سندرم خستگی ناشی از سرطان هنگامی رخ می دهد که فرد پس از ابتلا به بیماری های بدخیم، احساس خستگی، ضعف، تخلیه انرژی و فرسودگی می کند. سندرم خستگی ناشی از سرطان با خستگی طبیعی متفاوت است. زیرا این خستگی با استراحت یا خواب از بین نمی رود. برخی افراد آن را به عنوان خستگی ذهنی و جسمی توصیف می کنند.
تحقیقات نشان می دهد که بیشتر افراد پس از تشخیص سرطان، احساس خستگی را تجربه می کنند.
حتی اگر خستگی ناشی از سرطان شایع هم باشد، اما کنترل خستگی بخشی مهم در مراقبت از سرطان است. در مورد حمایت و درمان با تیم مراقبت های بهداشتی خود مشورت کنید.
علائم سندرم خستگی ناشی از سرطان چیست؟
خستگی از طرق مختلف افراد مبتلا به سرطان را تحت تأثیر قرار می دهد. نحوه تغییر شما در طول زمان و خستگی ممکن است قبل، حین و بعد از درمان متفاوت باشد.
خستگی مربوط به سرطان با خستگی که افراد بدون سرطان تجربه می کنند متفاوت است. خستگی مربوط به سرطان معمولاً بیشتر طول می کشد، می تواند شدید باشد و ممکن است با استراحت بهتر نشود.
مردم خستگی مربوط به سرطان را از بسیاری جهات توصیف می کنند، مانند:
- کند شدن احساس
- توانایی تمرکز نداشتن
- احساس تحریک پذیری
- عدم تمایل به انجام کارها
- احساس خستگی یا ضعف
- احساس سنگینی دست و پاها
خستگی ممکن است از خفیف تا شدید متغیر باشد. با گذشت زمان می تواند به تدریج رخ دهد یا ناگهان شروع شود و کارهای روزمره را دشوار کند. پس از پایان درمان می تواند ماهها یا سالها ادامه داشته باشد.
برخی از علائم ناشی از این سندرم، عبارتند از:
- ضعف یا کندی
- دردهای عضلانی
- داشتن انرژی کم یا بدون انرژی
- عدم توانایی انجام کارهای روزمره
- در تفکر واضح یا تمرکز مشکل دارید.
احساس خستگی معمولاً به معنای پیشرفت سرطان نیست. اما اگر در این مورد نگران هستید، با پزشک خود مشورت کنید.
علت سندرم خستگی ناشی از سرطان چیست؟
هیچ کس مطمئن نیست که دقیقاً چه چیزی باعث خستگی مرتبط با سرطان می شود، اما این سندرم ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
- درد
- عفونت
- تنگی نفس
- کم تحرک بودن
- مشکل خواب
- سایر شرایط پزشکی
- آسیب به سلول های طبیعی
- کم آبی (کمبود آب در بدن)
- کم خونی (سطح پایین گلبول های قرمز خون)
- از دست دادن اشتها یا عدم دریافت کافی کالری و مواد مغذی
- تب (دمای بالاتر از 100.4 درجه فارنهایت یا 38 درجه سانتیگراد)
- داروهایی برای درمان حالت تهوع (احساس اینکه می خواهید بالا بکشید) و کنترل درد
- تجمع مواد سمی که پس از از بین رفتن سلول ها توسط سرطان در بدن شما باقی مانده است.
- درمان های سرطان، از جمله شیمی درمانی، پرتودرمانی، جراحی و برخی از روش های درمانی بیولوژیک. درمان های مختلف سرطان ممکن است تأثیرات متفاوتی بر سطح انرژی شما داشته باشد. نوع و برنامه درمان ها ممکن است بر میزان خستگی ناشی از درمان سرطان تأثیر بگذارد.
خستگی مرتبط با سرطان همچنین ممکن است در اثر چالش های عاطفی ایجاد شود، مانند:
- اضطراب
- افسردگی
- غم و اندوه
- استرس خانوادگی
- پرداختن به آزمایشات و معالجات پزشکی
سندرم خستگی ناشی از سرطان چه مدت طول می کشد؟
خستگی می تواند در طول درمان سرطان و مدتی پس از پایان آن ادامه یابد. سطح انرژی معمولاً با گذشت زمان بهبود می یابد. بیشتر افراد 6-12 ماه پس از پایان درمان احساس بهتری دارند. برای برخی از افراد، خستگی می تواند برای مدت زمان طولانی تری ادامه یابد.
تأثیر خستگی ناشی از سرطان
خستگی می تواند شدید و ناراحت کننده باشد. برخی از افراد می گویند خستگی، سخت ترین عارضه جانبی سرطان است. برخی از افراد ممکن است ظاهر خوبی داشته باشند. اما هنوز خستگی شدیدی را تجربه می کنند. خستگی می تواند انجام کارهای روزمره را سخت کرده و احساس ناامیدی و انزوا ایجاد کند. اگر همچنان احساس ناراحتی یا ناامیدی دارید، با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است روحیه یا افسردگی حادی داشته باشید و درمان به شما کمک کند.
خواب و سرطان
تحقیقات نشان می دهد افرادی که خستگی سرطان را تجربه می کنند، اغلب در خواب مشکل دارند یا بیش از حد می خوابند. خوابیدن بیش از حد و حتی اختلال در خواب می تواند خستگی را بدتر کند. بنابراین بهتر است که با تیم مراقبت های بهداشتی خود صحبت کنید.
این ممکن است به تنظیم یک برنامه روزمره قبل از خواب شامل فعالیت های آرامش بخش، مانند مراقبه کمک کند. عصرها، استفاده از رایانه، تلفن همراه یا تبلت خودداری کنید و در طول روز چرت بزنید.
بهتر است مشاوره یا درمان شناختی رفتاری (CBT) را در نظر بگیرید زیرا این موارد می توانند به مشکلات خستگی و خواب کمک کنند. با پزشک عمومی خود در مورد گزینه های منطقه خود مشورت کنید.
نکاتی برای کنترل خستگی ناشی از سرطان
بهترین راه برای کنترل خستگی به شرایط فردی شما بستگی دارد، اما نکات کلی زیر ممکن است به شما کمک کند تا وضعیت خود را مدیریت کنید:
- تکنیک های آرامش و مراقبه را امتحان کنید.
- به یاد داشته باشید خستگی معمولاً با گذشت زمان بهتر می شود.
- یک برنامه روزمره یا روتین را براساس احساس خود برنامه ریزی کنید.
- انرژی خود را برای آنچه می خواهید یا بیشتر باید انجام دهید، ذخیره کنید.
- اگر می توانید، از خانواده، دوستان یا همسایگان بخواهید که به شما کمک کنند.
- بهتر غذا بخورید، مقدار زیادی آب بنوشید و از استعمال سیگار و الکل خودداری کنید.
- مددکار اجتماعی شما می تواند برای کمک به شما در ارتباط باشد. بعضی اوقات این خدمات رایگان هستند.
- از نظر جسمی فعال باشید. از تیم مراقبت های بهداشتی خود بپرسید که چگونه با شرایط خود با خیال راحت ورزش کنند.
- سعی کنید هر بار به یک چیز توجه کنید و در طول روز به طور منظم وقفه های کوتاه داشته باشید. در صورت نیاز استراحت کنید.
مدیریت خستگی ناشی از سرطان
اولین قدم برای کنترل خستگی، بررسی چگونگی تأثیر آن بر شما است. ابتدا با پزشک عمومی، پرستار یا پزشک متخصص خود در مورد احساس خود صحبت کنید، از جمله اینکه چه مدت احساس خستگی کرده اید. این ممکن است کمک کند که احساس خود را روز به روز یادداشت کنید. این می تواند به شما کمک کند تا یاد بگیرید چه زمانی بیشترین و کمترین انرژی را دارید.
ممکن است برای تشخیص علت اصلی خستگی، آزمایشاتی تجویز شود. در صورت امکان، تیم مراقبت های بهداشتی شرایطی مانند درد یا کم خونی را که می تواند در خستگی موثر باشد، را درمان می کند. ممکن است به مراجعه به متخصص یا کلینیک خستگی (در صورت موجود بودن در منطقه خود) نیاز داشته باشید.
بسیار مهم است که قبل، در حین و بعد از درمان سرطان از نظر جسمی فعال باشید. تحقیقات نشان می دهد که ورزش می تواند به مدیریت اثرات مداوم سرطان و درمان آن از جمله خستگی کمک کند. با پزشک خود در مورد آنچه برای شما مناسب است صحبت کنید، به خصوص اگر با سرطان استخوان یا سرطان پیشرفته زندگی می کنید.
فیزیولوژیست ها و فیزیوتراپیست های ورزشی می توانند به برنامه های ورزشی مطمئن و مناسب کمک کنند. همچنین بهتر است بتوانید به یک کلاس یا گروه ورزشی محلی برای مبتلایان به سرطان بپیوندید.
علاوه بر این، می توانید از راهکارهای زیر برای مدیریت وضعیت خود استفاده کنید:
با پزشک خود مشورت کنید.
اولین قدم صحبت با ارائه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی درباره احساساتی است که دارید. هنگام صحبت با ارائه دهنده خدمات بهداشتی، توصیف اینکه چگونه خستگی شما بر فعالیت ها و برنامه های روزمره شما تأثیر می گذارد می تواند مفید باشد. به عنوان مثال، گفتن “من آنقدر خسته بودم که نمی توانم 3 روز کار کنم” مفیدتر از گفتن “من واقعاً خسته بودم” است.
یک ثبت فعالیت داشته باشید.
هنگامی که برای اولین بار متوجه خستگی خود می شوید و آن را کنترل می کنید، نگه داشتن یک گزارش از فعالیته هایی که انجام می دهید برای شما مفید است. گزارش باید شامل لیستی از فعالیتهای شما، زمان انجام آنها، مدت زمان انجام آنها و احساس شما هنگام انجام آنها باشد.
نگه داشتن یک گزارش فعالیت می تواند به شما کمک کند الگویی برای خستگی خود شناسایی کنید. به عنوان مثال، آیا شما بلافاصله بعد از شیمی درمانی خسته تر شده اید یا درست قبل از یک درمان دیگر؟ بعدازظهر خسته ترید یا عصر؟ بر اساس پاسخ به این سوالات، ارائه دهنده خدمات بهداشتی شما توضیح می دهد که چگونه می توانید خستگی خود را کنترل کنید.
فعالیت بدنی و ورزش انجام دهید.
تمام تلاش خود را برای ادامه سطح فعلی فعالیت خود انجام دهید. انجام برخی از فعالیت های بدنی به مدت 3 تا 5 ساعت در هفته ممکن است به خستگی مرتبط با سرطان کمک کند. اگر ارائه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی می گوید برای شما بی خطر است، روزانه پیاده روی کنید. به فکر شروع یک برنامه ورزشی مناسب برای درمان خود باشید. یوگا می تواند به عنوان بخشی از یک برنامه ورزشی مفید باشد.
به اندازه کافی استراحت کنید.
سعی کنید به جای چرت زدن در روز، شب خواب راحتی داشته باشید. چرت زدن را در اواخر صبح یا اوایل بعدازظهر به 15 تا 20 دقیقه محدود کنید تا همچنان در طول شب بخوابید. قبل از خواب یک برنامه منظم را دنبال کنید. نکاتی برای بهبود روال خواب شما عبارتند از:
- قبل از خواب به موسیقی گوش دهید. این موارد می توانند به آرامش شما کمک کنند.
- سعی کنید هر شب در یک ساعت مشخص بخوابید و هر روز در یک ساعت مشخص بیدار شوید.
- بعد از ساعت 6 بعد از ظهر از مصرف کافئین، الکل و تنباکو خودداری کنید. آنها ممکن است شما را بیدار نگه دارند.
اگر متوجه تغییراتی در الگوی خواب خود شدید، با ارائه دهنده خدمات بهداشتی خود صحبت کنید. آنها ممکن است بتوانند کمک کنند.
فعالیت های خود را برنامه ریزی کنید.
برنامه ریزی روزانه می تواند به اولویت بندی کارهایی که باید هر روز انجام دهید کمک کند. این به شما کمک می کند انرژی خود را برای کارهایی که باید انجام دهید و مهمترین آنها برای شما باشد، صرفه جویی کنید. فعالیت های مهم را وقتی انرژی بیشتری دارید برنامه ریزی کنید. سعی کنید از انجام فعالیت هایی که بیشتر خسته شما می شوند خودداری کنید. به لیست فعالیتهای خود نگاه کنید و به احساسی که هنگام انجام آن دارید احساس کنید.
از یک رژیم غذایی سالم پیروی کنید.
در طول روز وعده های غذایی و میان وعده های کوچک و متعادل بخورید. هدف شما این است که هر روز 8 تا 10 لیوان مایعات بنوشید. صحبت با یک متخصص تغذیه بالینی نیز ممکن است مفید باشد.
از نظر اجتماعی فعال باشید.
خود را از خانواده یا دوستان خود دور نکنید. گذراندن وقت با آنها مهم است، اما مطمئن باشید که باید خودتان را سازگار کنید. روش های زیادی وجود دارد که می توانید با دوستان و خانواده خود در تماس باشید، از جمله اینکه می توانید شخصاً با آنها وقت بگذارید، با تلفن صحبت کنید یا ایمیل و پیام کوتاه ارسال کنید.
نکاتی برای صرفه جویی در مصرف انرژی در مبتلایان به سرطان
رعایت نکات موجود در این بخش می تواند به شما در صرفه جویی در انرژی هنگام انجام کارهای روزمره کمک کند.
- حالت خوب را حفظ کنید. صاف بنشینید و سعی کنید خم نشوید.
- در مسافت های طولانی تر از صندلی حمل و نقل یا ویلچر استفاده کنید.
- وسایل کار خود را در جایی که از آنها استفاده می کنید سازماندهی و ذخیره کنید و می توانید آنها را به راحتی تهیه کنید.
- اگر برای دستیابی به چیزی نیاز به خم شدن دارید، هنگام خم شدن نفس خود را بیرون دهید (نفس خود را بیرون دهید) و هنگام بلند شدن نفس بکشید (نفس بکشید).
- وقت خود را با فعالیت های خود اختصاص دهید و در حین کار بنشینید. به یاد داشته باشید که باید به طور طبیعی نفس بکشید (نفس خود را حبس نکنید) و اگر احساس خستگی می کنید اغلب استراحت کنید.
دوش گرفتن
- برای فعالیت هایی که زمان بیشتری از جمله آرایش یا اصلاح را می طلبید، جلوی آینه بنشینید.
- میله های شستشو را در دوش خود نصب کنید. هنگام دوش گرفتن از نیمکت دوش برای نشستن در وان استفاده کنید.
- از اسفنج یا برس با دسته بلند (مانند برس پشتی) برای مالش دادن پا و سایر مناطقی که دستیابی به آنها دشوار است، استفاده کنید.
لباس پوشیدن
- ابتدا قسمت پایین بدن خود را بپوشید.
- برای لباس پوشیدن روی صندلی یا لبه تخت خود بنشینید.
- برای پوشیدن جوراب و کفش خود بنشینید و به جای خم شدن، پای خود را روی زانوی مقابل ببرید.
- پیراهن یا بلوزهایی را انتخاب کنید که جلوی آن و دکمه های آن کاملاً متناسب باشد. پوشیدن آنها راحت تر است.
سوالات از پزشک در مورد خستگی ناشی از سرطان
هنگامی که با پزشک خود در مورد خستگی صحبت می کنید، بهتر است برخی سوالات را بپرسید، از جمله:
- چه عواملی باعث خستگی می شود؟
- چه موقع انرژی بیشتری خواهم داشت؟
- چه ورزش یا فعالیتی را پیشنهاد می کنید؟
- آیا مواردی وجود دارد که از انجام آن اجتناب کنم؟
- چه عاملی می تواند به من کمک کند تا بهتر بخوابم؟
- آیا برای بررسی علل خستگی به آزمایش خون نیاز دارم؟
- آیا یک مددکار اجتماعی یا یک کاردرمانگر می تواند با من در مورد کمک در خانه صحبت کند؟
- آیا می توانید مرا به فیزیوتراپیست یا فیزیولوژیست ورزشی معرفی کنید که با بیماران سرطانی که خستگی دارند کار می کند؟
آخرین دیدگاه‌ها