سیگموئیدوسکوپی چیست و چه کاربردی دارد؟

سیگموئیدوسکوپی آزمایشی است که راست روده و قسمت تحتانی روده بزرگ را بررسی می کند. “کولون” اصطلاح پزشکی روده بزرگ است و کولون سیگموئید قسمت پایینی آن است. کولون سیگموئید به راست روده ختم می شود. هنگام دفع مدفوع، مواد زائد در راست روده جمع شده و بدن شما را ترک می کند. سیگموئیدوسکوپی یکی از راه های تشخیص سرطان روده بزرگ یا پولیپ است. پولیپ ها سرطان نیستند، اما می توانند به سرطان تبدیل شوند. شما همچنین می توانید این آزمایش را برای یافتن علت مشکلات روده انجام دهید. این موارد می تواند شامل خونریزی، تغییر در اجابت مزاج یا مشکلات دیگر باشد.

چگونه کار می کند؟

این روشی است که برای بررسی قسمت پایین روده بزرگ و راست روده استفاده می شود.  سیگموئیدوسکوپی می تواند علت احتمالی خونریزی مقعدی، تغییرات روده و علائمی مانند درد راست روده، اسهال یا یبوست را بررسی کند.

در حین عمل، می توان از بیوپسی بافت برای بررسی بیشتر استفاده کرد، یا ممکن است پولیپ ها برداشته شوند. سیگموئیدوسکوپ انعطاف پذیر یک لوله انعطاف پذیر به طول 60 سانتی متر و به ضخامت انگشت کوچک شما است. به آرامی در مقعد وارد شده و به آرامی در راست روده و روده تحتانی پیش می رود. پزشکان می توانند داخل روده بزرگ را از طریق یک محدوده کوچک روی لوله یا روی یک مانیتور ویدئویی مشاهده کنند.

این یک روش دقیق و ساده برای بررسی علت خونریزی مقعدی، تغییر عادات روده و علائم رکتوم مانند درد و اسهال است. سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر نیز بخشی از غربالگری و نظارت روده بزرگ برای سرطان روده بزرگ است.

سیگموئیدوسکوپی چگونه انجام می شود؟

وقتی برای انجام سیگموئیدوسکوپی وارد می شوید، پزشک از شما می خواهد که روی تخت به پهلو بخوابید. پزشک لوله نازک کوچک را به آرامی در راست روده شما قرار می دهد. آنها از لوله برای دمیدن مقداری هوا در روده بزرگ استفاده می کنند. هوا داخل روده را پاكسازي می کند، بنابراین دیدن داخل روده از دور آسان تر است. ممکن است احساس نفخ کنید یا باید به دستشویی بروید.

در مرحله بعد، پزشک لوله را به آرامی از طریق راست روده به داخل کولون تحتانی شما فشار می دهد. اگر پزشک یک پولیپ در روده بزرگ شما پیدا کرد، می تواند آن را برداشته یا نمونه برداری کند. آنها آن را به آزمایشگاه می فرستند. یک متخصص به نام آسیب شناس نمونه را زیر میکروسکوپ بررسی می کند تا به دنبال سرطان باشد.

سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر به طور کلی روش قابل تحملی است و بندرت باعث ایجاد درد قابل توجه می شود. ممکن است در طول عمل احساس پری، نفخ، فشار یا گرفتگی داشته باشید.

پولیپ ها رویش های کوچکی در پوشش داخلی روده بزرگ و راست روده هستند. اکثر پولیپ ها خوش خیم هستند (سرطانی نیستند)، اما برخی از پولیپ ها پیش سرطانی هستند. معمولاً از بیماران مبتلا به پولیپ های پیش سرطانی خواسته می شود که پس از پاکسازی شدید روده بزرگ جهت انجام کولونوسکوپی مراجعه کنند. کولونوسکوپی روش طولانی تری از سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر است که در آن پزشک تمام طول روده بزرگ را بررسی می کند.

مزیت کولونوسکوپی نسبت به سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر، یافتن و برداشتن پولیپ در قسمت هایی از روده بزرگ است که خارج از دسترس سیگموئیدوسکوپ انعطاف پذیر است. نشان داده شده است که حذف تمام پولیپ های پیش سرطانی در طول کولونوسکوپی از سرطان روده جلوگیری می کند.

بعد از سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر چه اتفاقی می افتد؟

پس از اتمام روش، ممکن است به دلیل وجود هوایی که به روده شما تزریق می شود، دچار گرفتگی یا نفخ شوید. گرفتگی یا نفخ باید به سرعت با عبور گاز کمتر شود. با قدم زدن در اتاق می توان گرفتگی یا نفخ را از بین برد. در بیشتر شرایط، شما باید بتوانید فعالیت های منظم خود را پس از خروج از مطب پزشک یا بیمارستان از سر بگیرید. می توانید انتظار داشته باشید که بلافاصله به فعالیت های عادی خود مانند رانندگي بازگردید.

ممكن است پس از انجام آزمایش احساس خواب آلودگي كنيد و بهتر است یک دوست یا یکی از اعضای خانواده شما را به خانه برسانند. ممکن است در ابتدا دچار گرفتگی عضلات شوید یا احساس نفخ کنید. این حالت معمولاً ظرف چند ساعت از بین می رود. با آزاد شدن هوایی که پزشک در روده بزرگ شما قرار می دهد، ممکن است مقداری اسهال داشته باشید. ممکن است متوجه مقدار کمی خونریزی از راست روده خود شوید. این طبیعی است. در صورت ادامه خونریزی یا لخته شدن خون، با پزشک خود تماس بگیرید. در صورت داشتن موارد زیر به پزشك مراجعه كنيد:

• تب
• ضعف
• سرگیجه
• درد شکم

عوارض سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر چیست؟

سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر و بیوپسی به طور کلی زمانی ایمن هستند که این عمل توسط افراد آموزش دیده انجام شود. عوارض احتمالی اما نادر شامل سوراخ شدن دیواره روده بزرگ و خونریزی از محل بیوپسی است. ایجاد سوراخ در دیواره روده بزرگ ممکن است احتیاج به جراحی داشته باشد. اگرچه عوارض ناشی از سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر نادر است، اما تشخیص علائم اولیه هرگونه عارضه احتمالی مهم است. در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر با پزشک یا معاینه کننده تماس بگیرید:

• تب و یا لرز
• درد شدید شکم
• خونریزی مقعدی بیش از چند قاشق چای خوری

سیگموئیدوسکوپی به چه آمادگی نیاز دارد؟

به منظور به دست آوردن نتایج دقیق، راست روده و روده تحتانی باید کاملاً از مدفوع پاک باشد. پزشک دستورالعمل های مفصلی در مورد نحوه پاکسازی روده بزرگ به شما می دهد. به طور کلی، این مستلزم استفاده از یک یا دو تنقیه قبل از عمل است و همچنین ممکن است نیاز به ملین و برخی تغییرات رژیم غذایی باشد. در شرایط خاص، مانند وجود اسهال قابل توجه، ممکن است از سیگموئیدوسکوپی صرف نظر شود.

به طور کلی، شما می توانید به مصرف داروهای معمولی خود ادامه دهید. با این حال، باید پزشک خود را از تمام داروهای تجویزی و بدون نسخه ای که مصرف می کنید و همچنین هرگونه حساسیت که دارید، مطلع کنید. در صورت انجام بیوپسی، برخی از داروها خطر خونریزی را افزایش می دهند. اینها شامل آسپرین، داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین (کومادین) و NSAID ها مانند Motrin و Advil است.ممکن است پزشک از شما بخواهد که این داروها را چند روز قبل از عمل متوقف کنید.

همچنین اگر دریچه قلب مصنوعی، پروتز مفصل ران یا زانو دارید یا بیماری دریچه های قلب مانند تنگی میترال، تنگی آئورت یا نارسایی میترال دارید، باید به پزشک خود اطلاع دهید.بیماران مبتلا به این شرایط ممکن است قبل از کولونوسکوپی به آنتی بیوتیک یا روشهای دندانپزشکی برای جلوگیری از عفونت دریچه های قلب یا پروتز نیاز داشته باشند.

پزشک متخصص در دستگاه گوارش معمولاً این کار را انجام می دهد. همچنین ممکن است توسط جراح، پزشک متخصص خانواده، دستیار پزشک انجام شود. احتمالاً یک پرستار در آزمایش کمک خواهد کرد.

چگونه باید برای سیگموئیدوسکوپی آماده شد؟

دستورالعمل های پزشک را با دقت دنبال کنید. در مورد موضوعات زیر با کارکنان صحبت کنید و در مورد هرگونه اطلاعات مبهم یا مربوط به شما سوال بپرسید. ممکن است لازم باشد تا 24 ساعت قبل از آزمایش از مايعات استفاده کنید. مایعات مجاز اغلب شامل آبمیوه یا آبگوشت بدون چربی، قهوه سیاه و ژلاتین است. روده بزرگ خود را خالی کنید. روده تحتانی شما باید خالی باشد تا پزشک آن را معاینه کند. قبل از انجام آزمایش به تنقیه یا ملین قوی نیاز دارید. حتماً از دستورات پزشک خود پیروی کنید.

ملین را شب قبل یا همان روز مصرف کنید. اگر پزشک شما ملین تجویز کرده باشد، قرص یا پودری است که قبل از نوشیدن با آب مخلوط می کنید. هنگامی که آن را مصرف می کنید، اغلب مدفوع خواهید داشت تا زمانی که روده بزرگ شما خالی شود.

مطمئن شوید که در این مدت نزدیک دستشویی هستید. بپرسید آیا باید داروهای معمول خود را در روز آزمایش مصرف کنید یا خیر. این شامل هرگونه داروی تجویزی، داروهای بدون نسخه و مکمل هایی است که مصرف می کنید. ممکن است لازم باشد چند روز قبل از آزمایش، مصرف داروهایی که خطر خونریزی را افزایش می دهند را قطع کنید. این داروها شامل آسپرین و سایر داروهای رقیق کننده خون هستند.

در صورت داشتن هرگونه مشکل پزشکی به کارکنان اطلاع دهید. در مورد هرگونه حساسیت دارویی یا سایر حساسیت های خود به کادر پزشکی اطلاع دهید. اگر نگران هزینه آزمایش هستید، از قبل با شرکت بیمه خود تماس بگیرید. بپرسید چقدر از هزینه ها را باید بپردازید.

آیا سیگموئیدوسکوپی دردناک است؟

ممکن است کمی احساس ناراحتی کنید اما درد نداشته باشید. احتمالاً بیهوشی نخواهید داشت، اما ممکن است پزشک به شما دارویی بدهد که به شما در آرامش و خواب آلودگی کمک کند. اگر در هر زمان احساس درد می کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. آنها می توانند لوله را حرکت دهند تا به شما احساس راحتی دهد.

سوالاتی که باید از تیم مراقبت های بهداشتی بپرسید:

• آیا نیاز به آزمایش های دیگر دارم؟
• مزایا و خطرات این آزمايش چیست؟
• دیگر چگونه می توانم برای این آزمايش آماده شوم؟
• قبل از آزمایش چه چیزی می توانم بخورم یا بنوشم؟
• کی نتایج را دریافت می کنم و چه کسی آنها را توضیح می دهد؟
• چه کسی این آزمایش را انجام می دهد؟ آیا شخص دیگری در طول آزمایش در اتاق خواهد بود؟
• به شخصی نیاز دارم که بعد از آن من را به خانه برساند؟ آیا باید از هرگونه فعالیت اجتناب کنم؟
• می توانم داروهای معمولی خود را در روز آزمایش مصرف کنم؟ اگر نه، کی می توانم دوباره آنها را مصرف کنم؟

تفاوت سیگموئیدوسوکوپی با کولونوسکوپی چیست؟

سیگموئیدوسکوپی و کولونوسکوپی هر دو آزمایش غربالگری برای یافتن سرطان روده بزرگ هستند. تفاوت بین دو آزمایش در قسمتی از روده بزرگ است که به پزشک اجازه می دهد آن را ببیند. سیگموئیدوسکوپی کمتر تهاجمی است، زیرا فقط به قسمت تحتانی روده بزرگ نگاه می کند. کولونوسکوپی کل روده بزرگ را بررسی می کند. اگر پزشک در طول سیگموئیدوسکوپی شما پولیپ پیدا کرد، احتمالاً به کولونوسکوپی نیاز خواهید داشت. این مهم است زیرا اگر شما پولیپ در قسمت تحتانی روده بزرگ دارید، به احتمال زیاد آنها را در جاهای دیگر نیز دارید. پزشک می تواند پولیپ ها را قبل از تبدیل شدن به سرطان حذف کند.

کولونوسکوپی و سیگموئیدوسکوپی آزمایش های غربالگری هستند که از لوله انعطاف پذیر نازک با دوربین در انتها برای مشاهده روده بزرگ استفاده می کنند اما در مناطق قابل مشاهده متفاوت است. کولونوسکوپی کل کولون را مورد بررسی قرار می دهد، در حالی که سیگموئیدوسکوپی تنها قسمت تحتانی روده بزرگ را تحت پوشش قرار می دهد، که همچنین به عنوان روده راست و سیگموئید شناخته می شود. سیگموئیدوسکوپی یک آزمایش غربالگری کم تهاجمی است.

سیگموئیدوسکوپی معمولاً نیازی به آرام بخش ندارد. غربالگری هر پنج سال یکبار انجام می شود. کولونوسکوپی هر 10 سال یکبار انجام می شود – از 50 سالگی برای افراد با خطر متوسط شروع می شود – و معمولاً به آرام بخش نیاز است، به این معنی که کسی باید شما را بعد از بیدار شدن به خانه برساند. از آنجا که سیگموئیدوسکوپی فقط به قسمتی از روده بزرگ نگاه می کند، هرگونه سرطان یا پولیپ دورتر از روده بزرگ قابل تشخیص نیست.

سخن آخر

اگر پولیپ یا سرطان پیش سرطانی پیدا شد، باید بعداً کولونوسکوپی کنید تا بقیه قسمت های روده بزرگ را بررسی کنید. اما گاهی اوقات فقط راست روده و کولون سیگموئید نیاز به بازرسی دقیق دارند. پزشک ممکن است سیگموئیدوسکوپی را برای بررسی علل احتمالی درد شکم، خونریزی مقعدی، تغییر در عادات روده، اسهال مزمن و سایر مشکلات روده توصیه کند. این روش به پزشک اجازه می دهد تا التهاب، زخم، بافت غیر طبیعی، پولیپ یا سرطان را بررسی کند.