استفاده از پمپ خلاء، یکی از روش‌های کمکی برای زایمان است که می‌تواند به عبور نوزاد از کانال زایمان در زمانی که زایمان در مرحله دوم متوقف می‌شود، کمک کند. در روش زایمان با پمپ خلاء، دستگاه مکش و کشش سر کودک را اعمال می کند تا در حین فشار دادن سر کودک به بیرون کشیدن آن کمک شود. اما با این حال، استخراج خلاء فقط در شرایط خاصی توصیه می شود.
در مرحله دوم زایمان، زمانی که مادر برای بیرون راندن کودک خود تلاش می کند، گاهی اوقات به نظر می رسد که روند زایمان متوقف می شود. این وضعیت ممکن است ساعت ها ادامه داشته باشد. در این شرایط تیم مراقبت های بهداشتی شما علائم حیاتی و ضربان قلب کودک را کنترل می کند تا نسبت به علائم ناراحتی جنین هوشیار بماند. اما اگر سلامتی مادر یا کودک به دلیل زایمان طولانی مدت در خطر باشد و زایمان پیشرفتی نداشته باشد، تیم مراقبت های بهداشتی شما به دنبال راه هایی برای کمک به زایمان خواهد بود.
زایمان با پمپ خلاء یکی از راه هایی است که در این شرایط برای کمک به زایمان صورت می گیرد. این روش شامل یک مکنده است که به یک پمپ مکانیکی یا الکتریکی متصل می شود. مکنده روی سر کودک شما اعمال می شود و پمپ کشش را برای کشیدن در حین فشار دادن شما فراهم می کند.
چرا هنگام زایمان از پمپ خلاء استفاده می شود؟
استخراج وکیوم یا «ونتوس» یکی از روش‌هایی است که متخصص زنان و زایمان یا ماما برای کمک به خروج نوزادتان در زمانی که خودشان بیرون نمی‌آیند، استفاده می‌کنند. روش های دیگری مانند زایمان فورسپس و سزارین وجود دارند. اما معمولاً جراحی آخرین راه حل در نظر گرفته می شود. استخراج وکیوم و تحویل فورسپس از نظر مزایا و معایب مشابه هستند و اغلب انتخاب بین آنها به آموزش و تجربه ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی بستگی دارد. اما هر دو روش دارای خطراتی هستند.
زایمان با پمپ خلاء چقدر رایج است؟
در ایالات متحده، زایمان با پمپ خلاء حدود 2.5٪ از زایمان های واژینال را تشکیل می دهد. به طور کلی، در حالی که نرخ سزارین در حال افزایش بوده است، میزان زایان با خلاء و زایمان با فورسپس کاهش یافته است. زایمان کمکی واژینال فقط در شرایط خاص انجام می شود. در غیر این صورت ماما ممکن است سزارین را به جای آن توصیه کند.
زایمان با پمپ خلاء ممکن است در شرایط زیر توصیه شود:
- طولانی شدن زایمان در مرحله دوم یا متوقف شدن آن
- نانظم بودن ضربان قلب نوزاد
- مادر دیگر نمی تواند فشار بیاورد، چه به دلیل خستگی و چه به دلیل وضعیت سلامتی خودش
پزشک ضربان قلب غیر طبیعی جنین را نشانه ای از عدم دریافت اکسیژن کافی در طول زایمان می دانند. طبیعی است که اکسیژن در طول زایمان به طور موقت محدود شود که در شرایط تداوم طولانی مدت برای سلامت نوزاد خطرناک است.
در هر یک از شرایط زیر ممکن است ضربان قلب نوزاد غیر طبیعی تشخیص داده شود:
- به طور غیر طبیعی بالاست.
- به طور غیر طبیعی کم است.
- الگوی کاهش ناگهانی دارد.
زایمان با پمپ خلاء چه زمانی توصیه نمی شود؟
در هنگام زایمان گاهی اوقات ممکن است مادر نیاز به روش های کمکی داشته باشد اما استفاده از پمپ خلاء برای کمک به زایمان توصیه نشود. برخی از این شرایط ها، عبارتند از:
- زایمان زودرس
- نوزاد نیاز به چرخش دارد.
- اختلالات خونریزی در مادر
- ممکن است نوزاد از کانال زایمان عبور نکند.
در حین زایمان با پمپ خلاء چه اتفاقی می افتد؟
احتمال دارد برای انجام این روش، مادر نیاز به دریافت مسکن برای تسکین درد داشته باشد. در برخی موارد حتی مادر ممکن است نیاز به انجام اپیزیوتومی (برشی بین کانال زایمان و مقعد) داشته باشد تا دهانه کانال زایمان باز شود. همچنین احتمال پارگی کیسه آب و تخلیه مثانه هم برای اعمال پمپ وجود دارد.
جراح با دقت مکنده یا ونتوس را دقیقاً در نقطه مناسب روی سر کودک قرار می دهد و مطمئن می شود که هیچ گونه بافت واژن زیر آن گیر نمی کند. در انقباض بعدی مادر، کشش را با پمپ مکانیکی یا الکتریکی اعمال می کنند.
دستیار تحویل در نحوه اعمال مقدار مناسب مکش در خلاء آموزش دیده است. مکش بیش از حد می تواند باعث آسیب به پوست سر کودک شود، حتی کم بودن میزان مکش می تواند باعث جدا شدن مکنده از پوست سر کودک شود. متخصصان در حالی که با یک دست ساکشن می‌کنند، با دست دیگر فنجان را می‌گیرند و سعی می‌کنند سر کودک را از طریق کانال زایمان هدایت کنند.
اگر مکنده به طور مکرر از سر کودک جدا شود، یا اگر نشانه ای از کبودی در پوست سر کودک وجود داشته باشد، پزشک دستگاه مکنده را رها می کند.
اگر روش پمپ خلاء بعد از 20 دقیقه تاثیری نداشته باشد، یا دستگاه مکنده چندین بار از سر جنین جدا شود یا علائمی از آسیب به پوست سر نوزاد وجود داشته باشد، پمپ کنار گذاشته می شود.
بعد از این روش زایمان با پمپ خلاء چه اتفاقی می افتد؟
هنگامی که کودک شما به طور کامل به دنیا آمد، تیم مراقبت های بهداشتی شما و نوزادتان را برای هر گونه علائم زخم در این روش بررسی می کند. اگر پارگی یا اپیزیوتومی وجود داشته باشد، آن را برای شما ترمیم می کنند. آنها به نظارت بر کودک شما برای هرگونه علائمی از عوارضی که ممکن است رخ دهد، ادامه خواهند داد. بروز برخی از عوارض ممکن است چند ساعت طول بکشد. اگر در عرض 10 ساعت هیچ عارضه ای وجود نداشته باشد، احتمالا وضعیت سالم و طبیعی در نظر گرفته می شود. اگر کشیدن خلاء ناموفق باشد، تیم مراقبت های بهداشتی شما ممکن است در مرحله بعد سزارین را توصیه کنند.
مزایای زایمان با پمپ خلاء چیست؟
زایمان با پمپ خلاء اگر به درستی انجام شود، ممکن است بدون نیاز به جراحی، نوزاد را از محیطی فاقد اکسیژن نجات دهد. همچنین روش زایمان با پمپ خلاء سریعتر از جراحی است که گاهی اوقات در نظر گرفتن زمان بسیار مهم است.
خطرات و یا عوارض تحویل وکیوم استخراج چیست؟
خطرات زایمان با خلاء برای مادر به طور کلی با خطرات زایمان قابل مقایسه است. آنها عبارتند از:
- پارگی واژن
- خونریزی پس از زایمان
- مشکل در ادرار کردن یا بی اختیاری ادرار
عوارض جانبی کوتاه مدت استخراج خلاء برای نوزاد می تواند شامل موارد زیر باشد:
کاپوت سوکسدانیوم. این وضعیت که ادم پوست سر نیز می گویند ممکن است ظاهری مخروطی ایجاد کند اما معمولا در عرض چند روز برطرف می شود.
کبودی یا زردی. دستگاه خلاء گیر می تواند باعث کبودی پوست سر شود که خطر زردی نوزاد را افزایش می دهد . این عارضه رایج به دلیل افزایش بیلی روبین ناشی از تجزیه گلبول های قرمز، باعث زرد شدن موقت پوست نوزاد می شود. معمولا در عرض چند هفته از بین می رود.
سفالوهماتوما. این وضعیت به تجمع خون بین پوست سر و جمجمه کودک اشاره دارد که در اثر رگ های خونی آسیب دیده ایجاد می شود. از آنجایی که خون انباشته شده در قسمت بیرونی جمجمه قرار دارد، بر مغز تأثیر نمی گذارد و یک آسیب جزئی محسوب می شود. اصولا ظرف یک یا دو هفته برطرف می شود.
عوارض جدی ناشی از زایمان با پمپ خلاء در نوزادان به ندرت رخ می دهد و می تواند شامل موارد زیر باشند:
شکستگی جمجمه. جمجمه های نوزادان نرم هستند و راحت تر آسیب می بینند. اکثر شکستگی ها کوچک هستند، به خودی خود بهبود می یابند و آسیب طولانی مدت ایجاد نمی کنند. با این حال، شکستگی های شدیدتر می تواند باعث خونریزی مغزی شود که ممکن است آسیب زا باشد. برخی از شکستگی ها برای اصلاح نیاز به جراحی دارند.
خونریزی داخل جمجمه ای. این خونریزی در داخل یا اطراف مغز رخ می دهد. خونریزی مغزی نادر است اما می تواند جدی باشد. عوارض جانبی شایع آپنه و تشنج است. به ندرت، خونریزی می تواند به مغز فشار وارد کند و باعث آسیب مغزی شود.
خونریزی ساب گال. این وضعیت زمانی اتفاق می‌افتد که رگ‌های مغزی در سر نوزاد پاره می‌شوند و خون در بافت همبند بین جمجمه و پوست سر جمع می‌شود. به دلیل حجم خونی که می تواند در آنجا انباشته شود، این وضعیت در صورت عدم شناسایی و درمان سریع می تواند باعث شوک هموراژیک و مرگ شود. معمولاً طی روزهای پس از زایمان به تدریج ایجاد می شود. SGH تقریباً در ۶/۰ درصد از زایمان‌های با کمک خلاء رخ می‌دهد.
بهبودی زایمان با پمپ چه مدت طول می کشد؟
اگر هیچ عارضه جدی وجود نداشته باشد، بهبودی طی شش هفته آینده به طور طبیعی رخ می دهد. ممکن است برای خونریزی طبیعی واژن نیاز به پوشیدن پد داشته باشید. در حین بهبودی می توانید درد خود را با داروهای بدون نسخه کنترل کنید. در صورت وجود بخیه، خود به خود حل می شوند.
اگر نوزاد شما هر یک از عوارض جانبی رایج کوتاه مدت زایمان با خلاء مانند کبودی، یرقان یا تورم پوست سر را داشته باشد، این عوارض طی چند هفته آینده برطرف خواهند شد. از سر کودک خود در هنگام بهبودی مراقبت کنید.
سخن آخر
بسیاری از مادران امیدوارند و برای زایمان طبیعی ساده برنامه ریزی می کنند، اما روند زایمان می تواند مشکلات خاص خودش را داشته باشد. استخراج خلاء یک ابزار استراتژیک است که شما و ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی تان ممکن است برای کمک به زایمان نوزاد تحت شرایط خاص انتخاب کنید.
