اسپری بینی اسکتامین چیست؟

اسکتامین (با نام تجاری Spravato) در سال 2019 توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) برای تسکین علائم افسردگی مقاوم به درمان و افکار خودکشی در اختلال افسردگی اساسی تأیید شد. اسپراواتو یک اسپری بینی است که در عرض چند ساعت برای تسکین علائم افسردگی و خودکشی عمل می کند.این دارو  یک نسخه متفاوت از کتامین بوده، و کاملاً متفاوت از داروهای ضد افسردگی خوراکی عمل می کند.  با این حال، شما فقط می توانید این دارو را با تجویز پزشک و تحت نظارت آن مصرف کنید. در این مقاله از پزشکت باید ها و نباید های استفاده از اسپری بینی اسکتامین و موارد درمان آن آورده شده است.

موارد مصرف اسکتامین چیست؟

اسکتامین برای بزرگسالان 18 سال و بالاتر است. تنها در صورتی می‌توانید از اسکیتامین استفاده کنید که قبلاً یک ضد افسردگی خوراکی مانند یک مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) یا یک مهارکننده بازجذب سروتونین- نوراپی نفرین (SNRI) مصرف کرده‌ باشید.

اسکتامین برای افسردگی مقاوم به درمان (TRD) تجویز می شود. TRD زمانی است که علائم افسردگی  فرد با وجود مصرف حداقل دو داروی ضد افسردگی متفاوت بهبود نمی یابد. طبق مطالعات انجام شده TRD بین 10 تا 30 درصد از افراد مبتلا به اختلال افسردگی اساسی را تحت تأثیر قرار می دهد.

تفاوت بین استکتامین و کتامین چیست؟

کتامین به عنوان یک داروی بیهوشی در جراحی برای انسان و حیوانات مورد تایید FDA است. هنگامی که کتامین برای افسردگی استفاده می شود، دوزهای آن بسیار کمتر از حد معمول برای جراحی است. کتامین برای درمان افسردگی تاییدیه FDA را ندارد و برای این منظور “خارج از برچسب” استفاده می شود. بدون برچسب به این معنی است که پزشک از یک داروی مورد تایید FDA برای استفاده غیرمجاز استفاده می کند زیرا طبق تشخیص پزشک شما به این دارو نیاز دارید.

کتامین به طور قابل توجهی مقرون به صرفه تر از اسکتامین است، که یکی از دلایلی است که برخی از پزشکان ممکن است استفاده از کتامین را برای کمک به افسردگی مقاوم به درمان انتخاب کنند.

اسکتامین از بستگان قوی تر کتامین است. بسیاری از ترکیبات شیمیایی به شکل‌های متفاوتی ظاهر می‌شوند – با اتم‌هایشان در یک جهت، یا به‌صورت مخلوطی از مولکول‌ها در هر دو جهت (این مخلوط، ایزومر راسمیک نامیده می‌شود). کتامین یک ایزومر راسمیک است که دو مولکول آینه ای به نام کتامین “R” و “S” را ترکیب می کند. که  اسکتامین فقط از ایزومر S-کتامین تشکیل شده است

کتامین برای افسردگی در کلینیک ها به صورت داخل وریدی (IV)، مستقیماً در رگ شما داده می شود. دوز تجویزی  بر اساس وزن و نحوه واکنش شما به دارو است. درمان با کتامین  معمولاً دو یا سه بار در هفته انجام می‌شود که حدودا 40 دقیقه تا یک ساعت طول می‌کشد. افرادی که از تزریق کتامین استفاده می کنند معمولاً 30 دقیقه پس از آن تحت نظر هستند.

چگونه اسکتامین را مصرف کنید؟

اسکتامین (اسپراواتو) یک اسپری بینی است که مستقیماً وارد بینی می شود. هر دستگاه اسپراواتو حاوی 28 میلی گرم اسکتامین است و دو اسپری ارائه می دهد. که این را فقط می توان در کلینیک های پزشکی معتبر مصرف کرد و اگر از اسکتامین برای افسردگی مقاوم به درمان استفاده می کنید، می توانید برنامه زیر را دنبال کنید:

• هفته 1-4 مرحله القاء است. دوز اول 56 میلی گرم است. مصرف اسپری اسکیتامین داخل بینی دو بار در هفته در مرحله القاء توصیه می شود. اگر بدنتان دارو را تحمل کند، ممکن است دوز بالاتری معادل 84 میلی گرم دریافت کنید.
• هفته های 5 تا 8 مرحله نگهداری است. دوز شما بسته به سطح تحمل شما 56 میلی گرم یا 84 میلی گرم، یک بار در هفته خواهد بود.
• هفته 9 و به بعد، بسته به تحمل و علائم شما، دوز شما 56 میلی گرم یا 84 میلی گرم خواهد بود که هر دو هفته یا در صورت نیاز یک بار در هفته مصرف می شود.

اگر کاندیدای اسکتامین هستید، دارو را خودتان تحت نظر پزشک اسپری می کنید. پس از آن به مدت دو ساعت برای هر گونه عوارض جانبی تحت نظر خواهید بود. وقتی دو ساعت تمام شد، یک نفر باید شما را به خانه ببرد. پس از مصرف اسکتامین تا صبح پس از دریافت دوز مجاز به رانندگی یا کار با ماشین آلات نخواهید بود زیرا این دارو می تواند مهارت های حرکتی و زمان واکنش شما را مختل کند.

نحوه عملکرد اسکتامین چگونه است؟

کتامین و اسکتامین افسردگی را متفاوت از درمان استاندارد فعلی درمان می کنند. درمان های معمولی برای اکثر اشکال افسردگی شامل داروهای ضد افسردگی و روان درمانی است. داروهای ضد افسردگی معمولاً روی افزایش یا متعادل کردن انتقال دهنده های عصبی مانند سروتونین، نوراپی نفرین یا دوپامین در مغز کار می کنند.

مکانیسم اسکتامین و کتامین به طور کامل شناخته نشده است. آنها ممکن است با تأثیرگذاری بر گلوتامات و GABA (گاما آمینوبوتیریک اسید)، که به تعادل فعالیت مغز کمک می کنند، به تسکین علائم افسردگی کمک کنند. همچنین شواهدی وجود دارد که اسکتامین و کتامین می توانند سطح التهاب و استرس را در مغز کاهش دهند و حتی ممکن است تشکیل اتصالات جدید بین نورون ها را تشویق کنند .

تعداد کمی از مطالعات کوتاه مدت در مورد اثربخشی و ایمنی اسکتامین وجود دارد. در یک مطالعه، بین 25 تا 65 درصد از شرکت کنندگان موجود در  مطالعه، علائم افسردگی خود را بیش از 50 درصد برطرف کردند. اکثر افراد ظرف چند ساعت پس از درمان با اسکتامین احساس بهتری داشتند و این تأثیر در کل مطالعه ادامه داشت.

دو مطالعه طولانی‌مدت روی استکتامین نشان داد که شرکت‌کنندگان برای دوره‌های طولانی‌تری نسبت به دارو ثابت یا در حال بهبودی باقی ماندند. اما همچنان تحقیقات در خصوص  اسکتامین برای یافتن دوز مطلوب و اثرات طولانی مدت درمان های اسکتامین ادامه دارد.

کارآزمایی‌های بالینی نشان دادند که اسکتامین علائم افسردگی را به میزان قابل توجهی در عرض چند ساعت کاهش می‌دهد، حتی در برخی از افراد مبتلا به افکار حاد خودکشی این در حالی است که بیشتر داروهای ضد افسردگی هفته ها طول می کشد تا اثر کنند.

عوارض جانبی مصرف اسکتامین چیست؟

Esketamine (Spravato)  یک درمان جدید است و سازنده همچنان به نظارت بر واکنش ها ادامه می دهد.

عوارض جانبی رایج که در کارآزمایی‌های بالینی یافت می‌شوند عبارتند از:

• اضطراب
• خستگی مفرط
• تهوع و استفراغ
• افزایش فشار خون
• احساس آرام بخش
• سرگیجه و سرگیجه
• کاهش حس لامسه یا حس
• گسستگی (احساس جدا شدن از خود یا داشتن تجربه ای خارج از بدن)

این لیست کاملی از همه عوارض جانبی رایج نیست. اگر اسکتامین داخل بینی دریافت می‌کنید، پزشک شما اطلاعات بیشتری درباره عوارض جانبی به شما می‌دهد. این اطلاعات در وب سایت Spravato نیز موجود است.

عوارض جانبی جدی که در کارآزمایی‌های بالینی یافت می‌شوند عبارتند از :

• توهمات
• مشکلات مثانه
• افکار خودکشی
• تشدید علائم افسردگی
• تغییرات عمیق در خلق و خو یا رفتار
• خواب آلودگی شدید که در آن بیدار شدن سخت است.

اقدامات احتیاطی مصرف اسکتامین چیست؟

Esketamine دارای یک هشدار جعبه‌دار FDA است که هشدار می‌دهد افراد در معرض خطر آرام‌بخشی، تفکیک (مشکل در تفکر، قضاوت و توجه)، احتمال سوء استفاده و سوء استفاده از دارو، و افکار و رفتارهای خودکشی پس از مصرف دارو هستند . اگر به کتامین یا اسکتامین یا هر یک از ترکیبات موجود در اسپراواتو حساسیت دارید، نمی توانید از اسپری بینی اسکتامین استفاده کنید.

چه کسانی مجاز به مصرف اسکتامین نیستند؟

اسپری بینی اسکتامین خط اول درمان افسردگی نیست. این دارو برای افراد مبتلا به افسردگی مقاوم به درمان که حداقل دو داروی ضد افسردگی را بدون تسکین علائم افسردگی خود استفاده کرده اند، در نظر گرفته شده است.

اگر هر یک از شرایط زیر را داشتید، نباید اسکتامین مصرف کنید، علائمی نظیر:

• داشتن سابقه خونریزی در مغز
• آنوریسم (بیماری عروق خونی)
• ناهنجاری شریانی وریدی -AVM(گره خوردن غیر طبیعی عروق خونی)

پزشک شما برای تجویز این دارو باید تاریخچه پزشکی شما را به طور کامل بداند بنابراین لازم است هرگونه علائم و بیماری خود را به پزشک گزارش دهید، مواردی نظیر:

• بیماری کبد
• روان پریشی
• آسیب مغزی
• فشار خون بالا
• شرایط سلامت روان
• سابقه خانوادگی افسردگی
• افکار یا رفتارهای حاکی از خودکشی
• اختلالات مصرف مواد: اعتیاد به الکل یا مواد مخدر
• هر شرایطی که باعث افزایش فشار در مغز شما شود
• بیماری های قلبی: حمله قلبی، نارسایی قلبی، بیماری دریچه قلب، ضربان قلب و اختلالات ریتم

اگر باردار هستید یا در دوران شیردهی هستید ممکن است نتوانید اسکیتامین مصرف کنید. اسکتامین ممکن است باعث آسیب جنین شده و در شیر مادر منتقل شود. در حال حاضر اسکتامین فقط برای بزرگسالان تایید شده است. تحقیقات بیشتری مورد نیاز است تا ببینیم آیا اسکیتامین برای کودکان و نوجوانان مناسب است یا خیر.

تداخلات دارویی اسکتامین

اسکتامین با برخی از داروها، از جمله برخی از داروهای ضد افسردگی و مکمل هایی که ممکن است قبلا مصرف کرده اید، تداخل داشته باشد. لطفاً همه چیزهایی را که مصرف می کنید، از جمله داروهای تجویزی و بدون نسخه، مکمل ها و گیاهان دارویی، به پزشک خود اطلاع داده و با او مشورت کنید.

برخی از افراد ممکن است در صورت مصرف منظم اسپراواتو نتوانند دارو های زیر را مصرف کنند، داروهایی نظیر:

• آمفتامین ها
• داروهای ضد تشنج
• دارو های آرام بخش
• داروهای ضد اضطراب
• یا داروهای خواب، از جمله داروهای بدون نسخه
• داروهای ضد درد اپیوئیدی، چه تجویزی یا تفریحی
• مهارکننده های مونوآمین اکسیداز (MAOIs)، نوعی داروی ضد افسردگی

الکل ممکن است اثرات جانبی آرام بخش اسکتامین را به شدت افزایش دهد و باعث خواب آلودگی شدید، گیجی، سرگیجه، مشکل در تفکر و اختلال حرکتی جدی شود. اسکتامین ممکن است اعتیادآور باشد. در صورت داشتن سابقه اختلال مصرف مواد، پزشک شما خطرات و مزایای احتمالی اسکتامین را متعادل می کند.

سخن آخر

اگر شما یا یکی از عزیزانتان افسردگی مقاوم به درمان یا افسردگی شدید همراه با افکار خودکشی دارید، اسپری داخل بینی اسکتامین روشی نوآورانه برای درمان علائم شماست. ممکن است برای افرادی که با سایر داروهای ضد افسردگی موفقیت آمیز نبوده اند، تسکین دهد. با این حال، اسکتامین برای همه مناسب نیست. لطفاً با یک پزشک مشورت کنید تا به شما در یافتن گزینه های درمانی جایگزین کمک کند تا بتوانید احساس بهتری داشته باشید.