تا دیر نشده علائمتو بگو، پزشکتو بگم:
ما در این مقال سعی کرده ایم 20 واکسن ضروری که باید بشناسید را بررسی کنیم تا بتوانید یک تاریخچه از واکسیناسیون خودتان داشته باشید. واکسیناسیون، یکی از بهترین راه هایی است که والدین می توانند به کمک آن، از فرزندان خود، در برابر برخی بیماری های عفونی، محافظت کنند. همچنین، واکسن ها می توانند از بروز بیماری ها در بزرگسالان پیشگیری کرده و شیوع عفونت را در جوامع، محدود کنند. در برخی موارد، واکسن ها، برخی از بیماری های خطرناک و جدی را، به طور کامل از بین برده اند.
مهم است که همه افراد جامعه، بر اساس برنامه ایمن سازی توصیه شده توسط مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، واکسینه شوند. واکسیناسیون، نه فقط برای سلامتی خود، بلکه برای سلامتی دیگران نیز، امری مهم و ضروری به حساب می آید.
واکسن هپاتیت B
هپاتیت B، یک بیماری ویروسی است که باعث التهاب و آسیب کبدی می شود. با گذشت زمان، عفونت مزمن هپاتیت B می تواند باعث سیروز، نارسایی و یا سرطان کبد شود. در ایالات متحده، 1.25 میلیون نفر مبتلا به HBV مزمن مبتلا هستند که 36 درصد از آن ها، در دوران کودکی به این ویروس آلوده شده اند.
تا 25 درصد از نوزادانی که به این بیماری ویروسی آلوده می شوند، در سال های بعد از تولد، بر اثر بیماری کبدی، جان خود را از دست می دهند. به همین دلیل پیشگیری از بروز این عفونت، با انجام واکسیناسیون در بدو تولد، امری حیاتی و بسیار مهم است.
به عنوان مثال، سه نوع واکسن HBV دارای مجوز برای استفاده در ایالات متحده وجود دارد که هر یک از آن ها، با تزریق عضلانی (IM) تجویز می شوند.
واکسن دیفتری – کزاز – سیاه سرفه (DTaP)
واکسن DtaP، یک واکسن ترکیبی است که در برابر سه بیماری مختلف باکتریایی، از افراد واکسینه شده، محافظت می کند. سیاه سرفه، یک بیماری باکتریایی بسیار مسری است که باعث بروز بیماری تنفسی، به مدت دو هفته یا بیشتر، به طور معمول همراه با سرفه، می شود. بروز سیاه سرفه در نوزادان، می تواند منجر به ایجاد ذات الریه، تشنج، آسیب مغزی و مرگ شود.
دیفتری، یک بیماری باکتریایی است که باعث گلودرد، تب، تورم غدد لنفاوی و ضعف می شود. در برخی موارد، دیفتری می تواند منجر به آسیب اندام ها، به دلیل سموم تولید شده توسط باکتری، شود. بیماری کزاز، باعث نوعی انقباضات ماهیچه ای می شود که باز شدن دهان، بلعیدن و تنفس را با مشکل مواجه می کنند. حدود 10 درصد موارد ابتلا به کزاز، کشنده هستند.
واکسن کزاز – دیفتری – سیاه سرفه (Tdap)
واکسن Tdap، به عنوان یک واکسن ترکیبی استفاده می شود. این واکسن، به ارتقای محافظت سیستم ایمنی در برابر کزاز، دیفتری و سیاه سرفه، کمک بسیار زیادی می کند. همچنین واکسن Td نیز وجود دارد که در برابر کزاز و دیفتری، محافظت ایجاد می کند.
انجام واکسیناسیون Tdap در حال حاضر برای افراد زیر توصیه می شود:
- کودکان بین 7 تا 10 سال که به طور کامل با سایر واکسن های سیاه سرفه مانند DTaP واکسینه نشده اند.
- کودکان بین 11 تا 18 سال، ترجیحاً بین 11 تا 12 سال. بزرگسالان 19 سال و بالاتر به صورت یکبار مصرف، و پس از آن تزریق تقویت کننده Td یا Tdap هر 10 سال یکبار.
- افراد باردار بین هفته های 27 تا 36 هر بارداری. افراد 65 سال به بالا، اگر قرار است با نوزاد تازه متولد شده یا نوزاد زیر 12 ماه در تماس نزدیک باشند، باید این واکسن را تزریق کنند.
واکسن هموفیلوس آنفلوآنزا نوع B (Hib)
هموفیلوس آنفلوآنزا نوع ب (HIB) واکسنی است که بر علیه هموفیلوس آنفولانزا نوع B، باکتری ایجاد کننده ی پنومونی، مننژیت (التهاب غشاء محافظ اطراف مغز و نخاع) و اپی گلوتیت (التهاب فلپ غضروف پوشش نای)، محافظت و ایمنی ایجاد می کند.
واکسن پنوموکوک
واکسن های پنوموکوک، از افراد واکسینه شده، در برابر استرپتوکوک پنومونیه محافظت می کنند. این ارگانیسم، باکتری است که می تواند باعث بروز ذات الریه، مننژیت و باکتریمی (عفونت باکتریایی جریان خون) شود.
واکسن پولیوویروس غیر فعال شده
فلج اطفال، یک عفونت ویروسی نادر است که از طریق آب یا غذا و تماس مستقیم با فرد آلوده، به افراد سالم، منتقل می شود. اکثر قریب به اتفاق عفونت های ناشی از فلج اطفال، بدون هیچ علامت خاصی، رخ می دهند. به طور کلی، در سال های اخیر، با انجام برنامه های واکسیناسیون، شیوع این بیماری به میزان قابل قبول کاهش یافته است.
واکسن روتاویروس
روتاویروس، یک عفونت ویروسی است که می تواند باعث ایجاد گاستروانتریت شدید (آنفولانزای معده) در نوزادان و کودکان شود. علاوه براین، این بیماری، می تواند منجر به کم آبی بدن و در برخی موارد، مرگ شود. روتاویروس شایع ترین علت اسهال دوران کودکی در سراسر جهان است.
تقریباً 80 درصد از مرگ و میرهای روتاویروس در کشورهای در حال توسعه اتفاق می افتد. پیش از به دست آوردن واکسن روتاویروس، سالانه سه میلیون مورد در ایالات متحده، ابتلا به این ویروس، رخ می داد. دو واکسن روتاویروس، دارای مجوز استفاده است که هر کدام به صورت خوراکی (از طریق دهان) به بیمار انتقال داده می شوند.
واکسن سرخک، اوریون، سرخجه (MMR)
واکسن MMR یک واکسن ترکیبی است که در برابر سه بیماری مختلف، از افراد واکسینه شده، محافظت می کند. سرخک یک بیماری ویروسی است که توسط قطرات تنفسی منتقل می شود. بیماری سرخک، باعث بروز بثورات گسترده ای شده و می تواند منجر به انسفالوپاتی (آسیب مغزی) شود.
اوریون، یک بیماری ویروسی است که باعث بروز التهاب دردناک در غدد بزاقی می شود. همچنین، این اختلال، می تواند بر لوزالمعده تأثیر بگذارد. علاوه براین، بیضه ها و مغز نیز ممکن است تحت تاثیر قرار بگیرند. سرخجه، یک بیماری ویروسی است که پوست، غدد لنفاوی و مفاصل را درگیر می کند. در صورت بروز این عفونت در دوران بارداری، می تواند باعث بروز نقص مادرزادی در نوزادان شود.
واکسن واریسلا
ویروس واریسلا زوستر (VZV) باعث بروز آبله مرغان می شود. این بیماری، بسیار مسری است و باعث ایجاد تاول های خارش دار و پر از مایع، بر روی پوست می شود. کودکان خردسال، بیشترین خطر را برای ابتلا به آبله مرغان، در بیمارستان، دارند. به همین دلیل، انجام واکسیناسیون ضد آبله مرغان، در دوران کودکی، اهمیت دارد.
واکسن هپاتیت A
هپاتیت A یک بیماری ویروسی است که باعث بروز التهاب کبد می شود. این بیماری، با عدم رعایت نکات بهداشتی، مرتبط است. هپاتیت A، معمولاً از راه دهان – مدفوع منتقل می شود. اگرچه این بیماری، به ندرت کشنده است، اما هپاتیت A می تواند باعث همه گیری هایی شود که می توانند تهدیدی جدی برای سلامت و ایمنی عمومی باشند.
واکسن آنفولانزا
واکسن آنفلوانزا، از افراد واکسینه شده، در برابر بیماری آنفولانزای فصلی محافظت می کند. در مورد اکثر مردم، آنفولانزای فصلی، خیلی جدی و مهم نبوده و باعث بروز بیماری های کوتاه مدت می شود. با این حال، برای برخی، آنفولانزا می تواند شدید و حتی خطرناک و کشنده باشد.
نوزادان، سالمندان و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف، از جمله افرادی هستند که در اثر ابتلا به بیماری آنفولانزا، با عوارض بالایی روبرو می شوند. از آنجا که این ویروس به سرعت جهش می یابد، واکسیناسیون سالانه برای پیشگیری از بروز مجدد این عفونت، لازم است.
دو واکسن (Fluad و Fluzone High-Dose) فقط برای استفاده در افراد سالمند، که تمایل به واکنش ایمنی کمتری نسبت به واکسن های سنتی آنفولانزا دارند، ساخته شده است. واکسیناسیون سالانه آنفولانزا برای همه افراد 6 ماهه و بالاتر توصیه می شود. نه واکسن مختلف آنفولانزا برای استفاده در ایالات متحده تأیید شده است.
کودکان 6 ماه تا 8 ساله که هرگز واکسینه نشده اند، باید دو دوز واکسن آنفولانزا دریافت کنند. باقی افراد، می توانند سالانه، یک دوز تقویت کننده دریافت کنند.
واکسن مننژوکوک
واکسن های مننگوکوک، از افراد واکسینه شده، در برابر بیماری مننگوکوک، که بیماری ایجاد شده توسط باکتری Neisseria meningitides است، محافظت می کنند. عفونت ناشی از آلودگی با N. meningitides می تواند منجر به بروز مننژیت، باکتریمی و سپتی سمی شود.
برخی از واکسن های مننگوکوک (که واکسن های منیژوکوک مزدوج نامیده می شوند) در برابر اشکال رایج باکتری ها، یعنی گروه های A، C، W و Y، محافظت و ایمنی ایجاد می کنند . برخی دیگر در برابر باکتری های سروگروپ B، که شایع ترین علت بروز بیماری مننگوکوک در نوجوانان و جوانان در ایالات متحده است، محافظت ایجاد می کنند.
پنج واکسن مننگوکوک در حال حاضر مجوز استفاده دارند.
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) گروهی از ویروس های مرتبط با یکدیگر است که برخی از آن ها، باعث بروز زگیل تناسلی می شوند. همچنین، برخی دیگر می توانند منجر به بروز سرطان دهانه رحم، سرطان مقعد و انواع دیگر سرطان ها شوند.
CDC در حال حاضر، واکسیناسیون بر علیه این ویروس را، برای نوجوانان بین 11 تا 12 سال توصیه می کند. واکسیناسیون ضد این اختلال را می توان از 9 سالگی شروع کرد. همچنین، تزریق این واکسن، برای افرادی که تا 26 سالگی واکسینه نشده اند، توصیه می شود. بزرگسالان 27 تا 45 سال نیز ممکن است بر اساس تصمیم و تشخیص پزشک، واکسینه شوند.
یک واکسن HPV به نام Gardasil-9 وجود دارد که برای استفاده در ایالات متحده تأیید شده است.
واکسن زونا
واکسن هرپس زوستر، ایجاد کننده محافظت و ایمنی در برابر زونا است. زونا یک وضعیت دردناک ناشی از فعال شدن مجدد ویروس آبله مرغان در مراحل بعدی زندگی است. زونا علاوه بر ایجاد ضایعات دردناک و تاول های متعدد، می تواند منجر به بروز عوارض شدید، از جمله درد مزمن پس از تبخال و حتی از دست دادن بینایی در صورت درگیر شدن چشم، شود.
واکسن های ضد بیماری کووید -19
بیماری کروناویروس 2019 (COVID-19) یک عفونت تنفسی است که در سال 2020 به یک بیماری همه گیر تبدیل شد. علائم این اختلال، متغیر است، از علائم خفیف شبیه آنفولانزا و از دست دادن چشایی یا بویایی گرفته، تا ذات الریه، نارسایی تنفسی، شوک و مرگ، متغیر است.
هنوز کاملاً مشخص نیست که چرا برخی از افراد علائم شدیدی را تجربه می کنند، در حالی که برخی دیگر، علائم شدید را بروز نمی دهند. در سال 2020 و 2021، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) مجوز استفاده اضطراری (EUA) را به سه واکسن COVID-19 اعطا کرد.
سخن آخر
باید به این نکته مهم توجه داشته باشید که واکسیناسیون، بهترین راه پیشگیری از بروز بیماری های مختلف است. به همین دلیل، شما باید درباره انواع مختلف واکسن ها، اطلاعات لازم را جمع آوری کرده و در موعد مقرر، نسبت به تزریق واکسن مورد نظر، اقدام کنید.
آخرین دیدگاه‌ها