استامینوفن
استامینوفن یا تیلنول Tylenol با بسیاری از نام های تجاری دیگر نیز به فروش می رسد و یکی از موارد تشکیل دهنده بسیاری از داروهای بدون نسخه است.
داروی استامینوفن یا تیلنول می تواند عوارض جانبی زیادی داشته باشد. اگرچه در بیشتر افراد امکان ایجاد عوارض جانبی وجود ندارد، اما برخی از اثرات آن می توانند جدی باشند. احتمال بروز عوارض در صورت مصرف بیش از حد آن بیشتر خواهد بود.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این دارو و همچنین عوارض جانبی آن، از جمله نکاتی درمورد اینکه در صورت بروز عوارض جانبی چه کاری باید انجام دهید و چگونه می توانید به طور کلی از آنها اجتناب کنید، ادامه مطلب را بخوانید.
داروی استامینوفن یا تیلنول و نحوه عملکرد آن
برای تسکین دردهای خفیف یا متوسط می توانید از داروی استامینوفن استفاده کنید. این درد ها معمولاً درد ناشی از سرماخوردگی، گلودرد، سردرد، بدن یا عضلات، گرفتگی های قاعدگی، آرتروز یا دندان درد است. همچنین می توانید از آن برای کاهش تب استفاده کنید. کاملاً مشخص نیست که داروی استامینوفن چگونه کار می کند. اما تورم یا التهاب را کاهش نمی دهد. در عوض، تصور می شود که مانع انتشار برخی مواد شیمیایی در مغز شما می شود که درد را ایجاد می کنند.
عوارض جانبی داروی استامینوفن یا تیلنول
داروی استامینوفن یا تیلنول عوارض جانبی دارد، اما در اکثر موارد عوارضی ایجاد نمی کنند. اکثر مردم این دارو را به خوبی تحمل می کنند. در موارد نادر، افراد، واکنش های آلرژیک نسبت به آن داشته اند. مهمترین عارضه جانبی آسیب شدید کبد است. اما این عارضه معمولاً فقط در صورت استفاده بیش از حد از داروی استامینوفن یا تیلنول اتفاق میفتد.
واکنش آلرژیک
در موارد بسیار نادر، برخی از افراد واکنش های آلرژیک به داروی استامینوفن داشته اند. در صورت بروز واکنش های زیر پس از مصرف داروی استامینوفن یا تیلنول، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید:
- خارش شدید
- آسیب شدید کبدی
- دشواری در تنفس یا بلعیدن
- لایه برداری یا تاول زدن پوست
- تورم صورت، لب ها، گلو، یا زبان شما
مسمومیت با داروی استامینوفن می تواند در اثر مصرف بیش از حد داروی استامینوفن اتفاق بیفتد. کبد داروی استامینوفن را متابولیسم و آن را به ماده دیگری تبدیل می کند. اگر مقادیر زیادی داروی استامینوفن مصرف کنید، کبد مقدار بیشتری از آن ماده را تولید می کند. وقتی مقدار آن زیاد باشد، این ماده می تواند به کبد شما آسیب برساند. علائم آسیب کبدی شامل موارد زیر است:
- خستگی
- مدفوع تیره
- رنگ پریدگی پوست
- از دست دادن اشتها
- حالت تهوع یا استفراغ
- ادرار تیره یا چای مانند
- تعریق بیش از حد معمول
- درد در ناحیه فوقانی شکم
- کبودی یا خونریزی غیرمعمول
- زردی پوست یا سفیدی چشم (زردی)
اگر شک دارید که بیش از حد داروی استامینوفن مصرف کرده اید یا به هر یک از این علائم مبتلا شده اید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. اگر می دانید بیش از دوز توصیه شده داروی استامینوفن مصرف کرده اید، حتی اگر علائم آسیب کبدی نداشته باشید، به نزدیکترین اورژانس مراجعه کنید. اگر شخصی که می دانید داروی استامینوفن مصرف کرده است به حالت بیهوشی و کما رفته و یا تنفس او متوقف شده، با اورژانس تماس بگیرید.
مصرف زیاد داروی استامینوفن یا تیلنول
مصرف بیش از حد داروی استامینوفن یا تیلنول شایع تر از آن است که فکر می کنید. زیرا داروی استامینوفن یک ماده رایج در داروهای مختلف بدون نسخه است. آسیب شدید کبد به احتمال زیاد در موارد زیر اتفاق میفتد:
- کودکانی که بیش از پنج دوز در یک دوره 24 ساعته مصرف می کنند.
- بزرگسالانی که بیش از 3 گرم (3000 میلی گرم) داروی استامینوفن در یک دوره 24 ساعته مصرف می کنند.
- افرادی که قبلاً به بیماری کبد مبتلا شده اند، داروهای دیگری مصرف می کنند که می تواند به کبد آسیب برساند.
قبل از مرصف داروی استامینوفن به کودک، برچسب بسته را برای راهنمایی بررسی کنید. مقدار مصرف را کنترل کنید. دوز مصرفی برای کودکان معمولاً در نموداری ثبت است که براساس سن و وزن تنظیم شده است. پزشک یا داروساز می تواند به شما در تعیین دوز مصرفی کمک کند. اگر کودک شما کمتر از 2 سال دارد، قبل از دادن داروی استامینوفن یا تیلنول به او با پزشک خود صحبت کنید.
هنگامی که این دارو در دوزهای مناسب استفاده شود، داروی استامینوفن یک داروی بی خطر و موثر است. معمولاً هیچ عارضه ای ندارد. با این حال، اگر بیش از حد استفاده کنید، عوارض جانبی می تواند شدید و حتی کشنده باشد. شما باید بدانید که آیا داروهای دیگری که مصرف می کنید دارای داروی استامینوفن یا تیلنول هستند یا خیر، تا از حد مجاز روزانه خود عبور نکنید. اگر داروی استامینوفن بخشی از رژیم دارویی شما است، با پزشک خود صحبت کنید تا ببینید دوز مناسب برای شما چقدر است.
کاربرد تیلنول یا استامینوفن
تیلنول یک داروی بدون نسخه است که برای درمان درد و تب خفیف تا متوسط استفاده می شود. این ماده حاوی ماده فعال داروی استامینوفن است. داروی استامینوفن ممکن است به داروهایی که برای درمان انواع مختلفی از بیماری ها استفاده می شود، از جمله موارد زیر، اطلاق شود:
عوارض مصرف زیاد داروی استامینوفن یا تیلنول
مصرف بیش از حد داروی استامینوفن ممکن است در بعضی افراد رخ دهد.
هنگامی که یک دوز طبیعی مصرف می کنید، دارو به دستگاه گوارش وارد و در جریان خون شما جذب می شود. برای بیشتر فرم های خوراکی در مدت 45 دقیقه یا برای شیاف تا 2 ساعت، شروع به اثر می کند. در نهایت، در کبد تجزیه و متابولیزه و از طریق ادرار دفع می شود.
مصرف زیاد تیلنول باعث متابولیسم آن در کبد می شود و در نتیجه باعث افزایش متابولیت (محصول جانبی متابولیسم) به نام N-acetyl-p-benzoquinone imine (NAPQI) می شود. NAPQI سمی است. در کبد سلول ها را از بین می برد و باعث آسیب بافتی غیرقابل برگشت می شود. در موارد شدید، می تواند باعث نارسایی کبد شود. حتی باعث ایجاد زنجیره ای از واکنش ها شده که می تواند منجر به مرگ شود.
نارسایی کبدی ناشی از مصرف بیش از حد داروی استامینوفن یا تیلنول تقریباً در 28 درصد موارد باعث مرگ می شود. در میان کسانی که نارسایی کبدی دارند، 29 درصد نیاز به پیوند کبد پیدا می کنند. کسانی که بدون نیاز به پیوند کبد از مصرف بیش از حد داروی استامینوفن یا تیلنول جان سالم به در می برند، ممکن است در طولانی مدت آسیب کبدی را تجربه کنند.
دوز بی خطر داروی استامینوفن یا تیلنول
در صورت مصرف دوز توصیه شده، تایلنول نسبتاً بی خطر است. به طور کلی، بزرگسالان می توانند بین 650 میلی گرم تا 1000 میلی گرم داروی استامینوفن هر 4 تا 6 ساعت مصرف کنند. FDA توصیه می کند که یک فرد بزرگسال نباید بیش از ۳۰۰۰ میلی گرم از داروی استامینوفن استفاده کند، مگر اینکه توسط پزشک معالج، دستور دیگری داده شود. بیش از 10 روز متوالی Tylenol را مصرف نکنید، مگر اینکه توسط پزشک دستور داده شده باشد.
برای کودکان، دوز بسته به وزن متفاوت است. اگر کودک شما زیر 2 سال ندارد، از دکتر خود دوز مناسب را بخواهید. به طور کلی، کودکان می توانند هر 6 ساعت حدود 7 میلی گرم داروی استامینوفن یا تیلنول در هر پوند از وزن بدن خود مصرف کنند. کودکان در طول 24 ساعت نباید بیش از 27 میلی گرم داروی استامینوفن در هر پوند از وزن خود مصرف کنند. بیش از 5 روز به طور مستقیم به کودک خود Tylenol ندهید، مگر اینکه توسط پزشک به شما دستور داده شود.
علائم و نشانه های مصرف بیش از حد تایلنول
علائم و نشانه های مصرف بیش از حد تایلنول شامل موارد زیر است:
- استفراغ
- حالت تهوع
- فشار خون بالا
- از دست دادن اشتها
- درد در سمت راست بالای شکم
در صورت مشکوک شدن به خود، فرزندتان یا کسی که می شناسید و گمان می کنید بیش از حد تایلنول مصرف کرده است، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید. بسیار مهم است که در اسرع وقت به دنبال کمک پزشکی باشید.
درمان مصرف بیش از حد دارو
درمان مصرف بیش از حد تایلنول یا داروی استامینوفن یا تیلنول به میزان مصرف و مدت زمان بستگی دارد. اگر کمتر از یک ساعت از بلعیدن تایلنول گذشته باشد، ممکن است از زغال فعال برای جذب داروی استامینوفن یا تیلنول باقیمانده از دستگاه گوارش استفاده شود. هنگامی که احتمال آسیب کبدی وجود داشته باشد، دارویی به نام (NAC) ممکن است از راه خوراکی یا داخل وریدی تجویز شود. NACاز آسیب کبدی ناشی از متابولیت NAPQI جلوگیری می کند.
موارد منع مصرف استامینوفن
تایلنول، هنگامی که طبق دستورالعمل استفاده می شود، برای اکثر افراد بی خطر است. با این حال، در صورت داشتن هر یک از شرایط زیر، باید قبل از استفاده از Tylenol با پزشک خود صحبت کنید:
- سوءتغذیه
- هپاتیت C
- بیماری کلیوی
- اختلال مصرف الکل
- بیماری کبد یا نارسایی کبدی
تیلنول ممکن است خطراتی را برای افرادی که باردار یا شیرده هستند ایجاد کند. قبل Tylenol حتما با پزشک خود صحبت کنید. تایلنول می تواند با سایر داروها تداخل داشته باشد. در صورت استفاده از داروهای زیر مهم است که قبل از مصرف Tylenol با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید:
- داروی دیابت لیکسیزناتید
- آنتی بیوتیک سل ایزونیازید
- داروی ضد ویروس زیدوودین
- داروهای ضد تشنج، به ویژه کاربامازپینو فنی توئین
- داروهای رقیق کننده خون، به ویژه وارفارینو آدنوکومرول
- داروهای سرطانی، به ویژه ایماتینیب (Gleevec) و پیکانترون
- داروهای دیگری که حاوی داروی استامینوفن یا تیلنول هستند.
پیشگیری از مصرف بیش از حد داروی استامینوفن یا تیلنول
استفاده بیش از حد از داروی استامینوفن یا تیلنول بسیار شایع می باشد. این امر به دلیل این است که داروی استامینوفن یا تیلنول یکی از داروهای رایج در بسیاری از خرید های دارویی بدون نسخه است. در اینجا به چند روش برای اطمینان از مصرف بی خطر داروی استامینوفن یا تیلنول اشاره می کنیم:
- برچسب های محصول را بررسی کنید. تیلنول یکی از انواع مختلف داروهایی است که دارای داروی استامینوفن یا تیلنول است. برچسب هر دارویی را که مصرف می کنید به دقت بررسی کنید. داروی استامینوفن یا تیلنول معمولاً در لیست “مواد موثر” قرار می گیرد. ممکن است به صورت APAP یا استام نوشته شود.
- هر بار بیش از یک محصول حاوی داروی استامینوفن یا تیلنول مصرف نکنید. مصرف تیلنول همراه با سایر داروها مانند سرماخوردگی، آنفولانزا، آلرژی یا گرفتگی قاعدگی ممکن است منجر به مصرف بیش از حد داروی استامینوفن یا تیلنول شود.
- هنگام مصرف تایلنول توسط کودکان مراقب باشید. نباید تایلنول را به کودکان بدهید، مگر اینکه برای درد یا تب لازم باشد. تایلنول را با هیچ محصول دیگری که حاوی داروی استامینوفن است، مصرف نکنید.
- بیش از دوز توصیه شده مصرف نکنید. برای کودکان، وزن موثرترین راه برای تعیین مقدار دادن است. اگر مطمئن نیستید، از یک داروساز برای تعیین میزان مصرف کمک بگیرید.
- اگر دارو برای شما تاثیری ایجاد نمی کند، بیش تر مصرف نکنید، در عوض با پزشک خود صحبت کنید. پزشک بررسی می کند که آیا داروی دیگری می تواند به علائم شما کمک کند یا خیر.
اگر مشکوک هستید کسی در معرض خطر استفاده از Tylenol برای آسیب رساندن به خود است یا از Tylenol برای آسیب رساندن به خود استفاده کرده است، فورا با اورژانس تماس بگیرید.
سخن آخر
تایلنول وقتی مطابق با راهنمای روی برچسب استفاده شود بی خطر است. مصرف زیاد تایلنول می تواند باعث آسیب دائمی کبد، نارسایی کبدی و در بعضی موارد مرگ شود. داروی استامینوفن یا تیلنول ماده موثره در Tylenol است. داروی استامینوفن یا تیلنول یک ماده رایج در بسیاری از انواع داروهای بدون نسخه است. مهم است که برچسب های دارویی را به دقت بخوانید زیرا نباید همزمان بیش از یک دارو حاوی داروی استامینوفن یا تیلنول مصرف کنید. اگر مطمئن نیستید که Tylenol برای شما مناسب است یا یک دوز بی خطر برای شما یا فرزند شما چه مقدار می باشد، برای مشاوره با یک پزشک یا داروساز تماس بگیرید.
منبع:
https://www.healthline.com/health/pain-relief/acetaminophen-tylenol-side-effects
[advisers limit=3 online =true skill=”15 34″]
آخرین دیدگاهها