لرز به معنای احساس سرما بیش از حد است. فرد ممکن است حتی با اینکه لباس گرم پوشیده و یا زیر پتو احساس لرز کند. لرز اغلب با تب، افزایش دمای بدن بالاتر از حد نرمال همراه است. تب نشانه التهاب یا عفونت در بدن است. بدن پاسخ های خود را در برابر گرما، سرما، استرس، عفونت و سایر شرایط را بدون هیچ گونه فکر تنظیم می کند. به عنوان مثال شما عرق می کنید اما لازم نیست در مورد آن فکر کنید و هنگامی که سرما می خورید، به طور غیرارادی می لرزید. لرزیدن ناشی از سفت و شل شدن عضلات پشت سر هم است. این حرکت غیر ارادی عضلات پاسخ طبیعی بدن به سرماخوردگی و تلاش برای گرم شدن است.
با این حال، پاسخگویی به یک محیط سرد، تنها یکی از دلایل لرزیدن است. بیماری و علل دیگر نیز می تواند باعث لرزیدن و لرز شود. قرار گرفتن در برابر سرما و دمای پایین بدن (هیپوترمی)، اختلالات سیستم ایمنی بدن و التهابی و برخی از سرطان ها نیز می توانند باعث تب و لرزیدن شوند.
نوزادان معمولاً مگر در موارد ابتلا به بیماری دچار لرز نمی شوند برای همین تب در نوزادان و کودکان بسیار خردسال می تواند به سرعت جدی شود.
لرز در نوزادان
نوزادان هنگام سرما، نمی لرزند. زیرا واکنش بدن آن ها در برابر سرما برای تنظیم دما نسبت به واکنش بزرگسالان متفاوت است. نوزادان در طی فرآیندی به نام ترموژنز با سوزاندن چربی های بدن گرم می شوند. لرزیدن بدن کودکان می تواند ناشی از قند خون پایین باشد که نشان می دهد کودک نیاز به غذا دارد.
لرز در سالمندان
در سالمندان ممکن است لرز با لرزش بدن در اشتباه گرفته شود. لرزش بدن در سالمندان می تواند علت های زیادی از جمله بیماری پارکینسون داشته باشد. برخی از داروها مانند برونکودیلاتیلاتورهای مورد استفاده برای آسم نیز می توانند باعث این حالت شوند. علاوه بر آن، با افزایش سن و نازک شدن لایه چربی زیر پوست و کاهش گردش خون ممکن است افراد به سرما حساس شوند.
علت لرز
لرز در اثر طیف وسیعی از بیماری های عفونی ایجاد می شود که برخی از آن ها مانند آنفولانزا شایع هستند. در برخی موارد، لرز می تواند به دلیل یک بیماری التهابی مانند یک واکنش آلرژیک یا یک بیماری سیستم ایمنی بدن مانند لوپوس ایجاد شود. تب همراه با لرز مداوم می تواند نشان دهنده سرطان باشد.
علل عفونی شایع لرز
این حالت می تواند با بسیاری از انواع مختلف عفونت ها همراه باشد، مانند:
- ایدز
- مالاریا
- گلو درد
- آنفلوانزا
- ذات الریه
- برونشیت
- آپاندیسیت
- عفونت کلیه
- ورم مفاصل
- سرماخوردگی
- عفونت گوش
- مونونوکلئوز عفونی
- عفونت قفسه سینه
- بیماری التهابی لگن (PID)
- بیماری های مقاربتی (STD)
- سپسیس (عفونت خون باکتریایی)
- سلولیت (عفونت باکتریایی پوست)
- مننژیت (عفونت یا التهاب کیسه در اطراف مغز و نخاع)
- عفونت مجاری ادراری، به ویژه عفونت کلیه (پیرونفریت)
- اندوکاردیت (التهاب و احتمالاً عفونت پوشش داخل قلب)
- دیورتیکولیت (التهاب یک جیب غیر طبیعی در روده بزرگ)
- آبسه (جمع آوری چرک در پوست، مغز، کبد، کلیه یا اندام دیگر)
- سل (عفونت جدی که بر ریه ها و اعضای دیگر تأثیر می گذارد).
- گاستروانتریت باکتریایی (مسمومیت غذایی) یا گاستروانتریت ویروسی (“آنفولانزای معده”)
علت التهابی لرز
لرز می تواند به دلیل شرایط التهابی باشد، از جمله:
- واکنش آلرژیک
- واکنش تزریق خون
- بیماری التهابی روده (شامل بیماری کرون و کولیت اولسراتیو)
- لوپوس اریتماتوز سیستمیک (اختلالی که در آن بدن به سلولها و بافتهای سالم خود حمله می کند).
علت های بدخیم لرز
لرز همچنین می تواند به دلیل شرایط بدخیم مانند لوسمی، لنفوم و سرطان ایجاد شود.
عوامل خطر لرز
بیهوشی
اتاق های عمل معمولاً خنک نگه داشته می شوند و قرار گرفتن طولانی مدت برای انجام جراحی ممکن است باعث کاهش دمای بدن شود و بیمار بعد از هوشیاری احساس لرز داشته باشد. بیهوشی عمومی همچنین می تواند در تنظیم دمای طبیعی بدن بیمار اختلال ایجاد کند.
قند خون پایین
گرسنگی طولانی مدت و شرایطی مانند دیابت که بر توانایی بدن در تنظیم قند خون تأثیر می گذارد، می تواند باعث ایجاد لرز شود. قند خون پایین می تواند به روش های مختلفی روی افراد تأثیر بگذارد.
ترس
گاهی اوقات لرزیدن هیچ ارتباطی با سلامتی فرد و یا دمای محیط اطراف ندارد. در عوض، افزایش سریع سطح آدرنالین در جریان خون ناشی از ترس بیش از حد می تواند باعث لرز شود.
عفونت
لرز بدون احساس سرما، می تواند نشانه عفونت ویروسی یا باکتریایی باشد. لرزیدن نیز می تواند بدن شما را به اندازه کافی گرم کند تا بتواند باکتری یا ویروسی را که به سیستم ایمنی بدن حمله کرده اند را از بین ببرند. تب روش دیگری است که بدن در هنگام مبارزه با عفونت از خود بروز می دهد.
علائم لرز
لرز اغلب نشانه تب است که می تواند در اثر طیف وسیعی از عفونت ها ایجاد شود. لرز اغلب با علائم دیگری همراه است.
علائمی که ممکن است با لرز با هم رخ دهند، عبارتند از:
- تب
- درد
- کهیر
- اسهال
- استفراغ
- بی حالی
- درد گوش
- حالت تهوع
- سرفه کردن
- احساس بیمار بودن
- پوست خشک و عرق کردن
در بعضی موارد، لرز ممکن است با علائم دیگری همراه باشد که نشان دهنده یک وضعیت جدی یا خطرناک باشد. در صورت مشاهده این علائم همراه با احساس لرز باید با پزشک تماس بگیرید:
- تب بالا
- سردرد شدید
- تغییر در سطح هوشیاری
- اسهال آبکی مداوم، احتمالاً با خون
- سفتی گردن، احتمالاً با حالت تهوع، استفراغ و سردرگمی
- رنگ پریدگی یا مات شدن رنگ پوست، لب و ناخن (سیانوز)
- مشکلات تنفسی مانند تنگی نفس، مشکل در تنفس، خس خس سینه یا احساس خفگی
تشخیص علت لرز
برای تشخیص علت اصلی این حالت، پزشک در مرحله اول می تواند سوالاتی از بیمار بپرسد. برخی از این سوالات عبارتند از:
- چه مدت این حالت را دارید؟
- آیا علائم دیگری دارید؟
- چه علائم دیگری دارید؟
- بالاترین دمای بدن شما چند بوده است؟
- هر بار این حالت چه مدت طول کشیده است؟
- آیا این حالت شما مداوم بوده است و یا گاه به گاه احساس لرز می کنید؟
- آیا این حالت باعث لرزیدن شما می شود یا فقط احساس سرما می کنید؟
- آیا همراه با این حالت، تب هم داشته اید؟ اگر چنین است، تب تا چه حد بالا بود؟
پزشک بعد از بررسی های اولیه بیمار، معاینه فیزیکی را انجام می دهد و احتمالاً آزمایشات تشخیصی را تجویز می کند تا احتمال بروز عفونت باکتریایی یا ویروسی رد و یا تایید شود. آزمایشات تشخیصی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آزمایش ادرار
- کشت خلط ترشحات از ریه ها و برونش ها
- اشعه ایکس قفسه سینه برای تشخیص ذات الریه، سل یا سایر عفونت ها
- آزمایش خون، از جمله کشت خون برای تشخیص باکتری یا قارچ در خون
پزشک در صورت تشخیص عفونت باکتریایی از قبیل استرپ گلو یا ذات الریه، آنتی بیوتیک تجویز می کند .
عوارض لرز
برای پیشگیری از بروز عوارض احتمالی لرز بهتر از بعد از تشخیص علت لرز، روند درمانی خود را پیگیری کنید. برخی از عوارض احتمالی لرز عبارتند از:
- تشنج
- افزایش تعریق
- شوک، اغما و نارسایی اندام
- کم آبی در اثر اسهال یا استفراغ
- آسیب مغزی ناشی از تب بسیار شدید
- کم آبی بدن به دلیل کاهش مصرف مایعات
پیش آگهی لرز
اگر تب و لرز بعد از درمان ادامه داشته باشد بیمار باید، برای تعیین علت اصلی به پزشک مراجعه کند. اگر تب درمان نشود، می تواند باعث کم آبی شدید شود. کودکان در سنین 6 ماه تا 5 سال نیز ممکن است دچار تشنج ناشی از تب شوند که به تشنج تب معروف هستند.
سبک زندگی و درمان خانگی لرز
درمان لرز در بزرگسالان معمولاً به این مورد بستگی دارد که آیا لرز با تب همراه است و یا فرد فقط احساس لرز می کند. اگر تب خفیف باشد و بیمار علائم جدی دیگری نداشته باشد نیازی به مراجعه به پزشک نیست. بهتر است فرد استراحت کند و مایعات زیادی بنوشد. تب خفیف، تب 38.6 درجه سانتی گراد یا کمتر است.
در صورتی که فرد دچار تب و لرزیدن شد، از پوشیدن لباس زیاد و پتو پرهیز شود چون ممکن است باعث بالا رفتن دمای بدن شود.
مصرف برخی از داروهای بدون نسخه مانند آسپرین، ایبوپروفن و استامینوفن می توانند تب و لرز را تسکین دهند. این دارو ها مانند هر دارو دیگر باید طبق دستورالعمل ها مصرف شوند. استامینوفن تب را کاهش می دهد، اما تاثیری روی التهاب ندارد. مصرف طولانی مدت ایبوپروفن می تواند برای کبد سمی باشد و باعث آسیب به کلیه و معده می شود.
مراقبت از خانه برای کودکان
درمان کودک با لرزیدن و تب به سن، درجه حرارت و هرگونه علائم همراه آن بستگی دارد. به طور کلی، اگر تب کودک بین 37.8 – 38.9 درجه سانتی گراد باشد می توان طبق تجویز پزشک از دارو های بدون نسخه استفاده کرد. اما برای جلوگیری از کم آبی بدن آن ها بهتر است به کودک آب و مایعات زیادی داده شود.
به دلیل بروز خطر ابتلا به سندرم ریه هرگز به افراد زیر 18 سال آسپرین ندهید. سندرم رای نوعی اختلال نادر اما جدی است که می تواند در کودکانی که هنگام مبارزه با عفونت ویروسی به آن ها آسپرین داده می شود، رخ دهد.
لرز های بدون تب
لرزهای بدون تب می توانند به دلیل شرایط زیادی ایجاد شوند، از جمله:
قرار گرفتن در معرض سرما
هنگامی که درجه حرارت محیط اطراف از سطح بدن فرد پایین تر باشد، ممکن است فرد احساس لرز کند. لرز شدید می تواند گرمای سطح بدن را تا حدود زیادی افزایش دهد. در هنگام لرز، بدن تا حدودی می تواند خودش را گرم نگه دارد اما بعد از چند ساعت، ماهیچه ها به علت انقباض و فعالیت بیش از حد خسته می شوند.
- باد شدید و خیس بودن پوست بدن می تواند باعث بروز لرز و یا شدید تر شدن آن شود.
- دمای که باعث ایجاد لرز در بدن می شود، در افراد مختلف، متفاوت است. به عنوان مثال، کودکان چون چربی زیادی ندارند نسبت به بزرگسالان ممکن است در دمای معمولی احساس لرز کنند.
- حساسیت افراد به دمای پایین می تواند با افزایش سن یا ابتلا به بیماری تغییر کند. به عنوان مثال، در یک شرایط یکسان احتمال دارد مبتلایان به تیروئید کم کار بیش از افراد عادی احساس سرما و لرز کنند.
این نوع لرزها به محض گرم شدن بدن باید از بین بروند. با این حال، در شرایط سرما زیاد و لرزیدگی شدید و مداوم، ممکن است عوارضی مانند هیپوترمی یا سرمازدگی ایجاد شوند که هر دو خطرناک هستند.
علائم دیگر این شرایط می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تاول
- بی حسی
- لکنت زبان
- تغییر در رنگ پوست
- خواب آلودگی شدید
- احساس سوزش یا سوزن سوزن شدن به خصوص در انگشتان دست، انگشتان پا، گوش یا بینی
عوارض جانبی دارو
لرز بدون تب ممکن است ناشی از مصرف برخی داروهای خاص یا تداخل دارویی باشد. لرز در صورت مصرف دوز نادرست از داروی بدون نسخه، مکمل های گیاهی یا داروی تجویز شده ممکن است ایجاد شود. همیشه اطلاعات مربوط به عوارض جانبی احتمالی موجود در بسته بندی دارو را مطالعه کنید. اگر گمان می کنید به دلیل دارو دچار لرز شده اید، سریعاً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. بسته به شدت، ممکن است نیاز به مراقبت پزشکی داشته باشید.
واکنش به فعالیت بدنی شدید
دویدن زیاد یا ورزش های شدید ممکن است باعث تغییر در دمای بدن و لرز شود. این پاسخ ممکن است در هر نوع آب و هوا رخ دهد اما ممکن است در دماهای بسیار سرد یا بسیار گرم رخ دهد. از ورزش کردن در سردترین یا گرمترین زمان روز خودداری کرده و مدت زمان فعالیت شدید را محدود کنید. در برخی موارد، ممکن است برای درمان بیماری به مایعات تزریقی نیاز داشته باشید.
کم کاری تیروئید
کم کاری تیروئید می تواند باعث افزایش حساسیت به سرما و در نتیجه لرز شود. کم کاری تیروئید از طریق آزمایش خون تشخیص داده می شود. این یک بیماری قابل درمان است و به طور معمول به داروهای روزانه نیاز دارد.
هیپوگلیسمی
در صورتی که قند خون به طور غیر طبیعی پایین بیاید، هیپوگلیسمی رخ می دهد. لرز در مبتلایان به دیابت، ممکن است علامت این باشد که فرد باید دارو یا رژیم غذایی خود را بررسی کند. هیپوگلیسمی نیاز به درمان فوری دارد. یکی از علائم کمبود قند خون احساس لرز یا ضعف عضلانی است که ممکن است مشابه لرز باشد.
سوء تغذیه
سوء تغذیه زمانی اتفاق میفتد که بدن فاقد مواد مغذی لازم باشد. سوءتغذیه می تواند به دلیل عدم دسترسی به غذاهای مغذی رخ دهد. بدون تعادل صحیح مواد مغذی، بدن نمی تواند به درستی کار کند.
علائم دیگر سوء تغذیه عبارتند از:
- ضعف
- بثورات
- تپش قلب
- اختلال در تمرکز
- پوست رنگ پریده
- خستگی یا خواب آلودگی
- احساس ضعف یا سبکی و یا غش
- سوزن شدن یا بی حسی مفاصل یا اندام ها
- دوره های از دست رفته، چرخه های شدید قاعدگی یا ناباروری در زنان
آخرین دیدگاهها