انتوباسیون یا لوله گذاری چیست؟

لوله گذاری یا انتوباسیون، فرآیند وارد کردن لوله ای به نام لوله تراشه (ET)، از طریق دهان، به راه هوایی بیمار، است. به طور معمول، روش انتوباسیون، در شرایطی انجام می شود که یک بیمار، به دلیل وجود مشکلات مختلف، در تنفس طبیعی خود، مشکل داشته باشد.

پس از اتمام مراحل اولیه انتوباسیون، یعنی قرار دادن تراشه در مسیر هوایی فرد، انتهای بیرون از بدن لوله، به یک دستگاه تنفسی متصل می شود. در واقع، این دستگاه، هوا را به داخل ریه های فرد دچار مشکل، هدایت می کند تا هوای مورد نیاز را به بیمار برساند.

چرا از لوله گذاری یا انتوباسیون استفاده می شود؟

لوله گذاری به این دلیل انجام می شود که بیمار نمی تواند از طریق راه هوایی خود نفس بکشد. در چنین شرایطی، بیمار نمی تواند به تنهایی، و بدون کمک خارجی، تنفس کند. به عنوان مثال، در جریان عمل جراحی که ممکن است بیمار تحت بیهوشی قرار گرفته و قادر به تنفس نباشد. ممکن است از روش انتوباسیون استفاده شود.

یا احتمال دارد فرد به حدی بیمار یا مجروح شده باشد که نتواند اکسیژن کافی را، بدون کمک خارجی، تامین کند. به طور کلی، هنگام انجام جراحی تحت بیهوشی عمومی، لوله گذاری لازم است. داروهای بیهوشی، عضلات بدن، از جمله دیافراگم را، فلج می کنند. این شرایط باعث می شود که نفس کشیدن، بدون ونتیلاتور، غیرممکن شود.

اکثر بیماران، به طور موقتی از این دستگاه استفاده می کنند. یعنی لوله تنفسی بلافاصله پس از جراحی برداشته می شود. اگر بیمار بسیار مریض بوده و یا به تنهایی دچار مشکل تنفسی شود، ممکن است مدت طولانی تری تحت درمان با دستگاه تنفس مصنوعی بماند.

پس از اکثر عمل های جراحی، داروهایی تزریق می شوند که اثرات داروی بیهوشی را از بین ببرند. یعنی تلاش می شود که بیمار سریع تر هوشیار شده و تنفس طبیعی را از سر بگیرد. بدین ترتیب، پس از عمل جراحی، نیازی به استفاده طولانی مدت از دستگاه تنفس مصنوعی نخواهد بود‌‌.

کاربرد لوله گذاری در جراحی چیست؟

 

در مورد برخی از روش های جراحی، مانند روش های جراحی قلب باز، دارویی برای بیهوشی معکوس به بیمار داده نمی شود. به این‌ ترتیب، بیمار به تدریج هوشیار می شود. این بیماران باید تا زمانی که بیدار نشده اند تا بتوانند از راه تنفسی خود به طور طبعی استفاده کرده و به تنهایی نفس بکشند، تحت درمان با دستگاه تنفس مصنوعی بمانند.

همچنین، روش لوله گذاری ، برای کمک به بیماران مبتلا به نارسایی تنفسی نیز انجام می شود. علل زیادی وجود دارد که ممکن است باعث ایجاد مشکل و نارسایی، در تنفس بیماران شوند. این علل، ممکن است به ریه ها آسیب برسانند. یا حتی احتمال دارد بیمار پنومونی شدید یا مشکل تنفسی مانند COPD داشته باشد.

اگر بیمار به تنهایی نتواند اکسیژن کافی دریافت کند، ممکن است تا زمانی که سلامتی خود را به دست آورده و بتواند دوباره به طور طبیعی نفس بکشد، نیاز باشد که از دستگاه استفاده کند.

خطرات انتوباسیون یا لوله گذاری 

با وجود این که اکثر جراحی ها بسیار کم خطر هستند. لوله گذاری نیز به همان اندازه کم خطر است. برخی از شرایط احتمالی وجود دارند که می توانند خطرناک باشند. وقوع این شرایط، به ویژه هنگامی که بیمار باید برای مدت طولانی از دستگاه تنفس مصنوعی استفاده کند، محتمل تر است. خطرات شایع لوله گذاری یا انتوباسیون، عبارت اند از:

• گلو درد
• خون ریزی
• گرفتگی صدا
• آسیب به نای
• پنومونی، در صورت ایجاد آسپیراسیون
• ضربه به دندان ها، دهان، زبان و یا حنجره
• فرسایش بافت نرم (با لوله گذاری طولانی مدت)
• ناتوانی در جدا شدن از دستگاه تنفسی و نیاز به تراکئوستومی
• استنشاق استفراغ، بزاق یا سایر مایعات در هنگام لوله گذاری
• وارد شدن تصادفی لوله به مری (لوله غذا) به جای نای (لوله هوا)

تیم پزشکی، این خطرات احتمالی را ارزیابی کرده و از آنها آگاه است. همچنین، پزشکان معالج، برای مقابله با وقوع این شرایط، هر چه در توان دارند، انجام می دهند.

خطرات انتوباسیون در جراحی

قبل از لوله گذاری ، بیمار به طور معمول به دلیل بیماری یا جراحت، دچار بیهوشی شده یا بیهوش است. این شرایط، باعث می شود که دهان و مجاری تنفسی بی حرکت شوند. بیمار به طور معمول به پشت می خوابد. فردی که لوله را وارد می کند در بالای تخت ایستاده و از آن قسمت لوله را وارد نای می کند.

دهان بیمار به آرامی باز می شود. با استفاده از وسیله ای مخصوص، که دارای لامپ است، برای دور نگه داشتن زبان و روشن کردن گلو، لوله به آرامی به داخل گلو هدایت شده و به سمت راه هوایی پیش می رود. یک بادکنک کوچک در اطراف لوله وجود دارد که باد می شود تا لوله در جای خود ثابت مانده و از خروج هوا جلوگیری شود.

هنگامی که این بادکنک باد می شود، لوله به طور ایمن در راه هوایی قرار گرفته و در دهان ثابت شده یا به آن چسبانده می شود. قرارگیری صحیح لوله، ابتدا از طریق گوش دادن به ریه ها، با گوشی پزشکی، بررسی می شود. همچنین، نظر اولیه، اغلب با کمک تصویربرداری اشعه ایکس قفسه سینه، تأیید می شود.

انتوباسیون بینی

در برخی موارد، اگر دهان یا گلو تحت عمل جراحی قرار گرفته یا آسیب دیده باشد، لوله تنفسی، به جای دهان، از بینی عبور می کند. به این روش، انتوباسیون یا لوله گذاری بینی گفته می شود. لوله نای (NT)، به بینی، پایین حلق و راه هوایی فوقانی می رود. این کار برای خالی نگه داشتن دهان و مهیا شدن شرایط انجام عمل جراحی انجام می شود.

این نوع لوله گذاری کمتر از روش لوله گذاری دهانی، مورد استفاده قرار می گیرد. زیرا معمولاً لوله گذاری با استفاده از دهانه بزرگتر، آسان تر است. همچنین، این روش برای اکثر افراد لازم نیست.

انتوباسیون در کودکان

فرایند لوله گذاری در بزرگسالان و کودکان، فارغ از اندازه تجهیزات مورد استفاده در این فرایند، یکسان است. یک کودک، به یک لوله بسیار کوچکتر از یک بزرگسال نیاز دارد. قرار دادن لوله ممکن است به درجه بالاتری از دقت نیاز داشته باشد. زیرا راه هوایی یک‌ کودک، بسیار کوچک تر است.

در برخی موارد، یک ابزار فیبر نوری (ابزاری که به پزشک اجازه می دهد تا روند intubation را روی مانیتور مشاهده کند)، برای سهولت لوله گذاری استفاده می شود. فرآیند واقعی قرار دادن لوله برای بزرگسالان، مشابه کودکان با سن بیشتر است. اما برای نوزادان و خردسالان، لوله گذاری بینی ترجیح داده می شود. آماده سازی کودک برای جراحی، بسیار متفاوت از بزرگسالان است.

با وجود این که یک بزرگسال ممکن است در مورد پوشش بیمه، خطرات، مزایا و زمان بازیابی سلامتی، سوالاتی داشته باشد، یک کودک، به توضیح متفاوتی از فرآیند عمل جراحی پیش رو نیاز دارد. اطمینان خاطر دادن به کودک، ضروری است و آمادگی احساسی برای جراحی بسته به سن بیمار متفاوت است.

انتوباسیون و تغذیه بیمار

 

بیمارانی که بلافاصله بعد از انجام عمل جراحی، از دستگاه تنفس مصنوعی جدا می شوند، نیازی به تغذیه با روش های غیر معمول ندارند. اما بهتر است مایعات را از طریق IV دریافت کنند. اگر انتظار می رود بیمار به مدت دو یا چند روز به دستگاه تنفسی وصل باشد، تغذیه معمولاً یک یا دو روز پس از لوله گذاری آغاز می شود.

خوردن غذا یا مایعات از طریق دهان، در هنگام لوله گذاری، امکان پذیر نیست. در چنین شرایطی، غذا خوردن، حداقل به روشی که معمولاً با گاز گرفتن، جویدن و سپس بلعیدن انجام می شود، امکان پذیر نخواهد بود. بنابراین باید از روش های جایگزین استفاده شود.

برای این که بتوانید با خیال راحت غذا، دارو و مایعات را از طریق دهان مصرف کنید. یک لوله به داخل گلو و قسمت پایین، یعنی به داخل معده، وارد می شود. این لوله هنگامی که وارد دهان می شود، به اوروگاستریک (OG) معروف است. همچنین، هنگامی که به بینی و قسمت پایین، یعنی به داخل گلو وارد می شود، لوله بینی معده (NG) نامیده می شود.

سپس داروها، مایعات و تغذیه بیمار، با استفاده از یک سرنگ بزرگ یا یک پمپ، از طریق لوله به داخل معده تزریق می شود. برای سایر بیماران، غذا، مایعات و داروها باید به صورت داخل وریدی داده شوند. تغذیه IV، که TPA یا تغذیه کامل تزریقی نامیده می شود، غذا و کالری را مستقیماً به صورت مایع به جریان خون وارد می کند.

این نوع تغذیه به طور معمول انجام نمی شود، مگر آنکه ضروری باشد. زیرا غذا، به بهترین شکل، فقط از طریق روده جذب می شود.

برداشتن لوله تنفسی

به طور کلی، برداشتن لوله، بسیار راحت تر از قرار دادن آن است. وقتی زمان برداشتن لوله فرا می رسد، نیازی به نگرانی در این باره نیست. ابتدا نواری که لوله را در جای خود نگه داشته است، باید برداشته شود. سپس بادکنکی که لوله را در راه هوایی نگه می دارد، خالی می شود تا لوله به آرامی بیرون کشیده شود.

هنگامی که لوله خارج می شود، بیمار باید تنفس را به تنهایی و بدون کمک دستگاه تنفسی انجام دهد. برخی از بیماران، خواسته های خود را با استفاده از یک دستورالعمل پیشرفته اعلام می کنند، سندی که به وضوح خواسته های آنها را برای مراقبت های بهداشتی نشان می دهد.

به طور کلی، تیم پزشکان معالج بیمار، تمام شرایط فرد را، پیش از برداشتن لوله تنفسی، ارزیابی خواهند کرد‌. تنها در صورتی که بیمار قادر باشد، بدون استفاده از دستگاه تنفس مصنوعی، نفس بکشد، تیم پزشکی، لوله قرار داده شده را از بیمار، جدا خواهند کرد.

سخن آخر

به طور کلی، در مواردی که عمل جراحی تحت بیهوشی عمومی انجام می شود، intubation یا لوله گذاری، ضروری خواهد بود. به این معنی که اکثر جراحی ها، به این نوع مراقبت نیاز دارند. با وجود این که نیاز دائمی به یک‌ دستگاه ونتیلاتور، ترسناک است، اکثر بیماران جراحی در عرض چند دقیقه پس از پایان جراحی، می توانند بدون کمک این دستگاه، و به تنهایی، تنفس کنند.

اگر نگران این هستید که به خاطر جراحی، تحت تنفس به کمک دستگاه ونتیلاتور قرار بگیرید، حتماً نگرانی های خود را با جراح خود یا فردی که بیهوشی شما را انجام می دهد، در میان بگذارید.