لوگو پزشکت

رادیو پزشکت

روز دانش آموز - پزشکت

روان پریشی پس از زایمان چیست؟

روان پریشی پس از زایمان چیست؟ | پزشکت
فهرست مطالب

به دنیا آوردن نوزاد تغییرات زیادی را به همراه دارد و این تغییرات می تواند شامل تغییر در روحیه و احساسات مادر جدید باشد. برخی از زنان فراز و نشیب های معمولی دوره زمانی پس از زایمان را تجربه می کنند. عوامل زیادی در سلامت روان بعد از زایمان نقش دارند. در طول این مدت، شدیدترین طیف تغییر، وضعیتی است که به روان پریشی بعد از زایمان یا روان پریشی زایمان معروف است.

این وضعیت باعث می شود که زن علائمی را تجربه کند که می تواند برای او ترسناک باشد. او ممکن است صداهایی را بشنود، چیزهایی را ببیند که واقعیت ندارند و احساس غم و اندوه شدید را تجربه کند. این علائم نیاز به درمان فوری پزشکی دارد. اکثر پزشکان این روان پریشی را شدیدترین آثار روانی می دانند. برای همه مادران طبیعی نیست که ناراحتی، ترس و اضطراب را تجربه کنند. وقتی این علائم ادامه پیدا کرد یا به افکار بالقوه خطرناک تبدیل شد، باید به فکر درمان بود.این روان پریشی را یک بیماری روانی شدید است که نحوه برخورد با نوزاد تازه متولد شده را تحت تاثیر قرار می دهد و حتی می تواند شامل افکار آسیب رساندن به کودک باشد. این وضعیت با افسردگی پس از زایمان متفاوت است، اگرچه ممکن است این دو حالت با هم رخ دهند.

شارلوت لاد، روانپزشک، دانشیار روانپزشکی در دانشگاه ویسکانسین در مدیسون می گوید: ” روان پریشی فقط یک اختلال افسردگی نیست و معمولاً نشان دهنده یک اختلال دوقطبی است .” در واقع، دکتر لاد، این روان پریشی را به عنوان “بیماری اورژانسی روانپزشکی” ارزیابی می کند، زیرا ممکن است به نوزاد یا مادر جدید آسیب برساند.

علائم روان پریشی پس از زایمان

روان پریشی پس از زایمان چیست؟ | پزشکت

روان پریشی زمانی است که فرد ارتباط خود را با واقعیت از دست می دهد. آنها ممکن است شروع به دیدن، شنیدن و یا باورکردن چیزهایی کنند که واقعیت ندارند. این تأثیر می تواند برای مادر تازه متولد شده و نوزادش بسیار خطرناک باشد. علائم روان پریشی پس از زایمان شبیه علائم دوقطبی و شیدایی است. این قسمت معمولاً با ناتوانی در خواب و احساس بیقراری یا به خصوص تحریک پذیر شروع می شود. این علائم جای خود را به علائم شدیدتری می دهد.

مراقب بروز این علائم در این روان پریشی باشید:
  • گیجی
  • تحریک پذیری
  • افکار خودکشی
  • مشکل در خوابیدن
  • ناتوانی در پیوند با نوزاد
  • رفتار نامنظم و غیر معمول
  • تغییر در اشتها یا غذا خوردن
  • مشکل در پاسخ احساسی به نوزاد
  • تغییر سریع حالات از غم شدید به بسیار پر انرژی
  • “تأثیر مسطح” یا عدم پاسخ احساسی یا حالت خالی صورت
  • افکار خشونت آمیز، مانند گفتن به مادر به کودک خود آسیب برساند.
  • افکار خودکشی یا این باور که کودک یا خانواده بدون مادر وضعیت بهتری خواهند داشت.
  • باورهای هذیانی که معمولاً مربوط به نوزاد است، مانند این که دیگران سعی می کنند به نوزاد او آسیب برسانند.
  • توهمات شنوایی (شنیدن چیزهایی که واقعی نیستند، مانند پیشنهاد به مادر برای آسیب رساندن به خودش یا اینکه کودک سعی دارد او را بکشد).

در شرایط شدید، یک زن مبتلا به این روان پریشی ممکن است رفتارهایی از قبیل خیره شدن به فضا، غر زدن در خود، امتناع از غذا خوردن یا اظهارات به ظاهر غیر منطقی از خود بروز دهد. لاد اضافه می‌کند که از هر مادری که در روزهای اول یا هفته‌های اول پس از زایمان به دلیل اختلال خلقی توسط پزشک یا روانشناس ویزیت می‌شود، باید از او پرسید که آیا فکری در مورد آسیب رساندن به خود، کودک یا افراد دیگر داشته است یا خیر.

این روان پریشی می تواند برای یک مادر و نوزاد کوچکش شدید باشد. در صورت بروز این علائم، ضروری است که مادر فوراً از پزشک کمک بگیرد.

درمان های این روان پریشی

روان پریشی پس از زایمان چیست؟ | پزشکت

این روان پریشی یک بیماری جدی پزشکی است. فرد باید با اورژانس تماس بگیرد و یا از کسی بخواهد او را به بیمارستان برساند. اغلب، مادر حداقل چند روز در یک بیمارستان تحت درمان قرار می گیرد تا زمانی که خلق و خوی او تثبیت شود و دیگر در معرض خطر آسیب رساندن به خود یا نوزاد خود قرار نگیرد.

انواع گزینه های درمان برای روان پریشی

درمان در طول دوره روان پریشی شامل داروهایی برای کاهش افسردگی، تثبیت خلق و خو و کاهش روان پریشی است. در حالی که خود مادر احتمالاً می داند که مشکلی دارد، ممکن است مایل نباشد برای روان پریشی پس از زایمان به دنبال کمک یا درمان باشد.

لاد می گوید: “به نظر می رسد زنان در مورد افکار آسیب رساندن به نوزاد با هیچکس صحبت نمی کنند..” او خاطرنشان می کند که این مادران گاهی اوقات در تمرکز روی نوزاد خود تقریباً وسواسی احساس می کنند.

زنان ممکن است این افکار را برای خود نگه دارند زیرا می ترسند پزشکان یا اعضای خانواده نوزاد خود را ببرند و این عدم تمایل به صحبت باعث می شود که زنان مبتلا به روان پریشی بعد از زایمان احساس تنهایی کنند. در واقع، یکی از اولین کارهایی که لاد هنگام درمان زنان مبتلا به روان پریشی پس از زایمان انجام می دهد این است که به آنها اطلاع می دهد که افکار بخشی طبیعی از بیماری آنهاست.

اگر مراقبان یا سایر اعضای خانواده به روان پریشی مشکوک هستند درمان فوری ضروری است. لاد می‌گوید: اگر فردی مبتلا به روان‌پریشی است، مهم است که او را فوراً به یک مرکز روان‌پزشکی ببریم و در آن دوره ارزیابی، مادر را از نوزاد جدا کنیم. این جدایی به این معنا نیست که نوزاد برای همیشه از مراقبت مادر خارج می شود. هدف این است که مادر و نوزاد را در وضعیت امن قرار دهیم و سپس مادر را ارزیابی کنیم تا بتواند درمان پزشکی مناسب را دریافت کند.

درمان روان پریشی پس از زایمان به طور کلی شامل موارد زیر است:
  • داروهای ضد افسردگی
  • درمان الکتروشوک (ECT)
  • بستری شدن در بیمارستان
  • داروهای ضد روان پریشی داروها
  • مشاوره با روانپزشک، روانشناس یا سایر متخصصان بهداشت روانی واجد شرایط
داروهای ضد روان پریشی عبارتند از:
  • داروهای ضد روان پریشی: این داروها میزان بروز توهم را کاهش می دهند. به عنوان مثال می توان به risperidone (Risperdal)، اولانزاپین (Zyprexa)، زیپراسیدون (Geodon) و aripiprazole (Abilify) اشاره کرد.
  • تثبیت کننده های خلق و خو: این داروها دوره های شیدایی را کاهش می دهند. به عنوان مثال می توان لیتیوم (لیتوبیید)، کاربامازپین (Tegretol)، لاموتریژین (Lamictal) و divalproex sodium (Depakote) را نام برد.

هیچ ترکیب ایده آل دارویی وجود ندارد. درمان برای هر زنی متفاوت بوده و ممکن است همراه با دارویی از دسته های فوق به داروهای ضد افسردگی یا داروهای ضد اضطراب بهتر پاسخ دهد.

اگر زنی به داروها خوب جواب ندهد یا نیاز به درمان بیشتری داشته باشد، شوک درمانی با الکتروشوک (ECT) اغلب بسیار موثر است. این درمان شامل تحریک میزان تحریک الکترومغناطیسی به مغز است. شوک درمانی با الکتروشوک یک طوفان یا فعالیتی مانند تشنج در مغز ایجاد می کند که به “بازگرداندن” عدم تعادل هایی که باعث ایجاد روان پریشی شده است، کمک می کند. پزشکان سالها با خیال راحت از ECT برای درمان افسردگی اساسی و اختلال دوقطبی استفاده کرده اند.

میزان بروز روان پریشی پس از زایمان چقدر است؟

روان پریشی پس از زایمان چیست؟ |پزشکت

بر اساس گزارشی که در ژانویه 2014 در Psychiatric Times منتشر شد، تخمین زده می شود که از هر 1000 مادر جدید، 1 تا 2 نفر با روان پریشی پس از زایمان مواجه می شوند. این بیماری نادر است و معمولاً در عرض دو تا سه روز پس از زایمان رخ می دهد.

تقریبا نیمی از مادران مبتلا به روان پریشی پس از زایمان نیز سابقه بیماری روانی دارند – این بدان معناست که نیمی دیگر هیچ دلیلی برای مشکوک شدن به آن ندارند.

علل روان پریشی پس از زایمان به خوبی شناخته نشده است. این امکان وجود دارد که تغییر ناگهانی هورمون ها پس از زایمان باعث ایجاد این بیماری شود. برخی تحقیقات نشان می دهد که بارداری در سنین بالا، دیابت و یا تولد نوزاد با وزن زیاد ممکن است خطر روان پریشی را افزایش دهد.

در حالی که افسردگی پس از زایمان به احتمال زیاد در سه ماه پس از زایمان ظاهر می شود (اما می تواند در سال اول زندگی نوزاد ظاهر شود)، یکی از نشانه های روان پریشی پس از زایمان شروع زودرس آن (اغلب در 1 تا 4 هفته اول پس از زایمان) است.

تشخیص روان پریشی پس از زایمان 

علل دقیق روان پریشی پس از زایمان مشخص نیست. پزشکان می دانند که همه زنان در دوره پس از زایمان با نوسان سطح هورمون مواجه هستند. با این حال، به نظر می رسد برخی نسبت به تأثیرات روانی تغییرات هورمون هایی مانند استروژن، پروژسترون و یا هورمون های تیروئید حساس تر هستند.

بسیاری از جنبه های دیگر سلامتی می توانند علل روان پریشی پس از زایمان را تحت تأثیر قرار دهند، از جمله ژنتیک، فرهنگ و عوامل محیطی و بیولوژیکی. کم خوابی نیز ممکن است در این امر نقش داشته باشد. پزشک از شما در مورد علائم شما و مدت زمانی که آنها را تجربه کرده اید سوال می کند. آنها همچنین در مورد سابقه پزشکی گذشته شما سوال خواهند کرد.

عوامل خطر روان پریشی پس از زایمان

روان پریشی پس از زایمان چیست؟ | پزشکت

در حالی که برخی از زنان می توانند بدون عوامل خطرساز دچار روان پریشی پس از زایمان شوند، برخی عوامل خطر ابتلا به این بیماری را در زنان افزایش می دهند. آنها عبارتند از:

  • اضطراب
  • افسردگی
  • اولین بارداری
  • سوء مصرف مواد
  • بیماریهای روانی دیگر
  • سابقه اختلال دوقطبی
  • سابقه سلامت روان خانواده
  • قطع داروهای روانپزشکی برای بارداری
  • افکار خودکشی یا آسیب رساندن به نوزاد
  • سابقه اختلال اسکیزوافکتیو یا اسکیزوفرنی
  • داشتن روان پریشی پس از زایمان در بارداری قبلی
  • سابقه خانوادگی روان پریشی پس از زایمان یا اختلال دوقطبی

بسیار مهم است که تا حد ممکن با پزشک خود صادق و صریح باشید تا بتوانید از کمک مورد نیاز خود استفاده کنید. پزشک سعی می کند سایر شرایط و عواملی که می توانند باعث تغییر رفتار شوند، مانند هورمون های تیروئید یا عفونت پس از زایمان را بررسی کند. آزمایش خون برای سطح هورمون تیروئید، شمارش گلبول های سفید خون و سایر اطلاعات مربوطه می تواند کمک کننده باشد. پزشک ممکن است از یک زن بخواهد که ابزار غربالگری افسردگی را تکمیل کند. این سوالات برای کمک به پزشکان در شناسایی زنانی که افسردگی و یا روان پریشی پس از زایمان را تجربه می کنند، طراحی شده است.

پیش آگهی روان پریشی پس از زایمان

حادترین علائم روان پریشی پس از زایمان می تواند بین دو تا 12 هفته طول بکشد. برخی از زنان ممکن است به بهبودی بیشتری از شش تا 12 ماهگی نیاز داشته باشند. حتی پس از از بین رفتن علائم روان پریشی، زنان ممکن است احساس افسردگی و یا اضطراب داشته باشند. مهم است که از داروهای تجویز شده استفاده کنید و به دنبال درمان مداوم این علائم باشید. زنانی که به نوزادان خود شیر می دهند باید از پزشک خود در مورد ایمنی سوال کنند. بسیاری از داروهایی که برای درمان روان پریشی بعد از زایمان استفاده می شوند از طریق شیر مادر منتقل می شوند.

بر اساس مطالعه ای که در مجله American Psychiatry منتشر شده است، تخمین زده می شود که 31 درصد از زنانی که سابقه روان پریشی پس از زایمان دارند، دوباره در بارداری دیگر این وضعیت را تجربه خواهند کرد .این آمار نباید شما را از بچه دار شدن دوباره باز دارد، اما هنگام آماده شدن برای زایمان باید به آن توجه داشته باشید. گاهی اوقات پزشک یک داروی تثبیت کننده خلق مانند لیتیوم را برای زنان پس از زایمان تجویز می کند. این می تواند به طور بالقوه از روان پریشی پس از زایمان جلوگیری کند. داشتن یک دوره روان پریشی پس از زایمان لزوماً به این معنی نیست که شما در آینده دوره های روان پریشی یا افسردگی را تجربه خواهید کرد. اما این بدان معناست که برای شما مهم است که علائم را بشناسید و در صورت بازگشت علائم، کجا باید به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.

پزشکت رو در اینستاگرام دنبال کنید

pezeshket@

پزشکت رو در تلگرام دنبال کنید

pezeshket@

مقالات مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مشاوره آنلاین پزشکی در هر ساعت از شبانه روز

در صورت تمایل به نصب اپلیکیشن و دریافت پشتیبانی رایگان فرم زیر را پر کنید تا کارشناسان ما با شما تماس بگیرند.

کد تخفیف جهت دریافت مشاوره: soals

نیاز به راهنمایی دارید؟ شماره همراه خود را وارد کنید.

کد تخفیف جهت دریافت مشاوره:soals