. نوشیدنی‌های انرژی‌زا، آب‌میوه‌های صنعتی و حتی برخی لبنیات طعم‌دار، مقادیر قابل‌توجهی شکر افزوده دارند که والدین از آن بی‌خبر هستند.
کارشناسان توصیه می‌کنند برای کاهش این خطر، والدین از نوشیدنی‌های طبیعی کم‌شکر یا بدون شکر استفاده کنند، میان‌وعده‌های سالم با فیبر بالا را جایگزین دسرهای آماده کنند و در صورت نیاز، برای طراحی رژیم غذایی متناسب با سن و شرایط کودک، با یک متخصص تغذیه مشورت کنند. این تغییرات ساده می‌تواند به بهبود تمرکز، یادگیری و سلامت کلی کودکان کمک چشمگیری داشته باشد.
