اعتماد به نفس پایه و اساس همه موفقیت های بزرگ است. اعتماد به نفس در خوشبختی، سلامتی و موفقیت در آینده كودك نقش موثر و اساسی دارد. کودکان با اعتماد به نفس بالا در مقابله با فشار همسالان ناامیدی، چالش ها و بروز احساسات مثبت و منفی موفق تر بوده و مسئولیت های بیشتری را قبول می کنند؛ اما عامل اصلی در افزایش اعتماد به تفس در کودکان ، والدین و معلمان آن ها هستند. راهکار های زیادی برای افزایش اعتماد به نفس در کودکان وجود دارند که والدین می توانند با کسب آگاهی و کاربرد آن ها در آینده بهتر کودک خود قدم بزرگی بردارند.
برخی از راهکارهای افزایش اعتماد به نفس در کودکان، عبارتند از:
به کودک خود ثابت کنید دوستش دارید.
باورهای افراد بر روی دید و نگرش و حتی رفتار آنها تاثیر عمیقی می گذارد. پس برای افزایش اعتماد به نفس کودکان سعی کنید عشق و دوست داشتن بی قید و شرط خودتان را حتی در مواقعی که اشتباهی می کنند ثابت کنید. کودک باید به این باور برسد که والدینش او را دوست دارند. بر همین اساس بهتر است از انتقاد کردن و یا سرزنش و رفتارهایی که باعث احساس شرم در کودکان می شود خودداری کنید.
مسئولیت های مشخصی را به کودکان بدهید.
والدین می توانند علاوه بر تکالیف مدرسه، یکسری مسئولیت های ویژه و متناسب با سن کودکان را به آنها واگذار کنند. این راهکار باعث احساس مفید بودن در کودکان می شود و به آموزش مسئولیت پذیری و شایستگی کمک کند. استفاده از کلمه «مسئولیت های ویژه» باعث افزایش اعتماد به نفس در کودکان می شود. به طور مثال والدین می توانند در خانه وظایف ویژه مانند کمک به خواهر و برادر کوچک تر، کمک در کارهای آشپزی و مرتب کردن لباس ها را به کودکان واگذار کنند و یا در کلاس درس بچه ها می توانند در ساخت تزیینات کلاس، گیاهان آب، پاک کردن تخته و غیره نقش داشته باشند.
با کودکان خود همبازی شوید.
همبازی شدن با کودکان و شرکت در بازی های کودکانه این پیام را به کودک القاء می کند که شما به او اهمیت می دهید و برای او وقت می گذارید. در طول زمان بازی به کودک خود اجازه دهید خودش نوع فعالیت را انتخاب و روند بازی را رهبری کند. لذت بردن والدین از شرکت در بازی های کودکان باعث ایجاد احساس ارزشمندی و موفقیت در کودکان می شود. معلمان کودکان هم می توانند این استراتژی را در کلاس اجرا کنند.
اعتماد به نفس خود را افزایش دهید.
یکی از اساسی ترین راهکارهای افزایش اعتماد به نفس در کودکان، داشتن والدین با اعتماد به نفس بالا است. پدر و مادرها اولین و بهترین الگو برای کودکان خودشان هستند، بنابراین در اولین قدم باید با استفاده از جملات مثبت درباره خودشان و حتی دیگران در حضور کودکان اعتماد به نفس خودشان را بهبود ببخشند.
از کودکان نظر خواهی کنید.
در موقعیت های متناسب با سن کودکان، از آن ها مشورت بگیرید و نظرخواهی کنید. نظر خواهی در کودکان این پیام را به آنها القاء می کند که شما به عنوان والدین و بزرگتر برای ایده ها و نظرات کودک ارزش قائل هستید. علاوه بر آن، نظرخواهی از کودکان باعث می شود که آنها به این نتیجه برسند که حتی بزرگتر ها هم ممکن است در برخی مواقع نیاز به کمک دیگران داشته باشند. این مسئله به نوبه خود باعث افزایش اعتماد به نفس می شود که درخواست کمک از دیگران هیچ اشکالی ندارد.
زمان های خاصی را با کودکان با هم باشید.
عشق و پذیرش مؤلفه های اصلی اعتماد به نفس و اعتماد به نفس است، بنابراین والدین باید زمان با کیفیت را در کنار فرزندان خود بگذرانند تا به آنها نشان دهند که ارزش دارند. سعی کنید با هم شام بخورید، بازی کنید، به بیرون بروید یا فعالیت دیگری انجام دهید و به اجازه دهید کودک شما از اوقات فراغت خودش لذت ببرد. معلمان می توانند با آشنایی با علایق یا سرگرمی های دانش آموزان و ایجاد ارتباط مثبت و موثر با کودکان، احساس عشق و پذیرش خود را به کودکان نشان دهند.
هدف گذاری را به کودکان آموزش دهید.
تنظیم و دستیابی به اهداف واقعی و چالش برانگیز می تواند باعث افزایش احساس توانایی و قدرت در کودکان شود. به فرزندان یا دانش آموزان خود کمک کنید با پیروی از مراحل ساده اهداف خود را تنظیم و برای رسیدن به آنها تلاش کنند.
هنگام صحبت، به کودک خود توجه کنید.
وقتی با فرزند خود صحبت می کنید تمام حواس خود را صرف صحبت و گوش دادن به حرف های کودک کنید. کودکان وقتی به حرف هایشان درست گوش نمی دهید متوجه این موضوع می شوند. برای کمک به فرزند خود احساس ارزشمندی و اعتماد به نفس را در او تقویت کنید و برای او به طور موثر و واقعی، وقت بگذارید. بر این اساس هنگام صحبت با کودک وسایل الکترونیکی را کنار بگذارید، تلویزیون را خاموش کنید، افکار مزاحم یا حواس پرتی دیگر را از ذهن خود خارج کنید و واقعاً توجه خود را به حرف ها و نیازهای کودک خود معطوف کنید.
کودک را تشویق کنید در کلاس تئاتر شرکت کند.
کلاس های تئاتر راهی عالی برای تقویت اعتماد به نفس در کودکان است. تلاش در مورد کشف چیز جدید منجر به افزایش قدرت و احساس توانایی در کودکان می شود و تئاتر به آنها می آموزد که در مقابل دیگران با اعتماد به نفس بیشتری صحبت کنند و ارتباط اجتماعی خود را گسترش دهند. والدین و معلمان به یک اندازه می توانند بچه ها را به شرکت در تئاتر های مدرسه و یا محلی تشویق کنند.
از جملات مثبت استفاده کنید.
هم کودکان و هم بزرگسالان ممکن است در هنگام صحبت کردن در مورد خودشان از جملات منفی و آسیب زا استفاده کنند؛ مانند:
- چه اشتباهی کردم.
- من نمی توانم این کار را بکنم.
- من در این مورد ضعیف هستم.
اما شما به عنوان یک بزرگ تر باید هم خودتان الگوی مثبتی برای فرزندانتان باشید و هم به آن ها آموزش دهید تا از جملات مثبت در مورد خودشان استفاده کنند.
به نامشان آنها را صدا بزنید.
صدا زدن فرزندان با نام خودشان و به طور صحیح یک روش قدرتمند و ساده برای نشان دادن احترام به آنها است. این روش در مواقعی که با تماس چشمی همراه شود تاثیر بیشتری خواهد داشت.
کارهای درست کودک را تشویق کنید.
- از تشویق های کلی مانند «کار خوب» خودداری کنید.
- تشویق به موقع و مناسب کودکان می تواند باعث افزایش اعتماد به نفس در آنها شود.
- سعی کنید تشویق و تمجید کودکان بیشتر بر اساس تلاش و توانایی های مثبت آن ها باشد.
اجازه دهید تا تعریف و تمجید ها را بشنوند.
یکی دیگر از راه های سریع و آسان برای تقویت اعتماد به نفس کودک این است که «به طور تصادفی» به او اجازه دهید تا شما را در تحسین دستاوردهای بزرگ و تلاش های کودک برای دیگران را بشنود . بر همین اساس سعی کنید در مقابل دیگران از دستاورد های کودک حرف بزنید و از او تعریف کنید. کودکان گاهی اوقات وقتی ما مستقیماً از آنها تمجید می کنیم، دچار تردید می شوند، اما شنیدن اینکه شما این ستایش را برای دیگران تکرار می کنید برای کودک قابل باورتر خواهد بود.
کودک را با دیگران مقایسه نکنید.
از مقایسه کودکان با خواهر و برادر یا همکلاسی با سؤالاتی مانند، چرا نمی توانید مثل او رفتار کنید؟ یا نگاه کنید که خواهر شما در مدرسه چقدر خوب عمل می کند! چرا نمی توانید این کار را بکنید؟ خودداری شود. این مقایسه ها باعث شک و تردید در کودکان می شود و او به خودش شک می کند و به این باور می رسد که نمی تواند شما را خوشحال کند و انتظارات شما را برآورده سازد و در نهایت اعتماد به نفس خود را از دست می دهد.
از کاردستی های کودک در منزل استفاده کنید.
آویزان کردن کاردستی های کودک بر روی دیوار منزل می تواند منجر به افزایش اعتماد به نفس در کودکان شود. همچنین می توانید از آنها بخواهید تا تصاویر مورد علاقه از شخصیت های که دوستشان دارد در اطراف کلاس درس و یا اتاق خودش آویزان کند. این امر به فرزندان احساس تعلق، پذیرش و عشق می بخشد که در نهایت باعث افزایش اعتماد به نفس آنها می شود.
به کودک حق انتخاب بدهید.
حق انتخاب به کودکان مانند مسئولیت های ویژه می تواند باعث احساس توانمندی و قدرتمندی در آنها شود. به کودکان اجازه دهید تصمیماتی متناسب با سن خود در مورد نوع لباسی که می خواهند بپوشند، نوع صبحانه ای که می خواهند بخورند، بازی و و محلی که می خواهند بازی کنند را بگیرند.
کودک را به یادگیری مهارت های جدید تشویق کنید.
کودکانی که فاقد اعتماد به نفس هستند، اغلب از تلاش برای یادگیری مهارت های جدید یا مقابله با چالش های جدید فرار می کنند و دور می شوند. برای افزایش اعتماد به نفس در کودکان آنها را تشویق کنید مهارت های جدید را امتحان کنند.
به کودک در کشف علایق و احساساتش کمک کنید.
برای بچه ها نیز مهم است که بتوانند علایق و احساسات خودشان را کشف کنند. وقتی کودکان آنچه را که دوست دارند را شناسایی و تشخیص می دهند، به خود و توانایی های شان اعتماد می کنند. برای فرزندان یا دانش آموزان خود فرصت هایی ایجاد کنید تا فعالیت هایی را که دوست دارند را انجام دهند و این فعالیت ها را تکرار و تمرین کنند.
به کودک یاد بدهید بر ترس از شکست غلبه کند.
- ترس از شکست، اغلب کودکان را از تلاش برای رسیدن به آرزوهایش منصرف می کند.
- این مسئله به طور طبیعی می تواند اعتماد به نفس کودک را کاهش دهد.
به کودکان خود آموزش دهید که اشتباهات و شکست ها بخشی کاملاً قابل قبول از زندگی هر فردی هستند و افراد به ندرت بدون چالش و مشکلات به موفقیت می رسند. به آن ها یاددهید که بر ترس های خود و بویژه ترس از شکست مقابله کنند.
او را تشویق کنید تا احساساتش را بروز دهد.
انتقاد از احساسات کودکان و یا نادیده گرفتن آنها باعث می شود کودک احساسات خودش را بی اهمیت بداند و در بروز آنها با مشکل روبرو شود. کودکان را تشویق کنید که هم احساسات مثبت و هم منفی خودش را بیان کنند و در مورد احساسات خودش به روشی سالم صحبت کنند.
از کودک انتقاد سازنده کنید.
بعضی اوقات ناراحت شدن از دست فرزندان یا دانش آموزان امری اجتناب ناپذیر است. در شرایطی که از دست آنها ناراحت می شوید باید به طور سازنده و درست از آنها انتقاد کرده و پیامد های اشتباهات صورت گرفته را به آنها گوشزد کنید. البته باید دقیقا برای کودک مشخص کنید که شما به خاطر کار اشتباه او ناراحت شده اید و از دست خود کودک ناراحت نیستید. به جای انتقاد از کودک با جمله هایی مانند تو خیلی تنبل هستی «یا» چرا اینقدر لاغر هستی؟ همه انتقادات را به اقدامات او هدایت کنید.
همسالان مثبت و مطمئن انتخاب کنید.
هرچه کودک در اطراف افراد مثبت و با اعتماد به نفس بیشتری قرار داشته باشد، احتمال اینکه خودش به یک فرد با اعتماد به نفس تبدیل شود بیشتر خواهد بود. مطمئن شوید که دوستان وی افرادی مطمئن هستند که فرزند شما را تشویق می کنند و ارتباط با آن ها اثر مثبتی بر روی روابط کودک شما می گذارد. معلمان، الگوی نقش مثبت و مطمئن برای دانش آموزان خود باشید و به دانش آموزان خود بیاموزید که با هم مهربان باشند.
از کارهای کودک، یک دیوار ایجاد کنید.
در خانه یا کلاس درس می توانید با ایجاد “دیوار مشهور” که نشان از دستاوردهایی مانند نمرات خوب، پروژه های هنری، موارد دیگر، افتخار و قدردانی خود را از دستاوردهای بچه ها نشان می دهد. دیوار مشهور می تواند تلاش و عزم کودک را بیشتر کند و اعتماد به نفس او را افزایش دهد.
کودک را بغل کنید.
- محبت جسمی می تواند منجر به ابراز عشق، احساس پذیرش و تعلق در کودک شود.
- علاوه بر آن محبت جسمی به کودکان شادی و اعتماد به نفس آنها را افزایش دهد.
سخن آخر
- اعتماد به نفس، زندگی کودک را به طرز خارق العاده ای نجات می دهد.
- اعتماد به نفس یکی از مهمترین هدایایی است که می توانید به فرزندان خود هدیه کنید.
اگر واقعا نمی دانید برای افزایش اعتماد به نفس در کودکان خود از کجا باید شروع کنید. چند راهکار این لیست را انتخاب و تا یک هفته اجرایی کنید. اگر مطمئن نیستید از کجا شروع کنید، چند استراتژی را از این لیست انتخاب کنید تا اجرای این هفته را امتحان کنید. پس از تسلط بر آنها موارد دیگر را امتحان کنید. به بچه ها فرصت دهید تا احساس توانایی و شایستگی کنند و از طریق کلمات و رفتارتان عشق و علاقه تان را به آنها ثابت کنید.
برخی از راهکارهای افزایش اعتماد به نفس در کودکان، عبارتند از:
- آنها را بغل کنید.
- حق انتخاب بدهید.
- از کودکان نظر خواهی کنید.
- زمان خاص را با هم باشید.
- یک دیوار مشهور ایجاد کنید.
- انتقاد سازنده داشته باشید.
- با کودکان خود همبازی شوید.
- از جملات مثبت استفاده کنید.
- کودک را با دیگران مقایسه نکنید.
- به نام خودشان آنها را صدا بزنید.
- اعتماد به نفس خود را افزایش دهید.
- کارهای درست کودک را تشویق کنید.
- همسالان مثبت و مطمئن انتخاب کنید.
- هدف گذاری را به کودکان آموزش دهید.
- به کودک خود ثابت کنید دوستش دارید.
- اجازه دهید تا تعریف و تمجید ها را بشنوند.
- در کشف علایق و احساساتشان کمک کنید.
- از کاردستی های کودک در منزل استفاده کنید.
- مسئولیت های مشخصی را به کودکان بدهید.
- هنگام صحبت کردن، به کودک خود توجه کنید.
- کودک را تشویق کنید در کلاس تئاتر شرکت کند.
- به کودک یاد بدهید به ترس از شکست غلبه کنند.
- کودک را تشویق کنید تا احساساتش را بروز دهد.
- کودک را به یادگیری مهارت های جدید تشویق کنید.
آخرین دیدگاه‌ها