نیتریت در ادرار می تواند به معنای ابتلا به عفونت باشد. نیتریت ها محصولات جانبی ضایعات نیتروژن هستند. باکتری های مسئول عفونت از این مواد زائد تغذیه می کنند و آن را به نیترات تجزیه می کنند که می تواند در ادرار ظاهر شود. نیتریتوری اصطلاح پزشکی برای نیترات در ادرار است. اما وجود نیترات در ادرار طبیعی است و مضر نمي باشد.
نیترات ها و نیتریت ها هر دو شکل نیتروژن هستند. تفاوت در ساختار شیمیایی آنها است – نیترات ها دارای سه اتم اکسیژن هستند، در حالی که نیتریت ها دارای دو اتم اکسیژن هستند. هم نیترات ها و هم نیتریت ها به طور طبیعی در سبزیجات خاصی مانند سبزیجات برگ دار، کرفس و کلم یافت می شوند، اما به عنوان نگهدارنده به غذاهای فرآوری شده اضافه می شوند.
نیتریت در ادرار با چه علائمی همراه است؟
آزمایش ادرار، می تواند وجود نیتریت در ادرار تشخیص دهد. ادرار طبیعی، حاوی مواد شیمیایی به نام نیترات است. اگر باکتری ها وارد مجرای ادراری شوند، نیترات ها می توانند به مواد شیمیایی متفاوتی به نام نیتریت تبدیل شوند. نیتریت های موجود در ادرار ممکن است نشانه عفونت دستگاه ادراری (UTI) باشد UTI یکی از شایع ترین انواع عفونت ها به خصوص در زنان است.
UTI مي تواند در هر نقطه دستگاه ادراری شما، از جمله مثانه، حالب، کلیه، و مجرای ادرار شما اتفاق افتد. باکتری های مضر به دستگاه ادراری راه پیدا کرده و به سرعت تولید مثل می کنند. برخی از انواع باکتری ها دارای آنزیمی هستند که نیترات ها را به نیتریت ها تبدیل می کند. به همین دلیل است که وجود نیتریت ها در ادرار نشان می دهد كه شما ممکن است UTI داشته باشید.
UTI معمولا علائم دیگری نیز دارد، مانند:
- ادرار بدبو
- فشار لگن
- ادرار دردناک
- درد زیر شکم
- خون در ادرار
- ادرار تیره یا کدر
- سوزش در هنگام ادرار
- احساس نیاز به دفع مکرر ادرار بدون دفع زیاد
- ضعف و خستگی، به ویژه در زنان و مردان سالمند
UTI می تواند از طریق مجاری به نام حالب به سمت بالا انتشار یابد و کلیه ها را آلوده کند. علائم عفونت کلیه عبارتند از:
- تب بالا
- استفراغ
- بی حالی
- حالت تهوع
- درد کمر یا پهلو
عفونت کلیه می تواند بسیار جدی باشد. عفونت کلیه ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان و تجویز داخل وریدی آنتی بیوتیک داشته باشد.
آزمایش نیتریت ممکن است در دوران بارداری، قبل از جراحی یا در صورت نیاز به کاتتر انجام شود. اگر فرد دچار عفونت ادراري باشد، پزشک نمونه ادرار را برای آزمایش نیتریت ها تجویز می کند. برخی از افراد بلافاصله علائم UTI را تجربه نمی کنند.
اگر باردار هستید، پزشک ممکن است بخواهد ادرار شما را برای نیتریت ها و سایر عوامل در چندین مرحله در طول مراقبت های دوران بارداری به عنوان یک اقدام پیشگیرانه آزمایش کند، حتی اگر علائم UTI را نداشته باشید.
UTI در بارداری شایع و خطرناک است. UTI در صورت عدم درمان می توانند باعث فشار خون بالا و زایمان زودرس شوند. عفونت های ادراری در دوران بارداری نیز بیشتر به کلیه ها سرایت می کنند.خوشبختانه اکثر عفونت های ادراری جدی نیستند و معمولا با آنتی بیوتیک درمان می شوند. در صورت داشتن علائم UTI، مهم است که به پزشک خود مراجعه کنید تا بتوانید فورا درمان را شروع کنید.
نیتریت در ادرار چگونه تشخیص داده می شود؟
نیتریت در ادرار با آزمایش تشخيص داده مي شود. آزمایش ادرار ممکن است به دلایل مختلفی انجام شود از جمله:
- قبل از یک جراحی
- در طول معاینه بارداری
- اگر شما مشکوک به دیابت باشيد.
- برای نظارت بر وضعیت موجود کلیه
- اگر علائم عفونت ادراری مانند ادرار دردناک را دارید.
- در طول بستری شدن در بیمارستان، به خصوص زمانی که به سوند ادراری نیاز است.
قبل از آزمایش ادرار، هر گونه دارو، ویتامین یا مکملی را که مصرف می کنید به پزشک خود اطلاع دهید.
هنگام آزمایش نیتریت در ادرار چه اتفاقی می افتد؟
قبل از انجام آزمایش، مسئول آزمايشگاه به فرد یک لیوان پلاستیکی استریل و دستمال های پاک کننده دستگاه تناسلی می دهد. در حین مراجعه به مطب، دستورالعمل های ویژه برای اطمینان از استریل بودن نمونه دریافت خواهید کرد. این دستورالعمل ها اغلب «روش نمونه گيري پاک» نامیده می شوند.
ناحیه تناسلی خود را با یک پد پاکسازی که توسط مسئول آزمايشگاه به شما داده شده است تمیز کنید. تميز كردن ناحیه تناسلی به اين خاطر است كه مطمئن شوید نمونه با باکتری‌ها و سلول‌های پوست مجاور آلوده نشده است.
مردان باید نوک آلت تناسلی خود را پاک کنند. زنان باید لب های واژن خود را باز کرده و از جلو به عقب تمیز کنند. در توالت ادرار کنید. ظرف جمع آوری را زیر جریان ادرار خود حرکت دهید. حداقل یک یا دو اونس ادرار را در ظرف جمع آوری کنید، که باید دارای علامت هایی برای نشان دادن مقادیر باشد. ظرف نمونه را طبق دستور تحويل مسئول آزمايشگاه دهيد.
برای آزمایش نیتریت در ادرار نیازی به آماده سازی خاصی ندارید. اگر پزشک شما آزمایش‌های ادرار یا خون دیگری را تجویز کرده است، ممکن است لازم باشد ناشتا باشيد. هیچ خطر شناخته شده ای برای انجام آزمایش ادرار یا نیتریت در ادرار وجود ندارد.
نتيجه آزمايش به چه معناست؟
پزشك شما ممکن است آزمایش ادرار را به عنوان بخشی از یک معاینه معمولی یا اگر علائم UTI دارید، تجويز كند. اگر نیتریت در ادرار شما وجود داشته باشد، ممکن است به این معنی باشد که شما دچار عفونت ادراری هستيد. با این حال، حتی اگر نیتریت پیدا نشود، باز هم ممکن است عفونت داشته باشید، زیرا باکتری ها همیشه نیترات ها را به نیتریت تبدیل نمی کنند.
اگر علائم عفونت ادراری را دارید، پزشك شما نتایج دیگر آزمایش ادرار، به‌ویژه شمارش گلبول‌های سفید را نیز بررسی می‌کند. بالا بودن تعداد گلبول های سفید در ادرار یکی دیگر از علائم احتمالی عفونت است.
آزمایش مثبت نیتریت در ادرار، نیتریتوری نامیده می شود. اگر نیتریتوری دارید، پزشک احتمالاً می خواهد نمونه ادرار شما را برای آزمایش کشت ادرار به آزمایشگاه بفرستد.
نتایج کشت ادرار
در یک کشت ادرار، پزشک می تواند بفهمد که کدام نوع باکتری باعث عفونت ادراری شما می شود. پزشک یک آزمایش غیر تهاجمی به نام آنالیز ادرار را تجویز می کند. آنالیز ادرار شامل تجزیه و تحلیل ادرار است و می تواند نتایج را در عرض چند دقیقه ارائه دهد. کشت ادرار معمولاً حدود دو تا سه روز طول می کشد تا تکمیل شود، گاهی اوقات بسته به نوع باکتری زمان بيشتري نياز است. با این حال، به طور متوسط، باید انتظار داشته باشید که نتایج خود را در سه روز ببینید.
یک تکنسین چندین میله یا میله‌های اندازه‌گیری را در نمونه قرار می‌دهد. اين ميله ها وجود نیتریت ها، گلبول های سفید خون و پروتئین را در ادرار آزمایش می کنند. آنها همچنین ممکن است سطح pH یا اسیدیته را تعیین کنند. اگر آزمایش ادرار علائم عفونت مانند نیتریت ها و گلبول های سفید را نشان دهد، پزشک ممکن است فورا آنتی بیوتیک تجویز کند. یا ممکن است لازم باشد قبل از تجویز آنتی بیوتیک، ادرار را به آزمایشگاه بفرستند تا مشخص شود چه نوع باکتری وجود دارد. به خاطر داشته باشید که همه باکتری ها قادر به تبدیل نیترات به نیتریت نیستند. بنابراین، ممكن است آزمایش نیتریت منفی شما منفي باشد ولي شما عفونت ادراری داشته باشید.
به همین دلیل است که پزشک شما هنگام تشخیص UTI، نه فقط یک آزمایش بلكه نتیجه آزمایش‌هاي ديگر را نیز در نظر می‌گیرد. اگر آزمایش ادرار بخشی از چکاپ منظم شما باشد، ادرار شما برای بررسي انواع مواد همراه با نیتریت ها مانند گلبول های قرمز و سفید خون، پروتئین ها، سطح اسید و قند، قطعات سلولی و کریستال های موجود در ادرار آزمایش می شود.
تجزیه و تحلیل نمونه ادرار
چندین مرحله برای تجزیه و تحلیل ادرار در آزمایش ادرار وجود دارد:
- ابتدا، پزشک ادرار را به صورت بصری از نظر رنگ بررسی می‌کند– ادرار کدر، قرمز یا قهوه‌ای رنگ معمولاً به معنای وجود عفونت است.
- ثانیاً، یک میله (چوب نازک با نوارهایی از مواد شیمیایی) برای بررسی عوامل مختلفی مانند pH و وجود پروتئین، گلبول‌های سفید خون یا نیتریت‌ها استفاده می‌شود. بلافاصله پس از نمونه برداری می توان تست دیپ استیک را انجام داد.
- اگر آزمایش دیپ استیک نتایج غیرطبیعی را نشان دهد، نمونه ادرار ممکن است برای آزمایش بیشتر و ارزیابی میکروسکوپی به آزمایشگاه فرستاده شود.
آیا نیتریت در ادرار می تواند عوارضی ایجاد کند؟
عفونت های ادراری درمان نشده با گسترش به سمت کلیه ها شدیدتر می شوند. درمان عفونت در دستگاه ادراری فوقانی بسیار چالش برانگیزتر است. در نهایت، عفونت می تواند به خون شما سرایت کند و باعث سپسیس شود. سپسیس می تواند بيماري خطرناك و جدي باشد. اگر عفونت به کلیه ها برسد، عوارض زیر ممکن است رخ دهد:
- سپسیس
- اسکار کلیه
- نارسایی کلیه
- فشار خون بالا
- بیماری مزمن کلیوی
خانم ها در بارداري که علائم عفونت دارند باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کند. UTI ممکن است باعث زایمان زودرس یا وزن کم هنگام تولد شود. عفونت ادراری در دستگاه ادراری تحتانی در صورت درمان سریع عوارض بسیار کمی ایجاد می کند.
نیتریت های موجود در ادرار چگونه درمان می شوند؟
هنگامی که نیتریت ها در ادرار ظاهر می شوند، معمولاً آنتی بیوتیک ها اولین راه درمان هستند. پزشک در هنگام تجویز آنتی بیوتیک، سابقه پزشکی فرد، هرگونه آلرژی و نوع باکتری را در صورت مشخص بودن در نظر می گیرد. پزشک ممکن است یک آنتی بیوتیک جایگزین برای فردی که باردار است تجویز کند، زیرا برخی از آنتی بیوتیک در دوران بارداری مضر هستند. فرد مبتلا به عفونت ادراری باید مقدار زیادی آب بنوشد تا ادرار را رقیق کرده و به دفع باکتری ها کمک کند. اگر عفونت به کلیه ها سرایت کند، ممکن است فرد در بیمارستان بستری شود و آنتی بیوتیک و مایعات داخل وریدی تجویز شود.
درمان نیتریت در ادرار معمولاً شامل یک دوره آنتی بیوتیک است. نوع آنتي بيوتيكي که پزشک شما تجویز می کند به نوع باکتریایی که دستگاه ادراری شما را آلوده کرده است، سابقه پزشکی شما و وضعيت بارداري شما بستگی دارد.
درمان مناسب با آنتی بیوتیک باید علائم شما را ظرف یک یا دو روز برطرف کند. حتماً دستورات پزشک خود را دنبال کنید و کل دوره آنتی بیوتیک را مصرف کنید. عدم مصرف آنتي بيوتيك می تواند باعث تشديد عفونت شود و پزشک شما باید نوع دیگری از آنتی بیوتیک را تجویز کند. نوشیدن آب فراوان برای از بین بردن باکتری ها نیز گام مهمی در کمک به بهبود سریعتر شما است.
سخن آخر
محتمل ترین علت نیتریت در ادرار، عفونت ادراری است. اکثر عفونت های ادراری، به ویژه آنهایی که در مثانه و مجرای ادرار هستند، به راحتی قابل درمان هستند و ظرف یک هفته پس از مصرف آنتی بیوتیک برطرف می شوند. در صورت عدم درمان، عفونت ادراری در قسمت تحتانی می تواند به کلیه ها گسترش یابد و عوارض شدیدتری ایجاد کند.
هر کسی که علائم عفونت ادراری یا عفونت کلیه را دارد باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کند. حتی اگر علائم دیگری نداشته باشید، نیتریت‌های موجود در ادرار به این معنی است که باکتری‌های مضری دارید که در جایی که نباید رشد می‌کنند. درمان این عفونت در اسرع وقت بسیار مهم است. در صورت رسیدگی فوری، عفونت های ادراری به راحتی قابل درمان هستند و معمولاً در عرض چند روز به سرعت برطرف می شوند. اگر هر یک از علائم بالا یا هر علائم دیگری از UTI را تجربه کردید، باید در اسرع وقت به متخصص اورولوژی مراجعه کنید.
آخرین دیدگاه‌ها