علت تنگی نفس در بیماران دیابتی چیست؟

تنگی نفس در بیماران دیابتی یکی از مشکلات شایع و نگران‌کننده‌ای است که می‌تواند کیفیت زندگی این افراد را تحت تأثیر قرار دهد. دیابت، به عنوان یک بیماری مزمن، می‌تواند تأثیرات متعددی بر روی سیستم‌های مختلف بدن داشته باشد و تنگی نفس از جمله عوارض جانبی آن محسوب می‌شود. در این مقاله به بررسی علل مختلف تنگی نفس در بیماران دیابتی، عوامل خطر، و راهکارهای مدیریت این مشکل خواهیم پرداخت.

تنگی نفس در دیابتی ها نشان دهنده چیست؟

آیا قند بالا باعث تنگی نفس می شود؟

در بیماران دیابتی، قند خون بالا می‌تواند منجر به کتواسیدوز دیابتی شود که می‌تواند نشانه‌های تنفسی مانند تنگی نفس را به همراه داشته باشد.

کتواسیدوز دیابتی (DKA) زمانی رخ می دهد که بدن انسولین کافی تولید نمی کند و نمی تواند کربوهیدرات ها را به گلوکز برای انرژی تبدیل کند. سپس بدن شروع به تجزیه چربی ها برای تامین انرژی می کند. هنگامی که این اتفاق می افتد، یک محصول جانبی زائد به نام کتون ایجاد می کند.

کتون ها توسط کلیه ها از بدن خارج شده و از طریق ادرار دفع می شوند. در DKA، کتون ها سریعتر از آن چیزی که کلیه ها می توانند آنها را از بدن خارج کنند، ساخته می شوند. این منجر به تجمع کتون ها می شود که سمی است. بدن ممکن است سعی کند از ریه ها برای دفع کتون های اضافی استفاده کند که باعث تنگی نفس می شود.

در همین حال، به دلیل کمبود انسولین، سطح گلوکز در خون افزایش می یابد. علاوه بر تنگی نفس، فرد مبتلا به DKA اغلب دچار تهوع و استفراغ، دهان بسیار خشک و گاهی اوقات نفس میوه ای می شود. با افزایش سطح کتون در بدن، افراد می توانند به سرعت بیهوش شوند، بنابراین جستجوی مراقبت های پزشکی فوری اغلب ضروری است.

درمان اولیه برای معکوس کردن این وضعیت، تزریق مایع از طریق ورید و ارائه انسولین به صورت تزریق زیر پوست یا داخل ورید است. گاهی اوقات افراد برای نظارت دقیق و ادامه درمان تا کاهش سطح کتون و تثبیت سطح انسولین در بیمارستان بستری می شوند. برای اطمینان از حفظ تعادل انسولین برای جلوگیری از DKA، پیگیری دقیق با ارائه دهنده مراقبت دیابت شخصی شما مورد نیاز است.

حمله قلبی و سکته مغزی

قند خون بالا می‌تواند به آسیب به عروق خونی و افزایش خطر بیماری‌های قلبی منجر شود. این بیماری‌ها می‌توانند باعث تنگی نفس شوند.

برای افراد مبتلا به دیابت، تنگی نفس می تواند نشانه ای از بیماری قلبی باشد. بیماری قلبی عروقی اولین علت مرگ افراد دیابتی است: احتمال حمله قلبی یا سکته مغزی در این افراد دو برابر بیشتر از افرادی است که این بیماری را ندارند. افرادی که مبتلا به دیابت هستند، حتی با نظارت دقیق، ممکن است مواقعی داشته باشند که سطح گلوکز خون آنها بالا می رود. با گذشت زمان، این سطوح بالا از گلوکز خون می تواند باعث آسیب به شبکه رگ های خونی و اعصاب در سراسر بدن، به ویژه رگ های خونی ظریف و اعصاب اطراف قلب شود.

تنگی نفس در مبتلایان به دیابتی ها ممکن است یکی از اولین علائم حمله قلبی یا سکته باشد. سایر علائمی که افراد ممکن است تجربه کنند ممکن است شامل تعریق، سوء هاضمه یا حالت تهوع، درد یا ناراحتی در بازوها، فک، قفسه سینه، بالای شکم، یا پشت، افتادگی پلک یا لبخند در یک طرف صورت، یا تکلم نامفهوم باشد. هر یک از این علائم باید به صورت اورژانسی ارزیابی شود.

از آنجایی که افراد مبتلا به دیابت در معرض خطر حملات قلبی و سکته مغزی هستند، مراجعه منظم به پزشک مهم است. ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما یک معاینه فیزیکی کامل از جمله اندازه‌گیری فشار خون انجام می‌دهد و احتمالاً آزمایش‌های آزمایشگاهی را برای بررسی سطح کلسترول و قند خون شما مانند آزمایش هموگلوبین A1C تجویز می‌کند. آنها همچنین احتمالاً داروهای تجویزی را برای مدیریت دیابت و جلوگیری از عوارض بیماری قلبی مانند نارسایی قلبی توصیه می کنند.

مطالعه بیشتر: درمان اسهال دیابتی

کمای دیابتی

افرادی که دیابت دارند ممکن است گلوکز خون بالا داشته باشند که به آن هایپرگلیسمی گفته می شود یا گلوکز خیلی کم که به آن هیپوگلیسمی می گویند. مشابه کتواسیدوز، گلوکز بیش از حد یا خیلی کم می تواند بر عملکرد ریه تأثیر بگذارد و باعث احساس تنگی نفس در افراد شود. علائم دیگر ممکن است شامل خواب آلودگی، درد شکم، خشکی دهان، تشنگی شدید، لرزش یا ضعف، یا گیجی باشد.

سطح قند خون بسیار بالا یا پایین می تواند منجر به یک وضعیت اورژانسی جدی و خطرناک به نام کمای دیابتی شود که در آن فرد بیهوش می شود و نسبت به محیط خود واکنشی نشان نمی دهد.

برای هیپوگلیسمی، درمان اولیه مایعات از طریق ورید و دادن گلوکز از طریق ورید است. برای هیپرگلیسمی، درمان اولیه تزریق مایع از طریق ورید و تجویز انسولین است. هم در هیپوگلیسمی و هم در هیپرگلیسمی، بیماران برای مدتی تحت نظارت دقیق قرار می گیرند و احتمالاً برای مشاهده دقیق تر و پیشگیری از تکرار دوره هایپوگلیسمی یا هیپرگلیسمی در بیمارستان بستری می شوند.

پس از تکمیل درمان اولیه، بیماران باید با ارائه دهنده مراقبت های دیابتی خود پیگیری کنند تا راهکارهایی برای پیشگیری از هیپوگلیسمی و هیپرگلیسمی، مانند نظارت دقیق بر سطح گلوکز، در دسترس بودن قرص های گلوکز اورژانسی، و داشتن شناسنامه پزشکی مانند دستبند، برای موارد اضطراری احتمالی یک پزشک ارائه دهند.

نارسایی کلیه

افرادی که مبتلا به دیابت هستند در معرض خطر بیشتری برای بیماری به نام نفروپاتی هستند که به عنوان بیماری کلیوی نیز شناخته می شود. با گذشت زمان، دیابت می تواند به توانایی کلیه ها برای فیلتر کردن مواد زائد به درستی آسیب برساند و آسیب قابل توجهی به کلیه ها وارد کند. از آنجایی که کلیه‌ها توانایی خود را برای عملکرد صحیح از دست می‌دهند، مایعات در بدن جمع می‌شوند و می‌توانند به قلب و ریه‌ها برگردند که ممکن است منجر به تنگی نفس شود.

سایر علائم احتمالی شامل تورم پاها، دست ها، مچ پا و چشم ها، از دست دادن اشتها، تهوع و استفراغ، گیجی و مشکل در تمرکز، خارش مداوم و خستگی است. مهم است که هر یک از این علائم را در اسرع وقت به پزشک خود اطلاع دهید. آنها احتمالاً آزمایش‌های آزمایشگاهی را درخواست می‌کنند و حتی شما را به یک نفرولوژیست، متخصص کلیه، برای تعیین میزان آسیب کلیوی می‌خواهند.

آپنه انسدادی خواب (OSA)

آپنه انسدادی خواب (OSA) وضعیتی است که منجر به مشکل در تنفس در هنگام خواب می شود. اگر ماهیچه های گلو به سمت داخل جمع شوند و راه هوایی شما را مسدود کنند، ممکن است این اتفاق بیفتد. این ممکن است به طور جزئی یا کامل اتفاق بیفتد و بنابراین می تواند خواب را مختل کند.

اضافه وزن عامل خطر اصلی آپنه خواب است و NHS خاطرنشان می کند که افراد مبتلا به دیابت 3 برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به آپنه خواب هستند.

بنابراین، کنترل قند خون و مدیریت دیابت به جلوگیری از تنگی نفس و سایر عوارض کمک می‌کند. اگر به دیابت مبتلا هستید، بهتر است با متخصص غدد در اپلیکیشن پزشکت تلفنی مشورت کنید.

مطالعه بیشتر: شایع ترین عوارض دیابت درمان نشده

مراجعه به پزشک برای تنگی نفس در مبتلایان به دیابت

مبتلایان به دیابت باید در موارد زیر به پزشک مراجعه کنند:

سوالات متداول

1. چرا بیماران دیابتی دچار تنگی نفس می‌شوند؟

تنگی نفس در بیماران دیابتی می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله:

• مشکلات قلبی: دیابت خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی مانند بیماری عروق کرونر و نارسایی قلبی را افزایش می‌دهد که می‌تواند باعث تنگی نفس شود.
• مشکلات ریوی: دیابت می‌تواند به ریه‌ها نیز آسیب برساند و باعث بیماری‌های ریوی مانند آمفیزم شود.
• عوارض ناشی از قند خون بالا یا پایین: نوسانات شدید قند خون می‌توانند بر عملکرد قلب و ریه‌ها تأثیر بگذارند و باعث تنگی نفس شوند.

2. چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر تنگی نفس در بیمار دیابتی به طور مکرر یا در هنگام فعالیت‌های روزمره رخ دهد، باید به پزشک مراجعه کرد. همچنین اگر تنگی نفس همراه با درد قفسه سینه، تپش قلب، تورم پاها یا سرفه باشد، مراجعه به پزشک ضروری است.

3. چگونه می‌توان تنگی نفس در بیماران دیابتی را مدیریت کرد؟

مدیریت تنگی نفس در بیماران دیابتی به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد. پزشک با انجام آزمایش‌های لازم، علت دقیق تنگی نفس را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز می‌کند. در بسیاری از موارد، کنترل دقیق قند خون، درمان بیماری‌های قلبی و ریوی، و انجام ورزش‌های سبک می‌تواند به کاهش تنگی نفس کمک کند.

برای دریافت مشاوره دقیق‌تر و تشخیص درمان مناسب، می‌توانید از طریق اپلیکیشن‌ پزشکی “پزشکت” با متخصصین قلب و عروق یا ریه آنلاین مشورت کنید. پزشکان متخصص می‌توانند با توجه به علائم شما، تشخیص دقیق‌تری ارائه داده و درمان مناسب را تجویز کنند.