کولیک یا قولنج در کودکان با گریه و یا دل پیچه های مکرر، طولانی مدت و شدید در یک نوزاد همراه است. کولیک می تواند به خصوص برای والدین ناراحت کننده باشد زیرا کولیک کودک بدون دلیل مشخصی اتفاق میفتد و به نظر می رسد هیچ راهی برای تسکین آن وجود ندارد. دلپیچه ها غالباً در غروب زمانی که والدین اغلب خسته هستند، اتفاق میفتد. قولنج معمولاً وقتی کودک در حدود 6 هفته دارد به اوج خود می رسد و پس از 3 تا 4 ماهگی به طور قابل توجهی کاهش می یابد. گرچه گریه بیش از حد با گذشت زمان برطرف می شود، اما کولیک فشار قابل توجهی را به پرستار کودک تازه متولد شده وارد می کند.
شما می توانید گام هایی برای کاهش شدت و مدت کولیک کودک خود بردارید، استرس خود را کاهش دهید و اعتماد به نفس را در ارتباط والدین و فرزند خود تقویت کنید.
علائم کولیک یا قولنج در کودکان
سر و صدا و گریه برای نوزادان، به ویژه در سه ماه اول تولد طبیعی است. محدود کردن میزان گریه طبیعی دشوار است. به طور کلی، کولیک به صورت گریه سه ساعت یا بیشتر در روز، سه روز یا بیشتر در هفته، به مدت سه هفته یا بیشتر تعریف می شود.
ویژگی های قولنج ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- بی قراری شدید حتی بعد از کم شدن گریه
- گریه شدید ممکن است بیشتر شبیه فریاد یا بیان درد باشد.
- زمان گریه کودک قابل پیش بینی است و غالباً در شب اتفاق میفتد.
- تغییر رنگ صورت، مانند قرمز شدن صورت یا رنگ پریدگی پوست اطراف دهان
- گریه بدون دلیل مشخص، برخلاف گریه برای ابراز گرسنگی یا نیاز به تعویض پوشک
- تنش بدنی، مانند کشیده یا سفت شدن پاها، سفت شدن بازوها، مشت های گره خورده، کمر قوس دار یا شکم بادکرده
بعضی اوقات پس از دفع گاز یا شیرخوردن کودک، علائم کودک تسکین می یابد. گاز احتمالاً نتیجه هوای بلعیده شده در هنگام گریه طولانی است.
برای کولیک نوزادان چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
گریه بیش از حد و غیر قابل تسکین ممکن است قولنج یا نشانه ای از بیماری باشد که باعث درد یا ناراحتی می شود. اگر نوزاد شما گریه بیش از حد یا سایر علائم قولنج را نشان می دهد، بهتر است به دنبال درمان باشید.
علل کولیک یا قولنج در کودکان
علت قولنج ناشناخته است. امکان دارد در اثر عوامل متعددی ایجاد شود. در حالی که تعدادی از دلایل کشف شده، برای محققان دشوار است که تمام ویژگی های مهم را شرح دهند، از جمله اینکه چرا معمولاً در اواخر ماه اول زندگی شروع می شود، چرا در بعضی از روزهای اتفاق میفتد و چرا خود بخود خوب می شود.
عوامل موثر احتمالی که بررسی شده اند، عبارتند از:
- آلرژی یا عدم تحمل غذایی
- استرس یا اضطراب در خانواده
- شکل اولیه میگرن در دوران کودکی
- سیستم گوارشی که کاملاً توسعه نیافته
- عدم تعادل باکتری های سالم در دستگاه گوارش
- تغذیه بیش از حد، کمبود غذا یا آروغ زدن های مکرر
عوامل خطر کولیک یا قولنج در کودکان
عوامل خطر کولیک به خوبی شناخته نشده است. تحقیقات انجام شده عوامل زیر را در نظر گرفته اند:
- جنسیت کودک
- حاملگی های زودرس
- نوزادانی که از شیر خشک و شیر مادر با هم تغذیه می کنند.
- نوزادانی که از مادران سیگاری متولد می شوند، در معرض خطر ابتلا به قولنج هستند.
تشخیص کولیک یا قولنج در کودکان
پزشک معاینه کامل بدنی را انجام می دهد تا علل احتمالی پریشانی کودک را شناسایی کند. معاینه کامل بدنی شامل موارد زیر خواهد بود:
- اندازه گیری قد، وزن و دور سر کودک
- ارزیابی واکنش در برابر لمس یا حرکت
- گوش دادن به قلب، ریه ها و صداهای شکمی
- وجود بثورات، التهاب یا سایر علائم عفونت یا آلرژی
- بررسی اندام ها، انگشتان، انگشتان پا، چشم ها، گوش ها و اندام های تناسلی
تست های آزمایشگاهی، اشعه ایکس و سایر تست های تشخیصی معمولاً مورد نیاز نیستند، اما در موارد نامشخص به حذف سایر شرایط به عنوان دلایل احتمالی کمک می کنند.
عوارض کولیک یا قولنج در کودکان
کولیک مشکلات پزشکی کوتاه یا طولانی مدت را برای کودک ایجاد نمی کند. اما برای والدین استرس زا است. تحقیقات نشان داده است که ارتباط بین کولیک و مشکلات زیر در والدین وجود دارد:
- قطع زودهنگام شیردهی
- افزایش خطر افسردگی پس از زایمان در مادران
- احساس گناه، خستگی، درماندگی یا عصبانیت در والدین
سندرم کودک گریان
استرس ناشی از کودک در حال گریه باعث شده والدین گاهی اوقات کودک خود را تکان دهند یا به او آسیب بزنند. تکان دادن کودک می تواند آسیب جدی به مغز وارد کند و باعث مرگ نوزاد گردد. اگر والدین اطلاعاتی در مورد تسکین کودک گریان، آموزش در مورد قولنج و حمایت مورد نیاز برای مراقبت از نوزاد مبتلا به کولیک نداشته باشند، خطر این واکنش های کنترل نشده بیشتر است.
درمان کولیک یا قولنج در کودکان
داشتن یک برنامه و لیستی از استراتژی های تسکین دهنده می تواند مفید باشد. استراتژی های تسکین دهنده ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- از پستانک استفاده شود.
- نوزاد خود را با کالسکه راه ببرید.
- با کودک خود راه بروید یا او را تکان دهید.
- پخش صوتی از ضربان قلب یا صداهای آرام
- کاهش نور چراغ ها و محدود کردن سایر محرک های بینایی
- مالیدن شکم نوزاد یا قرار دادن کودک روی شکم برای مالش پشت
- تهیه صدا هایی با کارکردن دستگاه هایی مانند، جاروبرقی یا خشک کن لباس در اتاق مجاور
راهکار های تغذیه
تغییر در شیوه های تغذیه نیز ممکن است باعث تسکین علائم کولیک در کودکان شود. کودک خود را با بطری در حالت ایستاده تغذیه کنید و کاری کنید که مرتباً در حین و بعد از تغذیه آروغ بزند. استفاده از بطری منحنی به تغذیه در حال ایستادن کمک می کند و بطری کیسه ای تاشو می تواند باعث کاهش مصرف هوا شود.
تغییرات آزمایشی در رژیم غذایی
اگر اقدامات تسکین دهنده یا تغذیه ای باعث کاهش گریه یا تحریک پذیری نمی شود، ممکن است پزشک شما آزمایش کوتاه مدت، تغییرات رژیم غذایی را توصیه کند. اگر کودک شما آلرژی غذایی داشته باشد، علائم و نشانه های دیگری مانند بثورات، خس خس سینه، استفراغ یا اسهال وجود دارد. تغییرات غذایی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- شیر خشک را تغییر دهید. پزشک ممکن است یک هفته آزمایش یک شیر خشک را پیشنهاد کند که دارای پروتئین های تجزیه شده و به اندازه های کوچکتر باشد.
- رژیم غذایی مادران را تغییر دهید. بهتر است رژیم غذایی بدون مواد حساسیت زای معمول مانند لبنیات، تخم مرغ، آجیل و گندم را امتحان کنید. همچنین سعی کنید غذاهای تحریک کننده بالقوه مانند کلم، پیاز یا نوشیدنی های کافئین دار را حذف کنید.
مراقبت از نوزادان مبتلا به کولیک
مراقبت از نوزادی که کولیک دارد حتی برای والدین باتجربه نیز ممکن است طاقت فرسا و استرس زا باشد. استراتژی های زیر می توانند به شما کمک کنند تا از خود مراقبت کرده و پشتیبانی مورد نیاز خود را بدست آورید:
- استراحت کنید و یا با همسر یا شریک زندگی خود به نوبت از نوزاد مراقبت کنید، یا از دوست خود بخواهید که مدتی مسئولیت امور را بر عهده بگیرد. به خودتان فرصت دهید در صورت امکان از خانه خارج شوید.
- برای استراحت های کوتاه از تختخواب کودک استفاده کنید. لازم است اعصاب خود را آرام کنید، کودک خود را در حین گریه برای مدتی در گهواره قرار دهید، اشکالی ندارد.
- احساسات خود را ابراز کنید. طبیعی است که والدین در این شرایط احساس درماندگی، افسردگی، گناه و عصبانیت کنند. احساسات خود را با اعضای خانواده، دوستان و پزشک کودک خود در میان بگذارید.
- موفقیت خود را به عنوان والدین با میزان گریه کودک اندازه گیری نکنید. کولیک نتیجه فرزندپروری بد نیست و گریه های تسلی ناپذیر نوزاد نشانه ناراحتی از شما نیست.
- مراقب سلامتی خود باشید. غذاهای سالم بخورید. برای ورزش وقت بگذارید. اگر می توانید، هنگام خواب کودک (حتی در طول روز) بخوابید. از مصرف الکل و سایر داروها آرامبخش خودداری شود.
- یادتان باشد که کولیک موقتی است. دوره کولیک اغلب پس از 3 تا 4 ماهگی بهبود می یابد
- در صورت امکان برنامه ای را با یکی از دوستان یا اقوام خود تنظیم کنید تا وقتی بیش از حد خسته شدید وارد عمل شوید.
درمان های مدرن برای کولیک یا قولنج در کودکان
یکی از عواملی که ممکن است به قولنج کمک کند عدم تعادل باکتریهای مفید در دستگاه گوارش نوزاد است. یک روش درمانی تحت بررسی استفاده از باکتری های خوب (پروبیوتیک ها) برای ایجاد تعادل باکتریایی مناسب برای بهبود سلامت کلی دستگاه گوارش است.
برخی مطالعات انجام شده نشان داد که کاهش زمان گریه هنگام درمان نوزادان مبتلا به کولیک با وجود باکتری به نام لاکتوباسیلوس روتری ارتباط دارد. این مطالعات با گروه های کوچکی انجام شده و نتایج تا حدودی متفاوت بوده است. اکثر کارشناسان موافقند که در حال حاضر شواهد کافی برای حمایت از استفاده از پروبیوتیک ها برای درمان قولنج وجود ندارد.
درمان های پزشکی جایگزین برای کولیک یا قولنج در کودکان
چندین مطالعه کوچک برخی از مزایا یا نتایج متفاوت را برای درمان های جایگزین نشان داده است. با این حال، شواهد کافی برای قضاوت در این مورد وجود ندارد. درمان های جایگزین تحت بررسی عبارتند از:
- آب قند
- طب سوزنی
- ماساژ درمانی
- چای های گیاهی
- داروهای گیاهی، مانند روغن رازیانه
خطرات شناخته شده شامل موارد زیر است:
- برخی از داروهای هومیوپاتی حاوی مقادیر کمی از مواد سمی هستند.
- مصرف دمنوش گاهی ممکن است منجر به آلودگی، مواد تشکیل دهنده بدون مارک یا دوزهای متناقض در داروهای گیاهی شود.
- استفاده منظم از دمنوش های گیاهی یا سایر داروهای مایع ممکن است منجر به کاهش مصرف شیر یا افت سطح سدیم در خون نوزاد شود.
قبل از استفاده از داروی جایگزین برای درمان نوزادان از قولنج با پزشک خود مشورت کنید.
آمادگی برای مراجعه به پزشک
هنگامی که کودک خود را نزد پزشک می برید، بهتر است که برای قرار ملاقات خود آماده باشید. در اینجا برخی از اطلاعات برای کمک به شما در آماده سازی وجود دارد.
برای آماده شدن برای قرار ملاقات خود، اطلاعات زیر را به صورت کتبی ثبت کنید:
- زمان و مدت گریه کودک
- برنامه تغذیه و خواب کودک شما
- استراتژی هایی که برای آرامش کودک خود استفاده کرده اید.
- سن نوزاد شما هنگامی که الگوی گریه طولانی مدت و مکرر شروع می شود.
- مشاهداتی در مورد رفتار کودک یا سایر عوامل قبل، حین یا بعد از یک دوره کولیک
پزشک کودک شما احتمالاً سوالاتی از این قبیل را از شما می پرسد:
- آیا بدن کودک شما تنش دارد؟
- آیا می توانید گریه را توصیف کنید؟
- صدای گریه کودک شما چگونه است؟
- کودک شما چند مرتبه و چقدر تف می کند؟
- آیا کودک شما از نظر غذا خوردن مشکلی دارد؟
- آیا گریه درست بعد از غذا خوردن اتفاق میفتد؟
- آیا کودک شما در این دوره ها در تنفس مشکل دارد؟
- به کودک خود چه چیزی تغذیه می کنید، و چند وقت یکبار؟
- چه زمانی حملات کولیک رخ می دهد؟ آن ها چقدر دوام می آورند؟ چند بار در هفته؟
- برای تسکین کودک خود چه کارهایی انجام می دهید؟ چقدر آن کارها خوب است؟
- کودک شما چه مدت می خوابد؟ آیا اخیراً تغییراتی در الگوی خوابش ایجاد شده است؟
- وقتی کودک شما گریه می کند چگونه با آن کنار می آیید؟ بقیه اعضای خانواده چطور با آن کنار می آیند؟
آخرین دیدگاه‌ها