انواع مختلف فتق اغلب به صورت برآمدگی یا التهاب در زیر پوست تعریف می شود و انواع مختلفی دارد. بیشتر اوقات، جدی نیستند، اما برخی از فتق ها نیاز به جراحی دارند. فتق زمانی رخ می دهد که بخشی از یک عضو داخلی، از طریق عضلات و یا بافت، از محل طبیعی آن بیرون آمده باشد. فتق می تواند در نتیجه ضعف عضلات یا افزایش فشار در داخل بدن رخ دهد. در این مقاله چندین نوع مختلف فتق بررسی می شود. ظاهر و علائم آنها را بررسی کرده و در مورد گزینه های درمان جراحی و خانگی بحث خواهیم کرد.
فتق نافی
فتق های نافی، یکی از انواع فتق محسوب شده و اغلب به صورت برآمدگی یا التهاب در زیر پوست تعریف می شود و انواع مختلفی دارد. اغلب فتق ها، جدی نیستند، اما گاهی هم باید جراحی شوند.هنگامی اتفاق میفتد که قسمتی از روده ها از طریق عضلات شکم به داخل شکم فرو می روند. آنها در نوزادان شایع هستند. افراد مبتلا به فتق ناف احتمال دارد متوجه موارد زیر شوند:
- برآمدگی نرم روی دکمه شکم یا اطراف آن
- برافروخته شدن پوست یا یک زخم کوچک در اطراف فتق، متورم شدن ناف
علائم فتق نافی
فتق ناف اغلب علائمی ایجاد نمی کند. با این حال، برخی از افراد احتمال دارد در محل فتق احساس درد جزئی داشته باشند. فتق های نافی به طور کلی جدی نیستند. آنها غالباً به قدری کوچک هستند که فرد حتی از داشتن آن آگاهی ندارد.
گزینه های درمان برای فتق نافی
فتق های نافی که کوچک و بدون درد هستند، نیازی به درمان جراحی ندارند. با این حال، فتق های نافی که علائم ایجاد می کنند احتمال دارد نیاز به جراحی داشته باشند. بسیاری از فتق های نافی نوزادان در سنین 3-4 سالگی به خودی خود بسته شده و از بین می روند.
فتق هیاتال
فتق هیاتال یکی از انواع فتق محسوب شده و اغلب هنگامی اتفاق میفتد که بخشی از معده یا سایر بافت های شکمی از طریق هیاتوس به وسط قفسه سینه به سمت بالا بلغزد. هیاتوس، شکافی در دیافراگم است، که دیواره عضلانی حفره قفسه سینه را از شکم جدا می کند. فتق هیاتال هیچ شکل ظاهری ندارد. آنها فقط از طریق اشعه ایکس یا تصویربرداری های دیگر مانند آندوسکوپی یا بلع باریم قابل مشاهده هستند.
علائم فتق هیاتال
بیشتر فتق های هیاتال علائمی ایجاد نمی کنند. با این حال، برخی از افراد احتمال دارد موارد زیر را تجربه کنند:
- ناراحتی شکمی مبهم
- سوزش معده یا ریفلاکس
- درد همراه با خوردن یا بلعیدن
گزینه های درمان فتق هیاتال
اگر فتق هیاتال علائمی ایجاد نکند، به درمان نیاز نخواهد داشت. برای موارد شدید ریفلاکس یا درد کنترل نشده، جراحی فتق احتمال دارد لازم باشد. مدیریت فتق هیاتال شامل کنترل علائم مرتبط است. این اغلب می تواند شامل کنترل سوزش معده یا ریفلاکس یا تغییر برخی عادت های رفتاری باشد.
فتق اینگوینال
فتق اینگوینال یکی از رایج ترین انواع فتق های دیواره شکم است. آنها می توانند در زنان و مردان رخ دهند. فتق مغبنی ،وقتی اتفاق می افتد که بافت چربی یا یک حلقه کوچک از روده از طریق کانال مغبنی به داخل کشاله ران بیرون بزند. این می تواند در هنگام تولد رخ دهد، اما عوامل خطر شایع آن، عبارتند از:
- چاقی
- یبوست
- بلند کردن
- زور زدن
- باردار بودن
ظاهر فتق اینگوینال
فتق مانند برجستگی در ناحیه بیضه یا کشاله ران به نظر می رسد. ایستادن یا پایین آوردن با زور اغلب باعث برجستگی بیشتر می شود. این برآمدگی به طور معمول طول می کشد تا ظاهر شود، اما پس از سرفه، وزنه برداری سنگین، فشار آوردن، خم شدن یا خندیدن می تواند به طور ناگهانی ایجاد شود.
علائم فتق اینگوینال
یک سوم افراد در صورت بروز این فتق علائمی نخواهند داشت. با این حال، علائم احتمال دارد به صورت زیر ظاهر شود:
- التهاب
- احساس سنگین یا کشش در محل فتق
- درد یا ناراحتی همراه با سرفه، ورزش یا رفتن به دستشویی
- اگر درد ایجاد شود، اغلب در طول روز بدتر خواهد شد و هنگام خوابیدن بهبود می یابد.
گزینه های درمان فتق اینگوینال
تنها درمان فتق مغبنی، جراحی است. از آنجا که خطر موارد اضطراری مرتبط با فتق، کم است، فرد می تواند صبر کند تا در صورت بروز علائم، فتق را ترمیم کند. حتی در این صورت هم، تقریباً 70 درصد از افراد با علائم اندک یا بدون علائم، بعد از 5 سال نیاز به جراحی دارند.
فتق کانال ران
فتق استخوان ران یکی از جدی ترین انواع فتق است. این موارد زمانی اتفاق می افتد که بافت یا بخشی از روده، از طریق دیواره عضلانی ضعیفی به داخل کانال ران در قسمت بالای ران داخلی یا کشاله کشیده شود. این نوع فتق ها کمتر دیده می شوند و 3٪ از فتق ها را شامل می شوند.
ظاهر فتق ران
فتق استخوان ران، به صورت یک توده در ناحیه کشاله ران به نظر می رسد. کوچکترها همیشه قابل مشاهده نیستند. فتق های بزرگ در این ناحیه، به صورت برآمدگی نزدیک ران فوقانی در ناحیه کشاله یا درست در جلوی مفصل ران قابل مشاهده هستند. احتمال دارد در اطراف فتق، پوست برافروخته وجود داشته باشد.
علائم فتق ران
فتق ران می تواند در هنگام برداشتن جسم سنگین یا فعالیت هایی که شامل کشیدگی است، صدمه ببیند. این درد گاهی فقط قسمت فوقانی ران را درگیر می کند، اما می تواند روی کل شکم و حتی گاهی اوقات روی مفصل ران تأثیر بگذارد. درد شاید به صورت یک درد کسل کننده، تیز یا حتی ضربان دار احساس شود.
گزینه های درمان فتق ران
فردی که دچار یک توده یا برجستگی جدید در کشاله ران یا ناحیه داخلی ران می شود باید با پزشک مشورت کند.درمان فتق ران همیشه جراحی است.
فتق اپی گاستریک
فتق اپی گاستریک، نسبتاً شایع است. به طور معمول، آنها جدی نیستند.فتق اپی گاستریک بین قسمت تحتانی قفسه دنده و دکمه شکم رخ می دهد. این نوع فتق ها به جای بخشی از روده، معمولاً بافت چربی دارند. فتق اپی گاستریک، به صورت برجستگی جزئی ظاهر می شود.
وقتی شخصی هنگام ورزش یا بلند کردن اجسام سنگین عضلات شکم را تحت فشار قرار می دهد، بیشتر به چشم می آید. این برآمدگی پس از شل شدن عضلات یا دراز کشیدن فرد تمایل به ناپدید شدن دارد. فتق اپی گاستریک می تواند در طی آزمایشات تصویربرداری برای سایر شرایط پزشکی ،ظاهر شود. بیشتر فتق های اپی گاستریک هیچ علامتی ندارند.
گزینه های درمان فتق اپی گاستریک
فتق های اپی گاستریک هنگامی که باعث ناراحتی فرد می شوند، نیاز به جراحی دارند. با این حال، یک فتق اپی گاستریک کوچک که هیچ علائمی ایجاد نکند، احتمال دارد به هیچ وجه به درمان نیاز نداشته باشد.
فتق جراحی یا برشی
فتق های برشی می توانند در 15٪ افرادی که هر نوع برش جراحی شکم داشته اند، رخ دهد. این نوع فتق احتمال دارد بلافاصله یا ماهها تا سالها بعد از جراحی ایجاد شود. فرد مبتلا به فتق برشی احتمال دارد متوجه موارد زیر شود:
- رشد فتق بعد از سرفه و هر نوع فشار
- زخم های باز یا برافروختگی پوست بر روی فتق
- برآمدگی یا التهاب در محل برش جراحی یا نزدیک آن
- در موارد نادر، شاید فرد متوجه بافت های داخلی روده ها و سایر اعضای بدن شود که از برش خارج می شوند.
علائم فتق برشی شامل موارد زیر است:
- دردی که با سرفه یا فشار بیشتر می شود.
- حساسیت یا احساس فشار در محل برش
گزینه های درمان فتق برشی
در بیشتر موارد، جراحی بهترین گزینه درمانی برای فتق های برشی است. اگر علائم شدید نباشد یا فتق کوچک باشد، فرد می تواند با مراقبت، فتق های برشی را کنترل کند. اما در صورت بروز علائم زیر فرد باید به پزشک مراجعه کند:
- برای بدتر شدن درد
- اگر فتق بزرگتر شود.
- اگر نتوانند فتق را دوباره به داخل شکم فشار دهند.
فتق Spigelian
فتق spigelian یک نوع نادر از فتق است. spigelian زمانی اتفاق میفتد که بخشی از روده از کنار عضله شکم خارج شود. این بیماری بیشتر در مردان بالای 50 سال دیده می شود. فتق spigelian می تواند شبیه برجستگی در کنار یا زیر دکمه شکم باشد.
علائم فتق spigelian
فتق Spigelian همیشه علائمی ایجاد نمی کند. با این حال، برخی از افراد احتمال دارد موارد زیر را تجربه کنند:
- درد در محل فتق
- مشکل در هنگام اجابت مزاج رفتن
بسیاری از پزشکان جراحی را برای درمان فتق spigelian توصیه می کنند.
فتق عضلانی
فتق عضلانی زمانی اتفاق میفتد که عضله از طریق پوشش داخلی خود نفوذ کند. آنها اغلب در پاها و در نتیجه آسیب های ورزشی رخ می دهد. فتق عضلانی اغلب بین زانو و مچ پا رخ می دهد. آنها می توانند به صورت یک یا چند توده ظاهر شوند. برخی از فتق های عضلانی بدون علامت هستند. با این حال، برخی از افراد احتمال دارد علائمی داشته باشند مانند:
- التهاب در شکم یا پا
- درد، گرفتگی یا بی حسی در محل التهاب
گزینه های درمان فتق عضلانی
اگر فتق عضلانی به دلیل ضربه یا جراحت رخ دهد، می تواند به خودی خود برطرف شود. برخی از افراد احتمال دارد تشخیص دهند که استراحت و فشرده سازی می تواند به بهبودی کمک کند. اگر فتق عود کند یا مادرزادی باشد، به این معنی که فرد از بدو تولد به آن مبتلا است، پزشکان احتمال دارد جراحی را توصیه کنند.
فتق های مختنق
اگر دیواره ای که فتق از آن بیرون می زند بسته شود، می تواند فتق مختنق ایجاد کند. بروز این وضعیت در روده ها از جریان خون جلوگیری می کند و نیاز به فوریت پزشکی دارد. علائم فتق مختنق، عبارتند از:
- تب
- یبوست
- خستگی
- نفخ شکم
- درد شدید
- خون در مدفوع
- پوست تیره روی فتق
- التهاب در اطراف فتق
چه موقع با پزشک تماس بگیریم؟
برای از بین بردن کامل فتق، اغلب به جراحی نیاز است. اما فتق ها در بسیاری از موارد جدی نیستند. با این حال، اگر علائم زیر در کنار فتق رخ دهد، فرد باید به دنبال درمان فوری باشد:
- تب
- یبوست
- استفراغ
- نفخ شکم
- درد شدید
- حالت تهوع
- رشد سریع فتق
- التهاب یا برافروختگی پوست در محل فتق
در صورت درمان به موقع فتق بزرگتر می شود.
سخن آخر
فتق انواع مختلفی دارد. آنها می توانند به صورت توده هایی در زیر پوست ظاهر شوند، اما بسیاری از آنها کاملاً بدون علامت هستند. اگر درد در اثر فتق بروز کند، فرد باید فورا تحت مراقبت های پزشکی قرار گیرد. در غیر این صورت، آنها خطر عفونت یا فتق خفه را دارند.
