در تحقیقات فراوان و طی مطالعات مکرر تاثیر متقابل سلامت روان و جسم به اثبات رسیده است.سلامت روانی و جسمی به طور اساسی به همدیگر ارتباط دارند. فردی که مبتلا به بیماری روانی جدی است، در معرض خطر بیشتری از انواع مختلف بیماری های جسمی قرار می گیرد. برعکس، در فردی که بیماری جسمی مزمن دارد، افسردگی و اضطراب دو برابر بیشتر از فرد عادی عمومی می کند. بیماری های روانی و جسمی می تواند کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهند و در طولانی مدت باعث بروز عوارض جدی تری شوند. شناخت و درک ارتباط بین ذهن و جسم می تواند فرد را وادار کند تا از انواع بیماری های جسمی، پیشگیری کرده و بعد از تشخیص هر بیماری به دنبال درمان آن باشد.
آمار و ارقام رابطه روان و جسم
افرادی که علائم افسردگی را تجربه می کنند، نسبت به مردم عادی سه برابر بیشتر به بیماری های جسمی مزمن مبتلا خواهند شد. افرادی که تحت بیماری های جسمی مزمن قرار می گیرند، در مقایسه با افراد عادی دو برابر بیشتر دچار حالت خلقی یا اضطراب می شوند. از هر دو نفری که دارای افسردگی و یک بیماری جسمی هستند یک نفر آن ها، در فعالیت های روزانه خود دچار اختلال می شود.
تاثیر بیماری های جسمی روی روان
برخی از شرایط جسمی مزمن می توانند باعث بالا رفتن سطح قند خون و اختلال در گردش خون و عملکرد مغز شوند. افرادی که به بیماری های جسمی مبتلا هستند غالباً استرس عاطفی و درد مزمن را تجربه می کنند. از طرفی استرس و درد مزمن با بروز افسردگی و اضطراب همراه هستند. شواهد نشان می دهد هرچه وضعیت جسمی یک فرد بدتر باشد، احتمال بروز مشکلات روانی در او بیشتر خواهد بود.
به همین علت، بیشتر بیماران جسمی به بیماری های روانی مبتلا می شوند.
عوامل اجتماعی و سلامت روان و جسم
عوامل اجتماعی نیز می تواند بر سلامت ذهن و روان فرد تأثیر بگذارد. بیمارانی که در فقر زندگی می کنند، در معرض خطر ابتلا به بیماری های روانی هستند و ممکن است برای درمان بیماری خود با مشکلات زیادی روبرو شوند. عدم تامین مسکن و بی خانمانی می تواند استرس زا باشد و منجر به بیماری های روانی و جسمی بیشتری شود. مبتلایان به بیماری های روانی، اغلب با فقر، بیکاری، نداشتن مسکن مناسب و دوری از اجتماع روبرو هستند. این عوامل اجتماعی، آسیب پذیری در برابر بیماری های جسمی را افزایش می دهند. به عنوان مثال، افرادی که قادر به تهیه غذاهایی سالم نیستند، اغلب دچار کمبود ویتامین و سوء تغذیه می شوند.
تغذیه نادرست یک عامل خطرناک مهم در بروز بیماری های قلبی و دیابت است.
تاثیر بیماری روانی روی جسم
روان و جسم فرد تحت تأثیر فرایند های فیزیولوژیکی، عاطفی و همچنین عوامل اجتماعی مانند درآمد و مسکن قرار می گیرند. این سه عامل می توانند احتمال ابتلا فرد را به بیماری روانی یا جسمی افزایش دهند.
بیماری های روانی می توانند باعث بروز برخی عوارض در مبتلایان به این بیماری شوند، از جمله:
- سطح انرژی و توانایی فرد را کاهش دهند.
- باعث اعتیاد فرد به مواد مخدر و الکل شوند.
- بر عملکرد اجتماعی و رفتاری فرد تأثیر بگذارند.
- انگیزه فرد را برای مراقبت از سلامتی خودش کاهش دهند.
- حساسیت فرد را برای ابتلا به بیماری های جسمی افزایش دهند.
- تعادل هورمونی و چرخه خواب فرد را مختل کرده و باعث اختلال در خوردن و خوابیدن فرد شوند.
- بیمار ممکن است طیف وسیعی از علائم جسمی را تجربه کند. حتی بسیاری از دارو های روان پزشکی منجر به بروز عوارض جانبی مانند افزایش وزن و بیماری های قلب می شوند. این علائم به نوبه خود می توانند میزان آسیب پذیری فرد در برابر بیماری های جسمی را افزایش دهند.
بیماری های روانی تقریباً بر هر سیستم بیولوژیکی بدن تأثیر می گذارد.
دیابت
میزان دیابت در بین مبتلایان به بیماری روانی به طور چشمگیری زیاد است. افسردگی و اسکیزوفرنی با تاثیر روی مقاومت بدن در برابر انسولین خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش می دهد. در مبتلایان به بیماری های روانی خطر بروز چاقی و کلسترول بالا افزایش می یابد که این دو عامل خطر برای ابتلا به دیابت هستند. تحقیقات نشان داده شده است كه در مبتلایان به بیماری های روانی 3.5 برابر خطر بروز چاقی وجود دارد که ناشی از مصرف دارو می باشد. در مقابل، مبتلایان به دیابت تقریباً دو برابر بیشتر به بیماری های روانی مبتلا می شوند. چهل درصد از مبتلایان به دیابت علائم اضطرابی شدید را دارند. افراد مبتلا به دیابت غالباً استرس عاطفی زیادی را تجربه می کنند که می تواند بر سلامت روانی فرد تأثیر منفی بگذارد.
تأثیر بیولوژیکی قند خون بالا همچنین با بروز افسردگی در مبتلایان به دیابت همراه است.
بیماری قلبی و سکته مغزی
- افسردگی اغلب به دنبال سکته مغزی هم رخ می دهد.
- در افراد مبتلا به بیماری قلبی میزان افسردگی سه برابر بیشتر است.
- مبتلایان به بیماری های روانی مزمن اغلب فشار خون بالا و سطح هورمون های استرس و آدرنالین بالایی دارند که ضربان قلب را افزایش می دهند.
- علاوه بر آن، افراد مبتلا به بیماری های روانی جدی در معرض ابتلا به تغذیه نامناسب و چاقی هستند که این دو می تواند ریسک ابتلا به بیماری قلبی را افزایش دهند.
- زنان مبتلا به افسردگی 80 درصد بیشتر از زنان فاقد افسردگی، بیماری قلبی را تجربه می کنند. حتی، افراد مبتلا به بیماری های روانی تا سه برابر بیشتر در معرض خطر سکته مغزی قرار دارند.
- داروهای ضد روان پریشی نیز ممکن است باعث ضربان نامنظم قلب شود. این تغییرات جسمی در عملکرد قلب و عروق قلبی تداخل ایجاد می کند و خطر ابتلا به بیماری های قلبی را در بین مبتلایان به بیماری های روانی به میزان قابل توجهی افزایش می دهد.
بیماری های تنفسی
در مبتلایان به بیماری های روانی احتمال ابتلا به بیماری های مزمن تنفسی از جمله بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD)، برونشیت مزمن و آسم را به طور چشمگیری افزایش می یابد.
سیگار، سیگار کشیدن به عنوان یک عامل خطر برای بیماری ها تنفسی شناخته شده است. از طرفی مبتلایان به بیماری ها روانی سیگار بیشتر مصرف می کنند.
عوامل اجتماعی، عوامل اجتماعب نظیر فقر، مسکن نامناسب، بیکاری و محرومیت های اجتماعی ناشی از بیماری روانی ممکن است بر میزان استعمال دخانیات و بیماری های تنفسی تأثیر بگذارد.
بیماری های مزمن، افرادی که به بیماری های مزمن تنفسی مبتلا هستند، اضطراب و افسردگی زیادی را تجربه می کنند.
تقریباً از هر چهار بیمار مبتلا به COPD شدید، سه نفر نیز دچار اضطراب و یا افسردگی می شوند.
بیماری روانی، یک مشکل روانی می تواند منجر به بهداشت فردی ضعیف شود. از طرفی بهداشت فردی ضعیف می تواند علائم COPD را افزایش دهد.
حملات آسم، حملات آسم، می تواند هزینه های فردی را افزایش و کیفیت زندگی فردی را کاهش دهد. به همین علت مبتلایان به حملات آسم در معرض اضطراب و اختلالات هراس قرار دارند. علاوه بر این، برخی از داروهای آسم منجر به تغییرات خلق و خو می شوند.
سرطان
افرادی که مبتلا به سرطان هستند به دلیل استرس زیاد، ناراحتی عاطفی و تغییر در شکل ظاهری بدن در معرض ابتلا به افسردگی قرار دارند. یک مشکل بیماری روانی می تواند در درمان سرطان و بهبودی آن اختلال ایجاد کند. به عنوان مثال، زنان مسن مبتلا به سرطان پستان و افسردگی، کمتر به روش های درمان پاسخ می دهند.
آرتروز
- افراد مبتلا به آرتروز در معرض خطر ابتلا به اختلالات خلقی و اضطرابی قرار دارند.
- از همه تکان دهنده تر این است که، داشتن یک بیماری روانی جدی می تواند 10 تا 20 سال امید به زندگی را در فرد کاهش دهد.
اسکیزوفرنی و پوکی استخوان
پوکی استخوان شرایطی است که با کاهش توده های استخوانی همراه است و باعث ضعیف شدن استخوان ها و شکستگی آن ها می شود. مطالعات نشان داده است که افرادی که مبتلا به اسکیزوفرنی هستند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری قرار دارند و به احتمال زیاد شکستگی های لگن را تجربه می کنند. تحقیقات نشان داده اسکیزوفرنی شانس ابتلا به تراکم استخوان پایین را دو برابر می کند و از هر دو نفر مبتلا به اسکیزوفرنی، یک نفری به پوکی استخوان مبتلا خواهد شد.
سبک زندگی و درمان های خانگی برای سلامت جسم و روان
برخی تغییرات در سبک زندگی می توانند بر سلامت جسمی و روان شما تأثیر بگذارند.
ورزش
فعالیت بدنی و ورزش، روش عالی برای حفظ سلامت جسمی و بهبود سلامت روان است. تحقیقات نشان می دهد که انجام ورزش بر آزاد سازی و جذب اندروفین در مغز تأثیر می گذارد. حتی پیاده روی تند در10 دقیقه هوشیاری ذهنی، انرژی و روحیه مثبت شما را افزایش می دهد. فعالیت بدنی به معنای هر حرکتی است که بدن مجبور شود از عضلات استفاده کنید و انرژی خود را افزایش دهید.
ورزش های ذهنی مانند یوگا نیز می توانند کیفیت زندگی شما را به میزان قابل توجهی بهبود ببخشند.
رژیم غذایی
تغذیه خوب یک عامل مهم در تأثیرگذاری جسم و روان شما می باشد.
یک رژیم غذایی متعادل و سالم، شامل مقادیر مناسب موارد زیر است:
- پروتئین
- آب فراوان
- ویتامین ها
- مواد معدنی
- چربی های اساسی
- کربوهیدرات های پیچیده
غذایی که می خوریم می تواند در درمان، مدیریت و پیشگیری از بیماری های روانی از جمله افسردگی و آلزایمر تأثیر بگذارد.
سیگار کشیدن
استعمال دخانیات تأثیر منفی بر سلامت روانی و جسم دارد.
بسیاری از افراد با مشکلات سلامت روان معتقدند که استعمال سیگار علائم آن ها را تسکین می دهد، اما این تأثیرات فقط کوتاه مدت است. نیکوتین موجود در سیگار با مواد شیمیایی موجود در مغز تداخل دارد. دوپامین در مغز یک ماده شیمیایی است که بر احساسات مثبت تأثیر می گذارد. اغلب افراد مبتلا به افسردگی دوپامین کمی دارند. نیکوتین به طور موقت سطح دوپامین را افزایش می دهد. اما در دراز مدت، این باعث می شود فرد احساس کند که برای تکرار احساس مثبت به نیکوتین بیشتری نیاز دارد، برای همین فرد سیگار بیشتری می کشد.
- افراد مبتلا به افسردگی دو برابر بیشتر از افراد دیگر سیگار می کشند.
- افراد مبتلا به اسکیزوفرنی سه برابر بیشتر از افراد دیگر سیگار می کشند.
پسوریازیس
- پسوریازیس وضعیتی است که معمولاً با زخم های پوسته پوسته قرمز روی سطح پوست مشخص می شود، اما اثرات آن فراتر از علائم پوستی است.
- پسوریازیس یک وضعیت سیستم ایمنی بدن است که معمولاً در اثر استرس ایجاد می شود.
- پسوریازیس بیماری می تواند بر سلامتی روانی و همچنین جسم تأثیر بگذارد.
در یک تحقیقات مشخص شده:
- یک سوم مبتلایان با اطرافیان خود مشکل دارند.
- 85٪ مبتلایان برای بیماری خود احساس ناراحتی می کنند.
- یک سوم مبتلایان در مورد وضعیت خود احساس تحقیر می کنند.
- تقریباً یک سوم مبتلایان به پسوریازیس اضطراب و افسردگی را تجربه می کنند.
- 10% افراد مبتلا به پسوریازیس اعتراف کرده اند افکار و تصمیم به خودکشی داشتند.
با این حال، گزارشی اخیر از انجمن متخصصان پوست انگلیس (BAD) نشان می دهد که تنها 4٪ از مبتلایان به مشاور مراجعه می کنند.
سخن آخر
- تأثیر متقابل جسم و روان می توانند به صورت چرخه ای به هم مربوط باشند.
- یک بیماری جسمی می تواند باعث پریشانی عاطفی و بدتر شدن پسوریازیس شود.
- برخی از مبتلایان به پسوریازیس بیماری خود را یک مشکل جزئی پوستی می دانند برای همین از درمان بیماری روانی خود غافل می شوند.
آخرین دیدگاهها