فواید شیردهی
یکی از فواید شیر دهی این است که، شیردهی در بهبود هر چه سریع تر عوارض زایمان به مادران کمک می کند. علاوه بر آن، شیر مادر راهی طبیعی برای تأمین غذای مورد نیاز نوزادان در ماه های اول زندگی است. با این حال، تصمیم گیری برای شیردهی پستانی به نوزاد یک مسئله کاملا شخصی است. بسیاری از مادران نمی توانند و یا نمی خواهند نوزادشان را با شیر خود تغذیه کنند.
مزایای شیردهی چیست؟
شیردهی پستانی فواید سلامتی کوتاه و بلند مدت برای مادر و نوزاد دارد. این مزایا برای نوزاد شامل موارد زیر است:
- کاهش عفونت ها. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند نسبت به نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می شوند کمتر به سرماخوردگی و عفونت های گوش مبتلا می شوند.
- مصونیت در برابر بیماری ها. شیر مادر حاوی ایمونوگلوبولین و آنتی بادی های زیادی است. این پروتئین ها به تقویت سیستم ایمنی نوزاد کمک می کنند. همچنین شیر مادر باعث مصونیت نوزاد در برابر بسیاری از ویروس ها و باکتری های بیماری زا می شود.
- کاهش خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS). خطر ابتلا به SIDS در نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند، چه در ماه اول و چه در سال اول زندگی نوزاد، کمتر است.
- کاهش خطر چاقی. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند کمتر از نوزادانی که شیر خشک مصرف می کنند به مشکل چاقی مبتلا می شوند.
- کاهش خطر دیابت. شیردهی پستانی به نوزاد خطر ابتلا نوزاد به دیابت نوع یک و دو را کاهش می دهد.
- تامین نیازهای تغذیه ای در حال تغییر. نوزادان در سال اول تولد و در مراحل مختلف رشد به سطوح مختلفی از مواد مغذی نیاز دارند. ترکیبات شیر مادر در دوره های مختلف رشد، متناسب با نیازهای تغذیه ای نوزاد تغییر می کند.
فواید شیردهی در مادران
فواید شیردهی فقط برای نوزاد نیست. مادران شیرده نیز ممکن است برخی از مزایای شیردهی را تجربه کنند. این مزایا عبارتند از:
- کمک به انقباضات رحمی. شیردهی پستانی به نوزاد باعث می شود سطح بالاتری از هورمون اکسی توسین در بدن آزاد شود. این هورمون می تواند به بهبود انقباضات رحمی کمک کند. در نتیجه رحم می تواند خیلی سریع تر به اندازه پیش از بارداری خود برگردد.
- کاهش وزن سریعتر. مادرانی که نوزادشان را با شیر خود تغذیه می کنند خیلی سریع تر اضافه وزن دوران بارداری خود را از دست می دهند.
- کاهش خطر افسردگی. شیردهی پستانی به نوزاد خطر ابتلا مادران به افسردگی پس از زایمان را کاهش می دهد.
- کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان. مادرانی که نوزادان خود را شیردهی پستانی می کنند کمتر از سایر مادران به سرطان پستان و تخمدان مبتلا می شوند.
- کاهش خطر بیماری های مزمن. بررسی ها نشان می دهد خطر ابتلا به دیابت نوع یک، دیابت نوع 2، بیماری های قلبی، کلسترول بالا، آرتروز و فشار خون در مادرانی که نوزادان خود را شیردهی پستانی می کنند 10 تا 50 درصد کمتر است.
ملاحظات قبل از شیردهی
شیردهی با مشکلاتی برای مادران همراه است. اگر می خواهید تصمیم بگیرید که شیردهی برای شما و نوزادتان مناسب است یا خیر، باید برخی از ملاحظات را در نظر بگیرید.
این ملاحظات عبارتند از:
- بسیاری از مادران در هفته اول یا 10 روز پس از شروع شیردهی در سینه های خود احساس درد و ناراحتی می کنند. این درد اغلب موقتی است، اما می تواند اولین تغذیه نوزاد را با مشکل روبرو کند.
- نوزادان در هفته های اول پس از تولد، ممکن است 12 بار در روز شیر بخورند. این نیاز زیاد به شیردهی باعث می شود انجام کارهای روزمره برای مادر سخت شود.
- برای مادران سخت است که بدانند سینه های آنها چه مقدار شیر تولید می کند. و آیا شیری که نوزاد می خورد برای سیر کردن او کافی است یا خیر. مناسب بودن روند وزن گیری نوزاد و دفعات مرطوب بودن پوشک یکی از نشانه های تغذیه مناسب نوزاد است.
- مادرانی که نوزاد خود را شیردهی می کنند، باید در مصرف غذاها و انواع داروها بسیار احتیاط کنند. زیرا مقدار کمی از این مواد می تواند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود.
مقایسه شیر مادر و شیر خشک
برخی از مادران به دلایل شخصی یا پزشکی نمی توانند از شیر خود برای تغذیه نوزاد استفاده کنند. در این شرایط، شیر خشک بهترین جایگزین برای شیر مادر است.
اگرچه ترکیبات شیر خشک با شیرمادر تفاوت دارد، اما با این حال به ساختار شیر مادر نزدیک بوده و دارای مواد مغذی زیر است:
- ویتامین ها
- مواد معدنی
- پروتئین
- چربی ها
- کربوهیدرات ها
شیر خشک نسبت به شیر مادر به زمان طولانی تری برای هضم شدن نیاز دارد. به همین علت فاصله زمانی بین دفعات تغذیه در نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می شوند بیشتر است.
با این حال، یکی از معایب شیرخشک این است که معمولا هزینه زیادی را به والدین تحمیل می کند.
شیردهی و برقراری ارتباط با نوزاد
قبل از تولد نوزاد، بدن مادر شروع به تولید شیر می کند. به این ترتیب مادر برای زایمان و اولین تغذیه نوزاد آماده می شود. اولین تغذیه نوزاد چند ساعت پس از زایمان آغاز می شود. اولین شیر مادر آغوز یا کلستروم نام دارد. آغوز ارزش غذایی بالایی دارد و سرشار از مواد مغذی است.
یکی از بهترین مزایای شیر مادر این است که ترکیبات آن به تدریج و متناسب با نیازهای غذایی نوزاد تغییر می کند.
تماس پوست به پوست در هنگام شیردهی، علاوه بر تأمین نیازهای غذایی نوزاد، یک روش عالی برای تقویت پیوند مادر و نوزاد است.
شیردهی یک تمرین برای برقراری ارتباط با نوزاد است. مادر نشانه های گرسنگی نوزاد را یاد گرفته و در اولین فرصت به آن پاسخ می دهد.
در چند ماه اول پس از تولد مادر باید روزانه 8 تا 12 بار نوزاد خود را شیردهی کند. در نتیجه شیردهی به نوزاد باعث می شود که مادر و نوازاد وقت زیادی را با هم بگذرانند.
شیردهی و برفک دهان
برفک یک نوع عفونت قارچی است. عفونت برفک معمولا در محیط های گرم و مرطوب ایجاد می شود. ابتلا به این عفونت قارچی باعث ایجاد لکه های سفید در دهان نوزاد می شود. برفک دهان نوزاد ممکن است در طول دوره شیردهی به نوک سینه مادر سرایت کند.
علائم عفونت برفک در مادر شیرده شامل درد شدید و ناگهانی و قرمز شدن نوک پستان ها است. پوست اطراف نوک پستان یا آرئول پوسته پوسته شده و دچار خارش های شدید می شود.
برفک دهان نوزاد ممکن است علاوه بر زبان گلو یا لثه ها را نیز درگیر کند.
آیا نوزاد شیر کافی دریافت می کند؟
یکی از نگرانی های مهم مادران شیرده دریافت شیرکافی توسط نوزاد است. با ادامه شیردهی، به تدریج یاد می گیرید که نوزاد با هر بار تغذیه چه مقدار شیر دریافت می کند. به جای تلاش برای اندازه گیری شیر، با دقت به برخی نشانه های ساده می توانید بفهمید که آیا نوزاد شیر کافی دریافت می کند یا خیر.
- نوزاد شما در روز مقدار زیادی پوشک کثیف می کند. نوزادانی که شیر کافی دریافت می کنند روزانه 6 تا 8 پوشک مرطوب دارند.
- نوزادانی که شیر کافی می خورند آرام و راضی هستند. نوزاد هیچ نشانه ای از گرسنگی نشان نمی دهد. گریه و بی قراری یکی از علائم مهم گرسنگی نوزاد است و نشان می دهد که نوزاد شیر کافی دریافت نمی کند.
- نوزاد همزمان با رشد در حال افزایش وزن است. پس از کاهش وزن اولیه در چند روز اول پس از زایمان، نوزاد باید به طور مداوم شروع به وزن گیری کند. کاهش وزن، نشان دهنده این است که نوزاد به اندازه کافی شیر دریافت نمی کند. در صورت کاهش وزن نوزاد باید با متخصص اطفال و یا مشاور شیردهی صحبت کنید.
تغذیه در دوران شیردهی
رژیم غذایی خاصی برای مادران شیرده وجود ندارد. اما مادران شیرده نسبت به مادرانی که نوزاد خود را با شیرخشک تغذیه می کنند به کالری بیشتری نیاز دارند. مقدار کالری دقیق به سن نوزاد و تعداد دفعات شیردهی مادر بستگی دارد.
در شش ماه اول پس از زایمان، مادران شیرده به 500 کالری بیشتر نیاز دارند. بعد از شش ماهگی نوزاد، این مقدار به 400 کالری در روز کاهش پیدا می کند.
یک رژیم غذایی متعادل در دوران شیردهی شامل استفاده از پروتئین، سبزیجات، میوه ها و چربی های سالم در برنامه غذایی است.
دریافت مایعات کافی در دوران شیردهی بسیار مهم است. مادران شیرده باید در این دوران آب و مایعات کافی بنوشند. علائمی مانند تیره بودن رنگ ادرار، خشکی دهان یا تکرر ادرار از نشانه های کم آبی بدن است. کم آبی بدن می تواند روند تولید شیر مادر را کاهش دهد. علاوه بر آن دهیدراته شدن یا کم آبی بدن با خطر ابتلا به یبوست، سرگیجه و حالت تهوع در مادران شیرده همراه است.
برخی از مواد غذایی مانند شنبلیله تقویت کننده های طبیعی شیر مادر هستند. بنابراین مادران شیرده می توانند با مصرف این مواد غذایی به افزایش تولید شیرخود کمک کنند.
شیردهی پس از بازگشت به کار
ادامه شیردهی به نوزاد پس از بازگشت به کار مادر، به یک برنامه ریزی منظم نیاز دارد.
مادر باید نوزاد خود را به نوشیدن شیر از بطری عادت دهد. بنابراین مادر باید قبل از شروع مجدد به کار شروع به پمپاژ شیر خود کند. مادر باید صبح زود و اواخر شب تغذیه نوزاد را با سینه انجام دهد، اما شیردهی به نوزاد در طول روز باید با بطری انجام شود. به این ترتیب نوزاد همزمان به نوشیدن شیر از پستان و بطری عادت می کند. مادر باید این روند را چند هفته قبل از بازگشت به کار شروع کند. اگر مادر بلافاصله پس از زایمان قصد بازگشت به کار خود را دارد، می تواند از بدو تولد نوزاد خود را با دو روش پستان و بطری شیردهی کند.
همچنین مادران می توانند ترکیبی از شیر مادر و شیر خشک را نیز برای شیردهی به نوزاد استفاده کنند.
چگونه نوزاد را از شیر بگیریم؟
به طور کلی توصیه می شود که همه نوزادان تا شش ماهگی فقط از شیر مادر تغذیه شوند.
پس از شش ماهگی مادران می توانند معرفی غذاهای جامد به نوزاد را شروع کنند. با شروع تغذیه تکمیلی میزان شیر مادر به تدریج کاهش می یابد.
اما اینکه چه موقع شیردهی را متوقف کنیم یک تصمیم کاملا شخصی است. زیرا دلایلی مانند بازگشت مجدد به کار و یا بارداری مجدد می تواند در این تصمیم مادر تاثیر بگذارد.
معمولا مادران برای از شیر گرفتن نوزاد با مقداری مقاومت از طرف نوزاد مواجه می شوند. نوزاد معمولا برای خوردن شیر شروع به گریه و بی قراری می کند. اما زمان و استقامت به مادر کمک می کند تا از این مانع عبور کند. مادر باید در هنگام گریه نوزاد با شروع یک بازی یا فعالیت ذهن نوزاد را منحرف کند.
تغذیه تکمیلی نوزاد را به تدریج شروع کنید. به همین ترتیب میزان شیردهی را نیز کاهش دهید. این کار به نوزاد شما کمک می کند تا به خودن غذاهای کم حجم عادت کند. تولید شیرمادر بر اساس عرضه و تقاضا است. هر چه نوزاد شیر کمتری بنوشد تولید شیر نیز به همان میزان کاهش پیدا می کند. با ادامه یافتن روند تغذیه تکمیلی تولید شیر در پستان های مادر به همان اندازه متوقف می شود.
منبع:
https://www.healthline.com/health/parenting/breastfeeding
[advisers limit=3 skill=”9″]
