صدای ریه نشانه چیست؟ صداهای غیرطبیعی ریه زمانی که شنیده شود، به این معنی است که جریان طبیعی نفس کشیدن دچار اختلال شده و این می‌تواند نشانه‌ای از مشکل در سیستم تنفسی باشد.
خس‌خس، صدای ترکیدن حباب‌مانند (کراکل) یا صداهای سوت‌مانند هنگام نفس کشیدن، هشدارهایی هستند که ممکن است از التهاب، عفونت یا انسداد مجاری تنفسی خبر دهند. این صداها حتی اگر بدون درد یا علائم دیگر باشند، لازم است که مورد توجه قرار گیرند؛ چون می‌توانند سرنخی از بیماری‌های ریوی نهفته باشند.
شناسایی علت دقیق این صداها به بررسی دقیق وضعیت سلامت فرد نیاز دارد. تیم تخصصی ما در پزشکت با ارائه مشاوره آنلاین پزشکی و راهنمایی تخصصی به شما کمک می‌کنند تا علت این صداها را شناسایی کرده و در صورت لزوم، اقدامات درمانی مناسب را آغاز کنید. با مشاوره به موقع، می‌توان از پیشرفت بیماری‌های تنفسی جلوگیری کرده و سلامت ریه‌ها را تضمین کرد.
چنانچه به دریافت مشاوره پزشکی آنلاین و گفتگو با بهترین متخصصان ریه در سراسر کشور نیاز دارید، کلیک کنید.
انواع صداهای غیرطبیعی ریه
صداهای غیر طبیعی در ریه غالباً نشان دهنده یک بیماری بوده و براساس علت صدای قل قل ریه، به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند.
1. کراکل (Crackles)
کراکل ها که به آن رال نیز گفته می شوند، هنگام استنشاق شخص به صورت ناپیوسته شنیده می شوند. این صداها ممکن است مرطوب یا خشک به نظر برسند و به طور معمول پزشکان آن ها را صداهای ریز یا خشن و زخمت توصیف می کنند.
2. خس خس سینه
صداهای مربوط به خس خس سینه بلند و مداوم شبیه به صدا سوت هستند. بعضی اوقات، خس خس سینه به اندازه ای بلند است که بدون استتوسکوپ هم قابل شنیدن است.
3. رونکای
Rhonchi صداهای مداوم، خفیف و ضعیفی هستند که بسیاری از مردم آن را با خروپف اشتباه می گیرند.
4. سوت ریه
سوت ریه صدایی خشن و بلند همراه با خس خس سینه بوده که معمولاً هنگام نفس کشیدن در بیمارانی که مجاری هوایی آن ها مسدود شده است، شنیده می شود.
سوت ریه در افرادی مشاهده می شود که دارای راه هوایی بالایی مسدود شده باشند. برخی از صداهای غیر طبیعی نفس می توانند صدای خود شخص را تغییر دهند.
در صورت نیاز به مشاوره با یک متخصص ریه می‌توانید از طریق گفتگوی آنلاین با دکتر راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید.
علت صدای ریه چیست؟
چرا موقع نفس کشیدن ریه صدا میدهد؟ به طور کلی علت صدا دادن ریه هنگام تنفس، مشکل در ریه ها و یا مجاری راه های ریه هستند. دلایل عمده و علت صدا دادن ریه هنگام نفس کشیدن عبارتند از:
- آسم
- ذات الریه
- برونشیت حاد
- بیماری ریه بافت بینابینی
- جسم گیر کرده در ریه ها یا مجاری ریه
- برونشکتازی، گسترش غیرطبیعی مجاری هوایی در ریه ها
- بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD)، از جمله آمفیزم و برونشیت مزمن
- التهاب ریوی که ممکن است مربوط به نارسایی احتقانی قلب یا نارسایی کلیوی باشد.
1. علت بروز کراکل ها
کراکل ها معمولاً در نتیجه تجمع مایع در ریه ها رخ می دهند. شرایطی مانند ذات الریه یا نارسایی قلبی می توانند باعث تجمع مایع در ریه ها شوند.
2. علت بروز خس خس سینه
به نظر می رسد خس خس سینه به دلیل بیماری های مزمن ایجاد می شود و یا می تواند یکی از علائم شایع انسداد راه های هوایی کوچک در ریه ها مانند آسم و COPD باشد؛ اما یکی از شایع ترین دلایل خس خس سینه، آسم است. دلایل جانبی دیگر آن عبارتند از:
- آلرژی
- برونشیت
- سرطان ریه
- برونشکتازی
- نارسایی قلبی
- آپنه خواب انسدادی
- ریفلاکس معده و معده (GERD)
- اختلال انسداد مزمن ریوی (COPD)
3. علت بروز رونکای و یا Rhonchi
یکی از دلایل اصلی آن انسداد جریان هوا در مجاری هوایی فوقانی می باشد که ممکن است منجر به التهاب و تجعع مایعات در این قسمت شود؛ اما به طور کلی شرایطی مانند برونشیت حاد و COPD می توانند باعث بروز رونچی شوند.
4. علت بروز سوت ریه
Stridor یا سوت ریه در افرادی که انسداد مجاری هوایی فوقانی دارند رخ می دهد که انسداد در اثر ریه مواد شیمیایی و مضر ایجاد می شود. آسیب دیدگی گردن یا قفسه سینه در قسمت مجاری هوایی فوقانی می تواند منجر به انسداد و ایجاد سوت ریه شود؛ همچنین سوت ریه می تواند نشانه ای از شرایط التهابی مانند لوزه ها، اپیگلوتیت یا خناق باشد.
سوت ریه به طور معمول یک اورژانس پزشکی را نشان می دهد که در صورت بروز انسداد در راه هوایی ایجاد می‌شود و با علائم زیر همراه است:
- خفگی
- سرگیجه
- درد قفسه سینه
- سرفه های خونی
- قرمز شدن بینی
- تعریق بیش از حد
- کبودی پوست بدن
- از دست دادن هوشیاری
- پوست رنگ پریدگی پوست
- زور زدن برای نفس کشیدن
چنانچه به مشاوره حساسیت به مواد نگهدارنده نیاز دارید، می‌توانید از طریق پلتفرف آنلاین پزشکت اقدام کنید.
تشخیص صداهای غیرطبیعی ریه
پزشکان معمولا برای شنیدن و ارزیابی علل احتمالی و تشخیص نوع صدا غیرطبیعی ریه از گوشی پزشکی بینی استفاده می کنند. آن ها ممکن است در مورد سابقه پزشکی بیمار و نوع دارویی که اخیراً او مصرف کرده، سوالاتی را بپرسند و معاینه جسمی را انجام دهند.
برای تشخیص علت اصلی پزشک می تواند ابتدا پالس اکسیمتری بیمار را اندازه گیری کند. در طی این آزمایش با استفاده از یک وسیله کوچک و گیره مانند روی انگشت بیمار میزان اکسیژن موجود در خون او اندازه گیری می شود.
میزان اکسیژن کمتر از 90 درصد به معنای اکسیژن رسانی ضعیف شناخته می شود که نیاز به درمان دارد. میزان اکسیژن پایین می تواند به مغز، قلب، کلیه ها و اندام های دیگر بیمار آسیب برساند.
آزمایش های جانبی برای تشخیص علت صداهای غیرطبیعی ریه ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- آزمایش عملکرد ریه، مانند اسپیرومتری
- برونکوسکوپی، برای بررسی دستگاه ریه و ریه
- تجزیه و تحلیل گازهای خون شریانی برای اندازه گیری مقدار اکسیژن در خون بیمار و سطح pH آن
- در صورت وجود خلط، پزشک آزمایش خلط را برای تشخیص بهتر توصیه می کند که نمونه ای از خلط بیمار برای ارزیابی بیشتر به آزمایشگاه فرستاده می شود.
- تصویربرداری با اشعه ایکس برای مشاهده ریه ها و مجاری هوایی برای مشخص کردن انسداد، تومورها، علائم عفونت یا ایجاد مایعات در ریه ها
- سی تی اسکن از ریه ها، برای بررسی دقیق تر بافت ریه و رگ های خونی برای تومورها، لخته شدن خون و بیماری های ریوی خاص
- آزمایش عملکرد ریوی، آزمایش دیگری است که پزشکان برای انسداد مجاری هوایی مسدود شده یا آسیب دیده از آن استفاده می کنند. این آزمایش میزان هوای فرد را در هنگام دم و بازدم اندازه گیری کرده و بر اساس آن طبیعی و یا غیرطبیعی بودن عملکرد ریه بیمار را تشخیص می دهد.
ارزیابی تنفس صدادار در بزرگسالان
دلایل بسیاری وجود دارند که پزشک را مجبور می کند از استتوسکوپ استفاده کند. پزشک برای شنیدن صداهای ریه، گوشی را بیشتر در قسمت های قفسه سینه، اطراف گردن و قلب بیمار قرار می دهد.
بهتر است گوش دادن به ریه ها و صداهای ریه در بهترین وجه در یک اتاق آرام و با ریه عمیق بیمار و روی پوست بدن انجام شود. گوش دادن به ریه ها، باید از قسمت بالای ریه ها به سمت قسمت های پایین ریه و همچنین زیر بغل (ناحیه میانی زیر بغل) انجام بگیرد.
در حالت ایده آل، گوش دادن باید زیر لباس انجام شود و پیش از استفاده ستتوسکوپ، بهتر است پزشک آن را کمی گرم کند. پزشک در تشخیص علت اصلی صداهای غیرطبیعی ریه می تواند شدت یا بلندی صدای نفس بیمار را بررسی کند. شدت و یا بلندی صداهای ریه را می توان به عنوان صداهای عادی، کاهش یافته یا غایب توصیف کرد.
کاهش صدا یا عدم وجود صدای ریه ممکن است که در شرایط مختلفی ایجاد شوند، از جمله:
- پر شدن بیش از حد ریه ها مانند آمفیزم
- تجمع هوا در اطراف ریه ها مانند پنوموتوراکس
- تجمع مایعات در اطراف ریه ها مانند افیوژن پلور
- افزایش ضخامت دیواره قفسه سینه مانند چاقی
- کاهش جریان هوا در قسمتی از ریه ها مانند انسداد ناشی از تومور یا بلع جسم خارجی
مردم اغلب بیشتر با صداهای ریه وزیکولی آشنا هستند؛ زیرا صداهای آرام و معمولی می باشند که در بیشتر ریه ها شنیده می شوند. الگوی ریه می تواند در تشخیص انواع علت های صداهای غیرطبیعی ریه می تواند اهمیت داشته باشد.
برخی شرایط که برای توصیف و میزان ریه های غیرطبیعی بیماران استفاده می شوند، عبارتند از:
- تاکی پنه، نفس های سریع و کم عمق
- برادی پنه، ریه بسیار کند و آهسته
- آپنه، به معنای واقعی کلمه “بدون نفس” و یا قطع ریه
- هایپرپنا، ریه عمیق و سخت (به نحوی که فرد به سختی نفس می کشد).
درمان صداهای غیرطبیعی ریه
درمان سوت ریه و دیگر صداهای غیرطبیعی ریه به علت اصلی و شدت علائم فرد بستگی دارد. پزشکان برای درمان عفونت می توانند آنتی بیوتیک تجویز کنند. در موارد شدیدتر مانند عفونت بیش از حد، تجمع مایعات در ریه ها و یا انسداد مجاری هوایی ممکن است فرد نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد.
درمان بیماری های مزمن نیاز به مصرف منظم دارو و درمان های جانبی دیگر دارد. در مواقع اضطراری و مسدود شدن مجاری هوایی، پزشک لوله ریه را در گلو و راه های هوایی بیمار قرار می دهد. این لوله به دستگاه ریه مصنوعی معروف است که به عنوان ونتیلاتور وصل می شود. در بعضی موارد، داروهای استنشاقی می توانند به باز شدن مجاری هوایی بیمار کمک کرده و نفس کشیدن را آسانتر کنند.
سبک زندگی و درمان خانگی صداهای غیر طبیعی ریه
در صورتی بروز صداهای غیرطبیعی ریه که زیاد آزاردهنده نیستند و نیازی به درمان پزشکی ندارند می توانید راهکارهای زیر را برای بهبود علائم خو در نظر بگیرید:
- از سرما، هوای خشک و مصرف سیگار و قرار گرفتن در معرض دود دست دوم جدا خودداری کنید. همه این موارد می توانند ریه را برای شما سخت تر کنند.
- مایعات گرم زیادی بنوشید و هوای اطراف خود را مرطوب نگه دارید. هوای مرطوب می تواند به باز شدن ریه ها کمک کرده و ریه را برای شما آسان تر کند. دوش گرفتن می تواند به مرطوب شدن ریه ها کمک کند. استفاده از یک مرطوب کننده هوا می تواند در تهویه هوای منزل موثر باشد؛ اما مرطوب کننده ها را باید مرتباً تمیز کنید، زیرا مستعد انتشار قارچ در محیط اطراف هستند.
مراجعه به پزشک هنگام صداهای غیرطبیعی ریه
درصورت بروز مشکلات ناگهانی یا شدید ریه فرد باید به دنبال درمان فوری باشد؛ همچنین در صورت بروز هر نوع صدا های غیر طبیعی ریه فرد باید به پزشک مراجعه کند. صداهای غیر طبیعی ریه اغلب نشان دهنده اختلالات شایع و قابل درمان هستند؛ اما در برخی موارد ممکن است که نشان دهنده یک بیماری زمینه ای شدیدتر باشند.
علاوه بر آن، در صورت بروز علائم زیر فرد باید سریعا به پزشک مراجعه کند:
- کبود شدن لب و صورت در هنگام ریه
- استریدور که فرد ممکن است هنگام ریه دچار حساسیت شدید یا خفگی شود.
- در هنگام خم شدن به جلو فرد مجبوراست از عضلات شکمی یا گردن برای ریه استفاده کند.
تشخیص سریع و درمان به موقع علت اصلی صداهای غیرطبیعی ریه بهترین فرصت برای جلوگیری از عوارض است.
تشخیص علت و درمان بیماری‌های ریوی با متخصصان آنلاین پزشکت
اگر به دنبال راهکاری مطمئن برای بررسی علائم ریوی، تشخیص بیماری‌های تنفسی یا دریافت راهنمای درمانی هستید، همین حالا از خدمات مشاوره تخصصی ما در پزشکت استفاده کنید. با انتخاب پزشک موردنظر و دریافت مشاوره آنلاین فوری، سلامت سیستم تنفسی خود و عزیزانتان را تضمین کنید.
نتیجه‌گیری
صداهای غیرطبیعی ریه هشداری از سوی بدن هستند که می‌گویند سیستم تنفسی شما تحت فشار است. این صداها ممکن است نشانه یک سرماخوردگی ساده باشند یا نشانه آغاز یک بیماری تنفسی جدی که نیاز به درمان فوری دارد. نادیده گرفتن این علائم، به خصوص در افرادی که سابقه آسم، سیگار کشیدن یا آلرژی دارند، می‌تواند خطرناک باشد.
تشخیص دقیق علت این صداها تنها از طریق بررسی تخصصی امکان‌پذیر است. با پیگیری به‌موقع و مشورت با پزشک، می‌توان از عوارض جدی تنفسی جلوگیری کرد و عملکرد ریه‌ها را بهبود بخشید. مراقبت از سلامت تنفسی، یکی از مهم‌ترین گام‌ها برای داشتن زندگی سالم، پرانرژی و مطمئن است.
