در حالی که استفاده از تلفن های هوشمند، رایانه یا تبلت می تواند موثر و مفید باشد اما اعتیاد به تلفن های هوشمند می تواند در کار، تحصیل و روابط اجتماعی و حتی خانوادگی افراد تداخل ایجاد کند. چون در برخی موارد استفاده بیش از حد و اعتیاد به تلفن همراه باعث می شود افراد بیشتر وقت خودشان را صرف رسانه های اجتماعی و یا بازی کردن با تلفن های همراه کنند. علاوه بر آن بررسی مکرر متون، ایمیل یا برنامه های اجتماعی می تواند پیامدهای منفی در زندگی شما داشته باشد. اعتیاد به تلفن های هوشمند، که گاه به عنوان ترس از بودن بدون تلفن همراه شناخته می شوند، اغلب به دلیل استفاده بیش از حد از اینترنت یا اختلال اعتیاد به اینترنت ایجاد می شود.

علت اعتیاد به تلفن های هوشمند

کوچک بود و حمل راحت تلفن های هوشمند و تبلت ها باعث شده که افراد به راحتی بتوانند تقریباً در جا و هر زمانی به اینترنت دسترسی داشته باشند. استفاده بیش از حد تلفن های هوشمند اغلب می تواند نشان دهنده سایر مشکلات اساسی زیر باشد:

• تنهایی
• استرس
• اضطراب
• افسردگی

تلفن همراه یا پتوی امنیتی

بیشتر افراد از تلفن هوشمند به عنوان “پتو امنیتی” برای کاهش اضطراب، تنهایی یا بی حوصلگی های خود استفاده می کنند و فقط می خواهند با این روش خودشان را از اطرافیان دور کنند، چون خیره شدن به موبایل باعث از بین رفتن تعامل چهره به چهره شده و تا حدودی اضطراب را کاهش می دهد. اما واقعیت این است که درگیر شدن با تلفن هوشمند اضطراب را بدتر می کند.

تنهایی و افسردگی

استفاده بیش از تلفن های هوشمند باعث بدتر شدن احساساتی مانند تنهایی، افسردگی و کسالت می شود.

اضطراب و استرس

صرف داشتن تلفن در محل کار باعث اضطراب بیشتر در حین کار و اختلال در انجام کارها می شود. هرچه میزان استفاده افراد از تلفن همراه در حین کار بیشتر باشد، اضطراب و استرس آن ها هم بیشتر خواهد شد و حتی در برخی موارد منجر به فرسودگی شغلی افراد می شود.

تشدید اختلالات کمبود توجه

جریان مداوم پیام ها و اطلاعات از تلفن های هوشمند می تواند مغز را تحت تاثیر قرار داده و باعث تشدید اختلالات کمبود توجه شود. علاوه بر آن استفاده بیش از حد گوشی های هوشمند می تواند باعث بروز و حتی شدید تر شدن برخی اختلالات زیر شود:

• خودشیفتگی
• اختلالات خواب
• اختلال در یادگیری
• اختلال در مهارت های شناختی
• اختلال در تمرکز و تفکر عمیق یا خلاقانه

علائم اعتیاد به تلفن های هوشمند

برخی از علائم زیر می توانند نشان دهنده اعتیاد یا استفاده بیش از حد تلفن های همراه باشد:

• صرف مدت زمان بیش از حد بر روی تلفن
• تعداد دفعات بیش از حد به روز رسانی برنامه ها
• تعداد بیش از حد پیامک های دریافتی و ارسالی

علائم هشدار دهنده استفاده بیش از حد از تلفن هوشمند یا اینترنت شامل موارد زیر است:

• فرد برای استفاده از تلفن خود، از خانواده و دوستانش جدا می شود.
• برای استفاده بیش از حد تلفن خود فرد به مخفی کاری و دروغ گفتن متوسل می شود.
• فرد در انجام مسئولیت های روزانه خود در محل کار یا خانه کوتاهی می کند و یا مشکل دارد.
• فرد دچار ترس از دست دادن FOMO شده و ترس این را دارد که اگر به طور مرتب تلفن خود را چک نکند، ممکن است اخبار و اطلاعات مهمی را از دست بدهد.

احساس ترس، اضطراب یا وحشت در صورتی که تلفن هوشمند خود را در مکانی جا گذاشته باشد یا تلفن او خاموش و یا خراب شده باشد.

علائم ترک استفاده از تلفن های هوشمند

این احتمال وجود دارد که وقتی فرد بخواهد از تلفن هوشمند خود استفاده نکنی و آن را کنار بگذارد دچار علائم ترک شود.

علائم ترک عبارتند از:

• بی قراری
• مشکل در تمرکز
• مشکلات خواب
• عصبانیت یا تحریک پذیری
• میل به استفاده از دستگاه دیگر و جایگزین

عوارض اعتیاد به تلفن های هوشمند

اعتیاد به تلفن های هوشمند یا اینترنت همچنین می تواند بر زندگی افراد تأثیر منفی بگذارد:

برقراری روابط مجازی و حتی خیانت مجازی

اعتیاد به شبکه های اجتماعی، برنامه های دوستیابی، استفاده از پیام کوتاه و شبکه های پیام رسانی می تواند باعث گسترش دوستی های مجازی و روابط آنلاین و جایگزینی آن ها با روابط واقعی شود.

اطلاعات بیش از حد

گشت و گذار در اینترنت، تماشای فیلم، بازی، یا بررسی فیدهای خبری می تواند در وضعیت شغلی و حتی تحصیلی افراد اختلال ایجاد کند و منجر به انزوای فردی شود به طوری که فرد مجبور می شود ساعت ها از سایر جنبه های زندگی خود غافل شده و خودش را سرگرم دنیای مجازی می کند.

اعتیاد به سایبرکس

• استفاده اجباری از اینترنت، دنبال کردن شبکه های اینترنتی می تواند بر روابط صمیمی زندگی واقعی و سلامت عاطفی افراد تأثیر منفی بگذارد.
• در حالی که پورنوگرافی آنلاین و اعتیاد به اینترنت می تواند منجر به اعتیاد جنسی شود.

تجارت های آنلاین

استفاده از بازی ها و برنامه های آنلاین، اعتیاد به قمار، تجارت بورس و خریدهای اینترنتی و اغلب می تواند منجر به مشکلات مالی و شغلی شوند. در حالی که اعتیاد به قمار سال هاست به عنوان یک مشکل شناخته شده، در دسترس بودن قمار اینترنتی باعث شده قمار بین مردم به مراتب بیشتر شود.

درمان اعتیاد به تلفن های هوشمند

اگر برای مهار گوشی های هوشمند یا استفاده از اینترنت به کمک بیشتری نیاز دارید، اکنون مراکز درمانی ویژه ای وجود دارند که می توانند در این راه به شما کمک کنند. پس بهتر است به دنبال روش های درمانی بهتر باشید و از یک مشاوره و یا روان شناس در این زمینه کمک بگیرید. درمان شناختی – رفتاری می تواند به شما در یادگیری روش های سالم تر برای درمان اعتیاد به گوشی های هوشمند کمک کند. چندین مرحله برای کنترل و استفاده مناسب از تلفن هوشمند و اینترنت وجود دارد.

به این منظور شما می توانید:

مشاوره بگیرید.

اگرچه شما می توانید بسیاری از این رهکارها را خودتان شروع کنید و درمان را به تنهایی انجام دهید اما ترک عادت به خصوص در مورد تلفن های هوشمند که همیشه در دسترس هستند می تواند سخت باشد. پس بهتر است به دنبال یک درمان حرفه ای باشید و از یک مشاور و یا روان شناس استفاده کنید. برای کمک به شناسایی مشکل خود سعی کنید جزئیات مربوط به مدت زمانی که از گوشی استفاده می کنید را یادداشت کنید.

محرک ها را بشناسید.

• محرک هایی را که باعث می شود به تلفن خود زیاد سربزنید را شناسایی کنید.
• برخی افراد ممکن است هنگام بی حوصلگی، اضطراب و افسردگی به تلفن خود بیشتر سربزنند.

سعی کنید با شناسایی این محرک ها، روش های سالم تر و مؤثر تری برای مدیریت روحیه خود، مانند تمرین تکنیک های آرامش را یادبگیرید و آن ها را جایگزین کنید.

تفاوت بین رابطه ها را درک کنید.

انسان موجودی اجتماعی است و تعامل اجتماعی چهره به چهره می تواند باعث آرامش، امنیت و درک بهتر آن ها شود. اما برقراری ارتباط از طریق متن، ایمیل یا پیام رسان می توانند میزان این تعاملات اجتماعی را کاهش دهد. علاوه بر این، دوستان در دنیای مجازی نمی توانند در هنگام بروز غم و شادی در کنار افراد باشند و در احساسات افراد شریک شوند.

روابط اجتماعی خود را تقویت کنید.

یکی از راه های که افراد برای ترک اعتیاد تلفن های هوشمند خود می توانند از آن استفاده کنند برقراری روابط اجتماعی و تقویت این روابط می باشد. سعی کنید در طول هفته، زمان خاصی را برای دوستان و خانواده خود اختصاص دهید. با دوستان و اطرافیان خود ارتباط برقرار کرده و در کلاس های جمعی شرکت کنید.

موارد استفاده از تلفن هوشمند خود را اصلاح کنید.

برای اکثر مردم، خیلی سخت است که بتوانند روند استفاده از تلفن هوشمند خود را اصلاح کنند. اما در صورتی که تصمیم دارید از تلفن هوشمند خود به نحو بهتر و سالم تری استفاده کنید می توانید راهکارهای زیر را در نظر بگیرید:

1. استفاده از تلفن هوشمند خود را زمان بندی کنید.
2. ساعات مشخصی از روز و یا حتی مدت زمان معینی را برای استفاده از تلفن خود تعیین کنید.
3. در وقت های معینی مانند هنگام رانندگی، صرف شام یا بازی با فرزندان تلفن خود را خاموش کنید.
4. تلفن یا تبلت را همراه با خودتان به رختخواب نبرید. چراغ آبی ساطع شده از صفحه نمایش می تواند خواب شما را مختل کند.
5. استفاده از تلفن هوشمند خود را با فعالیت های سالم تر مانند مدیتیشن، خواندن کتاب جایگزین کنید.
6. در صورت امکان برنامه های رسانه های اجتماعی را از تلفن خود حذف کنید.
7. به یاد داشته باشید آنچه که دیگران در رسانه های اجتماعی به اشتراک می گذارند بازتاب دقیقی از زندگی آن ها نیست و افراد در مورد جنبه های مثبت زندگی خود اغراق می کنند.
8. وقت کمتری را صرف مقایسه کردن خود با دیگران کنید و بهتر است به تقویت روحیه خود کمک کنید.
9. اگر از آن دسته افرادی هستید که عادت دارید هر چند دقیقه یکبار گوشی خود را چک کنید، بهتر است در مرحله اول چک کردن گوشی خود را به هر 15 دقیقه یکبار و سپس هر 30 دقیقه کاهش دهید و به مرور این مدت زمان را افزایش دهید.
10. علاوه برآن برنامه هایی وجود دارند که می توانید به طور خودکار محدودیت دسترسی به تلفن خود را محدود کنید.
11. ترس از از دست دادن را مهار کنید. بپذیرید که با محدود کردن استفاده از تلفن هوشمند، چیزی را از دست نمی دهید.

کمک به کودک یا نوجوان با اعتیاد به تلفن های هوشمند

در بیشتر مواقع والدین ممکن است سعی کنند که کودک یا نوجوان خود را از تلفن هوشمند یا تبلت دور کنند. اما آن ها می داند که جدا کردن بچه ها از شبکه های اجتماعی یا بازی ها و فیلم های آنلاین چالش برانگیز است. نوجوانان و کودکان نمی توانند به تنهایی این عادت را ترک کنند. حتی ممکن است تلاش آن ها باعث ایجاد اضطراب و علائم ترک شد. درعوض، راه کارهای سالم تری برای کمک به کودکان و نوجوانان برای مقابله با اعتیاد به تلفن های هوشمند وجود دارند که عبارتند از:

یک الگوی مناسبی برای فرزندان خوب باشید.

کودکان یک انگیزه قوی برای تقلید از دیگران دارند. بهتر است به عنوان یک الگو اول خودتان استفاده از اینترنت و تلفن هوشمند را مدیریت کنید. بعد از کودکتان بخواهید که این کار را انجام دهند. از برنامه ها برای نظارت و محدود کردن استفاده از تلفن هوشمند فرزندتان استفاده کنید. تعدادی برنامه در دسترس هستند که می توانید با کمک از آن ها، استفاده از تلفن های همراه را در فرزندتان محدود کنید.

مناطق بدون تلفن را مشخص کنید.

در منزل خود مناطقی را به عنوان “بدون تلفن” مشخص کنید. استفاده از تلفن های هوشمند یا تبلت ها به یک منطقه خاصی از خانه محدود کنید که از فرزند خودتان بخواهید که فقط در این مناطق حق دارند از تلفن همراه استفاده کنند و در بقیه قسمت های منزل نمی توانند از گوشی خود استفاده کنند. علاوه بر آن اصرار کنید که آن ها در یک ساعت مشخصی از شب تلفن های هوشمند و تبلت خود را خاموش و آن را کنار بگذارند. کودکان و نوجوانان را تشویق کنید در فعالیت های اجتماعی مانند ورزش های تیمی، شرکت کنند.

با فرزندتان در مورد مسائل اساسی صحبت کنید.

• استفاده بیش از حد تلفن هوشمند می تواند نشان دهنده مشکلات عمیق روانی باشد.
• برای تشخیص علت این مشکلات بهتر است با فرزندان خود حرف بزنید،اما انتقاد نکنید.

از یک مشاور و یا روان شناس کمک بگیرید.

نوجوانان غالباً در هنگام شنیدن نصیحت از والدین خود، مقاومت می كنند، اما ممکن است وقتی این حرف ها را از فرد دیگری بشنوند عکس العمل بهتری را نشان دهند. پس اگر نگران استفاده بیش از حد تلفن هوشمند در فرزندان خود هستید سعی کنید از یک مشاور و یا روان شناس کمک بگیرید.