بدترین غذاها برای بیش فعالی

اختلال بیش فعالی-کم توجهی یکی از اختلالاتی است که باعث بروز رفتارهای ناگهانی، تحرک زیاد و بی توجهی در کودکان می شود. اگرچه مطالعات در مورد رابطه بین ADHD و برخی غذاها محدود است  اما رژیم غذایی تاثیر زیادی در کاهش یا افزایش علائم اختلال کمبود توجه-بیش‌فعالی (ADHD) دارد. در واقع تغییرات رژیم غذایی می تواند تا حد زیادی علائم اختلال بیش فعالی در کودکان را کاهش دهد. از سویی دیگر به گفته متخصصان اطفال، روانشناسان کودک و محققان برخی از غذاها می توانند رفتارهای ADHD را تحریک کرده و یا علائم فعلی این اختلال را تشدید کنند. در این مقاله به بدترین غذاها برای بیش فعالی می پردازیم.

به گفته اکثر متخصصان، غذاها قادر به ایجاد اختلال ADHD نیستند، اما بررسی ها نشان می دهد که برخی از کمبودهای تغذیه ای می توانند علائم این اختلال را در کودکان تشدید کند.

کودکان مبتلا به ADHD باید تا حد امکان یک رژیم غذایی مناسب را رعایت کنند. رژیم غذایی مناسب متشکل از لبنیات کم چرب، غلات کامل، منابع پروتئینی مانند لوبیا، ماهی چرب، مرغ، بوقلمون و گوشت قرمز بدون چربی است.  همچنین این کودکان باید روزانه مقدار زیادی آب، انواع میوه و سبزیجات تازه مصرف کنند. تغذیه سالم تاثیر زیادی در سلامت ذهن و بدن دارد. رعایت رژیم غذایی سالم تا حد زیادی باعث پیشگیری از بروز یا تحریک علائم اختلال بیش فعالی در کودکان می شود.

13 پرهیز غذایی برای کودکان مبتلا به اختلال ADHD عبارت است از:

نوشیدنی های حاوی کافئین

اگر کودک شما مبتلا به ADHD است، باید انواع نوشابه ها و نوشیدنی های انرژی زا را از رژیم غذایی او حذف کنید. این نوشیدنی ها نه تنها مقدار زیادی قند فروکتوز دارند، بلکه حاوی مقادیر زیادی کافئین نیز هستند. کافئین در بدن به عنوان یک محرک عمل کرده و علائم اختلال بیش فعالی را افزایش می دهد. همچنین کافئین دارای ارزش غذایی بسیار کمی است.

به طور کلی از آنجایی که نوشابه ها دارای مقادیر زیادی قند و کافئین هستند، می توانند علائم ADHD را بدتر کنند.

بررسی های انجام شده در سال 2013 نشان داد کودکانی که به طور منظم نوشابه‌های کافئین‌دار مصرف می‌کنند، بی‌توجهی، بیش‌فعالی، تکانشگری و پرخاشگری بیشتری از خود نشان می دهند.

اگر کودک شما حاضر به ترک نوشابه نیست، می توانید آن را با نوشابه های بدون کافئین جایگزین کنید.

رنگ های غذایی و نگهدارنده ها

افزودنی‌های غذایی می‌توانند بر رفتار برخی از کودکان تأثیر منفی بگذارند. همچنین بررسی ها نشان می دهد رنگ های غذایی، طعم دهنده ها و مواد نگهدارنده مانند بنزوات سدیم باعث بروز بیش فعالی در برخی از کودکان می شوند.

بنزوات سدیم در غذاهایی مانند سوپ های کنسرو شده، سس های سالاد مانند سس کچاپ و خردل و حتی نوشیدنی های گازدار به مقدار زیاد وجود دارد. همچنین هیدروکسی تولوئن بوتیله، نیترات سدیم، هیدروکسی آنیزول بوتیله و ترت-بوتیل هیدروکینون جزء مواد نگهدارنده دیگری هستند که مصرف آنها در کودکان مبتلا به ADHD بسیار مضر است.

همیشه قبل از خرید مواد غذایی برای کودک خود برچسب روی مواد غذایی را با دقت بخوانید. برای سلامت بیشتر کودک در صورت امکان از غذاهای تازه، بدون مواد نگهدارنده، بدون افزودنی و ارگانیک استفاده کنید.

میوه ها و سبزیجات منجمد

درست است که میوه‌ها و سبزیجات غذاهای سالم و انتخاب‌های خوبی برای کودک شما هستند، اما میوه‌ها و سبزیجات منجمد مقدار زیادی رنگ‌های خوراکی و مواد نگهدارنده دارند. رنگ های غذایی و مواد نگهدارنده برای کودکان مبتلا به ADHD به عنوان محرک عمل می کنند.

همچنین برخی از غذاهای منجمد حاوی ترکیبات مضری به نام ارگانوفسفره‌ها هستند. ارگانوفسفره‌ها به عنوان آفت‌کش برای کنترل حشرات مورد استفاده قرار می‌گیرند. بررسی ها نشان می دهد که ارگانوفسفره‌ها باعث بروز مشکلات رفتاری در برخی از کودکان می‌شوند. بنابراین در صورت امکان برای تغذیه کودک از میوه‌ها و سبزیجات تازه و ارگانیک استفاده کنید.

ماهی های حاوی جیوه

ماهی‌های چرب مانند سالمون، ماهی تن و ساردین به دلیل داشتن مقدار زیادی امگا 3 برای کودکان مبتلا به ADHD مفید هستند. اما با این حال برخی از ماهی‌ها و غذاهای دریایی حاوی مقدار زیادی جیوه هستند. جیوه می تواند به مرور زمان علائم اختلال بیش فعالی را تشدید کند.

جیوه نه تنها برای هضم سخت است، بلکه می تواند در مغز کودک تجمع پیدا کرده و منجر به تحریکات عصبی در کودک شود.

غذاهای دریایی مانند مانند اره ماهی، شاه ماهی و ماهی خال خالی دارای مقدار زیادی جیوه هستند. بنابراین از ماهی های کم جیوه مانند ماهی قزل آلا، میگو و کنسرو ماهی تن برای تغذیه کودک خود استفاده کنید.

شکر تصفیه شده

شیرین کننده های مصنوعی می توانند باعث  بروز التهاب در بدن  شوند. بنابراین انواع کیک و کلوچه که دارای شکر تصفیه شده هستند را از رژیم غذایی کودک خود حذف کنید. همچنین کلوچه ها حاوی رنگ های مصنوعی، مواد نگهدارنده و طعم دهنده های مصنوعی هستند که همگی می توانند باعث تحریک یا بدتر شدن علائم ADHD در کودکان شوند.

تنقلات دیگر مانند آبنبات ها نیز مملو از رنگ ها، مواد نگهدارنده و قند هستند. بررسی های انجام شده در سال 2007 بر روی کودکان نوپا نشان داد که مصرف آب نبات می تواند منجر به مشکلات رفتاری در برخی از کودکان شود.

بنابراین، برای کودک خود از آب نبات های ارگانیک و یا تنقلات سالم جایگزین مانند تکه های موز و بستنی های میوه ای تازه استفاده کنید.

مواد حساسیت زا مانند بادام زمینی

آلرژن های غذایی مانند گندم، بادام زمینی، شیر، تخم مرغ، ماهی، شکلات و صدف می تواند علائم ADHD را در برخی از کودکان تشدید کنند. همچنین مواد غذایی دیگری مانند لوبیا، ذرت، انگور،گوجه فرنگی و پرتقال نیز می توانند باعث بروز واکنش های حساسیت زا در کودکان شوند. بنابراین، هنگام دادن این غذاها به کودک احتیاط کنید.

آلرژن های غذایی باعث تشدید علائم تکانشگری در کودک می شوند. بنابراین پیش از استفاده از آلرژن های غذایی در رژیم غذایی کودک حتما با پزشک متخصص مشورت کنید.

سیب و سایر سالیسیلات ها

سالیسیلات ها ترکیباتی هستند که معمولا در آسپرین و سایر داروهای تسکین دهنده درد استفاده می شوند. سالیسیلات ها در سیب و میوه های دیگری مانند زغال اخته، گوجه فرنگی، بادام و حتی انگور یافت می شوند.

بررسی ها نشان می دهد که سالیسیلات ها می توانند علائم ADHD در کودکان را تشدید کنند. بنابراین با حذف این ترکیبات غذایی از رژیم غذایی کودک می توانید علائم بیش فعالی را در کودک خود بهبود ببخشید.

غذاهای آماده

مصرف غذاهای آماده برای هر کودکی ناسالم است. این غذاهای فرآوری شده سرشار از افزودنی های غذایی، مواد نگهدارنده، رنگ ها، طعم دهنده های مصنوعی، و سدیم هستند. مصرف این ترکیبات ناسالم می تواند بر کودکان مبتلا به ADHD تأثیر منفی بگذارد.

بررسی ها نشان می دهد که مصرف زیاد غذاهای آماده می تواند بیش‌فعالی، تکانشگری و بی‌توجهی را در برخی از کودکان مبتلا به ADHD افزایش دهد.

بنابراین، توصیه می‌شود که این مواد غذایی ناسالم را به طور کامل از رژیم غذایی کودکان مبتلا به ADHD حذف کنید.

بستنی و سایر محصولات لبنی

بستنی و سایر محصولات لبنی مانند شیر، پنیر، خامه ترش و ماست نیز می توانند علائم ADHD را در برخی از کودکان تشدید کنند. برخی از کودکان به شیر گاو حساسیت دارند. کازئین موجود در شیر گاو می تواند باعث التهاب شود. از سویی دیگر التهاب با مشکلات رفتاری و توجه در کودکان مرتبط است. بررسی های انجام شده در سال 2011 نشان داد که حذف شیر گاو از رژیم غذایی کودکان می تواند منجر به بهبود تمرکز شود.

مواد غذایی حاوی گلوتن

پاستا از زمان قدیم یکی از غذاهای مورد علاقه کودکان بوده است. با این حال، باید بدانید که مصرف رشته فرنگی، ماکارونی، پاستا و نودل می تواند علائم ADHD در کودکان را تشدید کند. علت آن این است که اغلب نودل ها حاوی گلوتن هستند که با افزایش علائم ADHD در برخی از کودکان مرتبط است.

به طور خاص، به نظر می رسد که تعداد زیادی از کودکان مبتلا به ADHD به گلوتن نیز حساس هستند.

بنابراین بهتر است برای کاهش علائم بیش فعالی -کم توجهی مواد غذایی حاوی گلوتن از جمله رشته فرنگی و ماکارونی را از رژیم غذایی کودکان حذف کنید. حساسیت کودک شما به گلوتن از طریق یک آزمایش خون ساده در مطب پزشک به راحتی تشخیص داده می شود.

بیسکویت، دونات، کیک و کلوچه

یکی دیگر از مواد غذایی که باید از رژیم غذایی کودک خود حذف کنید، غذاهای تهیه شده با روغن هیدروژنه و یا چربی ترانس است.

این چربی‌های ناسالم می توانند باعث ایجاد علائم مشابه ADHD یا تشدید علائم فعلی در برخی از کودکان شوند. روغن های هیدروژنه و چربی های ترانس برای همه گروه های سنی به ویژه کودکان در حال رشد ناسالم هستند.

روغن‌های هیدروژنه عملکرد اعصاب را مختل می‌کنند، بدن را ملتهب کرده و باعث بروز علائم بیش‌فعالی و کم توجهی می‌شوند. همچنین مصرف این مواد غذایی ناسالم خطر چاقی را در کودک شما افزایش می دهد. چاقی باعث مسدود شدن عروق قلبی می شود. در نتیجه مصرف غذاهای ناسالم مانند کیک و کلوچه با مشکلات سلامتی زیادی مانند فشار خون بالا، میگرن و یا مشکلات قلبی همراه است.

سوسیس و کالباس

خوردن یک ساندویچ سوسیس و کالباس ممکن است بر علائم ADHD کودک شما تأثیر منفی بگذارد. گوشت ها و پنیرهای اغذیه فروشی برای سلامت فرزند شما خوب نیستند. زیرا این غذاهای فرآوری شده مملو از رنگ های غذایی، مواد نگهدارنده و سدیم هستند.

بسیاری از پزشکان سوسیس و کالباس را به عنوان بدترین غذاهایی که یک کودک مبتلا به ADHD می تواند بخورد، فهرست می کنند.

بررسی ها نشان می دهد کودکانی که مقدار زیادی سوسیس، کالباس و همبرگر مصرف می کنند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به ADHD قرار دارند.

به گفته محققان ارتباط قطعی بین ADHD و غذاهای فرآوری شده وجود دارد. از آنجایی که غذاهای فرآوری شده حاوی سطوح بالایی از سدیم و افزودنی های غذایی هستند، مصرف بیش از حد آنها می تواند منجر به التهاب و مشکلات رفتاری و شناختی در برخی از کودکان شود. می توانید برای کودک خود از ساندویچ های سالم که دارای تکه های گوشت مرغ یا بوقلمون هستند، استفاده کنید.

آبمیوه های آماده و صنعتی

بسیاری از کودکان آبمیوه های آماده و بسته بندی شده را دوست دارند. اما، اگر کودک شما مبتلا به ADHD است، مصرف این نوشیدنی‌ها می تواند علائم کودک شما را تشدید کند.

همچنین نکته مهمی که در مورد این آب میوه ها وجود دارد این است که آنها حاوی مقدار زیادی شکر هستند. حتی می توان گفت که بسیاری از این آب میوه ها بر خلاف واقع حاوی آب میوه واقعی نیستند.

اغلب آبمیوه های صنعتی با استفاده از مقدار زیادی شکر، رنگ های غذایی و مواد نگهدارنده تولید می شوند. این آب میوه ها کالری بسیار بالایی داشته و به راحتی کودکان را دچار اضافه وزن و چاقی می کنند. بهتر است به جای آب میوه های صنعتی از آب میوه های سالم و طبیعی و حاوی قند کمتر برای کودک خود استفاده کنید.

سخن آخر

برای پیشگیری از تشدید علائم ADHD، توصیه می شود که غذاهای ناسالم را به طور کامل از رژیم غذایی کودک خود حذف کنید.

گاهی ممکن است بنا به دلایل متعدد علائم ADHD فرزندتان از نظر فراوانی و شدت افزایش پیدا کند. در این صورت ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی می تواند تا حد زیادی در رفع یا کاهش این علائم موثر باشد. غذاهای ناسالم باعث تحریک علائم ADHD می شوند. بنابراین بلافاصله روند حذف مواد غذایی ناسالم از رژیم غذایی کودک را شروع کنید. پس از آن می توانید از جایگزین های سالم مانند غذاهای بدون گلوتن، میوه ها و سبزیجات تازه در رژیم غذایی کودک استفاده کنید.

برای بسیاری از والدین سخت است که کودک خود را از خوردن غذاها و تنقلات مورد علاقه‌اش محروم کنند. اما باید بدانید که این کار برای کاهش علائم اختلال بیش فعالی ضروری است. در واقع هدف شما، به عنوان والدین، باید به حداکثر رساندن سلامت و رفاه کودکتان باشد. بنابراین در هدف خود کاملا مصمم بوده و با تغییر رژیم غذایی کودک  در مدیریت بهتر علائم و افزایش سلامت کودک به او کمک کنید.

توجه به این نکته مهم است که غذاهای مغذی هرگز نباید جایگزین برنامه درمانی کودک شوند. همچنین رژیم غذایی کودک خود را محدود نکنید، مگر اینکه ابتدا با پزشک مشورت کرده باشید.

کودکان برای رشد به مواد مغذی خاصی نیاز دارند. بنابراین اگر رژیم غذایی کودک خود را خیلی محدود کنید این کار باعث ابتلا کودک به کمبود ویتامین ها و مواد معدنی می شود. در نتیجه به جای کاهش علائم ADHD، خطر تشدید علائم ADHD را در کودک خود ایجاد خواهید کرد.