هوش هیجانی

هوش هیجانی یا EQ، ترکیبی از غریزه و عقل است. ما با احساسات و غریزه های مختلفی متولد می شویم که آن ها در کنار هوش طبیعی رشد می کنند. شرایطی که ذهن و بدن را در مقابل هم قرار می دهند و می توانند در بروز احساسات و تصمیم گیری ما تاثیر بگذارند، هوش هیجانی را مختل می کنند. اما از آنجا که EQ محصول یادگیری و منبع احساسات و غرایز است هرگز از بین نمی رود و شما همیشه می توانید آن را تقویت کنید. با این وجود هوش هیجانی را نمی توان با کتاب خواندن و یا روش های آموزشی دیگر تقویت کرد. اما با راهکارهای مناسب بهبود هوش هیجانی می توانید زندگی سالم تر، رضایت بخش تر و معنی دار تری داشته باشید.

همان اندازه که توانایی فکری شما در خوشبختی و موفقیت تان تاثیر و اهمیت دارد، هوش هیجانی هم می تواند در زندگی شما تاثیر گذار و مهم باشد. پس بهتر است راهکارهای بهبود هوش هیجانی خود را یاد بگیرید و آن ها را تقویت کنید.

آیا می خواهید روابط خود را با همکاران بهبود ببخشید؟

بیاموزید که چگونه از هوش هیجانی خود را در محل کار استفاده کنید تا فضای کاری را هم برای خودتان و هم دیگران بهتر کنید. در محل کار، برای ایجاد انگیزه کار کردن و همکاری تیمی، برقراری روابط عاشقانه تاثیری ندارند. شما احتمال دارد با همکار خودتان سابقه دوستی مشترکی نداشته باشید تا با کمک سابقه بتوانید آن ها را درک کنید. اما استفاده از عناصر هوش هیجانی می تواند در این زمینه به موفقیت و حل مشکلات در محل کار کمک کند. اگر بتوانید احساسات خود و همکار تان را درک کنید و به آن ها پاسخ بدهید دیگر به سیاست های اداری احتیاجی ندارید.

سیاست های اداری زندگی کاری شما را خراب می کند.

چهار عنصر هوش هیجانی

• هوش هیجانی از چهار عنصر تشکیل شده است:
• خود آگاهی، خود مدیریتی، هوش اجتماعی و مدیریت روابط.

چقدر با هر یک از این منابع آشنا هستید؟

عناصر هوش هیجانی در محیط کار
توانایی تشخیص احساسات و تأثیر آن ها بر روابط	خودآگاهی
توانایی کنترل احساسات و رفتار و سازگاری با شرایط محیط کار	خودمدیریت
توانایی احساس، درک و واکنش به احساسات دیگران و احساس راحت بودن در جمع	آگاهی اجتماعی
توانایی محبت کردن، تأثیرگذاری، و برقراری ارتباط با دیگران و مدیریت درگیری	مدیریت روابط

همه ما احساسات یکسانی داریم.

این واقعیت غیرقابل انکار است که در هر سازمانی برخی افراد نسبت به بقیه قدرت بیشتری دارند.

افراد در محیط کار، در هر سمت شغلی احساس ترس می کنند. آن ها ممکن است از روی ترس خود برخی رفتار ها را انجام دهند. توجه داشته باشید ما همه احساسات یکسانی داریم و به نوعی در محیط کار ترس های را داریم. پس احساسات دیگران را درک کنیم و به آن ها این حق را بدهیم این ترس را داشته باشند.

•  کارمندان شما بد اخلاقی می کند،  از تحقیر شدن و احساس حقارت می ترسد.
• اگر مدیر شما بسیار سخت گیر است، او می ترسد مهربان بودن به معنای ضعف باشد.
• کسی در محل کار به شما ضربه می زند، او هم نگران اخراج شدن است و شما را مقصر بداند.

وقتی قبول کنیم همه ما در یک سطح عاطفی هستیم و احساسات یکسانی داریم، نزدیک شدن به رئیس برای ما آسان تر می شود، با کارمندان راحت تر کنار می آییم. احساسات در بین مردم بسیار جذاب و کار ساز هستند. از آن ها استفاده کنید تا شما را به یکدیگر وصل کنند نه اینکه شما را از دیگران جدا کنند.

همه ما باید احساس ارزشمندی و نیاز کنیم.

با همکاران تعامل برقرار کنید.

تعامل منجر به احساس ارزشمندی و نیاز در آن ها می شود. علاوه بر این تعامل باعث می شود نسبت به خودمان احساس بهتری داشته باشیم و به ما کمک می کند که سخت تر، طولانی تر و خلاق تر کار کنیم. هنگامی که باعث می شویم دیگران احساس ارزش و نیاز پیدا کنند، در اصل به آن ها می فهمانیم که باید کارهای خود را به خوبی انجام دهند. برقراری تعامل با همکار، کارفرما و یا زیر دست تا حدودی ،عاملی برای ابراز قدردانی و تشکر است.

کار تیمی، همکاری و همدلی را پرورش دهید.

روان شناسان سال هاست که می دانند افرادی که با هم همکاری می کنند نسبت به وقتی فرد تنها کار می کند، کارآمد تر و پر بازده تر هستند. همدلی ما را به همکاری با یکدیگر تشویق می کند.

بهبود هوش هیجانی برای کارمندان

کارمندان می توانند حتی برای کمک به خود شان در محیط کار از ایجاد فضای سمی جلوگیری کنند. این که در محیط کار “هر شخص برای خودش” کار کند تا حدودی باعث ایجاد فضای سمی می شود. همدلی و استفاده از فرصت هایی مناسب برای افزایش بازدهی می تواند این فضا را از بین ببرد. از شایعات و پخش آن ها بپرهیزید. هر دو باعث ایجاد تنش و بی اعتمادی، خراب کردن روحیه و کاهش بهره وری می شوند.

بهبود هوش هیجانی برای رئیس

به جای دستاوردهای فردی، جوایز یا پاداش های را برای کارمندان در نظر بگیرید. به عنوان مثال، شما می توانید ناهارهای دورهمی و جشن های مناسبتی برگزار کنید. گاهی بهتر است این جشن ها بدون حضور شما برگزار شوند. بنابراین کارمندان احساس راحتی می کند. یک برنامه تنظیم کنید تا کارمندان جدید با افراد دارای سابقه کار طولانی با هم آشنا شوند. از قدرت های عاطفی تکان دهنده خود استفاده کنید تا نقاط ضعف یک شخص را با نقاط قوت دیگری جبران کنید.

راهکارهای بهبود هوش هیجانی در محیط کار

• عادت های مناسب را تقویت کنید.
• از بدن خود برای تمرکز ذهن استفاده کنید و آن را بهبود ببخشید.
• رعایت عادت های درست برای حفظ سلامتی می تواند تمرکز شما را بیشتر کند.
• به طور کلی، بیست دقیقه ورزش روزانه، حساسیت، صبر، انعطاف پذیری و خلاقیت شما را بیشتر می کند.

مرز های عاطفی خود را تعیین کنید.

صمیمیت بیش از حد با یک رئیس، کارمند یا همکار در محیط کار می تواند دیگران را تحت تاثیر قرار دهد و موجب نارضایتی بین شما و همکاران شود. احساسی و تحت تاثیر دیگران تصمیم گیری نکنید. برای تصمیم گیری درست کمی صبر کرده و از عقل و منطق خود استفاده کنید. عجولانه تصمیم نگیرید.

اظهار نظر منفی را با نظر مثبت شروع کنید.

انتقاد پذیر و انعطاف پذیر باشید، و انتقادات خود را به نیت بهتر و بیشتر بیان کنید.

در این صورت احتمال بیشتری وجود دارد که همکارتان به حرف های شما گوش بدهد و با شما همدلی کند. وقتی احساس می کنید چیزی باعث ناراحتی شما شده و برای تان مهم است در مورد آن با همکارتان صحبت کنید. اگر مشکلی یا درگیری شما زیاد آزار می دهد، صحبت نکردن در مورد آن باعث بدتر شدن اوضاع خواهد شد. احساسات خود را بیان کنید، حتی اگر جوابی نمی گیرید.

به حرف های همدیگر گوش کنید.

• استفاده از احساسات، هرگز شما را از انجام دادن کار منحرف نخواهد کرد.
• به حرف های طرف مقابل خود گوش کنید و سعی کنید احساسات آن ها را درک کنید.

به اشتباهات خود اعتراف کنید.

کارمندان موفق هنگام نیاز از دیگران درخواست کمک می کنند و وقتی که اشتباهی را مرتکب می شوند، اعتراف می کنند.

هوش هیجانی برای داشتن یک کارمند عالی

کارمند خوب عمدتاً صادقانه کار می کند و صداقت در کار را حفظ می کند. برخی راهکارها برای این منظور، عبارتند از:

• وقتی مشکلی پیش می آید، در مورد آن صحبت کنید و مشکل را برطرف کنید.
• در مورد شغل و وظیفه خود اطلاعات لازم را کسب کنید و دقیقا بفهمید که می خواهید چه کاری انجام دهید.
• به حرف های رئیس تان، توجه کنید و نیازهای او را در کار برآورده کنید.
• سعی کنید قوانین و ارزش های سازمان را بشناسید و به آن ها احترام بگذارید.
• روز به روز پیشرفت خود تان را اندازه بگیرید. شرم آور ترین واقعه شغلی این است که بدون دلیل اخراج شوید. اگر در کار تمرکز داشته باشید و پیشرفت خود تان را اندازه گیری کنید، احتمالاً عملکرد خوبی خواهید داشت. تا جایی که به بهترین نحو ممکن وظیفه خود تان را انجام می دهید. در این صورت برای رئیس و سازمان مناسب خواهید بود.

قوانین محل کار را بشناسید.

هر سازمانی نیز قانون و ارزش های دارد. به خصوص در هنگام شروع یک کار جدید از چشم، گوش و قلب خود را شناسایی ارزش ها و قوانین محیط کار استفاده کنید.

باید در مورد محل کار خود موارد زیر را تشخیص دهید:

• سازمان چگونگی کار می کند؟
• اهداف اصلی این سازمان چیست؟
• شما در چه قسمتی قرار است کار کنید؟
• آیا برنامه ها به صورت آشکار یا پنهانی ضبط می شوند؟
• آیا کارمندان لباس فرم و کت و شلوار دارند یا قانون خاصی برای لباس پوشیدن وجود ندارد؟
• شغل و محیط کار را دوست دارید؟ اگر اینگونه نیست چه چیزی باعث نارضایتی شما شده است؟
• آیا افراد در محیط کار با هم شوخی می کنند و گپ می زنند یا محیط کاملا جدی و تحت نظارت است؟

همه این ها به شما کمک می کنند تا تصمیم بگیرید که با این سازمان می توانید کار کنید یا نمی توانید.

استفاده از هوش هیجانی به عنوان یک همکار

همکار خوب بودن تا حدود زیادی به روحیه محیط کار و روحیه تیمی کمک می کند.

شاید فکر کنید که بهتر است به خودتان چسبیده و فقط کار خود تان را انجام دهید. اما افرادی که این کار را انجام می دهند غالباً به دنبال منافع شخصی خودشان هستند. حتی ممکن است سازمان و دیگر همکاران از این مورد رنج ببرند. متأسفانه، ایجاد روابط خوب با همکاران می تواند یک چالش باشد. همه همکاران شما را به عنوان یک رفیق قبول نمی کنند و از طرفی هم شما با همه آن ها راحت نیستید و اعتماد نمی کنید. رفتار شما در چنین مواردی بسیار مهم است.

چند راهکار مهم برای بهبود هوش هیجانی در ارتباط با همکاران، عبارتند از:

• در مورد کسانی که با آن ها کار می کنید قضاوت نکنید.
• از کسی انتظار نداشته باشید که با صداقت کامل با شما رفتار کند. برخی از کارمندان از موقعیت خود شان می ترسند، برخی بسیار مودب هستند، و یک تعداد هم شاید زیاد محتاط باشند. پس صبر کنید تا بتوانید کاملا آن ها را شناسایی کنید. در مورد افرادی که ممکن است شما را رقیب خود شان ببینند، هوشیار باشید.
• اجازه ندهید که باج خواهی یا سیاست های اداری به شما فشار بیاورد. اگر از رابطه ای احساس ناراحتی می کنید، به عقل خود اعتماد کرده و سعی کنید با شرایط کنار بیایید. اگر با همکار خود مشکلی دارید، می توانید احساسات خود را به او بگویید. حتی اولویت ها و خط قرمزها را مشخص کنید.
• در صورت بروز مشکل درخواست کمک کنید. منتظر نمانید تا مردم از شما بپرسند چه مشکلی دارید.سخاوتمندی شما نه تنها به رفاقت و روحیه همکاری تان کمک خواهد کرد. بلکه حساسیت شما را به برطرف کردن نیازهای دیگران نشان می دهد. حتی باعث می شود حمایت و اعتماد آن ها به دست آورید.

استفاده از هوش هیجانی به عنوان یک رئیس عالی

اگر شغل شما شامل مدیریت افراد دیگر باشد، کارمندان شما را به عنوان سرپرست شجاع خود می بینند. یعنی اگر آن ها نسبت به شما هوش هیجانی بالایی داشته باشند، آن ها تابع شما خواهند بود. چند راهکار وجود دارد تا به عنوان رئیس بتوانید انتظارات آن ها را برآورده کنید تا کارمندان به سمت شما بیایند:

مشکلات کارمندان را پیش بینی کنید.

از حس همدلی خود برای شناختن کارمندان و نحوه ارتباط با آن ها استفاده کنید.

با همدلی و برقراری ارتباط با آن ها، می فهمید که چه چیزی افراد را تحریک می کند، و حتی شخصیت فردی او را می توانید شناسایی کنید. در هر سازمانی یکسری تغییرات غیرمنتظره ممکن است پیش بیایند که این تغییرات می تواند روی کارمندان تاثیر منفی گذاشته و باعث نارضایتی آن ها شود. هرچه بیشتر درباره احساسات کارمندان خود آگاه باشید، کمتر این تغییرات می تواند باعث ایجاد ناخوشایند یا نارضایتی کارمندان شوند.

اولین نفری باشید که صحبت می کنید.

برخی از کارمندان می ترسند با رئیس خود صحبت کنند. به همین دلیل خیلی مهم است که سریعاً و صادقانه در مورد مشکلات یا تغییرات احتمالی با کارمندان خود صحبت کنید و نظر آن ها را بپرسید.

اگر از یک یا چند کارمند نارضایتی دارید، سعی کنید موضوع را به گونه‌ای حل کنید.

در دسترس کارمندان باشید.

به کارمندان خود بگویید که تا آنجا که می توانید در دسترسشان هستید.

 توجه به ارزش دیگران می تواند باعث ایجاد روحیه بهتر در کارمندان شود. چون کارمندان دارای استعدادهای پنهانی هستند که می توانید از این استعداد به نفع همه استفاده کرد. اگر می خواهید کارمندان شما مبتکران خلاقی باشند که با تمام وجود کار کنند، به آن ها نشان دهید که حل مسئله و پیشگیری از بروز مشکلات مهمتر از چسبیدن به کار و رعایت قوانین سفت و سخت است.