تا دیر نشده علائمتو بگو، پزشکتو بگم:
غدد بارتولین که به آن غده های جانبی دهلیزی نیز گفته می شود در هر دو طرف دهانه واژن قرار دارند. وظیفه آن ها ترشح مایعات روی سطح مخاطی (داخلی) لوب است که به روان بودن و نرمی واژن کمک می کند. غده بارتولین كوچك هستند و در هنگام طبيعی ديده يا لمس نمی شوند. به طور معمول فقط یکی از دو غده مبتلا می شود.
کیست یا آبسه یک بارتولین متداول است. درمان کیست بارتولین به اندازه کیست، میزان درد و عفونت آن بستگی دارد.
گاهی اوقات درمان خانگی تنها برای از بین بردن کیست کافی می باشد. در موارد دیگر، تخلیه جراحی کیست بارتولین ضروری است.
در صورت بروز عفونت، ممکن است آنتی بیوتیک ها برای درمان کیست آلوده بارتولین تجویز شوند.
علائم کیست بارتولین
برخی زنان که کیست بارتولین کوچک و غیر عفونی دارند، امکان دارد متوجه آن نشوند.
اما در صورتی که کیست رشد کند، می تواند توده ای در نزدیکی دهانه واژن احساس شود. اگرچه کیست معمولاً بدون درد است، اما می تواند قابل لمس باشد.
عفونت کامل کیست بارتولین می تواند در طی چند روز بروز کند.
خانم ها اگر به کیست آلوده شود، شاید علائم زیر را تجربه کنند:
- تب
- درد هنگام مقاربت
- ناراحتی هنگام راه رفتن یا نشستن
- توده ای دردناک در نزدیکی دهانه واژن
خانم ها ممکن است در صورت کوچک بودن کیست غده بارتولین هیچ علائمی نداشته باشند. اما یک کیست بزرگ یا یک کیست آلوده (آبسه) می تواند باعث علائم شود.
ترشحات واژن به خصوص اگر عفونت توسط یک تماس مقاربتی ایجاد شده، احتمال دارد دیده شود.
خانم ها بهتر است اگر در نزدیکی ناحیه باز شدن واژن خود یک توده دردناک دارند که بعد از دو یا سه روز مراقبت از خود بهبود نمی یابد، به پزشک مراجعه کنند. همچنین اگر در نزدیکی دهانه واژن خود یک توده جدید پیدا کرده و بیشتر از 40 سال سن دارید، سریعاً به پزشک مراجعه کنند.
چنین توده ای می تواند نشانه یک مشکل جدی تر مانند سرطان باشد، البته این موارد به ندرت دیده می شود.
علت کیست بارتولین
کارشناسان معتقدند که علت کیست بارتولین، تجمع مایعات داخلی است.
تعدادی باکتری مانند اشرشیاکلی (E. coli) و باکتری هایی که باعث عفونت های مقاربتی مانند سوزاک و کلامیدیا می شوند، ممکن است باعث عفونت شود. اگرچه زنان در هر سنی می توانند کیست ایجاد کنند، اما در زنان در سن باروری به ویژه بین سنین 20 تا 29 سال بیشتر دیده می شود.
کیست های بارتولین معمولاً بر کودکان تأثیر نمی گذارد زیرا غدد بارتولین تا بلوغ شروع به کار نمی کنند.
کیست بعد از یائسگی نیز نادر است زیرا این امر معمولاً باعث کوچک شدن غدد بارتولین می شود.
عوارض کیست بارتولین
کیست یا آبسه یک بارتولین ممکن است بازگردد و دوباره به درمان نیاز داشته باشد.
پیشگیری کیست بارتولین
چون دقیقاً علل تشکیل کیست بارتولین مشخص نیست بنابراین معمولاً نمی توان از آن ها جلوگیری کرد و هیچ راهی برای پیشگیری از کیست بارتولین وجود ندارد. با این حال، شیوه های مانند رابطه جنسی ایمن به ویژه استفاده از کاندوم و عادت های بهداشتی مناسب ممکن است به جلوگیری از عفونت کیست و ایجاد آبسه کمک کند.
تشخیص کیست بارتولین
برای تشخیص کیست بارتولین، پزشک احتمال دارد، در مورد تاریخچه پزشکی بیمار سؤال کند و معاینه لگن را انجام دهد. حتی برای آزمایش عفونت مقاربتی از ترشحات واژن یا دهانه رحم او استفاده کند.
در صورتی که بیمار در دروان یائسگی و یا بیش از 40 سال سن داشته باشد، پزشک ممکن است برای بررسی سلول های سرطانی نمونه برداری از توده (بیوپسی) را توصیه کند. حتی امکان دارد پزشک بیمار را به یک متخصص زنان که در سرطان های دستگاه تناسلی زنان تخصص دارد، ارجاع دهد.
درمان کیست بارتولین
غالباً کیست بارتولین به خصوص اگر کیست هیچ علامت و علائمی نداشته باشد، نیازی به درمان ندارد. در صورت لزوم، درمان به اندازه کیست، میزان درد و عفونت آن بستگی دارد و می تواند منجر به ایجاد آبسه شود.
گزینه های درمانی که ممکن است پزشک توصیه کند شامل موارد زیر است:
حمام های سیتز
قرار دادن کاتتر، روشی است که برای تخلیه مایعات از آبسه یا کیست استفاده می شود.
در روش کاتتر بالون یک گذرگاه دائمی ایجاد می شود تا مایعاتی که بعدا ساخته می شوند را از بین ببرد.
این یک روش سرپایی است، به این معنی که دیگر نیازی به اقامت شبانه در بیمارستان ندارد و معمولاً تحت بی حسی موضعی انجام می شود.
برش در آبسه یا کیست ایجاد شده و مایع تخلیه می شود. سپس یک سوند بالون در آبسه یا کیست وارد می شود. سوند بالون یک لوله پلاستیکی نازک است که یک بادکنک کوچک در یک انتها دارد. پس از وارد شدن بالون به آبسه یا کیست، بالون با مقدار کمی آب نمک پر می شود تا آبسه یا کیست را پر کند.
کاتتر در حالی که سلول های جدید در اطراف آن رشد می کنند (اپیتلیالیزاسیون) در محل باقی می ماند تا زمانی که سطح زخم بهبود یابد.
اپیتلیالیزاسیون معمولاً حدود 4 هفته یا بیشتر طول می کشد. پس از اپیتلیالیزاسیون، بالون تخلیه می شود و کاتتر خارج می شود.
عوارض احتمالی قرار دادن سوند بالون عبارتند از:
- عفونت
- خون ریزی جای زخم
- تورم لب ها در اطراف مهبل
- درد یا ناراحتی در هنگام رابطه جنسی
- درد در حالی که سوند در جای خود است.
در صورت بروز علائم جدید از جمله افزایش تورم، درد، ترشحات واژن یا تب باید بیمار دوباره به پزشک مراجعه کند.
آنتی بیوتیک ها
پزشک ممکن است در صورت عفونی شدن کیست مصرف آنتی بیوتیک را تجویز کند.
اما اگر آبسه به درستی تخلیه شود، شاید به مصرف آنتی بیوتیک نیازی نداشته باشد.
مارپیوالیزاسیون
اگر کیست یا آبسه دوباره به حالت خود بازگردد، می توان از یک روش جراحی معروف به مارپیوالیزاسیون استفاده کرد.
کیست ابتدا با برش باز شده و مایع تخلیه می شود. سپس لبه های پوست بخیه زده می شوند تا یک “کیسه” کوچک ایجاد کنند، که باعث می شود مایعی بیشتری تخلیه گردد.
مارپیوالیزاسیون حدود 10 تا 15 دقیقه طول می کشد و سرپایی انجام می گیرد.
اما معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می شود، اگرچه به جای آن می توان از بی حسی موضعی استفاده کرد.
اگرچه عوارض بعد از مارپیوالیزاسیون نادر است، اما می تواند شامل موارد زیر باشد:
- عفونت
- خون ریزی
- بازگشت آبسه
- درد (ممکن است برای شما 24 ساعت اول بعد از عمل مسکن ها به شما داده شود).
پس از مارپیوالیزاسیون، به شما توصیه می شود برای چند روز استراحت کرده و از برقراری رابطه جنسی خودداری کنید تا زخم کاملاً بهبود یابد که معمولاً حدود 2 هفته طول می کشد.
جراحی غده بارتولین
اگر سایر روش های درمانی مؤثر نبوده باشد و کیست یا آبسه های بارتولین دوباره برگردند، جراحی برای برداشتن غده بارتولین ممکن است توصیه شود.
این عمل معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می شود و حدود یک ساعت طول می کشد. امکان دارد لازم باشد بعد از 2 یا 3 روز در بیمارستان بستری شوید.
خطرات این نوع جراحی شامل خون ریزی، کبودی و عفونت زخم است. اگر زخم عفونی شود، معمولاً با آنتی بیوتیک هایی که توسط پزشک شما می شود، درمان خواهد شد.
روش های جایگزین درمان کیست بارتولین
تعدادی روش جایگزین برای درمان کیست بارتولین وجود دارد، اما از این روش ها کمتر استفاده می شود یا در دسترس نیست.
برخی از این روش ها عبارتند از:
سوزاندن غده نیترات نقره
- نیترات نقره ترکیبی از مواد شیمیایی است که گاهی اوقات در پزشکی برای سوزاندن رگ های خونی برای متوقف کردن خون ریزی استفاده می شود.
- برشی در پوست اطراف واژن و دیواره کیست یا آبسه ایجاد می شود.
- سپس کیست یا آبسه تخلیه می شود و مواد نیترات نقره در فضای خالی باقی مانده پس از تخلیه مایعات درج می شود.
- نیترات نقره باعث می شود حفره کیست در یک توده کوچک و جامد تشکیل شود.
- پس از 2 یا 3 روز نیترات نقره و بقایای کیست برداشته می شوند یا ممکن است به خودی خودش از بین بروند.
- این امکان وجود دارد که نیترات نقره هنگام استفاده از آن، مقداری از پوست روده بیمار را بسوزاند.
- یک مطالعه کوچک گزارش داد که در حدود 1 در 5 زن که این درمان را دریافت می کنند رخ می دهد.
لیزر دی اکسید کربن
از یک لیزر دی اکسید کربن برای ایجاد دهانه ای در پوست روده شما استفاده می شود تا کیست تخلیه شود.
سپس می توان کیست را با استفاده از لیزر از بین برد یا یک سوراخ کوچک در محل ایجاد کرد تا مایعات از آن خارج شوند.
آسپیراسیون سوزن
در هنگام آسپیراسیون سوزن، از سوزن و سرنگ برای تخلیه کیست استفاده می شود.
گاهی اوقات با روشی به نام اسکلروتراپی الکل ترکیب می شود، جایی که حفره پس از تخلیه با مایع 70٪ الکل پر می شود و 5 دقیقه در حفره کیست باقی مانده و سپس تخلیه می شود.
برداشتن جراحی غده خطر بیشتری از خون ریزی یا عوارض بعد از عمل را به همراه دارد. حتی زنان ممکن است نیاز به بستری داشته باشند.
در صورت بروز علائم زیر باید دوباره به پزشک مراجعه شود:
- تب
- درد
- افزایش تورم
- ترشحات واژن
پیشگیری کیست بارتولین
چون دقیقاً علل تشکیل کیست بارتولین مشخص نیست بنابراین معمولاً نمی توان از آن ها جلوگیری کرد.
به طور کلی هیچ راهی برای پیشگیری از کیست بارتولین وجود ندارد. با این حال، شیوه های مانند رابطه جنسی ایمن و عادت های بهداشتی مناسب ممکن است به جلوگیری از عفونت کیست و ایجاد آبسه کمک کند.
سبک زندگی و درمان خانگی کیست بارتولین
خیساندن روزانه در آب گرم، چندین بار در روز، ممکن است برای رفع کیست یا آبسه آلوده بارتولین کافی باشد. پس از یک عمل جراحی برای درمان کیست آلوده یا آبسه، خیساندن در آب گرم از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
حمام های سیتیز به تمیز نگه داشتن منطقه، سهولت ناراحتی و ترویج تخلیه موثر کیست کمک می کند.
تسکین دهنده درد نیز می تواند مفید باشد.
آمادگی برای مراجعه به پزشک
زنان مبتلا به این بیماری بهتر است برای آماده شدن برای قرار ملاقات خود با پزشک:
- علائم خود را بنویسند، از جمله مواردی که به نظر نمی رسد مربوط به وضعیت آن ها باشد.
- لیستی از هرگونه داروی، ویتامین یا مکمل هایی که به همراه دوز مصرفی تهیه کنند.
در مورد کیست بارتولین، برخی از سؤالات اساسی که باید از پزشک پرسیده، عبارتند از:
- چه عاملی باعث ایجاد علائم من می شود؟
- آیا احتمال بازگشت دوباره کیست وجود دارد؟
- چه نوع آزمایشاتی ممکن است لازم داشته باشم؟
- آیا کیست به تنهایی از بین می رود یا به درمان نیاز دارم؟
- چه مدت باید بعد از درمان برای برقراری رابطه رابطه جنسی منتظر بمانم؟
- چه اقدامات و مراقبت های فردی ممکن است به تسکین علائم من کمک کند؟
برخی از سؤالات احتمالی که ممکن است پزشک از بیمار بپرسد شامل موارد زیر است:
- چه مدت علائم داشتید؟
- علائم شما چقدر شدید است؟
- آیا در طول رابطه جنسی احساس درد می کنید؟
- آیا در طول فعالیت های عادی روزانه درد احساس می کنید؟
- چه چیزی باعث بهبود علائم یا بدتر شدن آن ها می شود؟
- منابع:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/bartholin-cyst/symptoms-causes/syc-20369976
https://www.emedicinehealth.com/bartholin_cyst/article_em.htm
[advisers limit=5 skill=”9″]
