اختلال دو قطبی یا افسردگی شیدایی، یک بیماری روانی است که با تغییر شدید خلق و خو مشخص می شود. علائم اختلال دو قطبی شامل خلق بسیار بالا به نام شیدایی می باشد. افراد مبتلا می توانند علائمی از افسردگی را نیز داشته باشند. اختلال دو قطبی همچنین به عنوان بیماری بای پلار یا افسردگی مانیک شناخته می شود.
افراد مبتلا به این اختلال، ممکن است در مدیریت کارهای روزمره زندگی در مدرسه یا محل کار یا حفظ روابط مشکل داشته باشند. هیچ درمان قاطع و غیر قابل برگشتی وجود ندارد، اما گزینه های درمانی زیادی وجود دارد که می تواند به مدیریت علائم آن ها کمک کند. 2.8 درصد از بزرگسالان ایالات متحده یا حدود 5 میلیون نفر به اختلال دو قطبی مبتلا شده اند. میانگین سنی شروع این اختلال 25 سال هست. افسردگی ناشی از اختلال دو قطبی حداقل دو هفته طول می کشد. خلق بالا (شیدایی) می تواند چند روز یا چند هفته ادامه یابد. برخی از افراد در سال چندین بار نوسانات خلقی افسردگی و شیدایی را تجربه می کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است فقط به ندرت آن ها را تجربه کنند.
انواع اختلال دو قطبی
سه نوع اصلی از اختلال دو قطبی وجود دارد: دو قطبی I، دو قطبی II و سیکلوتیمیا
دو قطبی اول
دو قطبی اول با تظاهر حداقل یک فاز شیدایی جنون آمیز تعریف شده است. فرد ممکن است قسمت های افسردگی، هیپومنیک یا کامل را قبل و بعد از این فاز تجربه کند. این نوع از اختلال دو قطبی به طور یکسان بر مردان و زنان تأثیر می گذارد.
دو قطبی دوم
مبتلایان به این نوع اختلال دو قطبی یک قسمت افسردگی کلی را تجربه می کنند که حداقل دو هفته طول می کشد. آن ها همچنین حداقل یک قسمت هیپومنیک دارند که حدود چهار روز ادامه دارد. تصور می شود این نوع اختلال دو قطبی در زنان شایع تر است.
سیکلوتیمیا: مبتلایان به سیکلوتیمیا قسمت هایی از هیپومانیا و افسردگی دارند.
علائم سیکلوتیمیا کوتاهتر و خفیف تر از شیدایی و افسردگی است.
علائم اختلال دو قطبی
سه علامت اصلی می تواند با اختلال دو قطبی بروز کند: شیدایی، هیپومانیا و افسردگی.
شیدایی: هنگام تجربه شیدایی، فرد مبتلا به افسردگی شیدایی ممکن است احساس خلق بالایی داشته باشد. آن ها می توانند احساس هیجان، تحریک آمیز، سرخوشی و پر از انرژی کنند. در طول زمان فازهای جنون، آن ها همچنین ممکن است درگیر تحلیل رفتن قوا، رابطه جنسی زیاد و یا استفاده مواد مخدر شوند.
هیپومانیا: هیپومانیا به طور کلی با اختلال دو قطبی II همراه است. شبیه شیدایی است، اما به اندازه شیدایی شدید نیست. بر خلاف شیدایی، هیپومانیا ممکن است در کار، مدرسه یا روابط اجتماعی مشکلی ایجاد نکند. با این حال، افراد مبتلا به هیپومانیا متوجه تغییر در روحیه خود می شوند.
در طول اپیزود افسردگی فرد ممکن است علائم زیر را تجربه کند:
- ناامیدی
- ناراحتی زیاد
- افکار خودکشی
- از دست دادن انرژی
- دوره های خواب خیلی کم و زیاد
- بی علاقگی به فعالیت های قبلی
اگرچه این یک بیماری نادر نیست، تشخیص افسردگی شیدایی به دلیل علائم متنوع آن دشوار است.
علائم اختلال دو قطبی در زنان
زنان و مردان به تعداد یکسان با این نوع اختلال تشخیص داده می شوند. اما علائم اصلی این اختلال ممکن است بین این دو جنس متفاوت باشد.
در بسیاری از موارد، زن مبتلا به افسردگی شیدایی ممکن است:
-
- افزایش خطر ابتلا به الكل
- در 20 یا 30 سالگی تشخیص داده شود.
- قسمت های خفیف تری از شیدایی داشته باشد.
- اپیزودهای افسردگی بیشتری را نسبت به قسمت های جنون تجربه کند.
- در یک سال چهار قسمت یا بیشتر بیماری شیدایی و افسردگی داشته باشد که به آن چرخش سریع گفته می شود.
این نوع اختلال در زنان به علت تغییرات هورمونی مربوط به قاعدگی، بارداری یا یائسگی ممکن است بیشتر اوقات عود کنند.
علائم اختلال دو قطبی در مردان
مردان مبتلا به این نوع اختلال ممکن است در اوایل زندگی تشخیص داده شوند و ابتلا به قسمت های شدیدتر مثل؛ جنون و مشکلات سوء مصرف مواد در مردان بیشتر دیده می شود. مردان مبتلا به اختلال دو قطبی به احتمال کمتری نسبت به زنان به تنهایی به دنبال مراقبت های پزشکی هستند. همچنین مردان مبتلا به اختلال دو قطبی بیشتر از زنان خودکشی می کنند.
اختلال دو قطبی در کودکان
تشخیص افسردگی شیدایی در کودکان بحث برانگیز است. این امر بیشتر به این دلیل است که کودکان همیشه علائم دو قطبی مشابه بزرگسالان را نشان نمی دهند. همچنین ممکن است روحیه و رفتار آن ها با معیارهایی که پزشکان برای تشخیص این اختلال در بزرگسالان استفاده می کنند مطابقت نداشته باشد.
بسیاری از علائم دو قطبی که در کودکان رخ می دهد نیز با علائم طیف وسیعی از اختلالات دیگر که ممکن است در کودکان رخ دهد، مانند اختلال کمبود توجه بیش فعالی (ADHD) همپوشانی دارند. مانند بزرگسالان، کودکان مبتلا به اختلال دو قطبی فاز هایی از خلق بالا را تجربه می کنند. آن ها می توانند بسیار خوشحال به نظر برسند و نشانه هایی از رفتار تحریک آمیز نشان دهند. این دوره ها پس از آن با افسردگی همراه هستند. در حالی که همه کودکان تغییر خلق و خوی را تجربه می کنند، تغییرات ناشی از افسردگی شیدایی بسیار برجسته تر است.
علائم جنون در کودکان
علائم فاز جنون کودک مبتلا افسردگی شیدایی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- مشکل در تمرکز
- انجام کارهای خطرناک یا رفتارهای مخاطره آمیز
- بسیار احمقانه عمل نموده و احساس بزرگ منشی می کند.
- داشتن خلق و خوی بسیار تند که به سرعت منجر به طغیان خشم می شود.
- مشکل در خوابیدن (احساس خستگی نمی کند.) احساس نیاز به خواب ندارد.
علائم افسردگی در کودکان
علائم افسردگی کودک ناشی از افسردگی شیدایی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- پرخوری یا بی اشتهایی
- احساس بی ارزشی یا گناه
- فکر کردن در مورد مرگ و احتمالاً خودکشی
- مشکل در خوابیدن (کم خوابی یا پر خوابی)
- داشتن انرژی اندک برای فعالیت های عادی
- شکایت از نداشتن احساس خوب، از جمله سردرد مکرر یا سوزش معده
ADHD و سایر اختلالات رفتاری ممکن است در کودکان مبتلا به افسردگی شیدایی ایجاد شود.
پیدا کردن تشخیص صحیح می تواند به پزشک کودک کمک کند تا روش های درمانی بهتری را تعیین کند اما تشخیص صحیح احتمال دارد مدت ها طول بکشد.
اختلال دو قطبی در نوجوانان
تشخیص افسردگی شیدایی بیشتر در اواخر دوره نوجوانانی و اوایل بزرگسالی شایع است.
برای نوجوانان، علائم شایع یک فاز جنون شامل موارد زیر است:
- مشکلات خواب
- خلق و خوی بسیار تند
- خوشحالی بیش از حد
- موارد سوء استفاده جنسی
- فعالیت بیش از حد جنسی
- شرکت در رفتارهای خطرناک
- مشکل در تمرکز و حواس پرت بودن
- اصرار به اعمال خشونت و رفتارهای نادرست
- فکر کردن در مورد رابطه جنسی بیش از حد معمول
علائم شایع افسردگی در نوجوانان، عبارتند از:
- مشکلات خوابیدن
- پرخوری یا بی اشتهایی
- فکر کردن در مورد مرگ و خودکشی
- انصراف از فعالیت ها وشرکت در جمع دوستان
- احساس غم و اندوه و نشان دادن کمی تحریک پذیری
دو قطبی و افسردگی
اختلال دو قطبی می تواند دو حالت افراطی داشته باشد: خلق خیلی بالا و خلق خیلی پایین.
برای تشخیص دو قطبی، شما باید دوره ای از شیدایی یا هیپومانیا را تجربه کرده باشید. عموماً افراد در این مرحله از اختلال احساس خلق بالا را تجربه می کنند. هنگامی که فرد نوسان خلق و خوی “بالا” را تجربه می کند، ممکن است احساس انرژی زیاد داشته باشد و به راحتی تحریک شود.
برخی از مبتلایان به اختلال دو قطبی، یک فاز افسردگی اساسی major depressive episode یا روحیه “پایین” را تجربه می کنند. در هنگام نوسان خلق و خوی “پایین”، ممکن است احساس بی حالی، بی تحرکی و غم و اندوه را تجربه کنند. با این حال، همه مبتلایان به اختلال دو قطبی که این علائم را دارند، به اندازه کافی احساس “پایین بودن” نمی کنند. به عنوان مثال، برای بعضی از افراد، هنگامی که شیدایی آن ها معالجه می شود، خیلی احساس رضایت و خرسندی و شادی را نمی کنند، زیرا آن ها از “خلق بالای” ناشی ازفاز جنون لذت می برند.
در حالی که اختلال دو قطبی باعث می شود فرد احساس افسردگی کند، اما شرایط آن مانند افسردگی نیست. اختلال دو قطبی می تواند باعث بالا رفتن و پایین آمدن خلق شود، اما افسردگی باعث ایجاد روحیه و احساسات می شود که همیشه “پایین” است.
عوارض اختلال دو قطبی
برخی از علائم اختلال دو قطبی مشابه سایر بیماری ها است که می تواند تشخیص پزشک را دشوار کند. علاوه بر این، بسیاری از افراد به همراه بیماری دیگری مانند اختلال اضطراب، سوء مصرف مواد یا اختلال در خوردن غذا اختلال دو قطبی دارند. مبتلایان به اختلال دو قطبی همچنین در معرض خطر ابتلا به بیماری تیروئید، سردردهای میگرنی، بیماری قلبی، دیابت، چاقی و سایر بیماری های جسمی هستند.
روان پریشی: گاهی اوقات، فردی که دارای فاز های شدید شیدایی یا افسردگی است، علائم روانی وی مانند توهم یا هذیانش هماهنگ با خلق بیمار هست که به چنین بیماری اختلال دو قطبی با تابلو جنون و مطابق خلق نامیده می شود.
مثلا:
- کسی که علائم روان پریشی در طی یک فاز جنون دارد، ممکن است معتقد باشد که او مشهور است، پول زیادی دارد یا از قدرت های خاصی برخوردار است.
- کسی که علائم روان پریشی را در طی یک دوره افسردگی داشته باشد، ممکن است معتقد باشد که او خراب و بی پناه است، یا اینکه مرتکب جرم شده است.
در نتیجه، افراد مبتلا به افسردگی شیدایی که دارای علائم روانی نیز هستند، بعضاً با اسکیزوفرنی تشخیص داده می شوند.
اضطراب و ADHD: اختلالات اضطرابی و اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD) اغلب در بین مبتلایان به افسردگی شیدایی تشخیص داده می شوند.
سوء مصرف مواد: افراد مبتلا به افسردگی شیدایی همچنین ممکن است از الکل یا مواد مخدر سوء استفاده کنند، مشکلات رابطه ای داشته باشند یا در مدرسه یا محل کار ضعیف عمل کنند. خانواده، دوستان و افرادی که علائمی را تجربه می کنند ممکن است این مشکلات را به عنوان نشانه های یک بیماری روانی عمده مانند افسردگی شیدایی تشخیص ندهند.
علت اختلال دو قطبی
افسردگی شیدایی نوعی اختلال روان پزشکی است، اما هنوز دلایل قطعی آن مشخص نیست.
علل احتمالی افسردگی شیدایی عبارتند از:
ژنتیک: اگر والدین یا خواهر و برادرتان به اختلال دو قطبی مبتلا هستند، شما بیشتر از افراد دیگر احتمال ابتلا به این بیماری را دارید. اگر این اختلال در افراد نسبی، شما دیده شده، شانس ابتلا به آن نیز چهار تا شش برابر بیشتر از افراد فاقد سابقه خانوادگی از این بیماری است. با این حال، باید در نظر داشته باشید که بیشتر افرادی که در تاریخچه خانوادگی خود دارای افسردگی شیدایی هستند، آن را انتقال نمی دهند.
ساختار مغز: ساختار مغز ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را تحت تأثیر قرار دهد. ناهنجاری ها در ساختار یا عملکردهای مغز ممکن است خطر را افزایش دهد.
فاکتورهای محیطی: عوامل بیرونی مانند استرس شدید، تجربه های آسیب زا و بیماری جسمی نیز ممکن است در ابتلا به افسردگی شیدایی نقش داشته باشند.
هر یک از این عوامل ممکن است در کسانی که به اختلال دو قطبی مبتلا می شوند تأثیر بگذارد. با این وجود آنچه احتمال بیشتری دارد این است که ترکیبی از عوامل به پیشرفت بیماری کمک می کنند.
برای تشخیص یک بیماری جنون، باید علائم حداقل یک هفته طول بکشد یا باعث بستری شدن فرد شود.
در این مدت تقریباً هر روز باید علائم وجود داشته باشند. از طرف دیگر قسمت های افسردگی اساسی باید حداقل دو هفته ادامه داشته باشد. تشخیص افسردگی شیدایی دشوار است زیرا نوسانات خلقی ممکن است متفاوت باشد. تشخیص در کودکان و نوجوانان حتی سخت تر است. این گروه سنی اغلب تغییرات بیشتری در میزان خلق و خو، رفتار و میزان انرژی دارند. اختلال دو قطبی اگر درمان نشود اغلب بدتر می شود. اما اگر درمان افسردگی شیدایی صورت گیرد، ممکن است فرد زندگی سالم تر و مثمر ثمری داشته باشد. بنابراین، تشخیص بسیار مهم است.
تست علائم دو قطبی
یک تست خاصی، تشخیص این نوع اختلال را مشخص نمی کند. پزشک از چندین تست و امتحان استفاده خواهد کرد.
که شامل موارد زیر است:
معاینه بدنی: پزشک معاینه کامل بدن را انجام می دهد. آن ها همچنین ممکن است آزمایش خون یا ادرار را تجویز کنند تا علل احتمالی دیگر علائم را رد کنند.
ارزیابی سلامت روان: پزشک ممکن است فرد را به یک متخصص بهداشت روان مانند روان شناس یا روان پزشک ارجاع دهد. این پزشکان شرایط سلامت روان مانند اختلال دو قطبی را تشخیص و درمان می کنند.
حالت های روانی: اگر پزشک مشکوک است که تغییرات رفتاری نتیجه یک اختلال خلقی مانند دو قطبی است، ممکن است از فرد بخواهد که حالات خود را نقاشی کند. ساده ترین راه برای انجام این کار، نگه داشتن دفترچه خاطراتی در مورد احساس فرد و ماندگاری این احساسات در مدت زمان خاص است. پزشک ممکن است به فرد توصیه کند که الگوهای خواب و خوردن خودش را یادداشت کند.
معیارهای تشخیصی: دفترچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی 5(DSM) خلاصه ای از علائم بیماری های مختلف روانی است. پزشکان می توانند این لیست را برای تأیید تشخیص دو قطبی دنبال کنند.
درمان اختلال دو قطبی
چندین روش درمانی وجود دارد که می تواند در مدیریت افسردگی شیدایی کمک کند که شامل داروها، مشاوره و تغییر شیوه زندگی است.
برخی از داروهای طبیعی نیز ممکن است مفید باشد.
روان درمانی
درمان های روان درمانی توصیه شده ممکن است شامل موارد زیر باشد:
درمان شناختی رفتاری: شناخت درمانی رفتاری نوعی گفت و گوی درمانی است. شما با یک درمانگر در مورد راه های مدیریت اختلال دو قطبی خود صحبت می کنید. روان درمان گرها به شما در درک الگوهای تفکرتان کمک می کنند. آن ها همچنین می توانند به شما در راهبردهای مثبت جلوگیری اختلالات کمک کنند.
آموزش روانی: آموزش روانی نوعی مشاوره برای درک اختلال دو قطبی است. دانستن اطلاعات بیشتر در مورد اختلال دو قطبی به مدیریت بهتر آن کمک می کند.
درمان تنظیم ریتم بین فردی و اجتماعی: درمان ریتم بین فردی و اجتماعی (IPSRT) بر تنظیم عادات روزانه، مانند خوابیدن، غذا خوردن و ورزش تمرکز دارد. متعادل کردن این اصول روزمره می تواند در مدیریت بی نظمی کمک کند.
سایر گزینه های درمانی سایر گزینه های درمانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- داروهای خواب
- طب سوزنی
- تغییر سبک زندگی
- درمان الکترو تشنجی (ECT)
دو قطبی و روابط
وقتی صحبت از مدیریت رابطه می شود در حالی که شما با فرد مبتلا به افسردگی شیدایی زندگی می کنید، صداقت بهترین سیاست است. افسردگی شیدایی می تواند در هر رابطه ای در زندگی شما خصوصاً در یک رابطه عاشقانه، تأثیر بگذارد، بنابراین مهم است که در مورد شرایط خود صادق باشید. یکی از بهترین راه های حمایت و برقراری رابطه مناسب، پرداخت به درمان خود است. درمان به شما کمک می کند تا علائم و شدت نوسانات خلقی خود را کاهش دهید. با این جنبه های اختلال تحت کنترل، می توانید بیشتر روی رابطه خود تمرکز کنید.
آخرین دیدگاه‌ها