بافت اسکار آندومتر داخل، روی یا اطراف رحم به عنوان اسکار آندومتر شناخته می شود. این بافت اسکار به دلیل ضربه یا التهاب ایجاد می شود. اندومتریوز یک بیماری مزمن و مادام العمر است که باعث می شود بافتی شبیه به پوشش داخلی رحم (به نام آندومتر) در خارج از رحم رشد کند. این وضعیت تا حدودی می تواند عوارض طولانی مدت زیادی ایجاد کند.
اندومتریوز(Endo) می تواند باعث ایجاد اسکار ضخیم آندومتر و در نهایت چسبندگی در لگن (بین باسن) یا دیواره های جلویی و پشتی رحم شود. با این حال، سایر شرایط مانند جراحی های قبلی، ابلیشن آندومتر (روشی که بافت را از بین می برد)، بارداری و سندرم آشرمن نیز می توانند باعث ایجاد اسکار شوند.
پوشش آندومتر غشای مخاطی است که رحم را می پوشاند. این پوشش در طول سیکل قاعدگی ضخیم می شود تا برای بارداری احتمالی آماده شود. اگر حاملگی اتفاق نیفتد، بخشی از پوشش آندومتر می ریزد. این زمانی است که خونریزی قاعدگی یا پریود رخ می دهد.
در حالی که آندومتریوز شایع ترین علت چسبندگی برای زنان است اما می تواند ناشی از موارد دیگری مانند بارداری، جراحی و فرسایش اندومتر باشد. این مقاله از پزشکت به بررسی اسکار و چسبندگی آندومتر، نحوه بروز، علائم، نحوه تشخیص و درمان آن می‌پردازد.
مطالعه بیشتر: چسبندگی آندومتریوز
علائم بروز آندومتر
شایع ترین علامت آندومتریوز درد مزمن و دردناک لگن است. در واقع 90 درصد از مبتلایان به اندومتریوز درد مزمن لگنی را تجربه می کنند. چسبندگی ها نوع متفاوتی از درد را ایجاد می کنند که اغلب به عنوان درد چاقو یا کشش توصیف می شود. این نوع درد ها در موقعیت های مختلف به وجود می آیند و از بین می روند.
چسبندگی نیز می تواند باعث موارد زیر شود:
- ناباروری
- نفخ شکم
- اختلالات قاعدگی
- گرفتگی بیش از حد قاعدگی
- حالت تهوع، یبوست یا اسهال
- درد در حین یا بعد از رابطه جنسی
- ادرار دردناک ، به ویژه در هنگام خونریزی قاعدگی
- اجابت مزاج دردناک، به ویژه در هنگام خونریزی قاعدگی
بافت اسکار در پاسخ به آسیب و التهاب تشکیل می شود. با آندومتریوز، ایمپلنت به ناحیه اطراف خونریزی می کند. این باعث یک واکنش التهابی و در نهایت زخم و چسبندگی می شود. تقریباً 38 درصد از مبتلایان به اندومتریوز دارای چسبندگی هستند.
مطالعه بیشتر: قاعدگی دردناک
علل بروز آندومتر
چندین بیماری می تواند منجر به اسکار آندومتر شود، از جمله:
- اندومتریوز
- آپاندیسیت
- جراحی قبلی
- اختلالات خود ایمنی
- آسیب، تروما یا پرتودرمانی
- بیماری التهابی لگن (PID)
- آدنومیوز (زمانی که پوشش آندومتر به دیواره عضلانی رحم گسترش می یابد).
- عفونت شدید، مانند عفونت های مقاربتی درمان نشده (STIs )، دیورتیکولیت ( التهاب در روده کوچک یا بزرگ)
سایر بیماری هایی که می توانند منجر به بروز علائمی مشابه اسکار آندومتر شوند، عبارتند از:
- میوم (فیبروم رحم)
- کیست های تخمدان
- سرطان تخمدان، رحم یا آندومتر
- دیسمنوره (دردهای شدید قاعدگی)
- سندرم تخمدان پلی کیستیک ( PCOS)
- میتل اشمرز (درد در زمان تخمک گذاری)
- سندرم آشرمن (چسبندگی داخل رحمی)
سندرم آشرمن (AS) یک انسداد در رحم به دلیل چسبندگی است. چسبندگی ها به دلیل بارداری اخیر، فیبروم یا تومور رحم، ضربه، جراحی، عفونت یا تشعشع به اندومتر ایجاد می شوند. این نوع چسبندگی باعث می شود که دیواره های جلویی و پشتی رحم به هم بچسبند.
علائم سندرم آشرمن، عبارتند از:
- ناباروری
- سقط مکرر
- تغییرچرخه قاعدگی
چسبندگی آندومتر می تواند باعث ناباروری یا دشواری بارداری شود. برخی از افراد تا زمانی که به پزشک خود در مورد ناباروری مراجعه نکنند متوجه نمی شوند که به اندومتریوز مبتلا شده اند.
تشخیص آندومتر
تشخیص آندومتر با تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی، از جمله معاینه لگن و آزمایش های تصویربرداری مانند سونوگرافی، توموگرافی کامپیوتری ( سی تی اسکن ) و تصویربرداری رزونانس مغناطیسی ( MRI ) آغاز می شود.
پزشکان از طریق جراحی و گاهی اوقات بیوپسی (برداشتن نمونه ای از بافت برای آزمایش در آزمایشگاه) از بافت مشکوک تشخیص قطعی می دهند. با این حال، جراحی معمولا راهی برای درمان است تا تشخیص.
ممکن است سال‌ها طول بکشد تا آندومتر در زنان مبتلا تشخیص داده شود زیرا آندومتریوز یا چسبندگی را می‌توان با شرایط دیگری که باعث درد مزمن لگن می‌شود اشتباه گرفت. این موارد عبارتند از:
- بیماری التهابی لگن ( PID)
- سندرم روده تحریک پذیر ( IBS)
- سیستیت بینابینی ( (IC) سندرم مثانه دردناک)
بنابراین لازم است در صورت داشتن هر یک از علائم زیر به پزشک مراجعه کنید، علائمی از جمله:
- درد مزمن لگنی حل نشده دارید.
- شما کمتر از 35 سال دارید و 12 ماه یا بیشتر برای باردار شدن تلاش کرده اید.
- شما بالای 35 سال سن دارید و شش ماه یا بیشتر برای باردار شدن تلاش کرده اید.
درمان آندومتریوز
اندومتریوز و اسکار آندومتر بیماری های پیچیده ای هستند که علائم آن ها متفاوت است. همین امر تشخیص و درمان آنها را دشوار می کند. تشخیص و درمان زودهنگام برای جلوگیری از آسیب های جبران ناپذیر، به ویژه به سیستم تولید مثل و اعصاب ضروری است. درمان آندومتریوز به علت زمینه‌ای، سلامت کلی، سابقه پزشکی، شدت چسبندگی، نگرانی‌های باروری و علائم بستگی دارد.
در صورت لزوم همین الان با متخصص زنان و زایمان آنلاین در پزشکت مشورت کنید.
کنترل درد
چسبندگی های خفیف ممکن است فقط به مشاهده و کنترل درد به واسطه داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs )، حمام گرم یا پدهای گرم کننده نیاز داشته باشند.
داروهای مسکن بدون نسخه (OTC)
اگر توسط پزشک تأیید شده باشد، می‌توانید مسکن‌های OTC زیر را برای تسکین درد امتحان کنید:
- تیلنول (استامینوفن)
- Aleve (ناپروکسن) ، یک NSAID
- ادویل، موترین (ایبوپروفن) ، یک NSAID
برای علائم خفیف، می توانید راهکار های زیر را در خانه نیز امتحان کنید، راهکار هایی از جمله:
- حرکات یا ورزش هایی مانند شنا را تمرین کنید.
- حرارت را با استفاده از پچ، پد حرارتی، حمام گرم یا بطری آب گرم اعمال کنید.
- از کرم یا گلوله های Boiron یا Naturopathica (arnica) استفاده کنید.
- سعی کنید موقعیت خود را تغییر دهید تا ببینید که آیا فشار عصب را از بین می برد یا خیر.
- روی ناحیه درد ناک را داروهای موضعی (روی پوست)، مانند تکه های تسکین دهنده درد، ژل یا کرم بمالید.
- از کیسه یخ یا پارچه خنک استفاده کنید (به مدت 15 دقیقه چند بار در روز روی ناحیه دردناک یا ملتهب بمالید).
داروها
موارد متوسط ممکن است نیاز به هورمون درمانی، داروهای باروری یا سایر داروهای تجویزی برای درمان علت زمینه ای یا کنترل التهاب و درد داشته باشد.
عمل جراحی
چسبندگی های شدید ممکن است نیاز به هیستروسکوپی داشته باشد که در آن جراح بافت اسکار یا چسبندگی را برش می دهد. برداشتن موفقیت آمیز احتمال دارد به تخصص های مختلف جراحی و چندین جراحی نیاز داشته باشد.
هیسترکتومی
پزشک ممکن است هیسترکتومی را توصیه کند. این روش شامل برداشتن رحم و تخمدان ها از طریق جراحی برای زنانی است که از سنین باروری آنها گذشته است. هیسترکتومی با هیستروسکوپی متفاوت است.
با این حال، این یک اقدام افراطی برای کسانی است که هنوز مایل هستند باردار شوند. اگر تخمدان ها در طول هیسترکتومی برداشته شوند، باعث یائسگی جراحی می شود که با علائم دیگری همراه است.
بسته به شدت و محل بافت آندومتر، اسکار یا چسبندگی، جراحی ممکن است به جراحانی نیاز داشته باشد که در موارد زیر تخصص داشته باشند:
- ارتوپدی
- زنان و زایمان
- جراحی کولورکتال
- جراحی مغز و اعصاب
- اورولوژی (سیستم ادراری)
درمان باروری
اگر قصد دارید در آینده باردار شوید، باید با پزشک خود در مورد اینکه چگونه درمان شما می تواند بر باروری تاثیر بگذارد مشورت کنید. به عنوان مثال، هورمون درمانی، از جمله کنترل بارداری هورمونی، یک درمان رایج برای آندومتریوز است که می تواند به کنترل علائم و شعله ور شدن کمک کند. با این حال، کنترل بارداری احتمالاً شما را از باردار شدن نیز باز می‌دارد.
جراحی برای اندومتریوز نیز می تواند بر باروری تأثیر بگذارد. برخی از افراد، اما نه همه، پس از انجام عمل جراحی برای درمان علائم خود، بیشتر احتمال دارد باردار شوند. سایر گزینه های جراحی مستقیماً بر باروری تأثیر می گذارد. اوفورکتومی (برداشتن تخمدان ها) شما را به طور کامل قادر به باردار شدن بدون کمک می کند، در حالی که هیسترکتومی شما را قادر به انجام بارداری در آینده نخواهد کرد.
مطالعه بیشتر: ضخامت آندومتر در بارداری
به حداقل رساندن خطر بازگشت
بافت آندومتر، اسکارها یا چسبندگی‌ها می‌توانند حتی با جراحی موفقیت‌آمیز بازگردند. بنابراین پزشک ممکن است از چندین نوع درمان در کنار جراحی برای کمک به جلوگیری از عود استفاده کند.
گاهی اوقات هورمون درمانی می تواند از تحریک بافت آندومتر توسط هورمون ها جلوگیری کند. این نه تنها به کاهش علائم کمک می کند، بلکه می تواند التهابی را که ممکن است منجر به زخم شود را نیز کاهش دهد.
شیوه های بهداشت سیستم تولید مثل
اصلاحات سبک زندگی زیر می تواند به حفظ سلامت دستگاه تناسلی شما کمک کند، اصلاحاتی از جمله:
- مصرف کافئین را محدود کنید.
- از کم آبی بدن خودداری کنید.
- اقدامات پیشگیری از STI را تمرین کنید.
- از مصرف حتی مقدار کم الکل خودداری کنید.
- تکنیک های کاهش استرس را تمرین کنید.
- مصرف پروبیوتیک ها را در نظر بگیرید (خطر واژینوز باکتریایی و عفونت های قارچی را کاهش می دهد).
- یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید (در صورت ابتلا به اندومتریوز انتخاب یک رژیم غذایی ضد التهابی گزینه مناسبی است).
ورزش نیز برای سلامت رحم ضروری است. ماهیچه های اطراف رحم را تقویت می کند، گردش خون را افزایش ، چربی بدن (که میزان استروژن اضافی را کاهش می دهد) و استرس را کاهش می دهد.
هر سوال یا نیاز به راهنمایی داری
به صورت ۲۴ ساعته و آنلاین با متخصص زنان تلفنی صحبت کن.
ابلیشن آندومتر چیست؟
ابلیشن آندومتر یک جراحی کم تهاجمی است که لایه نازکی از آندومتر را بر می دارد. هدف از ابلیشن آندومتر کاهش خونریزی شدید قاعدگی است. آندومتریوز زمانی رخ می دهد که بافت آندومتر یا ایمپلنت ها در خارج از رحم جابجا و روی تخمدان ها، لوله های فالوپ یا سایر ساختارهای لگن ایجاد می شوند.
در چنین شرایطی ایمپلنت های اندومتر همچنان به هورمون هایی که چرخه قاعدگی را هدایت می کنند پاسخ می دهند. آنها با رشد کردن باعث خونریزی، التهاب، درد و بافت اسکار می شوند.
سوالات متداول
اسکار آندومتر چه حسی دارد؟ اسکار آندومتر می تواند باعث دردی شبیه چاقو کشیدن شود. این با درد آندومتریوز که پایدارتر است و اغلب به صورت گرفتگی، ضربان دار یا درد توصیف می شود متفاوت است.
چگونه می توانید به طور طبیعی از سلامت رحم حمایت کنید؟ برای کمک به حمایت از سیستم تناسلی و رحم سالم، داشتن یک رژیم غذایی متعادل، محدود کردن کافئین، اجتناب از مقادیر زیاد الکل و نوشیدن مقدار زیادی آب مهم است. ورزش همچنین مفید است زیرا ماهیچه های اطراف رحم را تقویت می کند، گردش خون را افزایش می دهد، چربی بدن و استروژن اضافی را کاهش می دهد. اقدامات پیشگیری از STI همچنین برای سلامت کلی باروری کلیدی هستند.
بافت اسکار ناشی از اندومتریوز چگونه است؟ اندومتریوز می تواند منجر به انواع مختلفی از اسکار داخلی شود. این نوارهای بافت همبند می توانند نازک، شفاف، ضخیم یا متراکم باشند.
سخن آخر
ضربه و التهاب آندومتر (پوشش داخلی رحم یا رحم) می تواند باعث ایجاد اسکار آندومتر شود. برای کسانی که در بدو تولد به زن اختصاص داده شده اند، آندومتریوز علت اصلی اسکار است که منجر به چسبندگی آندومتر می شود.
سایر شرایط مانند جراحی های قبلی، ابلیشن آندومتر، بارداری و سندرم آشرمن نیز می توانند باعث ایجاد اسکار و چسبندگی شوند. اسکار آندومتر همچنین می تواند باعث درد، ناهنجاری های قاعدگی، ناباروری و غیره شود.
تشخیص این عارضه با تاریخچه پزشکی و معاینه شروع می شود، اما ممکن است شامل سونوگرافی یا MRI باشد. تشخیص با جراحی و احتمالاً بیوپسی تأیید می شود. درمان ممکن است شامل مشاهده، کنترل درد، داروها یا جراحی باشد. بسته به موقعیت، ممکن است شامل درمان هورمونی یا باروری نیز باشد.
آخرین دیدگاه‌ها