سونوگرافی لگن، یک آزمایش تشخیصی غیر تهاجمی است که تصاویری را برای ارزیابی اندام‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و ساختارهای داخل لگن تهیه میکند. سونوگرافی لگن، امکان تجسم سریع اندام‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و ساختارهای لگن زنانه از جمله رحم، دهانه رحم، واژن، لوله های فالوپ و تخمدان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را فراهم میکند.
نوع دیگری از سونوگرافی، سونوگرافی داپلر است که برای نشان دادن سرعت و جهت جریان خون در اندام های خاص لگن استفاده میشود. برخلاف سونوگرافی استاندارد، برخی از امواج صوتی در طول معاینه داپلر قابل شنیدن هستند.
نوع سونوگرافی به این بستگی دارد که برای چه چیزی انجام و تجویز شده است. ممکن است فقط یک روش یا هر دو روش برای تشخیص یا درمان مورد نیاز باشد. سایر روش های مرتبط که ممکن است برای ارزیابی مشکلات لگن استفاده شود شامل هیستروسکوپی، کولپوسکوپی و لاپاراسکوپی هستند.
مطالعه بیشتر:لاپاراسکوپی لگن
دلیل انجام سونوگرافی لگن
سونوگرافی لگن برای اندازه گیری و ارزیابی اندام‌های لگن زنان استفاده می شود. ارزیابی سونوگرافی لگن ممکن است شامل موارد زیر باشد، اما محدود به آنها نیست:
- تغییر در شکل مثانه
- طول و ضخامت دهانه رحم
- جریان خون از طریق اندام های لگنی
- اندازه، شکل و موقعیت رحم و تخمدان ها
- ضخامت، اکوژنیسیته (تاریکی یا روشن بودن تصویر مربوط به تراکم بافت) ارگان های لگن
سونوگرافی لگن می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند اطلاعات زیادی در مورد اندازه، محل و ساختار توده های لگنی ارائه دهد، اما نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند تشخیص قطعی سرطان یا بیماری خاص را مشخص کند. سونوگرافی لگن ممکن است برای تشخیص و کمک به درمان شرایط زیر استفاده شود:
- خونریزی بعد از یائسگی
- ارزیابی شرایط خاص جنین
- نظارت بر رشد جنین در دوران بارداری
- بررسی اندازه فولیکول تخمدان برای ارزیابی ناباروری
- بیماری التهابی لگن (PID) و سایر انواع التهاب یا عفونت
- ناهنجاری در ساختار آناتومیک رحم، از جمله شرایط آندومتر
- وجود و موقعیت دستگاه پیشگیری از بارداری داخل رحمی(IUD)
- حاملگی خارج از رحم
- تومورهای فیبروئید (تومورهای خوش خیم)، توده ها، کیست‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و انواع دیگر تومورهای داخل لگن
مطالعه بیشتر: بیماری التهابی لگن
در صورت لزوم همین الان با متخصص زنان آنلاین در پزشکت مشورت کنید.
انواع روش سونوگرافی لگن
سونوگرافی لگن به یکی از سه روش انجام می شود:
سونوگرافی ترانس شکمی
این سونوگرافی برای نظارت بر رشد نوزاد در زنان باردار در هفته 14 یا قبل از آن استفاده میشود. این روش با استفاده از ژل گرم و روی شکم انجام می شود.
سونوگرافی ترانس شکمی رشد کودک مانند قد، طول دست‌ها و پاهای کودک، اندازه سر و موارد دیگر را بررسی میکند. برای بررسی وضعیت مادر در دوران بارداری، موقعیت نوزاد در رحم، تعداد نوزادانی که مادر حمل میکند و مقدار مایع آمنیوتیکی که نوزاد را احاطه کرده است استفاده میشود. می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان از آن برای بررسی قلب کودک استفاده کرد. در برخی موارد، ممکن است به عنوان یک روش غربالگری برای برخی از نقایص مادرزادی و ناهنجاری های رشدی، مانند سندرم داون، استفاده شود.
سونوگرافی ترانس واژینال
فقط در خانم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و داخل واژن زن انجام میشود. این دستگاه از یک پروب که با کاندوم لاتکس پوشانده شده است به واژن وارد میشود. این روش معمولاً در هفته‌های اولیه بارداری برای تعیین فاصله مادر در بارداری و تاریخ زایمان استفاده میشود. این روش، پروب را به رحم نزدیک میکند و دید واضح تری از جنین در سه ماهه اول مادر ارائه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد.
در خارج از دوران بارداری، پزشک ممکن است به دلایل زیر سونوگرافی ترانس واژینال را توصیه کند:
- تشخیص درد لگنی
- جستجوی کیست (تخمدان)
- تعیین محل دستگاه داخل رحمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌که برای کنترل بارداری استفاده میشود.
- علت ناباروری
- دلیل خونریزی غیر طبیعی واژینال یا مشکلات قاعدگی
- جستجوی حاملگی خارج از رحم
سونوگرافی ترانس رکتال
در مردان استفاده میشود. انتهای پروب برای این نوع سونوگرافی به گونه ای است که تا حدی در داخل راست روده مردان قرار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیرد. انتهای پروب با کاندوم لاتکس پوشانده شده است. پزشک سونوگرافی ترانس رکتال را برای بررسی مشکلات پروستات (غده ای که منی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سازد) و غددی که مقداری از مایع منی مرد را ترشح می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند (وزیکول های منی) توصیه میکند.
برای ویزیت با پزشک آنلاین در پزشکت کلیک کنید.
آمادگی های لازم برای انجام سونوگرافی لگنی
بسته به نوع سونوگرافی لگنی که انجام می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهید، آماده سازی در انواع سونوگرافی لگن ممکن است تا حدودی متفاوت باشد. به عنوان مثال، سونوگرافی از طریق شکم برای برای مثانه نیاز به پر بودن مثانه دارد. پزشک به شما می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گوید که یک ساعت قبل از آزمایش چهار تا شش لیوان آب بنوشید.
پر بودن مثانه، روده های شما را کنار می زند، تا تکنسین بتواند محیط را بهتر ببیند.
تنها آمادگی برای سونوگرافی ترانس واژینال این است که به پزشک و تکنسین خود اطلاع دهید که آیا به لاتکس حساسیت دارید یا خیر. همین امر در مورد سونوگرافی ترانس رکتال برای مردان نیز صدق میکند.
مردان همچنین ممکن است نیاز به تنقیه یک ساعت قبل از سونوگرافی ترانس رکتال برای تخلیه روده یا روده خود داشته باشند. این باعث بهبود کیفیت تصاویر سونوگرافی میشود. برای بیوپسی پروستات، مردان ممکن است نیاز به مصرف آنتی بیوتیک برای محافظت در برابر عفونت داشته باشند.
خطرات سونوگرافی لگن
در انجام این روش از هیچ تشعشعی استفاده نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود و به طور کلی هیچ ناراحتی روی پوست در طول سونوگرافی ترانس شکمی وجود ندارد. ممکن است با قرار دادن مبدل ترانس واژینال در واژن ناراحتی جزئی داشته باشید.
سونوگرافی ترانس واژینال نیاز به استفاده از مبدل اولتراسوند در یک غلاف پلاستیکی یا لاتکس دارد که ممکن است در بیماران مبتلا به آلرژی به لاتکس واکنش ایجاد کند.
در طول سونوگرافی از طریق شکم، ممکن است از پر بودن مثانه یا خوابیدن روی میز معاینه احساس ناراحتی کنید.
برخی عوامل یا شرایط ممکن است با نتایج آزمایش تداخل داشته باشند. این موارد شامل موارد زیر است:
- چاقی شدید
- نفخ یا گاز روده
- باریم در روده استفاده شده در تست باریم
- پر شدن ناکافی مثانه (با سونوگرافی از طریق شکم). مثانه پر به حرکت رحم به سمت بالا و دور کردن روده برای تصویربرداری بهتر کمک میکند.
سوالات متداول
- چگونه برای سونوگرافی لگن آماده شوم؟
حداقل یک ساعت قبل از قرار انجام سونوگرافی لگن، به اندازه کافی مایعات شفاف بنوشید. به طور کلی، برای سونوگرافی لگن نیازی به ناشتا بودن یا استفاده از آرامبخش نیست. برای سونوگرافی ترانس واژینال، باید مثانه خود را درست قبل از آن تخلیه کنید.
بر اساس وضعیت پزشکی شما، پزشک ممکن است دستورات خاص دیگری را تجویز کند.
- در طول سونوگرافی لگن چه اتفاقی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌افتد؟
سونوگرافی لگن در مطب پزشک، به صورت سرپایی یا در بیمارستان انجام می شود. روش انجام آن ممکن است باتوجه به شرایط و شیوه های بیمارستان متفاوت باشد.
- بعد از سونوگرافی لگن چه اتفاقی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌افتد؟
به هیچ نوع مراقبت خاصی پس از سونوگرافی لگن نیاز ندارید. شما می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید رژیم غذایی و فعالیت عادی خود را از سر بگیرید مگر اینکه پزشک به شما توصیه دیگری کند. هیچ اثر نامطلوب بیولوژیکی تایید شده ای بر روی بیماران ناشی از قرار گرفتن در معرض سونوگرافی در سطوح شدت مورد استفاده در سونوگرافی تشخیصی وجود ندارد.
سخن آخر
سونوگرافی لگن روشی است که به پزشک اجازه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد داخل لگن را بررسی کند. پزشک شما ممکن است این آزمایش را برای تشخیص درد، تورم یا عفونت های غیرقابل توضیح در لگن، درخواست کند. سونوگرافی لگن بهترین آزمایش برای بررسی رشد لگن است.
آخرین دیدگاه‌ها