برای آشنا شدن با عوارض انسولین درمانی باید بدانید که، دیابت به گروهی از بیماری ها گفته می شود که بدن قادر به تولید انسولین کافی نبوده و یا نمی تواند به درستی از آن استفاده کند. بسیاری از افراد دیابتی برای سالم ماندن باید انسولین مصرف کنند. با این حال، ممکن است که طیف وسیعی از عوارض انسولین درمانی در فرد ایجاد شود. انسولین هورمونی است که از غده لوزالمعده ترشح می شود. نقش اصلی این هورمون تنظیم و کنترل قند خون است. گلوکاگون هورمون دیگری است که درست برعکس انسولین عمل می کند. گلوکاگون هنگام افت گلوکز خون ترشح شده و باعث افزایش قند خون می شود.
بدن از انسولین و گلوکاگون برای تنظیم قند خون استفاده می کند. در نتیجه سطح قند خون خیلی زیاد یا کم نشده و سلول ها می توانند گلوکز کافی برای تبدیل کردن به انرژی دریافت کنند.
وقتی قند خون خیلی پایین است، پانکراس گلوکاگون ترشح می کند که باعث آزاد شدن گلوکز از کبد در جریان خون می شود. با این حال، افراد مبتلا به دیابت ممکن است نیاز به مصرف انسولین مکمل برای کمک به حفظ سطح قند خون خود در حد طبیعی داشته باشند.
عوارض تزریق انسولین
افراد مبتلا به دیابت نوع 1 نیاز به مصرف انسولین دارند. با این حال، تزریق انسولین می تواند منجر به بروز برخی عوارض جانبی شود. عوارضی که ممکن است فرد تجربه کند به نوع انسولین مصرفی بستگی دارد.
عوارض شایع تزریق انسولین عبارتند از:
- درد و التهاب در محل تزریق: ممکن است در محل تزریق انسولین درد، سوزش یا التهابی کوچک رخ دهد. این علائم معمولاً ناشی از تحریک موضعی و گذرا هستند و به طور کلی بدون نیاز به درمان خاصی خودبخود بهبود مییابند.
- نقاط قرمز یا تورم در محل تزریق: ممکن است در برخی موارد نقاط قرمز یا تورم در محل تزریق انسولین مشاهده شود. این علائم معمولاً ناشی از واکنش آلرژیک یا حساسیت به انسولین، مواد کمکی یا سایر مواد در محل تزریق هستند و نیاز به مراجعه به پزشک دارند.
- هیپوگلیسمی (کاهش قند خون): استفاده از انسولین میتواند منجر به کاهش قند خون (هیپوگلیسمی) شود. اگر قند خون بسیار پایین شود، ممکن است شما علائمی مانند سرگیجه، عرق سرد، اضطراب، گیجی و خستگی را تجربه کنید. در صورت بروز هیپوگلیسمی، شیرینی یا نوشیدنی حاوی قند مانند آب عسل یا آب انرژی مصرف کنید.
- افزایش وزن: در برخی افراد، تزریق انسولین ممکن است منجر به افزایش وزن شود. این افزایش وزن معمولاً ناشی از بهبود کنترل قند خون و افزایش رشد ماهیچهها است. با این حال، نگرانی مربوط به وزن باید با پزشک مورد بررسی شود و در صورت لزوم برنامهی تنظیم دارویی با هدف کنترل وزن مطرح شود.
اگر عوارض جدی پس از تزریق انسولین تجربه میکنید، بهتر است با متخصص آنلاین مشورت کنید.
عوارض انسولین بر کبد
هیپوگلیسمی: انسولین باعث کاهش قند خون میشود و در صورت تزریق بیش از حد انسولین یا نادرست برای نیاز بدن، ممکن است هیپوگلیسمی رخ دهد. هیپوگلیسمی شدید میتواند به کاهش عملکرد کبد و ایجاد مشکلات در آن منجر شود.
لیپودیستروفی: در برخی افرادی که انسولین را به صورت مکرر در یک منطقه خاص از بدن تزریق میکنند، ممکن است لیپودیستروفی رخ دهد. این عارضه ناشی از تجمع چربی در ناحیه تزریق است و میتواند عملکرد کبد را تحت تأثیر قرار دهد.
آنفلاماسیون کبدی: در برخی افراد، استفاده از انسولین ممکن است باعث آنفلاماسیون (التهاب) کبد شود. این واکنش نادر است، اما میتواند در برخی افراد حساس به انسولین رخ دهد.
سایر عوارض ناشی از مصرف انسولین
استفاده از انسولین ممکن است خطر عوارض چشمی را افزایش دهد. همچنین این احتمال وجود دارد که مصرف انسولین عوارض جانبی شدیدتری ایجاد کند، گرچه این موارد شیوع کمتری دارد.
نکروز چربی ممکن است در افرادی که به طور منظم انسولین تزریق می کنند ایجاد شود. این وضعیت باعث می شود که توده ای دردناک در بافت زیرپوستی که دقیقاً زیر سطح پوست قرار دارد، شروع به رشد کند.
متفورمین یکی دیگر از روش های کاهش گلوکز برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 است.
مطالعه بیشتر: عوارض مصرف متفورمین
بررسی ها نشان می دهد که انسولین درمانی خطر ابتلا به چندین عارضه را افزایش می دهد، از جمله:
- سکته
- حمله قلبی
- اختلالات بینایی
- مشکلات کلیوی
- افت شدید قند خون
- افزایش خطر مرگ
- نیاز به افزایش دوز و پیچیدگی برنامه درمان با گذشت زمان
- افزایش بالقوه خطر سرطان های خاص، از جمله سرطان لوزالمعده
تزریق انسولین باعث می شود سلول های بدن گلوکز بیشتری از جریان خون جذب کنند. در نتیجه، مصرف زیاد یا تزریق در زمان نامناسب ممکن است باعث افت بیش از حد قند خون شود.
علائم افت شدید قند خون عبارتند از:
- تشنج
- تعریق
- سرگیجه
- خستگی
- پریدگی رنگ
- گرفتگی عضلات
- مشکل در صحبت کردن
- از دست دادن هوشیاری
داشتن یک برنامه انسولین دقیق برای حفظ سطح قند خون در محدوده سالم ضروری است. پزشک ممکن است انسولین هایی را تجویز کند که با سرعت های مختلف عمل می کنند تا سطح قند خون فرد را ثابت نگه دارند.
در صورت لزوم همین الان با متخصص آنلاین در پزشکت مشورت کنید.
چه کسانی نیاز به انسولین دارند؟
دیابت تولید انسولین توسط لوزالمعده و استفاده از این هورمون اساسی توسط بدن را مختل می کند. این وضعیت باعث بالا رفتن سطح قند خون می شود.
با این حال، همه افراد مبتلا به دیابت نوع 2 نیازی به مصرف انسولین نخواهند داشت. از طرف دیگر، افراد مبتلا به دیابت نوع 1 مجبورند مکمل انسولین خود را تا آخر عمر مصرف کنند.
سه نوع اصلی دیابت وجود دارد:
- دیابت نوع 1: این نوع دیابت به طور معمول در کودکان و جوانان شایع تر است، اما با این حال ممکن است در هر سنی رخ دهد. در دیابت نوع یک غده پانکراس نمی تواند انسولین کافی تولید کند. در نتیجه گلوکز به دلیل نبودن انسولین کافی در خون نمی تواند به عنوان منبع انرژی وارد سلول ها شود. این وضعیت باعث بالا رفتن زیاد قند خون بدن می شود. علاوه بر آن این نوع دیابت یک نوع بیماری خود ایمنی است و عوامل محیطی و وراثت در ایجاد آن نقش دارند.
- دیابت نوع 2: در هر سنی ممکن است ایجاد شود اما میانگین سن شروع 45 سال است. در دیابت نوع 2 لوزالمعده انسولین تولید می کند اما مقدار آن کافی نیست و یا بدن توانایی استفاده از آن را ندارد. دیابت نوع دو معمولا با رعایت رژیم غذایی، ورزش و مصرف دارو کنترل می شود.
- دیابت بارداری: این دیابت به طور ناگهانی در دوران بارداری رخ می دهد. تغییرات هورمونی و افزایش وزن در ترشح هورمون انسولین اختلال ایجاد می کنند. دیابت بارداری به طور معمول پس از زایمان برطرف می شود. اما خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را در زن افزایش می دهد.
مطالعه بیشتر: انواع دیابت و تفاوت آنها
دیابت نوع 1 و 2 معمولاً مادام العمر هستند. بیش از 30 میلیون نفر در سراسر جهان به دیابت مبتلا هستند. دیابت نوع 2 شایع تر بوده و 90 الی95 درصد از بیماران دیابتی را تشکیل می دهد.
قلم انسولین چیست؟
افراد مبتلا به دیابت نوع 1 برای حفظ سطح قند خون منظم به انسولین درمانی روزانه نیاز دارند. با این حال، رژیم درمانی دقیق در افراد مختلف متفاوت خواهد بود.
قلم انسولین یکی از وسیله هایی است که برای تزریق انسولین و مدیریت سطح قند خون استفاده می شود. قلم های انسولین از سه بخش اصلی شامل سوزن یکبار مصرف، محفظه حاوی انسولین و یک قلم تشکیل می شوند. قلم انسولین دارای یک درجه است که با آن می توان مقدار دوز دارو را تنظیم کرد. به طور کلی قلم های انسولین دارای دو نوع مختلف هستند:
- قلم های یکبار مصرف: این قلم ها از پیش حاوی انسولین بوده و پس از استفاده دور انداخته می شوند. استفاده از این قلم ها برای بیماران دیابتی که دچار اختلال دید بوده و یا قادر به مهارت های حرکتی ظریف نیستند مناسب تر است.
- قلم های چندبار مصرف: این قلم ها دارای کارتریج های آماده انسولین هستند. و بیمار می تواند پس از تمام شدن انسولین کارتریج جدید را در قلم جاگذاری کند. استفاده از این قلم های انسولین مقرون به صرفه تر است.
مطالعه بیشتر: انسولین سریع الاثر چیست؟
جهت ویزیت غیرحضوری و فوری با پزشک متخصص همین الان کلیک کنید.
انواع انسولین کدامند؟
پزشک یک رژیم انسولین درمانی موثر برای فرد مبتلا به دیابت نوع 1 تنظیم می کند. چندین نوع مختلف انسولین وجود دارد که بیماران می توانند به طور جداگانه یا ترکیبی استفاده کنند.
انواع انسولین، عبارتند از:
- انسولین های سریع الاثر که در عرض 15 دقیقه فعالیت خود را شروع کرده و می توانند در حدود 3 الی 5 ساعت دوام بیاورند.
- انسولین های کوتاه اثر که فعالیت خود را در عرض 30 الی 60 دقیقه شروع کرده و می توانند در حدود 5 الی 8 ساعت دوام بیاورند.
- انسولین های با اثر متوسط که فعالیت خود را در عرض 1 الی 3 ساعت شروع کرده و می توانند در حدود 12 ال 16 ساعت دوام بیاورند.
- انسولین های طولانی اثر که تقریباً فعالیت خود را در عرض یک ساعت شروع کرده و می توانند در حدود 20 الی26 ساعت دوام بیاورند.
- انسولین های مخلوط که یک انسولین سریع یا کوتاه اثر را با انسولین طولانی تر ترکیب می کنند.
پزشک یکی از این انسولین ها را در کنار یک برنامه دقیق کنترل شده برای شما تجویز می کند. استفاده دقیق انسولین، خطر عوارض جانبی را کاهش می دهد.
اگر انسولین زیاد تزریق شود چه می شود؟
مصرف زیاد انسولین میتواند باعث افزایش بیش از حد سطح قند خون شود و وضعیتی به نام هیپوگلیسمیا (کاهش قند خون) ایجاد کند.
- علائم هیپوگلیسمیا شامل موارد زیر میشود:
- احساس گرسنگی شدید
- لرزش بدن و عضلات
- عصبانیت، اضطراب یا تحریک شدید
- تعریق بیش از حد
- سردرد و سرگیجه
- احساس خستگی و ضعف عمومی
- ناراحتی معده و تهوع
- تشنج و کما
- آسیب به عضلات و اعصاب
مطالعه بیشتر: انسولین آسپارت چیست؟
اگر علائم هیپوگلیسمیا را دارید، بلافاصله با متخصص آنلاین در پزشکت صحبت کنید.
درمان های غیر انسولینی در دیابت کدامند؟
افراد مبتلا به دیابت نوع 2 اغلب می توانند شرایط خود را بدون انسولین درمانی مدیریت کنند.
گزینه های درمانی جایگزین شامل تغییر در شیوه زندگی، رعایت رژیم غذایی مناسب و مصرف داروهای غیر انسولین مانند متفورمین است. با این حال، اگر با استفاده از این روش های درمانی نتوانید سطح قند خون خود را کنترل کنید، پزشک ممکن است انسولین درمانی را توصیه کند.
زنان مبتلا به دیابت بارداری معمولاً انسولین دریافت می کنند، اما همچنین می توانند دیابت خود را با مصرف داروی متفورمین کنترل کنند.
مطالعه بیشتر: متفورمین در بارداری
روش های پیشگیری از دیابت
- مصرف کربوهیدرات های تصفیه شده را کاهش دهید.
خوردن غذاهای شیرین و کربوهیدرات های تصفیه شده می تواند شما را در معرض خطر دیابت قرار دهد. بدن شما به سرعت این مواد غذایی را به مولکول های کوچک قند تجزیه کرده و آنها را وارد جریان خون می کند. افزایش قند خون باعث تحریک لوزالمعده برای تولید انسولین می شود. در افراد مبتلا به دیابت، سلولهای بدن در برابر عملکرد انسولین مقاوم هستند، بنابراین سطح قند خون همچنان زیاد باقی می ماند. برای جبران آن، پانکراس انسولین بیشتری تولید کرده و تلاش می کند قند خون را به سطح سالم برساند. با گذشت زمان، این وضعیت می تواند به تدریج سطح قند خون و انسولین را افزایش دهد، تا جایی که این بیماری در نهایت به دیابت نوع 2 تبدیل شود.
- به طور منظم ورزش کنید.
انجام فعالیت بدنی منظم می تواند به پیشگیری از دیابت کمک کند. ورزش حساسیت به انسولین را در سلول های شما افزایش می دهد. بنابراین هنگام ورزش انسولین کمتری برای کنترل سطح قند خون مورد نیاز است.بررسی ها نشان می دهد که بسیاری از فعالیت های بدنی مانند تمرینات هوازی و تمرینات قدرتی یا به عبارت دیگر سوزاندن بیش از 2000 کالری در هفته از طریق ورزش، باعث کاهش مقاومت به انسولین و کاهش قند خون در بزرگسالان دارای اضافه وزن، چاقی و پیش دیابت می شود.
- آب فراوان بنوشید.
افزایش مصرف آب باعث کنترل بهتر قند خون شده و همچنین به شما کمک می کند تا از مصرف نوشیدنی های سرشار از قند و مواد نگهدارنده پرهیز کنید. نوشیدنی های قندی مانند نوشابه و آب میوه های صنعتی با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 و دیابت خود ایمنی در بزرگسالان (LADA) ارتباط دارد. LADA که دیابت خود ایمن مخفی بالغین نامیده می شود، نوعی دیابت نوع 1 است که در افراد بالای 18 سال رخ می دهد. علائم این دیابت برخلاف علائم دیابت نوع 1 LADA به آرامی توسعه یافته و با پیشرفت بیماری نیاز به درمان بیشتری دارد.
- وزن خود را کاهش دهید.
اغلب مبتلایان به دیابت نوع 2 دارای اضافه وزن یا چاقی هستند. علاوه بر این، مبتلایان به پیش دیابت معمولا در قسمت میانی بدن و اطراف اندام های شکمی مانند کبد دارای اضافه وزن هستند. این وضعیت به عنوان چربی احشایی شناخته می شود. چربی احشایی بیش از حد باعث التهاب و مقاومت به انسولین شده و به طور قابل توجهی خطر ابتلا به دیابت را افزایش می دهد. حتی از دست دادن مقدار کمی از وزن می تواند به کاهش این خطر کمک کند.
- سیگار را ترک کنید.
بررسی ها نشان می دهد که سیگار کشیدن خطر ابتلا به دیابت را در افراد سیگاری به طور متوسط 44٪ و در افرادی که بیش از 20 نخ سیگار در روز می کشند به میزان 61٪ افزایش می دهد. پنج سال پس از ترک سیگارخطر ابتلا به دیابت به میزان 13٪ کاهش می یابد.
2 دیدگاه
واقعا مطالب ارزنده بود سپاس
واقعا خیلی معلومات جامی و عالی بود تشکر